Chontal_de_Tabasco

tuk'aba' najtiki
tak'in tan ni bitkaj, i tuba mach ktintik t tsupsinte ni k'mtajo' ta jamlejo' i
ts'ibajteskak ni ka'jo' koch'e' kle' tan ni ts'ibajtesya ta kaj.
Tuk'' ni Na'kaj uk'ne' tajtoj tau pete ni u lk'i te'ejo' ta ni uxoyma kontinente
i ni wawa'ni'jo' yabanab'jo' i ta ni ijlajo; tau pete ni ats'amjo' i pupukjo' ke'
ajnik mkjo', yelomjo', pusu o bajka upnkbanjo', kotuse'jo' ch'ujomjo' yn
ka'ni uulot ni ka'jo', ka'ni mineraljo' bajka upa'sinte ts'tslpali'jo' i metaljo' ko
k'nkan ta ni indujtriajo'; ni yasimentujo' ta pitsil ji'tunjo', ta ats'am i jema i ni
ats'amjo' kotusuba t'ok ni ch'och'elja'jo' ta nab'jo'; ni k'ambitajo' ka utijo' ta ni
ujobinte ni nokji'tunjo', jink'in ni upa'sinte uk'nlna'tan patanjo' yabaka'jo';
ni yasimentujo' ta mineraljo' o jini uxupojo' ta ni be'tajo' ke' uch'e' k'nkak ka'
ni uy'ben umuk pk'bijo'; ni yykja'o ta tstsl mineraljo'; ni ik'ik'ja'o i upete
ni kasos ta idrojenu tsts'jo', ja'jo' o yowoxjo'; i ni ajt ke' ya'an tupam ni ka' ta
nojkaj, tan uno'an i ka' uyle' ts'ibi't'an ni Uyolaya Mulkaj.
Jinituba ni Na'kaj ni ja'o ta nab'jo' tan uno'an i utm'an i ka' uyle' ni (ni; sic
dOF 20-01-1960). Uyolaya Mulkaj; ni ch'och'elja'o tamajo'; ni pa'jo' i to'ojo'
ko ppy lotlanubajo' o kajunpets' t'ok ni nab'; ta ni ch'empa'jo' tama ko tusuba
ujuntuma ke' ajnik nutsu tajtoj t'ok ni yokja' sekitu; ta ni yokja'jo' i ni unimiba
tajtoj o mach tajtoj, dejde kabala'u ut'kan t ute ni najtkl ja' ke' pak'in anjo',
tujjpt o k'enjo', ajta bajka upasejo' t nab', pa'jo', ch'empa'jo' o to'ojo' uka'
na'kaj; ni yokja' ko ppy numejo' o ats'its'ita'jo' i ni unumibajo' (unumibajo',
sic dOF 20-01-1960) tajtoj o mach tajtoj, jink'in ni bajka unume jinijo' tan
upete uno'an o unts'itas ta unejo', uch'mkan ta uxupiba ni ka' na'kaj o chap'e
ukji woyojkajo', o jink'in numik ta ump'e ukji woyolkaj ta otroj o uk'a'sen ni
ujot'm ta ujek'e' ni Yolo'kaj; ta ni pa'jo', ch'empa'jo' o to'ojo' ke jini uchijijo',
ajliba o bijijo', ajnik krusa'u k'a ni bojte' ta ujek'e' ta chap'e o masjo' ukjijo'
o tantama ni Nojkaj i ump'e pa'is nts', o jink'in uxupiba ta ni bijo' uch'e' ta
uye'e' tantama chap'e ka' ta na'kaj o ni Nojkaj t'ok ump'e pa'is nts'; ni ta
manantialjo ko top'o ti' nab'jo', ajtjo' maritimujo', ubijijo', uchijijo' o bijijo'
ta ni pa'jo', ch'empa'jo' o to'ojo' uka' na'kaj, i jini upa'sinte tan minajo'; i ni
ubijijjo', uyajliba o ubiji ta ni pa'jo' i yokja' tamajo' tan uno'an ko yle' ni jpt'an.
Ni ja'o ta yabaka' uch'e' xik chajal pa'sintik k'a ni patanjo' utikjo' i uch'e'jo' ni
uyum ni ka', jink'in uk'atn uyolin ni kajba o ts'ibajteskintik otrojo' ke k'njo';
ni Ejekutibu ta Nojkaj uxe uch'e' upa'sben ujuni ta upa'sen i uk'ne' i ka'
tk uyle' kamba ajt ke mach uch' nikintik, che' tk ke tuba ni otrojo' ja'o
uyum ni na'kaj. Kachichkamba otrojo' ja'o mach ya'an jup'u tan ni numeru
najtk, uxe t chnkan ke' jin tuba jini ka' k'a ni tuba uchen ankrak o tan ni
machka upojlen tan uch'ujiba, che' k'otik t u'kan ta chap'e o masjo' ka'ba, ni
uch'mkan jindaba ja' uxe t chnkan t k'n uk'a kaj, i uxe t kolan tuk'' ni
kua'uyle' jiniba otroj Teromkaj'.
41