Zaraitzuera aztertzeko ekarpen berriak (5 - Otsagi: ahozko ... - Dialnet

KOLDO ARTOLA
- Bai, bíak. Bàia órai báda ere… errían bát, bát edo bída edo… zómat
dra?
- txistulari?
- Txístulari, eta xíten dá… Estèllarík eta… Iruñárik eta xíten dra kóna,
txístulari kuetárik eta kóyek. Óyek béti dié txístulari, bàia músika… erríandáko
ba, bérze bat dá betí, óye’dána(k) … dánzante tzu sólo.
- baia erran duzu zuauren tio koiek kemengo zirela, kemen berean sorturik…
- Bai, kemén berián sortrík, bai.
- eta kaiek sonatzen zien txistua…
- Bai, txístua; eta báta xín zen, (zuzenduz:) fuan tzén, Áfrikará… xóldaö,
eta kán ikàsi zuén, ya… txístuan… sónatzeko; eta géro bérze anàyarí ere…
erákusten… zuén 179 , eta yá pues… bída zrén. Bérste bát, fuàten dá tanbórarekin,
tanbóra béti emáten zen, ta béti, tánborerarána ére béti zen erríkua;
orái ez, orái xìten dá… Èstellarík xin dá ánitz urté ta órai Íruñarik ere xíten
da. Ta orái guziétarik báita gèiagó… ikásten báitie yá.
- eta Afrikan ikasi? izanen zen kan uskaldunen bat bere txistuarekin
eta…
- Bai, ta kláro, segúro que èdo, èdo músiko… íkas, kan, bánda músika
báita, pues ikàsiren zuén bánda músika… gáuza korrëkín eta yá pues, ségituren
kemén.
- eta tio koien altzinetik bazen kemen berze txistularirik?
- Lénik ego tzán enítzan orítzen, nin (sic), txípin nítzan…-nián, kóri xegítzen
ari gàrbi-garbí, beño ánitzekin zárrago zén!
BIBLIOGRAFIA
ARANA, A., Zaraitzuko Hiztegia. Nafarroako Gobernua eta Hiria Liburuak, 2001.
–, Zaraitzuko uskara. Nafarroako Gobernua eta Hiria Liburuak, 2002.
ARANZADI ZIENTZI ELKARTEA - ETNOLOGIA MINTEGIA, Euskalerriko Atlas Etnolinguistikoa
(EAEL), I eta II. Donostia, 1983 eta 1990, hurrenez hurren.
ARTOLA, K., “Fidela Bernat anderea, euskal hiztun erronkariarra” (eta II), FLV, 85,
2000.
–, “Zaraitzuera aztertzeko ekarpen berriak” (1, 2, 3 eta 4), FLV, 91, 92, 93 eta 94,
2002-3.
AVILA OJER, I., ikus, beheraxeago, LOPEZ ECHARTE, M. C.
AZKUE, R. M. de, Diccionario vasco-español-francés (repr. facsímil), Edit. La Gran
Enciclopedia Vasca, Bilbo, 1969.
ESTORNES LASA, J., “Zoilo’ren uzta. la cosecha de Zoilo”, FLV, 45, 1985.
EUSKALERRIA IRRATIA, Nafarroako euskaldunen mintzoak (II), Nafarroako Gobernua,
1993.
GARRALDA, F., “Satorrak” (88 or.), Euskal Esnalea, Donostia, 1917.
–, “Xei andia” (28-29 or.), Euskal Esnalea, Donostia, 1920.
IRIBARREN, J. M., Vocabulario navarro (nueva edición preparada y ampliada por Ricardo
Ollaquindia). Institución Príncipe de Viana. Pamplona, 1984.
179 Komunztadurarik eza dugu esaldi honetan, ‘zakon’ era tripertsonala behar bailuke, antza.
50 [46]