Chontal_de_Tabasco

tuk'aba' najtiki
Sinko ts'ibajtesan ni jpomjo idaya'ant'ibi machka ujapn ni ajyokot'anjo', ni
ubitkajo' i ukajo', upete bitkajo' ajnik jinchichba uno'an ni jiniba uxe uknntan
jinchichba uyolaya ka' i ka'chich uyle' ni jpt'an.
Artíkulu 3. Upete yinikjo' uknntan uyolaya uch'e' knom.Ni Teromkaj
–Ukjinojkaj, Teromkajo', Tnxin nojkaj i Teromkajo'–, Uxe uyk'e knom ta
Ut‘ki'ye'jun, Pri'maria i Sekunda'ria. Ni knom t'ki', pri'maria i ni sekunda'ria
utuslan ni ye'om basiku t'ok lubujnojom'.
Ni knom koyk'e' ni Teromkaj uxe uch'ijesan t'ok ch'ajinle upete ni k'ajalinjo'
ta ni kuxulyinik i uxe uye'ben une, che'tk, ni olowi ta Kka'bla, ni uts'onn
ni uyolayajo' ni kuxulyinikjo' iuch'ujlom k'ajalin ta ni tklaya ta mulkaj, ta ni
juntul ajt i tan ni toji'ts'ibajtesya.
I. Uneuyle' k'a ni artikulu 24 ni uchajl ts'oninte, jini ye'om uxe takaj i,
jinuk'a, uxe t koleskan ts'k ts'eje ta kachichkamba 'k'ajalin ta ch'u'ult'anjo';
II. Ni k'ben k'ajalin jiniba ye'om uxe uk'eche'uba t'ok ni ch'uch'om ta
upnte'ak nojk'ajalinjo', uxe uy'benuba t'okni muts'juta i ni utsenjo', ni
ajpatanjo', ni ajuch'pixanjo' i ni use'in lkanjo'.
che'tk:
a) Uxe chajajtak, ach'e' ni chajl ajt machtok'a ka' ump'e ubke jpom i ump'e
jit'i'patanjo' politiku, sinu ka' ump'e jit'i'patan ta kuxule k' ta ni uppy
to'esanuba tak'in, ajk'na i kuxle ta ni kaj;
b) Uxe nojkaj, jink'into -sin b'tesyajo' ni uyaklanubajo'- uxe usutjutin ni
una'taya ta k toxi'ajtla, ulajch'e'jo' k tak'inlajo', ni ujapn k chajl ajtla
ka'kola, t ts'tsk'echom ta ni k chajl ajt ktak'inla i ni t'kiba i uch'ije k
kuxlela, i
c) Uy'kinte ni utsil mulkuxle yiniko', tantu k'a ni k'mbita koyk'e k'a
up'ulesan ni ajknomjo, unte' t'ok ni ut'olkan tuba ni uyajt yebe i ni uch'inajt
ni fa'milya, ni uk'ajalin ta uyolin upete ta ni ajk'najo', tani uknntinte koyk'e'
ta ujapn uk'ajalinjo' ta ni ch'a'l ajt i tom ajt ta uyolin upete ni yinikjo', mach
awk'ben k'ak'a' olkintik una'tanuba k'enjo', ta ch'u'ult'an dios, ta woyom, ta
kua'u patan ta ajuntujo';
III. Tuba bintik utik ni ya'an lixtuba tan ni uchap'elma jek't'anjo' i tan ni ulip
II, ni Ajnoja ta Nojkaj uxe uyle' ni k'ajalin i tuspatan ta knom i ta ye'om ta
bijch'ok, pri'maria, sekunda'ria i normaljo' tuba upete ni Nojkaj. Tuba utik
19