Bertsolaritza, formarik gabeko heziketa Jakintza-arloa ... - Euskara

42 –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Hala eta guztiz ere, eta hitzen arazoetatik at, Illera-ren ikuspegi kritiko honek
dakarren ekarpenen artean hemen gehien interesatzen dena, aprendizaien bereizketa da,
Hezkuntzaren Teoriaren barruan duen gaurkotasuna kontutan izanik, alegia. Ikusiko
denez, jakintza–ezagutza delako trasmisioaren prozeduren ikerketan hauxe izango bait da
arazoaren muina.
EZAGUTZA-JAKINTZA ETA BERAIETAZ JABETZEKO
BIDEA
Aprendizaia edo Ikaskuntzaren teoriez jabetu aurretik, geure barneko zirkuituek
zer-nolako funtzionamendua duten ezagutu beharra dago.
Teoriko-praktikoa den arlo honetan ikerketan zehar erabili beharko ditugun beste
hainbestetan bezala, ikuspegi oso desberdinek hartzen dute parte. Ahal den laburren, bai
garunaren antolakuntzari, hots, informazioak nola jasotzen diren, baita adimenaren
aldagaiei, hau da, lortutako datuen berreskurapen eta haien gainean sortutako ekarpen
berriei, eta baita guzti honen ondoan kokatzen den ikaskuntza berari buruz ere, esan eta
idatzi dena ekarriko da hona. Esan bezala, motz eta labur, baina, hori bai, ezagutza eta
jakintza desberdinen jabekuntzaz hitzegiterakoan, zuzenean, zertaz egiten dugun berba
jakin dezagun.
Garunaren egituraketa eta funtzionamendua
Lorenz etologoak47 , animalien bilakaerari buruzko adituen artean tradiziozkoa den
ideia bat errepikatuz, ondokoa diosku animalia garatuenek duten organo bikoizketari
buruz, alegia, erraz egiazta daitekeela premiazko organoen bikoiztasuna (bi begi, bi belarri,
bi birika, baita bi giltzurrun edota bi obario...).
Animaliengan dikotomia handiagoa bada ere –adibidez, animaliek ez omen dute
dextrismoarekin inolako arazorik–, gizakiarengan, berriz, organo bikoizketa bereziagoa eta
espezializatuagoa dela esan genezake.
47 Lorenz, K, La otra cara del espejo. Plaza-Janés. Barcelona, 1979.