01.03.2013 Views

2011 weli genialuri qarTveli poetis vaJa-fSavelas saiubileo TariRia

2011 weli genialuri qarTveli poetis vaJa-fSavelas saiubileo TariRia

2011 weli genialuri qarTveli poetis vaJa-fSavelas saiubileo TariRia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

atono rezo,<br />

afsus, rom kritikosi ara var<br />

da Cemi Sefasebis logikuri dadastureba<br />

ar mexerxeba. ramdenime<br />

nawarmoebia qeCoSi rom miTrevs<br />

da Tavs makiTxvinebs, maT Sorisaa<br />

`CurCuls gadaCveuli kaci~.<br />

xan did mozaikas magonebs,<br />

xanac minanqars. Cven ara marto<br />

didi poetebi, didi mwerlebic<br />

gvyavs (ubralod mcirericxovani<br />

eri varT).<br />

rom ar CamovTvalo, daviT<br />

kldiaSvilic kmara.<br />

wavikiTxe Tqveni romanis<br />

(romanze meti da sxva) Sefasebebi,<br />

mainc damrCa ukmarisobis grZnoba.<br />

romanis daStampul kanonebs<br />

arian miCveulni. am wignis ara<br />

erTi nakveTi mTeli romanis fasia.<br />

es raRac axalia, sasiamovnod<br />

axali, raRac procesis dagvirgvineba-Tavmoyraa.<br />

amxela `aparaturaSi~<br />

erTxel ar mombezrebia.<br />

sul ginda ikiTxo, gagrZeldes.<br />

es sinaTliT gajerebuli<br />

sivrcea, sadac bunebriv bindbundsac<br />

sinaTle Sesevia. dakvirvebuli<br />

Tvali, da zusti ena, es<br />

ori upirvelesi aucileblobaa<br />

didi mwerlobisaTvis. ramodena<br />

sikeTe da onavrobaa. Zalian saintereso<br />

da mravalmxrivi kaci xar!<br />

xom giTxari Cemi enciklopediuri<br />

megobari xar-meTqi! ise<br />

amtkiceb Sen sidides, rom verc<br />

rigiTi mkiTxveli da verc gonebanavarjiSeb-datanjuliprofesionali<br />

azrze ver modis.<br />

am wigns mamulis surneli<br />

aqvs, Cemi winaaRmdegobebiT savse<br />

mamulisa?<br />

me dostoevskize, heseze,<br />

servantesze… gazrdili kaci var<br />

da aseTi rameebi ar unda Seme-<br />

Salos. (servantesi dedamiwaze<br />

yvela mweralze didi mgonia).<br />

me pauzis Semdeg isev wavikiTxav.<br />

ratomRac mgonia am wigns<br />

unda mohyves sxvac, darwmunebuli<br />

var!<br />

Zaan meama `caca~. meama dekemberi,<br />

xelTaTmani, TamTa, kargad<br />

meniSna.<br />

<strong>genialuri</strong>a _ `…roca puris<br />

naWers madianad Wamda (da ara<br />

miirTmevda) da Tavisi farTo,<br />

qarTuli TvalebiT mTel qveyanas<br />

zed ayolebda.~<br />

(sxvaTa Soris, meore dRes is<br />

gogoc gaxsovda da xelTaTmanic.<br />

asea).<br />

aseT simarTleebs maSin<br />

weren, roca `raRaceebi~ marTla<br />

mTavrdeba.<br />

asaks ganicdi! bunebrivia,<br />

fizikur, kalendrul asaks, Torem<br />

WeSmarit xelovans asaki ara<br />

aqvs.~<br />

Sens stabilur gonierebas,<br />

roca gulwrfeloba anedlebs,<br />

<strong>genialuri</strong>a (aTasgzis madloba).<br />

... neli kviciani... sulis-<br />

SemZvrelia... aseTi wignebiT kacobrioba<br />

ukeTesi xdeba.<br />

me araferi mikvirs, Cexovic,<br />

wakiTxuli maqvs Tavis droze,<br />

merimec, cvaigic, hamsunic da…<br />

es wigni Sedevrebis Taigulia,<br />

aseTi Rrma, gulismieri codna,<br />

TvalisaTvis dafaruli, ufaqizesi<br />

Sreebi, amxela sikeTe…<br />

qveteqstebi. samive droSi erTdroulad<br />

yofna.<br />

luiza _ murmani `bare ori<br />

qali dalaparakebia sayvarlis<br />

loginidan Tavis qmars~. kiazo,<br />

erTi xelismosmiT, yvela drois<br />

sazogadoebis maradiuli wevri.<br />

`rom gadamarCinon, gavgi-<br />

Jdebi, raRacnairad lamazia: Sen<br />

moxval Cemi gaSvebis qaRaldiT<br />

da me cocxali aRar dagxvdebi...~<br />

(ras Svrebi, ar gecodeba mkiTxveli?!)<br />

`im RamiT Sin ar mivsulvar~<br />

_ ramodena wnevaa, es erTi<br />

ubralo fraza ukve Rirebulebaa<br />

savse idumalebiT, raRac dafarulad<br />

sainteresoTi.<br />

Sorenas istoria...<br />

didi xania kefa ar dambur-<br />

Zgvlia.<br />

RmerTma Seginaxos!<br />

`lamis tirili daiwyo. saxlSi<br />

qali iyo, morCa da gaTavda.~<br />

ase, mxolod didi ostatebi<br />

weren!<br />

TaTrul dasaxlebaSi sanovagis<br />

SesaZenad wasvla _<br />

CemTvis saocrebaa amdeni Suqi,<br />

amdeni Tvalmargaliti, amxela<br />

siyvaruli da sevda piradistoriuli.<br />

qarTuli bgera-marcvlis,<br />

sityvawyobis CuxCux-wkriali,<br />

eleT-meleTi, qarTuli sityvis<br />

patiosneba! iSviaTia saxeTa aseTi<br />

galerea, kalmis wvalebis gareSe<br />

Camoqnil-Camogviristebuli.<br />

gulisSemZvrelia mamaSvil sxirtlaZeebis<br />

istoria (titanuri<br />

Sromaa gaweuli).<br />

Zveli Cekisti janaSia rom<br />

yveba _ aseTi saocrebebi erT<br />

sicocxled miRirs! weris survili<br />

miCndeba dauZleveli survili<br />

werisa, am gancdis gamowveva<br />

gigantebs ZaluZT!<br />

jado-dialogebi, `dakarguli<br />

aslariani~, `ilos sizmari~,<br />

`Jirafi~, axalgazrda scenaristis<br />

eqimebTan Sexvedra,<br />

`Sen ggonia maxsovs?~ (erTi<br />

eqimis pasuxi) <strong>genialuri</strong>a! ur-<br />

Tulesi fsiqologiis aseTi wvdoma<br />

da codna...<br />

me dabeWdvisTanave wavikiTxe<br />

novela, romelmac qariSxlebi<br />

gamoiwvia.<br />

marTalia, Tema faqizia, Tumca<br />

eris cxovrebaSi dgeba iseTi<br />

periodi, roca mweralma zarebs<br />

unda Semokras, Tundac vinmes<br />

yuri etkinos, raRac unda moimoqmedos,<br />

`daaSTos~, raTa ufro<br />

did danaSauls aaridos eri.<br />

ra uceb dagiviwyes aTwleulebis<br />

Rvawli da turebiviT<br />

wamogesien, mouTmenlebi!<br />

arada am novelaSi, piradad<br />

me, davinaxe didi tkivili, didi<br />

protesti, Seurigebloba Rirsebis<br />

dakargvis mimarT...<br />

rezo miSvelaZe ar aris<br />

axlomxedveli mwerali, ar codnoda<br />

ras werda, ubralod, sazogadoebis<br />

nawili ar aRmoCnda<br />

pirovnul mzaobaSi.<br />

nuTu is hgoniaT am dalocvilebs,<br />

rom sxvaze metad uyvarT<br />

mamuli.<br />

es cruerovnuli faxafuxi<br />

namdvili mtrisTvis Semoin-<br />

S e m o q m e d e b a<br />

axos zogierTma. arc erTs ar<br />

uyvars Senze metad istoriuli<br />

faqtebis erTguleba, arc Senze<br />

ukeT icnoben qarTuli genis<br />

aminds, <strong>qarTveli</strong> kacis Sinagan<br />

meurneobas.<br />

istoriografia eyrdnoba<br />

faqtebs, moicavs xiluls, is<br />

mainc SezRudulia da es asec<br />

unda iyos mwerloba (xelovneba)<br />

xilulTan erTad uxilavsac<br />

gulisxmobs, es ar aris racionaluri<br />

codna, es is codnaa, bevrisTvis<br />

xurmas rom warmoadgens.<br />

rezo miSvelaZes warsulSi<br />

ki ar Seepara eWvi, Tanamedroveobam<br />

da misma realobam dazafra<br />

da pirSi uTxra, rogorc mokeTesa<br />

da Wirisufals ekadreba:<br />

`an Tqven ara xarT imaTi<br />

STamomavali, an Tu Tqven xarT<br />

is vinc xarT,<br />

maSin isini sizmari yofilano!~<br />

ase icis didma siyvarulma<br />

didi mwerlisam,yvela ver miuxvdeba<br />

da iaffasiani spekulaciiT<br />

mis gaSavebas Seecdebian! amis<br />

gamocdileba aqvs istorias da<br />

es pirvel rigSi istorikosebma<br />

ician, albaT.<br />

istorikosebTan (did nawil-<br />

Tan) kamaTi SeuZlebelia, isini<br />

sworxazovnad azrovneben da verc<br />

gaamtyuneb.<br />

me TvaldaxuWuls mjera<br />

didgorisac da 100 000 mowa-<br />

`CurCuls gadaCveuli kacis~ gamo<br />

misac, magram amaT rom vucqeri,<br />

am sayovelTao dacemas da lpobas,<br />

zogjer yvelaferi sizmari mgonia,<br />

adamiani var me da sul<br />

frTagaSlili ver viqnebi, an ki<br />

mWirdeba frTebi SemosazRvrul<br />

sivrce-sapatimroSi?!<br />

ram SeaSinaT? rezo miSvelaZe<br />

istorias Secvlida erTi<br />

noveliT?<br />

egeni egeTi gaveSebiT imaT<br />

ebrZolon, TvaldaxelSua suls<br />

rom taceben, xorcs rom aglejen,<br />

gareulsa Tu Sinaurs. misamarTi<br />

SeSliaT, gezs acdenian!<br />

rezosi ki ar unda eSinodeT,<br />

aramed im mizezebisa, ris gamoc<br />

rezo miSvelaZem zarebs Semohkra!<br />

is ki ar unda eTqvaT: es<br />

rogor dawerao, _ aramed, _ es<br />

ratom dawerao?<br />

am novela-tkivilis irgvliv<br />

momxdari faqti maZlevs saSualebas<br />

vTqva:<br />

qarTvels unda Tavi warmoa-<br />

Cinos janmrTelad, Zalian unda,<br />

magram, vai, rom avad aris da<br />

mizezi mis sulSia, mis gonSia.<br />

qarTvelma unda aiRos gezi `Sinisaken~<br />

_ sakuTari Tavisaken!<br />

* * *<br />

diax, yvelam Tavisi wili<br />

`yumbara~ unda aafeTqos, magram<br />

es afeTqeba Tanadrouli da erT-<br />

drouli unda iyos, rac Seexeba<br />

msxverpls, mas veraferi Caanacv-<br />

lebs, Cems `werilSi qarTvels~<br />

_Si amas vtiri, vCivi da vyviri.<br />

vin momismina?<br />

maxsovs erT-erT werilSi,<br />

Tqvendami gamogzavnilSi, vwerdi<br />

_ araa saqarTvelo Cemi Rirsi- Rirsi-<br />

meTqi _ (es werili mweralTa<br />

kavSiris win manqanaSi Cajdomis<br />

win, xelSi gadmogeciT) cota ar<br />

mogewonaT, vici me es!<br />

magram es Cemi sityvebi pro-<br />

testi iyo eris brbod qcevis<br />

sawinaaRmdegod, da sibraluli<br />

`kavkasia~ #5-6 (51-52) maisi-ivnisi <strong>2011</strong><br />

brbodan gamorCeuli pirovnebebis<br />

(Tundac `gela kirTaZis~ mimarT).<br />

maSasadame, es wigni aris<br />

yvela drois, yvela Taobis wigni,<br />

marTali wigni, samagido wigni.<br />

ar mombezrdeba `mwuxris~ kiTxva.<br />

es wigni `Cemi wignia!~ es<br />

wigni zneobrivi wignia, sulisaT-<br />

vis margi da tkivilmomfonebeli,<br />

gonebisaTvis kargi puri da gu-<br />

lisTvis kargi marili.<br />

qarTvelebma Zils da ZilSi<br />

xelfexis qnevas Tavi unda daanebon<br />

da gaigon, rom qarTul mwer-<br />

lobaSi moxda udidesi movlena _<br />

`CurCuls gadaCveuli kaci~.<br />

pativiscemiT<br />

goCa xaranauli.<br />

redaqciis minaweri:<br />

batono rezo!<br />

didia Rvawli meoce saukunidan<br />

dawyebuli dRemde, Tqveni<br />

samwerlo, samecniero Tu sazogadoebrivi<br />

moRvaweobis sferoSi,<br />

Tqveni humanurobiT, simamaciTa<br />

da gautexelobiT didi kvali<br />

daaCnieT umZimesi kataklizmebiTa<br />

da winaaRmdegobebiT savse qarTul<br />

sulier cxovrebas.<br />

Tqven fasdaudebeli amagi<br />

dasdeT Cvens bedkrul, visgan<br />

aRar mitacebul da Sagrenis tyaviviT<br />

dapataravebul samSoblos.<br />

rogorc Cveni drois TvalsaCino<br />

poetma da publicistma<br />

goCa xaranaulma Tqveni romanis:<br />

`CurCuls gadaCveuli kaci~,<br />

recenziaSi aRniSna, marTlacda<br />

yvela CvenTaganisaTvis es wigni<br />

`Sedevrebis Taigulia~.<br />

gilocavT!..<br />

gisurvebT gautexelobas<br />

da kidev da kidev aseTi msoflio<br />

Rirebulebis romanebisa Tu<br />

novelebis Seqmnas Cveni<br />

uZvelesi da mravalsaukunovani<br />

<strong>qarTveli</strong> eris<br />

sadideblad.<br />

didi madloba<br />

Tqveni arsebobisaTvis!..<br />

5

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!