Bertsolaritza, formarik gabeko heziketa Jakintza-arloa ... - Euskara

50 –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Eta neuronak desberdinak direnez (higierazle eta ezagutzezkoak) zerebroan toki
desberdinetan kokaturik egonik (nahiz eta biak burmuineko azalean egon), gogoratu behar
dena zer-nolakoa denaren arauera (trebetasunak, gertaerak edo irakurketak...), memoria
desberdin bat izango dugu.
Era berean eta tokiz-toki, arrazionala eta higierazlea izateaz gain (denak azalean
finkaturik) emoziozko datuak direnak zerebro ertainean kokatzen direla esan daiteke.
B. Ikaskintza-Aprendizaia
Baina, esan bezala, ikaskintza memoria-motarekin oso elkarturik doa. Ikas daitezke
ohiturak (beti oroitzapen baten gainean) edo sor daitezke ezagutza berriak (beti hartutako
datuekin batera) konkretu (eskubiko hemisferioan) zein abstraktuagoak (ezker
hemisferioan), eta elkar-lotura, alde batetik, eta funtzio-banaketa bestetik, beti argi baino
argiago azalduko dira.
Hala eta guztiz ere, azken honek ez du esan nahi, gorde eta berreskuratzen diren
datuak beti nahita besterik lortzen ez direnik. Aitzitik, memoriaren baitan eta
ikaskintzarako oinarrian, oroitzapen, eragingarri, biziera zein nahiak ditugu gutxienez70 .
Lehenengo biak emoziozko datu sinpleagoak izan ohi diren bitartean, besteak arrazional
eta eginagoak azaltzen zaizkigu. Denek zerebrora doazen datu-moten antolaketa laburtzen
dute.
Memoria eta ikaskintza ahalmeneko osagaiak
Dena dela eta guzti hau behar den neurrian zehazteko, ezagutza berrien sorkuntza
(ikaskintza ahalmenak duen gorengo lana) ikertzen hasiko gara.
Gizakiaren inteligentziak bilakatzeko bi bide ditu: ohitura higierazle bat bereganatu
eta ideia berriak sortu.
70 "Psikologia klasikoan... sinesmenak, jarrerak, asmoak, xedeak, gogoak, beharrak, joerak; grinak eta
antsiak; beldurrak eta hunkipenak; pentsamendu eta etendurak eta abar ez dira garunari informazioa
bidaltzen dioten keinu edo mezuak besterik. Gainera, garuna berarengandik sortzen dira. Aipatutako lau
multzo (oroitzapen, eragingarriak, biziera eta nahiak) haien gauzaketa edo konbinazio ditugu".
Cibernética de lo humano, (op. cit) 106. orr.