gamosxiveba - Ganatleba
gamosxiveba - Ganatleba
gamosxiveba - Ganatleba
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1.10<br />
24<br />
radioaqtiuri gardaqmnebi<br />
�<br />
1. rodemde darCa fizikaSi atomis ganuyoflobis<br />
cneba? ris safuZvelze daadgines, rom atomi rTuli<br />
agebulebisaa?<br />
2. ra aris radioaqtivoba?<br />
3. daasaxeleT radioaqtiuri elementebi.<br />
umravles SemTxvevaSi udidesi siCqariT gamoi tyorcneba atomis namsxvrevi<br />
_ α-nawilaki. zogierT sxva SemTxvevaSi afeTqebas Tan axlavs<br />
swrafi eleqtronebis gamotyorcna da didi SeRwevadobis mqone γ-sxivebad<br />
wodebuli gamosxivebis gaCena~. γ <strong>gamosxiveba</strong> Tan axlavs rogorc α <strong>gamosxiveba</strong>s,<br />
aseve β <strong>gamosxiveba</strong>s.<br />
aRmoCenil iqna, rom radioaqtiuri gamosxivebis Sedegad warmoiSoba<br />
sruliad axali saxis nivTiereba, romelic Tavisi fizikuri da qimiuri<br />
TvisebebiT mTlianad gansxvavdeba pirveladi nivTierebisagan.<br />
Semdeg aRmoaCines atomis birTvi.<br />
�<br />
4. rogori niSnis muxtiTaa damuxtuli atombirTvi?<br />
5. rogori niSnis muxti aqvs α nawilaks?<br />
6. rogoria Tqveni varaudi, atomis romeli nawilidan gamo sxivdeba<br />
α-nawilaki? axseniT, ratom?<br />
7. gamoitaneT daskvna, ra ganicdis cvlilebas radioaqtiuri α-gamosxi<br />
vebisas? axseniT, ratom?<br />
vTqvaT, gvaqvs elementi , romelic aRniSnulia sayovelTaod miRebuli<br />
simboloTi iseve, rogorc qimiaSi. am aRniSvnaSi Z protonebis raodenoba<br />
_ atomuri nomeria, xolo A _ masuri ricxvi.<br />
vTqvaT, elementis birTvidan gamoityorcna α-nawilaki. viciT, rom mas<br />
aqvs 2e dadebiTi muxti da masa, romelic masis oTxi atomuri erTeulis<br />
��<br />
8. gansazRvreT elementis birTvidan α-nawilakis<br />
gamosxivebis Semdeg miRebuli y elementis muxti da<br />
atomuri masa.<br />
tolia. gamosxivebis Semdeg miiReba sxva elementi.<br />
elementidan α-nawilakis gamosxivebis reaqcia Semdegnairad SeiZleba<br />
Caiweros:<br />
SeiZleba gamovitanoT daskvna, romlis formulireba pirvelad mogvca<br />
ingliselma mecnierma frederik sodim (1877-1956):<br />
α daSlisas birTvi kargavs 2e dadebiT muxts da misi masa mcirdeba<br />
daaxloebiT masis oTxi atomuri erTeuliT. amis Sedegad miiReba elementi,<br />
romelic perioduli sistemis dasawyisisaken ori ujriT aris<br />
wanac vlebuli. am mtkicebas wanacvlebis wesi ewodeba.