25.12.2014 Views

Sepirde

Sepirde

Sepirde

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

literaturuli gazeTi<br />

#63<br />

#63 25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT<br />

fasi 50 TeTri<br />

IV-V<br />

guram megreliSvili<br />

guram doCanaSvili<br />

mixo mosuliSvili<br />

modeli<br />

18/12<br />

kaci,<br />

saxelad<br />

noe<br />

salamandra<br />

II-III VI-VII X-XI


2 proza<br />

literaturuli gazeTi<br />

Tavi pirveli<br />

sadac davalebis mixedviT<br />

monawileebi qmnian am<br />

nawarmoebis avtoris portrets<br />

rogorc yvela namdvili mwerali,<br />

TviTmkvlelobaze xandaxan mec vfiqrob.<br />

marTalia, es Zalian iSviaTad, magram<br />

mainc xdeba xolme. aseT dros Cemi<br />

marto darCena arafriT ar SeiZleba.<br />

aseT dros erTaderTi, rac mSvelis,<br />

xalxSi triali da dalevaa. roca vsvam,<br />

aqtiuri da agresiuli vxdebi garSemomyofebis<br />

mimarT da cota xniT sakuTari<br />

Tavi maviwydeba.<br />

radiotalRebiviT, energiebsac<br />

aqvT TavianTi sixSire, romelsac drodadro<br />

viWerT da masze vewyobiT. vTqvaT,<br />

modis TviTmkvlelobis, Zaladobis,<br />

sxvaTa mkvlelobis, depresiis,<br />

sixalisis an seqsualurad aRgznebadobis<br />

talRa. me da Cemnairebi vsxedvarT<br />

da araferze vfiqrobT. am dros<br />

ki zogi Cvengani erT talRas iWers,<br />

zogi meores, zogic mexuTes. aba,<br />

ratomaa, rom adamians uceb TviTmkvleloba<br />

undeba, an samsaxurSi zis, raRac<br />

qaRaldebSia TavCarguli da ucbad<br />

aRigzneba, ise aRigzneba, rom Tu partniori<br />

ar hyavs (an gindac hyavdes), Sei-<br />

Zleba ofisis tualetSi Sevides da masturbireba<br />

daiwyos!<br />

ratom xdeba ase<br />

ra principiT viWerT am sixSireebs<br />

da ratom varT xSirad erTsa da imave<br />

talRaze<br />

me xandaxan TviTmkvlelobaze<br />

vfiqrob da axla swored es periodi<br />

maqvs. vzivar binaSi da meSvide sarTulis<br />

fanjridan ezoSi viyurebi. wynari<br />

ubania, zedmetad wynaric ki, imdenad<br />

wynari, rom nervebs miSlis. rom xmaurobdnen,<br />

mawuxebdnen, sababi meqneboda,<br />

vinmesTvis damebralebina, rom ver<br />

vwer. axla ki aseTi sababi ar maqvs.<br />

TiTqmis erTi Tvea am binaSi vcxovrob.<br />

aqamde saWmeli Cem megobar gogos<br />

amohqonda xolme, axla masac<br />

avukrZale mosvla. modis da macdens,<br />

an uazrod laparakobs, an vJimaobT.<br />

puri aRar maqvs. macivarSi raRac<br />

saWmeli devs, magram puri aRar maqvs.<br />

minda, rom Tavs rame sanqciebi davuweso<br />

da davawerino, Torem ase aRar Sei-<br />

Zleba. erT kviraSi mevaleebi momadgebian<br />

da fuls momTxoven. me fuli ar<br />

maqvs, samagierod mqonda imedi, rom<br />

meqneboda. oci gverdi mainc rom damewera,<br />

gamomcemels honorars davstyuebdi,<br />

axla ki araferi, axla aRaraferi.<br />

depresia ar maqvs. es sxvisi talRaa,<br />

me ubralod TviTmkvlelobaze<br />

vfiqrob. es yvelaze advili gzaa gaeqce<br />

pasuxismgeblobas, gaeqce Sens<br />

Tavsac da sxvebsac, yvelas, vinc giyurebs<br />

da elodeba, ras wer.<br />

arafersac ar vwer, arafersac ar<br />

vakeTeb. zogjer minda gamovacxado _<br />

arafersac ar vakeTeb. fexebze mkidia<br />

werac, kiTxvac, fiqric da yvelaferi<br />

msgavsi sirobac, magram ver vbedav,<br />

gaCxerili var sakuTar ambiciebSi.<br />

saocari ram aris literatura.<br />

TviTon qmnis procesia saocreba _ wer<br />

da Sens personaJSi Cans, ra gtkiva da<br />

ra gawuxebs, personaJze dakvirveba<br />

erTgvari testia. ai, me rom axla rame<br />

damewera, Cemi gmiri aucileblad mwerali<br />

iqneboda, eqneboda uamravi vali,<br />

rogorc me maqvs, eyoleboda megobari<br />

gogo, romelic misgan orsuladaa,<br />

TviTon ki sul sxvaze iqneboda Seyvarebuli.<br />

me rom axla vinmeze davwero,<br />

es vinmec CemsaviT unda iyos gamomwyvdeuli<br />

sadRac oTaxSi da Tavs weras<br />

aZalebdes, an aiZulebdnen iseve,<br />

rogorc me maiZuleben.<br />

_ dawere rame _ mekiTxebian nacnobebi<br />

da roca vuRimi, erTi suli<br />

maqvs, yelSi wavavlo da davaxrCo.<br />

wadiT da RmerTs hkiTxeT, aba, ha, ra<br />

qeni, Seqmeni rame axali dawere rame<br />

adamiani Tu erTxel mainc ver gaxda<br />

gmiri, is verasodes gaxdeba adamiani.<br />

me samjer ver gavxdi gmiri, samjer<br />

uarvyavi is, razec mTeli bavSvoba vocnebobdi<br />

da axla vzivar Zalian Cumi<br />

ubnis meSvide sarTulze, mSia da wera<br />

minda, magram ar SemiZlia. gadavwyvite<br />

manamde ar SevWamo, sanam rames ar davwer.<br />

isic ar vici, raze davwero, magram<br />

vici, rom personaJi aucileblad mwerali<br />

iqneba, mwerali, romelic ver<br />

wers.<br />

am binidan gza Cans. es gza qalaqs<br />

garSemo artyia. aq tranzituli manqanebi<br />

dadian. wuTSi daaxloebiT erTi<br />

traileri mainc Caivlis xolme. bevrjer<br />

vcade meTvala, magram Sua TvlaSi<br />

Tvla maviwydeba, fiqri gamirbis.<br />

kote kargi ramea gabaSvili traileris mZRoloba.<br />

mTeli cxovreba gadis A wertilidan B<br />

wertilamde misvlaSi. albaT am<br />

mZRolebs rom hkiTxo, erTferovani<br />

cxovreba aqvT. araferi saintereso<br />

maTTan ar xdeba, sicocxlis naxevarze<br />

mets gzaSi atareben. gzaSi xdeba yvelaferi<br />

_ simartove, fiqri, seqsi,<br />

ojaxis monatrebac. amerikul kinoeb-<br />

Si rom aris xolme _ viRaca traileris<br />

mZRoli uazro SarSi gaexveva da<br />

Sen, mayurebeli, fiqrob, ra ubeduria<br />

es kaci, viRaca idioti mkvleli gadaekida<br />

da sicocxle gaumwara. sinamd-<br />

guram megreliSvili<br />

modeli 18/12<br />

vileSi ase xom ar xdeba sinamdvile<br />

sul sxvanairia. realurad, kinoSi<br />

saerTod ar Cans WeSmariteba. es Tvi-<br />

Ton reJisorebmac ki ar ician. es ician<br />

mxolod scenaristebma.<br />

is `sagzao mkvleli~, vinc mZRols<br />

manqana daumtvria, lamis mokla, yvelaferi<br />

aur-dauria, sinamdvileSi<br />

keTili angelozia, isaa, vinc am Cveni<br />

traileris mZRolis cxovrebas raRac<br />

feri, interesi da azri misca, amoagdo<br />

erTferovnebidan da marTalia lamis<br />

mokla (vTqvaT), samagierod SegrZnebebi<br />

da emociebi aCuqa.<br />

mec xom ar momekla vinme vTqvaT,<br />

is Cemi megobari gogo, ramdenime dRe<br />

rom ar amosula. davurekav, viTom puri<br />

an seqsi minda da mova. mova da roca<br />

gaixdis, zustad maSin movklav. amiT or<br />

problemas erTbaSad moviSoreb _ moviSoreb<br />

bavSvs, romelic ar vici, ratom<br />

Caisaxa da moviSoreb ususurobis<br />

SegrZnebas, rom wera aRar SemiZlia.<br />

magari skandali ki atydeba _ rogor<br />

mokla mweralma sacole! ise, eWvi ki<br />

mepareba mwerali axsenon, ai, sacoles<br />

fragmentebi romanidan<br />

ba, rom gaucrueb, magram Tanaxmaa _<br />

oRond aseTi imedi arsebobdes da<br />

Tanaxmaa.<br />

RmerTi rom arsebobdes, vTqvaT,<br />

davuSvaT, rom arsebobdes, albaT imas-<br />

Tanac ase mividodiT, davibralebdiT<br />

raRacebs, magaliTad, RmerTo, me maqvs<br />

xaWapuris biznesi, an viyavi maTxovari<br />

da axla bolo modelis mersedesis<br />

jipi myavs. naxe, Cems sabanko angariSze<br />

20 000 dolari devs, ise devs ra, arc ki<br />

vxmarob. ratom Sevitane ori dRis win<br />

nu... egre moxda. ar miyvars bankebi da<br />

Sevitane. wamiyvane ra SenTan, RmerTo,<br />

wamiyvane raa!<br />

samoTxis patronebi utvinoebi ki ar<br />

arian. maT ician, rom araviTari<br />

xaWapuris biznesi Sen ar gaqvs, eg manqanac<br />

nacnobisaa da is 20 000 dolaric<br />

sanaTesaoSi gaqvs naTxovari `ori<br />

dRiT~. yvelaferi es ician, magram vi-<br />

Tom ver xvdebian, viTom daijeres, Tavi<br />

gaicures, ai, samoTxis bileTs ki _<br />

ukacravad, ver mogcemen.<br />

es trailerebi, axla Cems Tvalwin<br />

rom gadian, esaa namdvili cxovreba.<br />

25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

ki aucileblad gausvamen xazs, Tan<br />

fexmZime sacoles. albaT isic bednieri<br />

iqneba rom movkali, bolo-bolo mizans<br />

miaRwevs da CemSi raRaca emocias gamoiwvevs,<br />

Tundac es emocia siZulvili<br />

iyos.<br />

ra minda am dampal qveyanaSi, am dampal<br />

ubanSi, am fanjarasTan saerTod<br />

ra minda albaT am wuTas Cemnairad CemisTana<br />

aTasobiT mwerali dgas fanjarasTan<br />

TavianT mivardnil meSvide<br />

sarTulze da TviTmkvlelobaze<br />

fiqrobs.<br />

xuTjer vcade aqedan gaqceva,<br />

xuTjer Sevedi amerikis sakonsuloSi<br />

vizis misaRebad. xuTivejer orazrovani<br />

uari _ `amjerad ver davakmayofilebT<br />

Tqvens aplikacias!~<br />

ra aris es Cemnairebis marTvis<br />

erT-erTi xerxi samoTxeSi ginda midi<br />

da scade. da dgaxar rigSi, akvirdebi<br />

sxvebs. zogi ras ibralebs, zogic ras<br />

_ oRond samoTxeSi moxvdes. sinamdvileSi<br />

ki gulis siRrmeSi ician, rom es<br />

tyuili cdaa, samsxverploze mitanili<br />

Sesawiria, romelsac didi gveleSapi<br />

ylapavs. egaa latariis principi _<br />

<strong>Sepirde</strong> adamians bevri da misce<br />

araferi, mxolod imedebi, romelTac<br />

sabolood gaucrueb. masac ecodineviTom<br />

ki xar individi, sinamdvileSi<br />

erTi grZeli jaWvis rigiTi rgoli xar.<br />

gagifuWda manqana da amovardi kolona<br />

ar dagicdis.<br />

magrad mSia. xaWapuris biznesis mepatronev,<br />

daipure Tavi!<br />

mezoblis binidan xma ismis. es `Barton<br />

Fink~-ia. sasaciloa, sasaciloa es<br />

filmic da isic, rom me mesmis axla is,<br />

rac mesmis.<br />

ratom ar mivdivar samoTxis mflobelebTan<br />

da ar veubnebi vinc var gamarjoba,<br />

me var mwerali esa da es, didi<br />

araferi mwerali, magram ambicia maqvs<br />

_ icocxle. Tqven xom aseTebi mogwonT<br />

hoda, minda movxvde samoTxeSi.<br />

konkretulad Tqvens samoTxeSi ratom<br />

imitom, rom sxva samoTxeebi mxolod<br />

mibaZvaa Tqveni samoTxis. wamiyvaneT<br />

ra, wamiyvaneT.<br />

rogorc faskunjze amxedrebuli<br />

zRapris gmiri, qvesknelidan zesknelSi<br />

rom adis, ise movajdebi TviTmfrinavs<br />

da gavfrindebi. bortgamcilebeli Semova<br />

da ityvis: `benzini gviTavdeba.~ me<br />

ki moviWri xels da mivcem. kidev Semova,<br />

mere kidev moviWri fexs, yurs,<br />

Tvals da samoTxeSi ase naxevaradamiani<br />

Cavfrindebi. iq ki faskunji momisvams<br />

frTas da gamamTelebs.<br />

ratom ver vbedav, rom Sevide sakonsuloSi<br />

da viRac pirSi trakis sunian<br />

konsuls vuTxra: `gamarjoba, me rigi-<br />

Ti mwerali esa da es var da samoTxeSi<br />

minda!~<br />

imitom ver vbedav, rom, jer erTi,<br />

wina xuTi Sesvlisas naTqvami `me<br />

xaWapuris biznesi maqvs~ mabrkolebs da<br />

meorec, me mwerali var xom salanZRavi<br />

sityvaa! me seriuli mkvleli var _<br />

SeiZleba, homoseqsuali var da patara<br />

bavSvebi mizidavs _ esec. es erTgvari<br />

romantikaa, araordinaluroba, niSani<br />

imisa, rom Seni adgili am qveyanaSi araa,<br />

ai, me mwerali var kidev... rogoor mwerali<br />

xarT ahaa, maS mwerali xarT...<br />

_ xmamaRla gaimeorebs da gverdiT<br />

mjdoms gadaxedavs, is dacvas gadaxedavs<br />

da jer Caicineben, mere ki Sen<br />

pasportSi lurji feris beWdiT, Tu<br />

SaviT, Tu wiTliT, Tu ra feric iqneba,<br />

Caartyamen _ samoTxeSi Sesvlaze samudamo<br />

uari eTqvas!<br />

ai, amis meSinia. mirCevnia imedi ar<br />

wamarTvan da `aplikacia dabrunebulia~<br />

momcen, vidre samudamo uari miTxran.<br />

adamianebs mogvwons Tavis tyuilad<br />

daimedeba, oRond raRacebSi imedi ar<br />

gagvicruvdes. magaliTad, dedas ur-<br />

Cevnia Svilis sikvdilis gagebas mTeli<br />

cxovreba gaurkvevlobaSi elodos da<br />

arkvios cocxalia Tu ara misi tyved-<br />

Cavardnili pirmSo (arada fsiqikuri<br />

kanonebis mixedviT, adamianis stresi<br />

swored maSin ixsneba, roca gaurkvevel<br />

mdgomareobas Tavs aRwevs). Cemi megobari<br />

gogoc xom asea urCevnia Tavi<br />

moityuos, rom modesme colad moviyvan,<br />

vidre Tvali gausworos im azrs,<br />

rom sinamdvileSi isic da misi (Cveni)<br />

Svilic sul sirze mkidia. da am siraqlemobaSi<br />

Tavs ibednierebs. darwmunebuli<br />

var, roca sadme or-sam Wiqas<br />

dalevs xolme, cremlebs aRvarRvarebs<br />

da gadawyvets mimatovos, magram es wamieri<br />

emociaa, cruemocia, surogatuli<br />

gmiroba, romelic misi stresis<br />

gayuCebas xels uwyobs ~me gadavwyvite,<br />

me gadavdgi nabiji~! sinamdvileSi ki,<br />

rogorc yvela Seyvarebuli qali, isic<br />

naxmari tilosaviTaa, aranairi Rirseba<br />

ar gaaCnia da arc rcxvenia aRiaros,<br />

rom mweralTan dadis. (xazs vusvam sityvas<br />

`mwerali~) Cemi, rogorc mwerlis<br />

aRiarebis rcxvenia mamaCems, dedaCems,<br />

Cem Zmas, rZals da megobrebs, Cem<br />

gogos ki namdvilad ar rcxvenia. Seu-<br />

Zlia gamovides quCaSi da daiyviros: _<br />

heiii, hei, me mwerali mtynavs, iciT<br />

ubanSi Cami-Cumi ar ismis. aseTi siwynare<br />

soflebSic aRaraa. neta yvela<br />

xom ar daixoca da ucbad filmis personaJad<br />

xom ar gadaviqeci an ukve<br />

filmis personaJi var da jerac ar<br />

vici irgvliv yvela daixoca, me var


25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

cocxali da Cemi misiaa vipovo vinme<br />

meore cocxali da gavmravldeT. iciT<br />

ra filmis siuJetidan gamomdinare,<br />

weris aRarc droa da aRarc survili<br />

_ dedamiwa iRupeba!<br />

es trailerebi es trailerebi sinamdvileSi<br />

zombebiTaa savse da Cemsken<br />

moemarTebian _ sisxlis suni igrZnes<br />

da undaT, rom gadamylapon.<br />

were, were, were, were, were, were,<br />

were!<br />

an daureke gogos, amoitanos puri,<br />

gaixados da fexebi mxrebze dagawyos.<br />

es mainc gaakeTe, sanam SegiZlia!<br />

Tavi mexuTe<br />

sadac avtori TamaSiT<br />

gaerToba da mTavari moqmedi<br />

piris Seqmnas ganagrZobs<br />

...Tuki samoTxe marTla arsebobs,<br />

Cemi da Cemi TaobisaTvis is ubileTod<br />

da ukontrolod Riaa. Cvenma mamebma<br />

moses xalxiviT ixetiales Cvensave qveyanaSi<br />

da gagvimzades aRTqmuli qveynisken<br />

mimavali gza.<br />

is Taoba varT, danomrili marjvena<br />

xelisgulebiT rom vaTenebdiT<br />

puris rigebSi da gveSinoda melani ar<br />

waSliliyo, radgan mTeli ojaxi upurod<br />

rCeboda.<br />

is Taoba varT, rva wlidan rom gamovida<br />

quCaSi saWmlis saSovnelad da<br />

naadrevad gaxda didi. Cven ar viciT<br />

ra aris bavSvoba da amitomac gvezizReba<br />

bavSvebi – TviTon gvinda patarebad<br />

viqceT da Tavidan gaviaroT<br />

is, rac ar gvqonia.<br />

is Taoba varT, samoTxeSi rom gvsurs,<br />

radgan viciT, rom davimsaxureT.<br />

Cvenma mamebma TavianTi kuTvnili, limitad<br />

dadgenili ormoci weli ixetiales<br />

udabnoSi, Cvensave qveyanaSi da<br />

axla droa, samoTxisken gavwioT yvelam.<br />

samoTxe ki didi xania gadaivso.<br />

morCa, miReba damTavrebuliao, didi<br />

xnis win gamoacxades, magram aravin usmens,<br />

aravis unda rom gaigos, rom miReba<br />

damTavrebulia! samoTxeSi adamianebi<br />

aRar sWirdebaT, iq TavianTi adamianebic<br />

eyofaT, axla sxvanairadRa<br />

Tu SeaRwev aRTqmul, Tu daTqmul, Tu<br />

Sepirebul miwaze.<br />

ginda samoTxeSi Zalian, Zalian,<br />

guliT ginda maSin gadaiqeci nivTad<br />

da ise scade bedi. adamianebma gaavses<br />

da gadaavses samoTxeebi, axla keTilmowyobis<br />

droa. axla droa Cven da Cvennairebi<br />

nivTebad gadaviqceT da ise<br />

CavdgeT rigSi.<br />

me aucileblad unda gardavisaxo<br />

sabeWd manqanad. erTi sabeWdi manqana<br />

rogor ar dasWirdebaT imxela samoTxeSi<br />

nuravin mombaZavs, sxva roialad,<br />

funjad, an Tundac imave skamad gadaiqces,<br />

romelzec zis, mTavaria Cven,<br />

adamianebma uari vTqvaT adamianobaze<br />

da nivTebad gadaviqceT. ai, esaa erTaderTi<br />

gza srulyofilebisaken. ai, ratom<br />

var me imisti, rac var – verc erTma<br />

religiam ver miagno am WeSmaritebas,<br />

isini warsulSi CarCnen da iqidan<br />

gvesaubrebian, raRacebs gvatyueben,<br />

undaT, rom Tavgza agvibnion, TviTon<br />

ierarqebma moaswron nivTebad qceva da<br />

Cven TamaSgare dagvtovon – ver mogarTviT!<br />

me viqnebi pirveli, an SeiZleba<br />

meaTe, mease, Tu meaTase adamiani,<br />

vinc uari Tqva adamianobaze da nivTad<br />

iqca, magram me pirveli sabeWdi manqana<br />

gavxdebi.<br />

veRar vwer da es ar aris Cemi piradi<br />

krizisi, erTi mwerlis krizisi.<br />

gaixedav irgvliv da veRaravin wers<br />

imitom, rom adamianobam sakuTari Tavi<br />

amowura – samoTxe karga xania gadaivso<br />

da aRaraa saWiro wero imaze, rac<br />

aqtualuri aRar aris. axla sxva dro<br />

da sxva epoqaa, axla nivTebma unda<br />

daikavon adamianebis adgili da kacobriobis<br />

ganviTarebac nivTebma unda<br />

gaagrZelon. gana kompiuteri pirveli<br />

ganivTebuli adamiani araa damalon,<br />

damalon, me ki kargad vici ra moxda<br />

da rogor moxda, rogor idga kompiuteris<br />

gamomgonebelic CemsaviT meSvide<br />

sarTulis fanjarasTan da<br />

fiqrobda ra gamoegonebina iseTi, rac<br />

aqamde ar gamogonebula. ifiqra, ifiqra<br />

da roca Zalian daiRala, swored<br />

maSin mixvda – dajda iatakze axalgazrda<br />

budasaviT, Seikeca fexebi da<br />

kompiuterad gadaiqca.<br />

Cemamde ukve bevri ganivTda, magram<br />

maTze xmas aravin iRebs, yvela cdilobs<br />

kacobriobis dasakavebeli es axali<br />

niSa damalos da axloblebs gadasces<br />

faruli codna – samoTxeSi moxvedris<br />

yvelaze realuri gza-maCvenebeli. mama<br />

Svils aswavlis, Svili _ Svilebs, me ki<br />

arc mamad myavs mama da arc Svili meyoleba,<br />

radgan Wiris dResaviT mejavreba<br />

bavSvebi, me TviTon xom arasodes<br />

vyofilvar bavSvi<br />

ratom daviwye wera da ratom gavagrZele<br />

wera imitom, rom warmosaxuli<br />

bavSvoba Semeqmna CemTvis, mqonoda<br />

is, razec puris rigidan SuaRames mosuli<br />

da diliT skolaSi wasvlamde<br />

vocnebobdi.<br />

Cemi Taoba mTlianad Tavisi drois<br />

gmirebs vbaZavdiT – zogi politikoss,<br />

zogi momRerals, zogi eklesiis ierarqebs<br />

da zogic giJebs. fuli, saxeli,<br />

dideba! es iyo sami mcneba, romelzec<br />

mTeli Taoba videqiT da es iyo is<br />

tyuilic, rasac boroti didi mamebi<br />

gvpirdebodnen. vbaZavdiT maT, vinc sinamdvileSi<br />

misabaZi ar iyo, isini adamianobdnen<br />

da es fulic, saxelic,<br />

didebac adamianebs sWirdebaT, adamianebis<br />

adgili ki ramdeni xania aRar<br />

darCa samoTxeSi! samoTxeSi ukve mxolod<br />

nivTebi Sevlen. rogorc cariel<br />

binaSi Sesuli mdgmurebi iwyeben<br />

oTaxis mowyobas, ise daiwyeben axla<br />

samoTxis mowyobasac CveniT anu nivTebiT.<br />

aranairi fuli, pativi, dideba!<br />

xSirad mifiqria, xom ar wavide<br />

romelime xalxmraval adgilas da vimaTxovro<br />

es or did saqmes gamikeTebs<br />

– gamiCndeba mudmivi Semosavali da Cemi<br />

adamianobis daTmobis pirvel swraf<br />

nabijebs gadavdgam. mecodineba, rom<br />

veravin mamCnevs, veravin mxedavs, aravin<br />

damsdevs, aravin melaparakeba. gana ase<br />

ar arian nivTebic maT mxolod Tu gamoiyeneb,<br />

Torem sad ginaxavT nivTTan<br />

mosaubre adamianebi!<br />

hoda, mivegdebi romelime xalxmraval<br />

adgilas CemTvis wynarad, Semovikecav<br />

xel-fexs, an sulac moviWri maT<br />

da davelodebi saswauls – rodis<br />

moxdeba Cemi metamorfoza, rodis gadaviqcevi<br />

sabeWd manqanad, romelic<br />

wers, wers, wers.<br />

amaswinaT raRac magari wigni vipovne<br />

saxlSi. es Cemi SimSilis mesame dRes<br />

daemTxva (nivTad gadaqcevis mTavari<br />

gza kuWze kontrolis damyarebaa. is<br />

vinc kuWs gaakontrolebs, gulsac gaakontrolebs,<br />

xolo vinc guls gaakontrolebs,<br />

Tavis momavalsac Seqmnis).<br />

hoda, Cemi SimSilis mesame dRes karadidan<br />

gadmovyare wignebi da vipovne.<br />

am wigns yda ar aqvs, avtori ucnobia<br />

CemTvis, magram aseT wignebs arc Sei-<br />

Zleba avtori hyavdes, aseTi maRali<br />

donis wignebs erTi kaci ver wers.<br />

Tavi meoce<br />

romelSic avtori<br />

moulodnelad gaigebs, rom<br />

erT-erTi monawile uneburad<br />

mis daweril teqsts agrZelebs<br />

da Tanac Zalian kargad<br />

`dagegme Seni momavali, gaakeTe<br />

swori arCevani, SeiZine Cveni kontracefcia!~<br />

am gogos xma ukve nervebs miSlis.<br />

idiotebma reklamis gadaRebac ki aRar<br />

ician.<br />

`dagegme Seni momavali!~<br />

aseTi reklamebi bavSvs unda gaaxmovanebino,<br />

enas rom uCleqs da simRerasaviT<br />

ambobs: `dageqme ceni mobamali!~<br />

literaturuli gazeTi<br />

dagegme, dagegme, dagegme!<br />

gaakeTe cxrili, sadac yoveli<br />

wuTi, saaTi, dRe gaTvlili da gawerili<br />

geqneba. gadaiqeci kompiuterul<br />

programad, romelmac icis, rom oTxi<br />

wlis, sami Tvis, ToTxmeti dRis, oci<br />

saaTisa da ormocdarva wuTis Semdeg<br />

ijdebi sadac ijdebi, xelSi kalami<br />

geWireba da aseT winadadebas dawer:<br />

`QYGe1T290980MQ5-8-ma sami cali<br />

moneta CauSva aparatSi da monacemTa<br />

bazaSi akrifa:<br />

axlandeli asaki_ 28 weli<br />

sasurveli asaki _ 24 weli<br />

sqesi _ mamrobiTi<br />

sasurveli sqesi _ mdedrobiTi<br />

Tvalis feri _ Savi<br />

sasurveli Tvalis feri _ Savi<br />

Tmis feri _ mwiTuri<br />

sasurveli Tmis feri _ Ria wablisferi<br />

simaRle _ 176 sm<br />

sasurveli simaRle _ 182 sm<br />

profesia _ fsiqiatri<br />

sasurveli profesia _ mfrinavi<br />

Semdeg Rilaks TiTi daaWira da ekranze<br />

wiTeli dafa gamovida _ `gTxovT,<br />

daadasturoT akrefili monacemebi~.<br />

daadastura.<br />

`gTxovT, daelodoT~.<br />

daeloda.<br />

kabinidan gamovida e1T290980MQ5-8,<br />

mini kaba odnav Seiswora da gza ganagr-<br />

Zo...~<br />

Cven yvelani dagegmili momavlebi<br />

varT. raRac didma kompiuterulma<br />

programam gamoiTvala, rom erTxelac<br />

unda davbadebuliyaviT. warmoidgineT,<br />

dedamiwaze ramdeni milioni mamakaci<br />

kvdeba uSvilod da ratomRac<br />

aseTebSi ar iyo mamaCveni. nuTu es<br />

SemTxveviTobaa kargi, Semdeg: _ saSualod<br />

ramden aseul aqts atarebs janmrTeli<br />

kaci ramdenjer anZrevs ramdeni<br />

milioni spermatozoidia erTxel<br />

Catarebul aqtSi da mainc da mainc is<br />

erTi Sen xar!<br />

dagegmilebi varT, Cven yvelani<br />

winaswar dagegmilebi varT da miviRoT<br />

monawileoba globalur dagegmareba-<br />

Si.<br />

me myavda erTi repetitori, romelic<br />

mimtkicebda, rom kacobrioba Se-<br />

Zlebs miaRwios ganviTarebis im dones,<br />

rom aRar iarsebebs transporti da<br />

komunikaciis saSualebebi. ginda xma<br />

gasce Sens megobars kontinents gada-<br />

Rma _ gaifiqreb da ai, gipasuxa: _<br />

`ravi, vaar ra, Sen rava xar, Se Cema~<br />

iqneb naxva ginda ra saWiroa TviTmfrinavi,<br />

hop da gaqri aq, gaCndi iq... ara,<br />

amas ar hqvia gaqri, ubralod aqac xar<br />

da iqac _ yvelgan xar.<br />

me sul megona, rom giJi maswavlida<br />

da mixaroda giJi rom maswavlida. es<br />

niSnavda or rames _ rom me Tavad var<br />

Wkviani da rom aucileblad CaviWrebi<br />

gamocdaSi. Cemi mizani ki swored es iyo<br />

_ CavWriliyavi gamocdaSi, radgan me<br />

xom mwerlad davibade! TiTqmis<br />

aravin icoda, rom mwerlad davibade<br />

proza 3<br />

da vinc icoda, isini xels miSlidnen.<br />

ai, axla me mwerali var da dazustebiT<br />

vici, rom Cemi repetitori geniosi<br />

iyo. iqneb is saerTod arc iyo repetitori,<br />

an iqneb is arc arsebobda (ara,<br />

arsebobda, radgan erTad gvaqvs sami<br />

foto gadaRebuli) arsebobda, magram<br />

geniosi iyo, an sulac ucxoplaneteli<br />

iyo da mova dro, me gavifiqreb da mas-<br />

Tan gavCndebi.<br />

`dagegme Seni momavali, davgegmoT<br />

Cveni momavali erTad.~<br />

yvela reklamaSi didi sibrZnea.<br />

rogorc wesi, reJisorebi idiotebi<br />

arian, magram scenaristi xom migzavnis<br />

saidumlo informacias informacias,<br />

romelic xelmisawvdomia mxolod<br />

rCeulTaTvis.<br />

dagegme Seni momavali!<br />

ggoniaT, es marTla bavSvebs exebaT<br />

sisulelea! jer erTi, bavSvis Tavidan<br />

moSoreba sxvanairadac SeiZleba _ wava<br />

da moklavs dedamisi, erTi saaTis ambavia<br />

da meorec, yvela bavSvis dabadeba<br />

winaswaraa gaangariSebuli. amden<br />

milion albaTobas gamocilebuli, Tu<br />

dasabadebelia, daibadeba.<br />

reklama ki sxva rames gveubneba _<br />

dagegme Seni momavali! TviTon airCie<br />

vin ginda gaxde da rogor da rodis.<br />

Cawere Sens bloknotSi, rom oTxi wlisa<br />

da ase Semdeg da ase Semdeg, Sen kalami<br />

geWireba xelSi da dawer winadadebas:<br />

`_ QYGe1T290980MQ5-8 –ma sami<br />

cali moneta CauSva aparatSi...~<br />

yvelaferi unda gaakeTo, rom gaxde<br />

is, rac dagegme, rasac yvelaferi<br />

Seswire, rac Sen xar.<br />

xels miSlis televizori da gadavagde,<br />

xels miSlida ojaxi da gavecale,<br />

xels miSlian Cemi vnebebi da moviSoreb.<br />

unda gadaviqce sxva, ukeTes ramed, vidre<br />

var.<br />

dagegme Seni momavali!<br />

daweqi taxtze, moikece oTxad da<br />

gadaiqeci sabeWd manqanad, romelic<br />

weliwadSi or romans, oTx moTxrobas,<br />

erT piesas da erT kinoscenars dawers.<br />

am patara binaSi unda moxdes pirveli<br />

udidesi saswauli _ adamianisgan<br />

sabeWdi manqanis Seqmna.<br />

Semova Cemi megobari gogona da<br />

aRar davxvdebi. daxvdeba patara sabe-<br />

Wdi manqana, romelsac, SesaZloa, yuradReba<br />

arc ki miaqcios.<br />

_ gaiqca nabiWvari! _ ityvis<br />

TavisTvis, me ki yvelaferi mesmis, magram<br />

ar mecineba, me emociebi ar maqvs.<br />

sabeWd manqanas emociebi ar aqvs.<br />

mere binis patroni sadme mimagdebs.<br />

SesaZloa sxvenSi, SeiZleba gadamisrolos<br />

kidec, magram es araa mTavari, mTavari<br />

mizania _ me vwer, vwer, vwer!<br />

yovel wels gamodis Cemi wignebi.<br />

aravin icis, sad var, sad vcxovrob da<br />

ras vsaqmianob. ician, rom vwer, vwer,<br />

vwer.<br />

`wlis bukeri!<br />

wlis wigni!~<br />

`da warmogidgenT wlevandel nobeliants<br />

literaturaSi...~<br />

me ki es yvelaferi mkidia. vwer, vwer,<br />

vwer...


4 literaturuli gazeTi<br />

poezia 25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

* * *<br />

roca gulis rbilobs<br />

Secvlis sevdis ToSi,<br />

me TavisSi mixmobs<br />

Seni saxli TovlSi.<br />

Semomxvdebi krZalviT<br />

suliT, sul mTlad SiSvliT,<br />

da ifiqreb wamiT,<br />

rom meored viSviT...<br />

`sad midixar, saad~ –<br />

mkiTxavs saxli TovlSi,<br />

sadac kedlis saaTs<br />

karSi gasvliT movSli.<br />

israelis miwaze<br />

nika jorjaneli<br />

I. miwa<br />

TviTmfrinavis iluminatoridan miwis danaxvaze:<br />

`miwa!~ – gulSi ise yvirode,<br />

TiTqos manamde zRvaSi yofiliyo sul<br />

an is miwa, romelzedac dagibijebia,<br />

sxva yofiliyos.<br />

* * *<br />

nu Wam Cems mzes.<br />

nu iqnebi mzismWameli.<br />

nu iqnebi RvTaebrivi zvigeni.<br />

nu iqnebi cisferi saSineleba.<br />

nu iqnebi arc ki vici vin.<br />

TiTqos gverdze mogdebuli SlapiT<br />

fexis fexze gadadebiT ijde<br />

da nayins Wamde ukacriel Ria kafeSi.<br />

nu Wam Cems mzes.<br />

RimilSi oqro giTuxTuxebs.<br />

SefarviT ixedebi garSemo.<br />

tuCebs ilokav.<br />

nu Wam, nu Wam Cems mzes!<br />

is emorCileba kovzs, romelic gikavia,<br />

Sens kbilebs da enas<br />

da pirs ar gwvavs.<br />

magram mogwamlavs... ver giSveli...<br />

nu Wam... SeCerdi.<br />

* * *<br />

SegiZlia kino naxo,<br />

sadac frTebiT TavmorTuli indielebi<br />

Tavs esxmian da Zarcvaven<br />

TeTrkanianTa diliJansebs.<br />

SegiZlia metroSi sul marto darCe<br />

da Rame eskalatoris ZirSi gaaTio.<br />

SegiZlia mesaflaves dauamxanagde<br />

da cal yurSi gayrili yursasmeniT,<br />

romlidanac TavSekavebiT CagZaxebs mailsis sayviri,<br />

rom cxovrebas miwis suni aqvs,<br />

xolo siyvaruls – cxovrebis,<br />

masTan erTad dalio da mousmino meore yuriT,<br />

xolo Semdeg, Sin mosulma,<br />

am yurSiac gaikeTo yursasmeni<br />

da Sampunis surnelebas CauRrmavde.<br />

SegiZlia sTxovo mexanZreebs,<br />

cecxlis Caqrobas dagaswron<br />

da daganaxvon TavianTi cekva SlangebTan.<br />

SegiZlia absurdisgan wvniani gaikeTo.<br />

SegiZlia gaigo, rom araferi ar gesmis.<br />

SegiZlia ver gaigo, rom bevri rame gagigia.<br />

SegiZlia dRedaRame iZaxo `dRedaRame~.<br />

SegiZlia daamTavro yvela saqme.<br />

SegiZlia cxovrebas damTavrebis saSualeba<br />

ar misce.<br />

* * *<br />

ase mTavrdeba casTan TamaSi.<br />

TiTqos viRacas sisxlad gavuSri.<br />

vzivar uSenod, rogorc saflavSi<br />

vertikalurSi.<br />

gareT qarSi ki, gareT qarSi ki<br />

TiTqos dafrinavs damwvar davTrebad<br />

uSeno awmyo. ase mTavrdeba<br />

bedTan arSiyi.<br />

dro<br />

dro iaffasiani ramaa.<br />

yvela, vinc sakuTari Zalauflebis<br />

SezRudulobis Sesaxeb icis,<br />

cdilobs borkilebi dagadoT.<br />

da dro aq aramcTu ar warmoadgens<br />

gamonakliss –<br />

Tavad damwesebelia da warmmarTavi.<br />

verc erTi mefe ver dagadebT saaTebiviT<br />

magar borkilebs.<br />

axla ki mefeTa mikroskopuloba warmoidgineT,<br />

Tu droc ki sapnis buStiviTaa.<br />

dro iaffasiani ramaa.<br />

amqveynad yvelaze mwuxare xma saaTis wikwikia,<br />

amxanagebo,<br />

da yvelaze samgloviaro svla – saaTis svla.<br />

saaTebi gvikidia majebsa da kedlebze.<br />

saaTebi gvicqerian vitrinebidan da<br />

tragediebs akumulireben,<br />

saaTebi – amaoebis sacavebi.<br />

dro cekvavs Cvens saaTebSi,<br />

rogorc tanxmeli berikaci<br />

ukacriel diskoTekaze.<br />

yvelaze arasaimedo yelsabmelebi<br />

wuTebis, dReebis, wlebis acmebi gaxlavT.<br />

daikideT, visac SegiZliaT, briliantebi,<br />

margalitebi,<br />

visac ara, aasxiT monetebi, dapobili Zvlebi<br />

da daikideT isini,<br />

oRondac ar endoT drois mZivebs –<br />

maTi gawydoma yvelaferze gardauvalia.<br />

nu ixdiT ase Zvirs, nu ixdiT zedmets<br />

sivrcis am mosawyen da mdare Souze dasaswrebad<br />

saxelad dro!<br />

dro iaffasiani ramaa.<br />

radgan Tundac rom arasodes arsad davigvianoT,<br />

mainc aRmovaCenT bolos, rom versad migviswria.<br />

xolo es aRmoCena, droisgan gansxvavebiT,<br />

erT ramed ki Rirs.<br />

Cven vaswrebT mxolod erTs,<br />

Cven erTaderTs vakeTebT, ase vTqvaT, droulad:<br />

vkvdebiT.<br />

Tumca amaSic viRacebisTvis<br />

SesaZloa vagvianebdeT.<br />

dro rom iaffasiani ramaa,<br />

imitomac gvitacebs ase Zalian<br />

maradiulobaze saubari.<br />

erT mSvenier dRes ki mainc gveCveneba,<br />

rom gavflangeT mTeli Cveni dro da<br />

ukve metismetad gvianaa.<br />

yvela fleitaze dakrula amis Sesaxeb.<br />

Cven veqceviT am fiqris gavlenis qveS,<br />

rogorc spiloebi xvdebian ormoebSi.<br />

ra dasanania!<br />

zogjer drois ubadrukoba<br />

imdenad TvalSisacemia,<br />

rom damatebiT dros igoneben.<br />

es xdeba xolme drosaviT iaffasiani<br />

sxvadasxva Sejibrebisas,<br />

rodesac saqmeSi viRacebis<br />

merkantiluri interesebia CarTuli.<br />

ai damatebiTi drois mTeli arsi.<br />

veranairi damatebiTi dro<br />

ver Seavsebs ZiriTadi drois naklebobas.<br />

quCaSi Cqar-Cqara msvlelno,<br />

sad miiCqariT ukeliT nabijs!<br />

Cveulebrivad wadiT, mSvidad,<br />

da siCqariT gamowveul qoSinsac airidebT,<br />

imis albaTobac Semcirdeba, rom waiqceviT,<br />

da ufro mimzidvelebic<br />

gaxdebiT erTmaneTisTvis.<br />

mas, vinc miaswro, araferi ar xvdeba meti<br />

imaze, visac daugvianda.<br />

aq sxeuli iwyebs naTlad SegrZnobas imis,<br />

rom masSi sulia, ufro sworad ki –<br />

suli amosZaxebs sxeuls Cumad drogamoSvebiT:<br />

me SenSi var, me SenSi var.<br />

II<br />

...da silurjeSi Tavis malvebi<br />

Tbil xmelTaSua talRebTan xvevniT.<br />

grZnobdnen mzis Casvlas mere palmebi,<br />

da, aRmoCenils palmebis qveviT,<br />

mzes asdioda bolo almuri,<br />

sanam qreboda damajereblad.<br />

da Rame axloaRmosavluri<br />

iwyebda cimcims caTambjenebiT<br />

sivrcis ekranze, rogorc mimcxrali<br />

fsiqodeliiT savse video.<br />

da imas, rac Sen me ar miTxari,<br />

zRva momZaxoda. ar waxvideo.<br />

III. moRrubluloba ierusalimSi<br />

sityva Tavisi arsebobis sadac mReroda<br />

siaSkaraviT, im qalaqSi cxadad givlia.<br />

mas verc Sen aRwer. verc veravin. uaRwerodac<br />

aRwerilia.<br />

da iqac SiSob, rom mcirea yofnis ulufa,<br />

rom mokvdavisTvis sxva iqneba jvaric,<br />

lursmanic...<br />

axasiaTebs sxvanairi moRrubluloba<br />

ierusalims.<br />

da im SegrZnebas, im simwares netav ra hqvia,<br />

rodesac iZrob mzis wnulidan wuxilis xanjals,<br />

wveti ki rCeba, radgan Tumca RmerTi aqvea,<br />

is mainc ar Cans.


25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

`literaturuli gazeTis~ 57-e<br />

nomerSi daibeWda baton rostom CxeiZis<br />

statia saTauriT `es ucnauri<br />

edgar po, `yoranis~ 21 qarTuli versia~.<br />

rostom CxeiZis narkvevi ori nawilisagan<br />

Sedgeba. pirveli moicavs<br />

edgar posa da Rirssaxsovari frangi<br />

simbolistebis (Sarl bodleris, stefan<br />

malarmes, pol valeris, tomas eliotis)<br />

literaturul da pirovnul<br />

urTierTobebs, romelic mimaCnia rostom<br />

CxeiZis cnobili eseis `dawyevlili<br />

poetis~ bedis~ (ix. `saliteraturo<br />

gazeTi~, 1996 wlis maisi, gv. 4-5)<br />

logikur gagZelebad Tu Sevsebad. meore<br />

nawili ki exeba uSualod `yoranis~<br />

qarTulad TargmnasTan dakavSirebul<br />

sakiTxebs da, garkveulwilad, recenziaa<br />

Cemi Sedgenili krebulisa _<br />

edgar alan po, `yorani~, erTi Sedevris<br />

21 qarTuli Targmani, (gamomcemloba<br />

`inteleqti~).<br />

Tavad krebulis Sedgeniloba ase-<br />

Tia: anotacia, `yorani~ (dedani), leqsis<br />

1906-2011 wlebSi ganxorcielebuli<br />

da gamoqveynebuli 21 qarTuli Targmani<br />

(yovel maTgans, saWiroebisamebr,<br />

axlavs TargmanTan da mTargmnelTan<br />

dakavSirebuli mokle, zogjer ki SedarebiT<br />

dawvrilebiTi SeniSvnebi).<br />

yvelgan miTiTebulia: rodis, ramdenjer<br />

iTargmna da sad daibeWda Targmanebi.<br />

originalidan iTargmna,<br />

rusulidan Tu pwkaredis saSualebiT<br />

da sxva.<br />

krebuls darTuli aqvs galaktion<br />

tabiZis mier Targmnili `yoranis~ sami<br />

sruli da meoTxe nakluli striqoni,<br />

romelic mogvawoda poetma vaxtang<br />

javaxaZem. boloSi ki moTavsebulia paata<br />

da rostom CxeiZeebis inglisuridan<br />

naTargmni edgar alan pos `eseisturi<br />

azrovnebis Sedevri~ `kompoziciis<br />

filosofia~, romelic mTlianad<br />

eZRvneba `yoranis~ Seqmnis praqtikul<br />

safuZvlebs. wignis garekanis pirvel<br />

gverds amSvenebs galaktionis mier<br />

Sesrulebuli portreti edgar posi,<br />

xolo meoTxe gverds – eduard manes<br />

ilustracia `yoranisa~.<br />

rogorc cnobilia, galaktionis<br />

naxats – pos portrets – miakvlia vaxtang<br />

javaxaZem da gamoaqveyna Tavisi<br />

wignis (`ucnobi~) pirvel gamocemaSi,<br />

Semdeg, igi gamoiyena rostom CxeiZem<br />

da daurTo zemoxsenebul eseis `dawyevlili<br />

poetis~ bedi~. sabolood ki<br />

galaktionis naxatma daamSvena `inteleqtis~<br />

mier gamocemuli krebulic.<br />

aRsaniSnavia, rom sazogadoeba ukve<br />

gaecno Cvens krebuls. 9 ivniss<br />

saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />

dacvis saministroSi moewyo wignad<br />

gamocemuli `yoranis~ wardginebaganxilva,<br />

romelsac daeswrnen misi<br />

mTargmnelebi – konstantine z. gamsaxurdia,<br />

baTu danelia, porfire iaSvili,<br />

jemal injia... gardacvlil<br />

mTargmnelTa – filipe beriZisa da<br />

giorgi niSnianiZis – ojaxis wevrebi,<br />

Tbilisis sakrebulos Tavmjdomare<br />

zaal samadaSvili, mwerlebi, literatorebi,<br />

axalgazrdoba. mTargmnelebma<br />

moiwones krebulis gamocemis<br />

idea da wagvikiTxes Tav-TavianTi Targmanebi,<br />

isaubres edgar pos Semoqmedebaze.<br />

axlaxan radio `Tavisuflebam~ac<br />

amcno sazogadoebas `yoranis~ krebulad<br />

gamocema. ramdenime mkiTxvelis<br />

madlobac davimsaxureT Semdgenelma<br />

da gamomcemlobam.<br />

davubrundeT baton rostomis publikacias.<br />

marTalia, kritikosi sul<br />

oTxi striqoniT Semoifargla CemTan<br />

mimarTebaSi: krebuli `Seadgina da<br />

SeniSvnebi daurTo givi bojguam.<br />

davZendi: gemovnebiT Sedgenili bibliografiuli<br />

cnobebi, sagulisxmo<br />

suraTs rom aRadgens~, magram me mainc<br />

kmayofileba dameufla, radgan batoni<br />

rostomis ganuxorcielebeli survilis<br />

gamgrZelebel-aRmasrulebeli<br />

aRmovCndi da bolomde miviyvane misi<br />

naocnebari gamomcemloba `inteleqtis~<br />

Tavkacis kaxmeg kudavas SemoTavazebisa<br />

da sulgrZelobis meSveobiT.<br />

isic, maxarebs, rom batoni rostomis<br />

paralelurad, am ociode wlis win,<br />

mec mxiblavda idea _ Semekriba da wignad<br />

warmomedgina `yoranis~ yvela<br />

gamoqveynebuli qarTuli Targmani. aki<br />

winaswarmetyvelebda rostom CxeiZe:<br />

`ise rogor iqneba, sxvasac ar mouvides<br />

TavSi es ideao~. gansakuTrebiT gamaxara<br />

mis mier `yoranTan~ dakavSirebuli<br />

sakiTxebisaTvis yovelgvari frCxilebisa<br />

da kiTxvis niSnebis moxsnam. mas<br />

xom Tavidanve miaCnda, rom `Rirda<br />

Sekrebiliyo `yoranis~ yvela Targmani,<br />

vaJa-fSavelas mcdelobiT... saTavedadebuli,<br />

darTvoda `kompoziciis<br />

filosofiac~ da tomas eliotis eseic<br />

(igulisxmeba `edgar podan pol<br />

valerimde~. – g.b.) da mcire krebulad<br />

givi bojgua<br />

literaturuli gazeTi<br />

WiWinaZe, giorgi niSnianiZe da konstantine<br />

z. gamsaxurdia). amave dros gvamcno,<br />

rom, misi monacemebiT, qarTul<br />

enaze TiTqos arsebobda `yoranis~<br />

ocamde Targmani mainc, Tumca,<br />

amjerad mTargmnelebi ar dausaxelebia.<br />

me ki swored maTi vinaoba mainteresebda.<br />

minawerSivea mowodebuli agreTve<br />

sagulisxmo cnoba: `am aTi wlis winaT<br />

(e.i. daaxloebiT 1993 wels. – g.b.) krebulic<br />

ki Sedga edgar pos am leqsis<br />

imJamad cnobil yvela Targmans rom<br />

uyrida Tavs... auxsneli mizezis gamo<br />

krebuli gamomcemlobaSi daikarga da<br />

uTuod xelaxla gaxdeba aRsadgeni da<br />

Sesavsebi – mas Semdeg kidev gamoCnda<br />

ramdenime versia~. cxadia, am faqtis<br />

gaSifrvac mWirdeboda uciloblad.<br />

aseve mWirdeboda – vin iyo dakarguli<br />

krebulis Semdgeneli, romel gamom-<br />

isev qarTuli<br />

`yorani~ edgar posi<br />

gamocemuliyo~.<br />

samwuxarod, es maSin ver moxerxda<br />

da bolos bedma me gamiRima. TiTqmis<br />

oci wlis manZilze veZiebdi da vagrovebdi<br />

yvela qarTul Targmans `yoranisa~.<br />

gansakuTrebiT gamiWirda<br />

grigol megreliSvilis Targmanis mopoveba,<br />

romelsac, TiTqmis uimedo Zebnis<br />

Semdeg, qalbaton eTer mgalobliSvilis<br />

meoxebiT, mivakvlie ioseb<br />

griSaSviliseuli saxl-muzeumis biblioTeka-sacavSi.<br />

aRmoCnda, rom grigolis<br />

Targmani 1918 wels dabeWdila<br />

gazeTebis – `revolucionuri nobaTisa~<br />

da `Sromis~ orkvireul saliteraturo<br />

damatebaSi `legia~ (b, anu meore.<br />

sul sami nomeri gamosula). isic<br />

gairkva, rom muSaobisas grigols<br />

gamouyenebia konstantin balmontis<br />

rusuli Targmani.<br />

Segrovili masalebi ganvalage maTi<br />

gamoqveynebis TariRis mkacri dacviT<br />

da amis mixedviT davnomre kidec. davwere<br />

vrceli Sesavali werilica da mokle<br />

komentarebic, magram... ra dagikargavs,<br />

ras eZeb... aravin gamomiwoda daxmarebis<br />

xeli, aravin Semiqo garjiloba<br />

da aravin damibeWda narudunevi<br />

gazeTsa Tu JurnalSi. pasuxi yvelgan<br />

gulismomwyvleli iyo: mere ra, rom<br />

amdeni Targmani gvqonia, ras aZlevs es<br />

mkiTxvelso. erTaderTi, vinc momiwona<br />

sibejiTe, gaxldaT gazeT `Tbilisis~<br />

maSindeli redaqtori ioseb WumburiZe,<br />

romelmac araTu saWirod, aramed<br />

aucilebladac ki miiCnia sabeWdad<br />

gamzadebuli mTeli masalis dauyovnebliv<br />

gamoqveyneba. movamzadeT<br />

pirveli masala, avawyveT stambaSi, davakabadoneT,<br />

anabeWdis koreqturac<br />

wavikiTxeT... TiTqos yvelaferi rigze<br />

iyo, magram gairkva, rom srulad, Tundac<br />

mcire komentarebiT, dabeWdva<br />

warmoudgenlad vrcel adgils dai-<br />

Werda araliteraturul saSualo<br />

formatis gazeTSi da amis gamo sayveduri<br />

ar ascdeboda gazeTis redaqtors...<br />

ras vizamdiT, movubodiSeT<br />

erTmaneTs xelmocarva da xelic CaviqnieT...<br />

lela ebraliZis naTargmn `yorans~<br />

(gazeTi `Cveni mwerloba~, 1-7 agvisto,<br />

2003 w.) axlda mozrdili minaweri `redaqciisagan~.<br />

aq mravali saintereso<br />

cnoba iyo gacxadebuli. CemTvis maSinve<br />

gaxda cnobili, rom minaweris avtori<br />

rostom CxeiZe gaxldaT, magram,<br />

vinaidan Tavad ar isurva gamxela, mec<br />

wyali Cavigube pirSi.<br />

maSin minaweris avtorma CamoTvala<br />

`yoranis~ eqvsi qarTveli mTargmneli<br />

(vaJa-fSavela, sandro SanSiaSvili,<br />

grigol megreliSvili, konstantine<br />

cemlobaSi da ra viTarebaSi daikarga<br />

Sedgenili xelnaweris dedani...<br />

mesiamovna, roca yvela am kiTxvas<br />

swored axla, `yoranis~ krebulad gamosvlis<br />

Semdeg (romelic Cemi dabadebis<br />

80 wlisTavs daemTxva) gaeca pasuxi<br />

`literaturul gazeTSi~ rostom CxeiZis<br />

monaTxrobiT.<br />

amrigad, gacxadda Semdegi: `yoranis~<br />

qarTuli Targmanebis gamocemis<br />

idea baton rostoms gauziarebia gamomcemloba<br />

`meranis~ mTavari redaqtoris<br />

givi alxaziSvilisTvis. swored<br />

am gamomcemlobaSi warudgenia kidec<br />

krebulad Sekruli masala da `meran-<br />

Sive~ ugzoukvlod gamqrala misi naSromi.<br />

dauimedebiaT ki: ver vpoulobT,<br />

Torem sadme aucileblad iqnebao.<br />

`sadme egeb axlac aris, – dasZens rostom<br />

CxeiZe da ganagrZobs, – meore pirebi<br />

ar gamaCnda, dakargva ver warmovidgine<br />

da winaswar ar mizrunia, saxeldaxelod<br />

kidev erTxel veRar Sevagrove,<br />

amasobaSi sxva saqmeebi damawva<br />

da... is proeqti ase uimedod mimrCa.<br />

dananebiT ki gavixsenebdi da, isic mifiqria,<br />

ise rogor iqneba, sxvasac ar<br />

mouvides TavSi es idea da adre Tu gvian<br />

`yoranis~ yvela qarTuli Targmani<br />

erT wignad ar gamoCndes-meTqi~.<br />

is sxva me gamovdeqi. bedma marguna<br />

– damoukideblad memuSava da frTebi<br />

Semesxa Cveni ziari survilisaTvis.<br />

isic sainteresoa, rom batonma rostomma<br />

`literaturul gazeTSi~<br />

amjerad daasaxela `yoranis~ ToTxmeti<br />

mTargmneli: vaJa-fSavela, sandro<br />

SanSiaSvili, grigol megreliSvili,<br />

konstantine WiWinaZe, sandro (koreqtura<br />

unda iyos. _ g.b.) Tu andro sioriZe,<br />

filipe beriZe, giorgi gamyreliZe,<br />

giorgi niSnianiZe, stefane mxargr-<br />

gamoxmaureba 5<br />

Zeli, jemal injia, porfire iaSvili,<br />

silovan narimaniZe, vaJa SiukaSvili da<br />

kote jandieri.<br />

am CamonaTvalSi edgar pos `yoranis~<br />

mTargmnelebi dalagebulia zustad<br />

imave TanamimdevrobiT, rogorc<br />

Cems krebulSi da, rasakvirvelia, yvela<br />

cnobili iyo CemTvis, garda andro<br />

sioriZisa. batoni rostomis cnobiT,<br />

andro sioriZes oTar CxeiZisTvis uCuqnia<br />

`yoranis~ miseuli Targmanis xelnaweri<br />

da daurTavs: ise ver gavCalxe,<br />

gamoqveyneba rom SeiZlebodes, amitom<br />

saxsovrad gqondeso. amiT mniSvnelovani<br />

niuansi gagvimxila misma avtorma<br />

da dasZina: sioriZis `Targmani ar yofila<br />

urigo, Tumca alag-alag daxvewa<br />

uTuod sWirdeboda, da oTar CxeiZem<br />

saboloo redaqciisTvis gadasca megobar<br />

poets lado sulaberiZes, vinc<br />

Sesaferisi cvlilebani Seitana teqst-<br />

Si da misi gamoqveyneba ukve Tavisuflad<br />

SeiZleboda~.<br />

rac Seexeba andro sioriZes, mis poetur<br />

Semoqmedebas maSin gavecani<br />

pirvelad, roca vmuSaobdi `msoflios<br />

xalxTa rCeuli igav-arakebis~ Sedgenasa<br />

da redaqtirebaze (wigni 2009 wels<br />

gamosca `Semecnebam~ 346 gverdis moculobiT;<br />

ideisa da proeqtis avtori<br />

lia SalvaSvili). am krebulSi Sevitane<br />

andria (yvela dabeWdil masalaSi poeti<br />

andriad moixsenieba) sioriZis 18<br />

originaluri da 5 leqsad naTargmni<br />

igavi (i. krilovis, s. mixalkovis, al.<br />

bezimenskis, n. labkovisa da a. hajievis).<br />

rogorc cnobilia, andria sioriZe<br />

ZiriTadad igav-arakebs werda da sxva<br />

meigaveTa nawarmoebebsac Targmnida<br />

kvalificiurad. maSin gavecani<br />

agreTve andria sioriZis igavebis krebulebs<br />

`mezobeli~ da `igav-arakebi~,<br />

magram ar vicodi, Tu baTumeli meigave<br />

`yoranis~ mTargmnelic gaxldaT.<br />

amasTan dakavSirebiT xelaxla moviZie<br />

masalebi mis Sesaxeb, magram verafers<br />

mivakvlie giorgi leoniZis saxelobis<br />

mweralTa muzeumSic ki. maSin mivmarTe<br />

aWaraSi gamomaval Jurnal-gazeTebs<br />

`literaturuli aWara~ da `sabWoTa<br />

aWara~, iqac mxolod CemTvis cnobil<br />

mis igav-arakebs wavawydi. cnobebi Tavad<br />

avtoris Sesaxeb ki arsad Semxvda.<br />

albaT, saWiro iqneba miseuli `yoranis~<br />

Sesaxeb masalis mopoveba baTumSi,<br />

rac momavlis saqmea. saerTod ki guldasawyveti<br />

da dasanania andria sioriZis<br />

Targmanis gauCinareba, Tuki igi<br />

marTlac ar iyo urigo.<br />

rac Seexeba batoni rostomis SeniSvnas:<br />

`asea Tu ise, jerjerobiT 21 Targmani<br />

ki ar mogvepoveba, aramed _ 22~-o,<br />

mTlad zusti ar unda iyos, vinaidan<br />

mogvepoveba mxolod cnoba ocdameore<br />

Targmanis dakarguli xelnaweris<br />

odesRac arsebobis Sesaxeb da ara TviT<br />

Targmani. metic, advili SesaZlebelia,<br />

kidev moipovebodes `yoranis~ araer-<br />

Ti sxva, dRemde ucnobi Tu gamouqveynebeli<br />

Targmani (maTs aRmoCenasa da<br />

gamomzeurebas, vfiqrob, xels Seuwyobs<br />

Cveni gamocema). andria sioriZis<br />

Targmani ki, kidec rom xelT mqonoda,<br />

mainc ver CavrTavdi axalgamocemul<br />

krebulSi gamouqveyneblobis mizeziT.<br />

erTi pawia replikac. 14 mTargmnels<br />

Soris baton rostoms naxsenebi hyavs<br />

kote jandieric. ramdenadac CemTvis<br />

cnobilia, kote jandieris Targmani<br />

2000 wels aris Seqmnil-gamoqveynebuli<br />

da igi ar unda moxvedriliyo zemoxsenebul<br />

siaSi.<br />

savsebiT misaRebad mimaCnia kritikosis<br />

mowodeba, rom `daiweros monografia<br />

an sulac sadisertacio naSromi<br />

am Temaze `yoranis~ qarTuli Targmanebi~.<br />

sasiamovnod mesaxeba isic, rom me<br />

gavxdi baton rostomis uiRblod<br />

wamowyebuli saqmis gamgrZelebeli da<br />

damagvirgvinebeli. isic maxarebs, rom<br />

misi publikaciis saSualebiT gavarkvie<br />

CemTvis da mkiTxvelisTvisac sagulisxmo<br />

mravali sakiTxi.<br />

mTavari ukve gakeTda, vnaxoT, ras<br />

gviqadis momavali.


6 literaturuli gazeTi<br />

proza 25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

dasawyisi #60-62<br />

***<br />

mainc ramdeni andaza gvaqvs sayuradRebo<br />

Tugindac sufTaqarTula<br />

aso `W~ze Cvens alfabetSi gindac mTlad<br />

bolosaken gadakargulsa amaasozed,<br />

_ W:<br />

`Wamam ra miyo, lokvam ra miyoso~<br />

_ ramdenzea, ki; `Wama mwadia, garja _<br />

arao~ _ bevrzedaa, ki; `Wama qonebaze<br />

hkidiao~ _ ma ra!, da Tqva raRa esa-esi<br />

morigi, Wm; `Wia gvels daezmana, gaiwia<br />

da gawydao,~, _ kidevac kargi... ra<br />

egveleboda...; `Wandari maRali izrdeba,<br />

magram nayofs ar iZlevao~, _ egrea,<br />

naRdia, zog SemTxvevaSi mainc;<br />

da radgan andazebisa gamomgoneblebs<br />

Cven ras davadgenT, da es andazebi<br />

egeb sulac atlantidadan modis<br />

da iqidanve SegveCvia, _<br />

`Tqma advilia, qmna ki _ Znelio~,<br />

_<br />

eh, prozav, prozavc...<br />

magram cotaTi-pawawkintelurad<br />

kai magradid-ucnauri magram mosalodneloba-mainc<br />

ki is iyo, rom,<br />

erT atlantidels, winaswarulasaxeliT<br />

`ped~-sts, atlantidelTa<br />

pirobazec ki gadaWarbebulobazec<br />

Zalian metad Zlier uyvarda da amitomac<br />

Zaanac xSir-xSir sCveoda didZal<br />

nugbarTa, Wama... _ ariqa Tafli da<br />

fiWao, su dReniadag ki ara da sul<br />

wuT-niadag eubneboda Tavissa Tavs ped<br />

da Taflze ki metad skisa fiWa ufro<br />

erCivna _ saReWic iyo pirsSi saWiroebiTul-gasasaWaWaneblad<br />

(kaco esa `W~<br />

raRaca Zaan SemogveCvia da vaiTu `W~iani<br />

kbili Txils da verc prozas ver<br />

daamtvrevso~, vih...) ki ara da mTladac<br />

amRebi, piriRrusi, da hariqac-kide<br />

bananeb-kivi da ariqa da Sariqa zogzogi<br />

palmis nayofi an ananasebi Tu papirusis<br />

zemore-xSiradxsenebuli<br />

ylortebi da da andac sulac Saqris<br />

lerwami (`Saqari _ indourisa eniTa<br />

Tafli Seyinebuli iTqmis~ _ saba;) da<br />

sxvadasxvagvari Saqreuloba (`Saqreuli<br />

_ Saqari sxvadasxva rigad Semzadebuli~)<br />

ise hsurda, rom _ gamudmebulad<br />

da yvelaamaTi Seusvenebliv<br />

mirTmeva ki tanis sxvadasxva Semadgenel-nawilTa<br />

gardac raRac ucxo da<br />

kvimatTa-azrTac umsuqnebda, ki, da ar<br />

iklebda arafersa da gaumaZRrad<br />

xolo mere ise nazadac, ro _ nazuraT<br />

sWamda da kvlav mainca ise bevrsa<br />

rom _ radgan cota ar iyos didadac<br />

karga-SeZlebuli ojaxiSvili, da<br />

Ze, iyo, da is sinaze, mere da mere mWameluri<br />

meredamere tanSic kargadac<br />

gaujd-eboda da jer mxolod xel-fexs<br />

raRac nazuris-narnarobiTa ucxodhazizad<br />

miirxevda<br />

siarulisas<br />

da ase,<br />

rogorRac TiTqo-gamomwvevad da<br />

misasayuradRebod daiareboda<br />

da<br />

meredamere kidevac rom Zaan umata<br />

tkbil-sanovageT-sasusnavsa<br />

xorageulT<br />

da radgan Tavidan jerovansa yuradRebas<br />

mainc ar aqcevdnen da amitomac<br />

mere imasac, Cven roviciT daiwyobebina<br />

narnari qnevi anu kurtum-Tama-<br />

Si (gaviyidevi sityviTa gind-gadataniTiT<br />

qaTmebszeda, mainc...) ise cxadlivi<br />

rom suTavidan cota Sefiqrda<br />

yvela xvar dakoWlda da gaCiTaxovdao<br />

[`CiTaxo _ romeliRaca-wleebian q.<br />

TbilisSi cxovrobda cnobili msxvili<br />

mewarme CiTaxovi, romelic koWli iyo.<br />

vfiqrobT, aqedanaa (Tu, misidanaa) es<br />

`CiTaxo~ gadaqceuli zogad saxelad,<br />

romelsac SemdegSi (Tu, Semdgom.. eeh,<br />

me kideiqiT sxvebsa vaswavli) yvelani<br />

(Tu, mxolod imwleebisa Tbiliselebi<br />

_ da ara `yvelani anu mTeli dasavleTaRmosavleTsferoebisi<br />

kacobrioba)<br />

koWls uwodeben~ _ qarTul sinonim-<br />

Ta leqsikoni, 1978 w., gv. 223, Tumc, atlantidelebs<br />

ase winaswar saidam unda<br />

scodnodaT es, ucnauria, da sinonimebis<br />

leqsikonze xom, laparakic zedmetia.<br />

ki.], magram mere rom mainc<br />

rodaadgines roma koWli ara hyofilao<br />

(_is Taviseburad mosiarule)<br />

cota ar iyos miiqcevina<br />

yuradReba da Seacqerdnen da mere da<br />

mere umfro Seascqerdnen da sworedac-rome<br />

maSin iyo roo, Zaanc umata<br />

aimis Cven kargaxnurad roviciT (ramdenjer<br />

unda damalviTurad, maTqmevinoT...<br />

Tumc, xSir SemTxvevebSi _ damalulia,<br />

ki, aki... ki... magram arayovelTvis...<br />

esac _ ki.) da, erTsac mSvenier<br />

(raRa Suenier...) dRes rom erTs<br />

marTlacada bumberazsa-atlantidelTan<br />

erTad qalaqgareTa isanazi<br />

fexiswverebzed askupuli da xolo<br />

bumberazi ki quslebCaWedviT miwaSia<br />

_ ase gavidnen qalaqgareT SambnarianSi<br />

da mere ki gaurkvevelsa garkveul<br />

xanSi kimobrundnen magrama saxe-aSkarad<br />

ZaangawiTlebulebi da, `albaT sirbilsa<br />

anu srbolaSi Tu gaejibrnen<br />

erTmaneTsao~ xolo bumberazma ki<br />

droebiTi damSvidobebisas raRa Tqma<br />

unda zeidan dahxeda mTlad miknavlebuls<br />

monazesa da, Tqo:<br />

`leCxumur lobios leCxumurive<br />

wyali moxarSavso,~,<br />

da idayvzedac ki Seavlo, xeli.<br />

is dRe iyo da, Zaanc dasCemdaT<br />

qalaqgareTi gasvla razedac ima-Sa-<br />

guram doCanaSvili<br />

kaci, saxelad noe<br />

Zlebuli da SamZlebelisac sitkboTmaZiebelisa-nazimamrisa<br />

(!) erTiRa<br />

coli sulac aranaz-kopebs Seikravda<br />

raRa Tqma unda Sublzed, xolme, da<br />

mere da mere is bumberazi Zaanac-karqa<br />

arxeinad marto nidayvze kiara da<br />

Cven kiro-viciT imazedaca<br />

moutyapunebda romelime xels Cven<br />

roar viciT marjvenasa Tu marcxenasa<br />

zustaTa Tu netaromelsa ise-ise, roo,<br />

da,<br />

atlantidaSi ra damalula _ gulwrfelebi<br />

da SeuniRbavebic masiurad,<br />

ki, Zaanac iyven<br />

da rom gaiges Tu roma-rato iarebodnen<br />

qalaqgareTsa atexils<br />

tevrsSid iq-Zalianac-utrikotaJoT<br />

isi rwyvili _ mamakacebma cnobiswadilis<br />

raRaca xarbi muStrisaTvaliT<br />

dauwyes cqera erTimeores,<br />

da kbilebiTa tkbilebs Zalian aWmevdnena<br />

erTmaneTsa da maT-orTSua<br />

romelTsaSiac erT-erTi ufro ganazdeboda<br />

maSin meore gindacda Cia<br />

bumberazi suwiwakebsa sWamda kaloriulobebisada<br />

umfroc mosamateblad<br />

da is Tavidan gasvla iyo ro cotaTi-<br />

TiTqos examuSebodaT magram mere da<br />

mere su xelixelebgadaxveulebi gadiodnen<br />

qalaqsgareT da arc gadiodnen<br />

mere da mere da, gamwarebulad-gabeCavebulma<br />

maTma Semyurem, noem, sulac<br />

sirbiliT koromebTan ipova T da<br />

Zlivs rom moiTqva suli da am axali<br />

saSinelebis, atlantidasi, damaqcevelisa<br />

mTlad, ambavi rom unda<br />

Seetyobina T-m daindo da, ar aTqmevina<br />

es sazizRroba, SesaCereblad Soridanve<br />

miabjina mkacr-xelisguli da,<br />

uTxra:<br />

_ nu ityvi. vici.<br />

da, ragind scodnodaT, es, T da noe<br />

ras gaxdebodnen, da noe rom padre iyo<br />

noes axlaRa gaaxsenda, Tu, ai Tu vinvin<br />

utirebda kodeqseburad kodeqseburic<br />

konstituciiT im yovel momravlebulsa-codvianebs,<br />

oxts, da am<br />

amazrzenobas, neta-saidan amofxorebuli<br />

mamaTmavlobis Sesatyobineblad<br />

sanam aniCqamde gavardeboda da miaRwevda<br />

romelmaca-aniCqam albaT jer ar<br />

icoda es _ jer mTlad-aravin<br />

dasjiliyo da erTi suli hqonda eTqva,<br />

noes, magram kariskacebma sasaxlisa,<br />

aniCqaseulis, raRac Zalian welaTreviT,<br />

ar-mondomebiT gauRes aniCqasisi<br />

sra-sasaxlisa alayafisa, kari<br />

_ racginda isa (anu noe) TvalSi migdebul-yofiliyo<br />

da mikarguli imas<br />

(noes) mainca padre eTqmoda da, aniCqas<br />

karTan zedmisuli uceb gaxevda,<br />

yur-kata eca _ aniCqa ise laparakobda,<br />

_ sworad!:<br />

_ icode, kitrikiko, Tu ar damyvebi<br />

da Cems nebas ar Seasruleb xom gagigia<br />

CaTrevas Cayola jobiao da ise<br />

ajobebs rom WkuiT moiqce da ar<br />

aasavsavo xel-fexi, xo gagigia Wkviansa<br />

virs ori Sejdebao da erTi ra aris<br />

da amitomac...<br />

naRdad aniCqas xma iyo, kii, da eldanakravi<br />

noe isev gaiqca Tsken, da sanam<br />

etyoda saTqmels-ucnaurs T-m kvlav<br />

aCvena xelisguli, da:<br />

_ aniCqa imitom xmarobs zedmet<br />

Tanxmovnebs da maT Soris ki gansakuTrebiT<br />

n-s, demokratiis nacvlad<br />

demo-n-kratia rom Tqvas, xom SegaCviaT,<br />

amas, demonisaTvis ase gamzadebT.<br />

_ demoni, raa...<br />

_ midi aniCqasTan isev da mTlad<br />

demons ara magram imisa Teslebs, naxav.<br />

mTlad retdsaxmuli milaslasda<br />

igiv sra-sasaxlesTan noe, da niRbosnebi<br />

amjerad mTladac sul ar apirebdnen<br />

mis SeSvebas da aq ki noem sicocxleSi<br />

mTladac pirvelad daabriala,<br />

daubriala Tvalebi maT, da SeSinebulebma<br />

noes rogori ieriscvliT maSinve<br />

SeuSves noe, racginda ususuri magramac<br />

mainc padre da aqa-ki Tvalebgadambrialebelic<br />

da, ra dainaxa _<br />

mamaTmavlobas sCadiodnen sulsu mTavari<br />

samarTaldamcavi da imisi erTguli<br />

rogor, mTavari moadgile _ axla<br />

ormagul SesazizRarobamdec dasulebi<br />

da noem Zalian rom Sehyvira ise rom<br />

SedarebiT-zemouri aniCqa cota ar<br />

iyos SemkrTali rom gadmogorda<br />

kitrikikodan noem axla ki CurCuli-<br />

Ta da zizRiT, hkiTxa:<br />

_ demonkratiis demoni raa... bilwo...<br />

aq ki aniCqam kitrikikos erTi ki gadahxeda<br />

da,<br />

rogor nelinel magram mTlad<br />

ganuxrelad, jer TiTqos rogorRac<br />

mofomflovdnen sxeuliT magram<br />

rogorRac Tanac Wrel-Wrel kunTebad<br />

daiwurnen da viwrovdebodnen da<br />

wagrZeldnen da, _<br />

gvelebad iqcnen! _ aniCqa uzarmazarul<br />

maxrCobelad da kintrikiko ki<br />

Tumca imaze metad dawvrilebuli<br />

gamoxoxda da mTlad yalyze Sedga da<br />

saTvalian kobrad iqca, da Tumca am<br />

ori jiSis gvels amJamad erTad versad<br />

SexvdebiT radgan erTi aziaSia,<br />

kobra, da meore ki, damaxrCobela _<br />

amerikaSi magram imdroindelsa atlantidaSi<br />

axla gverdigverd mixoxavdnen<br />

dasaxrCobel da dasageslsa<br />

noesaken da, axla noeswin mTlad pirispir<br />

rom aiyalynen mixvda noe rom, _<br />

iRupeboda,<br />

magram T ase mTladac ar gawiravda,<br />

yovelTvis iyo raRac saSveli, iyo<br />

_ `ki, aris, aris, ar SeiZleba rom ar<br />

iyos~ _ raRac mxsnels, rwmenas sicocxlisaTvis<br />

gadamrCenels jer imedmomcem<br />

fiqrobrivadRa eWideboda<br />

gvelTwina noe magram ra eqna da Tu<br />

riTi daexsna Tavi jer ar icoda noem<br />

iseTma sasowarkveTilma rom _ romeli<br />

sityva! _ da acaxcaxebuls jer<br />

isRa mainc amxnevebda rom TviT T-Ti:<br />

`mudam arsebobs gamosavali, da gadarCena~<br />

_ ara, crud da tyuilubralod<br />

ar eubneboda amas Tavad T,<br />

winaswarmWvreti, da aniCqasi sumTavar<br />

ima oTaxs anu kabinets moavlo Tvali<br />

romel ima-oTaxSiac rom ama zafxulis-gaganiaSi<br />

da alxsa da buRSi mainc<br />

koconi iklakneboda imoTaxisa oTxsav<br />

kuTxeSi da noem egebisi-gadarCenisTvis<br />

iqaurobas moavlo Tvali raime<br />

mZime an wvetiani nivTi-raime rom moexelTebina<br />

da aseTebi kiiyo iq magram<br />

maTamde ori yalyurad mwvav-afxorili<br />

gveli edga da am noesi moxrCobisa<br />

da dagesvlis win _ Sehsisinebdnen,<br />

jer gamarjvebas Tu zeimobdnen ra<br />

amazrzenad, amazrzenebi<br />

da,<br />

umZimesi, uuZnelesi uimedobiT<br />

saso-warkveTil-mixdili mTlad,<br />

TiTqmis sruliad danebebuli mTladac,<br />

noe, uecriv, _<br />

mixvda! _<br />

ima TiTqosda rogor Zaanac viTomc<br />

TiTqosebr-sustsa da viTouRono<br />

cicinaTelasi rogor naTlada-nakvalevebi<br />

sulmTladac es ra daRuradgadamrCeniT<br />

gaaxsenda da,<br />

is sami TiTi, mTladac Tavisi, axla,<br />

miido jer Sublze da maSinve SekrTnen,<br />

odnav daeSvnen, gaibzarnensaviT, jer,<br />

gvelebi, mere mkerdze rom Seixsena<br />

cicinaTelas nakvalevi da mere marjvena,<br />

marcxena mxarzec, gind marmarilos<br />

iatakze, maTTvis axla rogor<br />

asaTvaliswunebel iatakze _ miwaze<br />

RoRvas da misi mtveris Wamas rogor-<br />

Zalian daCveulebi da SeCveulni mainc<br />

ise-rom, visim-sakben(r)ad, iyalyebodnen<br />

da magram axla ra ugemuri<br />

klakvniT Caxoxdnen maTiTa da kvamliT<br />

SelanZRul haerSi, iataks gawvnen da<br />

kvlav saswauls-rams xedavda, noe, _<br />

ise Zalian dapataravdnen rom xvlikisodenaR<br />

Wiebad, iqcnen, magram iqave<br />

cecxlisaken iqcies piri da aman Tu<br />

miscaT, gadaugdoT raRaca Zala da<br />

amoizardnen isev Tavidan oRond adamianis-magvariseburad<br />

da gadafi-<br />

Trebulebi-Zalian oRond da erTi<br />

rom-ro isev aniCqad gadaiqca xolo<br />

meore _ kitrikikod oRond saTvale<br />

SerCenil-hqonda, xolo orTave mokuntuliyo<br />

mTlad Zalian radganac cecxlic,<br />

Caqra, da, nacarszedRa rom daixeda<br />

mainc mieca raRaca Zali, erT-erTs,<br />

_nra mogeCvena ndidovRpadrRe<br />

nraime xoar ngagiWirda, vee _ viTomc<br />

mzrunvelad daekiTxa isevac ise<br />

gaaniCqebuli-isi da, kitrikikomac,:<br />

_ Tqveni xmali da Cveni kiseri vah<br />

Tu raime gagiWirdaT... vaih, es ra-a, _<br />

ra da _ saTvale Zaan saCqaroT jibeSi<br />

ikra, _ da aqaodaca da viTomc<br />

araferi, hkiTxa, _ Tqvens sanukvarsa<br />

janmrTelobazed xom kargada xarT...<br />

janmrTelobazed ki ara da gons<br />

mTlad ver mosuliyo, noe, da T-sken<br />

gzaSi, gza-gzad isev, gonsmosasvlelad<br />

kidev orjer gadaisaxa amis<br />

rogor-mndom zedatanze pirjvari da,<br />

ra ganwmendilad SemSvidebuli, miadga,<br />

T-s, xolo<br />

Tm:<br />

_ xom gaiyidnen da gaices Tavi Sens<br />

mosakvdineblad da xom giSvela Sen rom<br />

ggonia im Soreulma-viTom, cicinaTelam,<br />

noe.<br />

_ ki. ra Zalian miSvela, T...


25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

Tavdaxrilebi mainc, idgnen.<br />

mere noem jer aswia Tavi, kvlav Caqindra<br />

da, uTxra:<br />

_ me aRar minda padreoba, T.<br />

da xom TiTqosda Zalianac mosalodneli<br />

iyo Ts rom eTqva `aba ras<br />

ambob Sens magivrad xom sxva, albaTki<br />

codvebis riqSa gapadrevdeba da mTlad<br />

daiqceva atlantida~o magram Tm,<br />

uTxra:<br />

_ Zalian kargi. swori xar. radgan<br />

mravalni yofilan viTo-pirvelebTagan<br />

Camoukanasknelebulni da, CamoqveiTebulebi<br />

ki aRumaRlebia, noe.<br />

_ vis...<br />

_ mere getyvi.<br />

da riqSamaki rom moismina kuStad<br />

mzirali noesi es gadawyvetileba, iman<br />

marTlac da mravlad uTxra, Tavidan<br />

viTomc gulamofskvnilma Seicxada:<br />

`ras ambob padre da padres Svilo Rirseulo,<br />

ras Svrebi, gvRupaam~, `es ra<br />

gaigones Cemma yurebma sxva ukeTessa<br />

sad viSoviT Zaanac bevri roveZioT~o<br />

da amisTanebis magram mere rom Zalian<br />

frTxilad rom daekiTxa _ `da vis SegvarCev~,<br />

moismina, _ `Sen~,<br />

da raRac ucxosityvaca Tqva _<br />

`kargiii~, _ iman muzika anu grZlad<br />

gawelili asoebi icoda, ki, da maSinaTve<br />

iqve didis molodiniT daekiTxa:<br />

_ rodisaaa, eee!!<br />

_ dResve.<br />

...<br />

_ da, SeiZleba rom saxelad saSaSac<br />

davimato<br />

_ kargi, saSaSav.<br />

_ ara, Sena saSaSasi Tqumai viT Seg-<br />

Suenis (aki gamoTqmebica ise-icoda<br />

roo _ axalisacki Zvelica, ki,),<br />

aramed pirdapir SaSa damiZaxe.<br />

da Tumc es jer ar momxdariyo _<br />

iqamdis yvela, yoveli padre padred<br />

kvdeboda magram windaxeduli-konstituciiT<br />

(isemc,) esac ki iyo gaTvaliswinebuli<br />

da TviTac didi-poseidonis<br />

(isemc!) taZradwodebulSi rogora-didad<br />

nayamaiana da misTananairebia<br />

da nazebian-bumberazebiana<br />

raRaTqmaunda saiauguaraciod Tu<br />

rogor qvia noem iaSaka-iSSa-saSaSas<br />

Tumc naZaladevi magram Tavazianobi-<br />

TurulobiTa xelisagawvdiT rom<br />

SesTavaza taZrisadamagvarSi-viTom,<br />

Sesvla _ esac ki iyo gaTvaliswinebuli<br />

`warsul-gamocdilebebze dayrdnobiT<br />

momavalisac-egebisWvretiT~<br />

gaTvaliswinebuli konstituciiT-im,<br />

da, igiv kanstituciiT Tundac am mTlad<br />

pirvelad-momxdari aseTi gapadrevebis<br />

_ Tavad `mTavarmaqurumma~c<br />

rom gaainauguraciao Tu<br />

ras eZaxian daamtkica cecxleb-nTebi-<br />

Ta da SiSxinuri maSxalebiT, es, da<br />

ayvirda xalxi, atlantideTi, mTeli:<br />

_ riqSaa, riqSaaaaa, _ yvirilSi or<br />

`S~-s ver gamoTqvamdnen, da verc gr-<br />

Zlad-saxelebs, da amitomac gaiZaxodnen<br />

kiara da, mTladc hRrialebdnen<br />

bumberazebic da niRbosnebi romelTac<br />

ama-zeimisaTvis saxeze matylisaca<br />

da selis niRbebic erTdroulaTe,<br />

CamoecoT, nazebi nazad magramac mTelis-sinaziTa<br />

sCurCulebdnen Tvalmilulni<br />

_ riqSaah, riqSaaaahh, _ xolo<br />

yviriliT Zaan hyvirodnen aniCqa, kintirikiko<br />

_ radgan ganazebulisobisa<br />

gardaca xom bumberazic, iyo, yvrilaobden<br />

cqvitebTiTeba da kukus<br />

ojaxi finlandian+popkunaiana, nekeba-<br />

TiTeb CaWidebulebi alTa da balTa,<br />

qurdebi, CarCebi, oxrebi da ase Semdeg,<br />

erTi Calxanadaalxana yirilsa hqamdnen<br />

zomiersa, da, konstituciis uryevi<br />

wesiT-momavaluris, noes pirvels rom<br />

und-mielocna Zaan pirispir gapadreveba<br />

axal-padresaTvis, TiTan iSaka-riqSa-iSSa-saSaSasTvis<br />

da, SeTanxmebisamebr,<br />

noem rom uTxra, ukve padres,<br />

_ gilocav, SaSa,<br />

iSakam erTi kigaxeda da,:<br />

_ vinaa Seni SaSadakola aramed<br />

rogorc suyvelam unda miwodo _ pativcemulo<br />

siamayev sruliaduris atlantidasiv<br />

umfros-iSaka-iSSa-riqSasaSaSa<br />

xom gaigevi ase unda mommarTo<br />

TviT me sulsu yovelTvis Cemamde Tuki<br />

mogasunineben, biWo...<br />

vaiTu, swori iyo, T: _<br />

`mTlad daaqcevso~...<br />

...<br />

isevac TsTan mibrunda, noe, iman ki,<br />

uTxra:<br />

_ yvela isini is yvelaferi dRes<br />

rom SegemTxva imdeni waRmad ukuRmar-<br />

Toba, mTlad ukuRmarTi anu, ai isenic<br />

ki ar iyo mTlad ukiduresi, gadaxvevebi.<br />

metic ki, gvelis, _<br />

ase Tqva, _<br />

`gvelis~.<br />

Tavi XII<br />

mere da mere, meredamere... _<br />

ukiduresi gadaxvevebi<br />

ki ara da, mTlad Cavardnebi<br />

gind Seyalyuli...<br />

iSSa-iSaka-riqSa-saSaSas erTs<br />

ver davukargavT: zeenergiuli aRmoCnda<br />

iseTi room – marTlac avisas,<br />

marTlacda mtrisas...<br />

`mimosvlobia uyvarda iyo Tu ra<br />

sityva, mokleeT, – Zalian sCveoda gr-<br />

Zels-gzebzed dgoma oRond adgilze<br />

raxan Zaanac buqsaobda (albaT sityvidam<br />

`buqsiri - 1. gemi, romelic<br />

sxva gems (tivs, karWaps...) eweva, miaTrevs.<br />

2. gamosabmeli bagiri, romli-<br />

Tac gemi exmareba sxva gems da misT.<br />

buqsirze aiyvans _ (saub.) CamorCenils<br />

daexmareba~ – qarT. enis ganmartebiTi<br />

leqsikoni, 1968 w., gv. 65, III sveti~ _ ha,<br />

esac me var) oRondac Zlier buqsirul<br />

eniT – `CamorCenilebs exmareboda~<br />

da ukvirda yvelas – aseTi dabali<br />

da, aseTi janio – Tan, daxmarebiseul<br />

dapirebebsac aRar ikiTxavT ena eba<br />

room... – `enagrZeli sulmokle<br />

iqnebao~ – neta Tu iyo atlantidaSi<br />

andaza-esi, da gindac yofiliyo, vin<br />

gabedavda mis gamo-enovanebas, romeli<br />

enaze xelaRebuli gindac ganze da<br />

ragindac CumaTe, –<br />

radgan Zaanze ufro Zalian Zlier<br />

momravldnena niRabosanebi, ki.<br />

ukiduresad friad.<br />

da vercac imas ityodnen rom `gveli<br />

garedan aris Wreli, kaci –<br />

Signidano~, –<br />

ormag-siWrelis Wrelaurad gamomgonebelic,<br />

iyo.<br />

da Tu es rogor –<br />

yelsakidi Tu yelsabmeli Tu rogora<br />

hqvian... mokled, rogoricaa yelsakidi-ram<br />

matyl-matylebisa Zalianac<br />

Wreli: Camosakideblad moigona xalxisa<br />

gulisa mosagebad – ahaT, CaavleT<br />

amasa xeli da mimsaxureT, wamiyvaneT am<br />

sabeliTa saca gindaT da saiTkenac<br />

gsurT da sadac gnebavT, Tqveni xeli<br />

da Cemi Camosakidio,<br />

ucnauria Zaan, cxovreba, misi guliTvi<br />

raRa ar Tqmula, ar Cadenila da<br />

–<br />

karga-bevrula gamona-gonTagan<br />

(anu gonTagan-gamonaJurebebi) halstuxisisi<br />

winaparic sworedac roma<br />

swored iSakam... sxvaTaSorise, erTic<br />

Tavisi saxelwodeba, esi `iSaka~ `joriSaka~<br />

Ti Seicvalava da TavmdablobiT<br />

ki ar mosvlia, es – `jor~ jiSiansa aki<br />

niSnavda atlantidurad,da Sublsakidurad<br />

sakidebic moigonava da gana<br />

erTi da gana ori aramed bevrad uamravi<br />

– dReSi ramteljel icvlida, kacoo,<br />

da bevric sxvac ramc Zaanc TavTsaWrelurebs<br />

(_ TandisTanobiT, vnaxamT)<br />

ase rom jor-iSaka da tvirTulad<br />

riqSa-reformatori – Sigansa garda<br />

garedanacac ra Wreli, iyo, xolo im<br />

sabels kide(v) imaSi iyenebda, ro, ganaTlebulad-hinteligenti<br />

vaar, vaaro,<br />

Tu ara gjeramsT ager aniCqa aqve<br />

araa – imas hkiTxeTa da ver ityvisa<br />

Tu aba, rao, –<br />

daekiTxebodnen... ki... TviT viriSakaze<br />

ra iyo da, jor-iSakaze, rames...<br />

daekiTxebodnen kiara da, mere da mere<br />

verc gabedavdnen gafiqrebasac ki,<br />

amis:<br />

iseve rogorc kedlebsa Tu xeT, da<br />

sul-yvelafers kitrikikosi yurebi<br />

eba, da aniCqasi Tvalebi esxa. ki.<br />

da, iseve rogorc Subl-sabelisa<br />

agreTve buzikebisisin... ee, mussikisa<br />

karqulaT-mcodnem – aramcTu sityvebs<br />

aramed sityvebisi bgerebsac ki<br />

literaturuli gazeTi<br />

uwyo Cxreka da rac marTalia marTalia<br />

jer su-Tavidan sakuTarsa anu<br />

Tviss Tavsa miadga, ki,:<br />

iSSa-Si ori S ra SaWiroa, ra mSWirs<br />

abada saamisoo, erTic mkmarao, –<br />

ar undoda rom, erT dros mdidari<br />

colisixaTriT axla mas, mziTviT im-<br />

Tavidanvec karga welmagars isevec ise<br />

Zveleburi `iSSa~ rqmeoda, `iSa~ savsebiT<br />

sakmarisia S-ebis ganxriTaao, da,<br />

Tanaca me-xo umbralo xalxis qomagi<br />

vaar da TukiR Zaan iqnebiana damjerebi,<br />

ai meki imaTi aiimaTi Semwe da mxsneli<br />

xom isedaca xoom vaar da<br />

momTminoebisaa,o,ao, da ise ki ar unda<br />

iyos roma `Svili Cemia, Wkua ki Tavisi<br />

aqvso~ aramed ise unda iyos rom `Svili<br />

Cemia da Wkuac Cemi anu SS-si anu SeSisa<br />

unda hqondeso~ vah, SeSa gvindoda kideva,<br />

Cvena Sumerelebi xuara varTo, ee...<br />

Wkua mTladac-ro SeSa ganze iyos da<br />

mTladac gayinuli unda hqondes i-momavali<br />

kagebeuri eskimosaviTao da eskimo-s<br />

ki ra Wjobian SesaWmelurad, ee<br />

– sanovaged, gansakuTrebiT cxels<br />

zafxulSia da zamTrobiTac gemrielia<br />

da me-xo aki mkacri vaar magram<br />

rogoric samarTliani ee, ho, kravivi-<br />

Tao xolo `yvela mglad eCveneboda<br />

ikurdRelsao SaSinebulsa SiSiTao~, –<br />

fuh! - ar davinaxo aRaravisi aravi-<br />

Tari S, amas gebneviT me, saSaSa-o, daa,<br />

aao-gavigeviTaao-s TvalsazrisiT<br />

sul Tavebisa swraf-kanturiTa grZlaaT<br />

Tqvesa esa aa, aa-o aniCqama da kintirikikoma,<br />

– `aii sada sZevs sworedc<br />

naamdvili mTlad u-S-uebo<br />

deemokratia~,o – es – kitrikikom, meorema<br />

ki... ara, – imaTSi pirvelma da ara<br />

padreseul atlantidaSi: `demonkratiis<br />

nWirimeca da nsulic meca~,<br />

o, –<br />

magram<br />

saqmeni aniCqasi<br />

jera TiTqosda SeumCnevlad<br />

magramac mere<br />

Tumca nelinel da mainc<br />

sul ukan-ukan wavida Tumc jerjerobiT<br />

damafiqrveli iyo misi naTqvami<br />

warsuluri Tu momavalisadamieri,<br />

egeb - es `nWirimeca da nsulicmeca~ –<br />

mainc ra Wiri-meca da avisuli-metaka<br />

iyo neta esa gamonaTqvamSi am-am aniCqasisisa<br />

magram iSakas calfad S-ians<br />

aqa maincaR cxadliv rom ki-siamuvnobda<br />

gamonaTqvamebi mTlianad-esi<br />

da gansakuTrebiT ki `demonkratia~ –<br />

aSkara iyo Tumc SeniRbuli magram aniCqa<br />

mainc grZnobda kan-tyaviTac rom<br />

mis uku-svlas rom gasabrZoleblad<br />

ro sWirdeboda Zalianac-rom xerxiaxali<br />

(axla `x~-ebma wamoyves Tavi, su<br />

x-ebi da medvedevebi putinurebi, gvaklda),<br />

da moaxerxa da gaaxerxa (_ a! _<br />

proza<br />

7<br />

kido, kido,) da muaxerxa (_ vahxx!):<br />

niRabosanebs, rogorc adrec karga-sCveodaT<br />

da modRlezilad – mTladc<br />

umizezodc gaaxSirebina atlantidelebisi<br />

dasja, sul Txis kudebis<br />

mwared-mwvaveve maTraxiT artymevinebineboda<br />

damqaST-ukrintoddamyolebsa<br />

xoloki jor-iSakasa ase<br />

eubnevoda kitradkikoi rom: imaT<br />

memgoni mTelis TavianTi ZalRoniT<br />

jerovnad ara-uyvarxarTo dido padrevo<br />

Tqven ro amaswinaTe ylortebi<br />

SWameT... ara – miirTviTao ylortiWamiTvi<br />

jerovnad ara-gikravdnen<br />

taStaSebsao, da esa Tukim meCvenebodes<br />

me ara-viyo aniCqasi muadgileo,<br />

da,<br />

Tumc,<br />

dumda iSaka, kmayofili imisa da miuxedavad<br />

aiimisa rom mliqvneluri<br />

sulswrafvobiT kitrikikosa mTladac<br />

gamohrCa aniCqaseuli `n~-nni, `Cvennno<br />

padreo~ kiar uTxra aramed calfad<br />

`Cveno~ uwoda, iseve rogorc esa cali<br />

n da agreTve `me ara viyo a-n-iCqasi<br />

muadgile~o – ara viyoo – dasawinauruls<br />

gadaxtomas uyrida fuZes, aniCqazeda,<br />

da amiT ierTgvariwyali Seuyenava,<br />

em (im) aniCqasa,<br />

xoloki TukiR vinme gakuduli (sityvebidana<br />

`xaris kudiTa garozgili,<br />

gaSoltili, darxeuli~ da ase Semdeg)<br />

pirvel xanebSi im usamarTlo gakudvis<br />

ambavs TviT aniCqasTan Tu iCivlebda<br />

– aniCqa arc ki axed-daxedavda da,<br />

–<br />

`kargi cxeni maTraxs... ee kuds ar<br />

dairtyamso~ – ratomRac kvlavac ara-<br />

CiqorTuli atlantiduriT ityoda<br />

ase amas asee da axla xaris kudisi<br />

maTraxiTa Tavisi xeliT aT-aTjel<br />

mainca hscemda momCivansa Cvena roviciT<br />

iq, iiq, iiiqa da,<br />

daayolebda:<br />

`nkacma nro incodes nsad daecemaRq,<br />

aim adgilas qeCas daigebs ee,<br />

aramed – nqeCas ndaigebsoRqso~, o, oo,<br />

ooovRW – gadamdebia, cud-magaliTi,<br />

Cem Tavszec, vici,<br />

da ase rom, amis Taobaze (gakudvobazed)<br />

aniCqasTan(a) mere da mere aRar<br />

Ciodnen, aRar mihyavdaT mZlavr-buRebisa<br />

kudebamdisin, saqme, –<br />

meredamere.<br />

magram aniCqa aki ase koxturaTmarjved<br />

iRvwoda da magram, mainc,<br />

gagvigonia, sulsuyvelase – `mjobnis<br />

mjobni ar dailevao~, da,<br />

magramac mzardma kintirikikom er-<br />

Tica sxarti gamonagoniT Zlier ajoba,<br />

radgan, erTi iseTi wesi-ram erTi,<br />

gamoigonava, –<br />

mere da mere;<br />

gagrZeleba me-9 gverdze


8 literaturuli gazeTi<br />

poezia 25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

da yvela, visac unda Tavi iq SemosazRvros,<br />

sadac iwyeba TavdaRmarTi gzebi da qveviT<br />

buziviT mosCans es qveyana _ elodon zRapars,<br />

„Wiri iqa da lxini aqa~ _ aivsos qvevri.<br />

dganan isev.<br />

sxeulCamoWrilebi.<br />

dacemulebi.<br />

carieli xurjinebiviT dganan da<br />

sipis qvebs erTmaneTis TvalebSi eZeben.<br />

mouSuSebel Wipebze daZvelebul kirs iyrian _<br />

fufxs ki, ara da ar ikeTebs.<br />

alag-alag nemsiylapiebad iqcevian xolme _<br />

caTambjenebs exeTqebian frTebiT.<br />

gadaylapul nemsebSi gayrili mogonebebiviT munjebi<br />

dganan da<br />

erTmaneTis fuRuroebs kortnian.<br />

dganan da<br />

gacruebuli molodiniT,<br />

gaveSebuli sisxlnaklulobiT,<br />

daTxrili TvalebiT<br />

tirian samSoblos.<br />

gogo naxes. eZina.<br />

jvari daasves.<br />

gacrili qviSa<br />

gamovidnen da sjerodaT.<br />

qalaqebiviT xmaurobdnen.<br />

quCebiviT Rmuodnen.<br />

dasazeTi karebebiviT Wrialebdnen.<br />

alag-alag nemsiylapiebad iqceodnen xolme _<br />

caTambjenebs exeTqebodnen frTebiT.<br />

gamovidnen da sjerodaT.<br />

Zirgaxvretil qvabebs moaCxarunebdnen.<br />

gamurul xelebs gulze ibragunebdnen.<br />

galurjebul tuCebs wiTel RvinoSi awobdnen –<br />

gadasarCenad.<br />

gamovidnen da sjerodaT,<br />

rom xmis CaxleCvamde SeeZloT daemarcvlaT sityva:<br />

_ s a m S o b l o.<br />

gogo mivida da Wadi misca.<br />

ar Wames.<br />

qada-nazuqs elodnen.<br />

es rogorc Wadis Camotexva. xis Zveli gobi.<br />

rogorc mze Tavze – berikaci Zvlebs rom iTbobda.<br />

egonaT, saxlebs CasWidebdnen erTmaneTs, rogorc<br />

saxelebs. gvarebs. mogonebebs. yanebs. saTibebs.<br />

kadri – bavSvobiT motanili yurZeni. godriT<br />

da felamuSiT amoTxvrili TiTi. `aTive~.<br />

es rogorc erTi sagareo Sarvali, isic<br />

daWrili. nakeracdenili naWeri. Tundac.<br />

samSoblo _ viwro, Txel tuCebze pomadas isvams,<br />

aq wveT-wveTobiT umowmeben sisavses Tungebs<br />

da rogorc Seni qalaqi da ubralod niSandoblivi<br />

gawyaleba.<br />

Tvali wyals gimRvrevs.<br />

idgnen da elodnen.<br />

xel-fexi ciebianiviT ukankalebdaT.<br />

cxvir-xaxa mtvriani nawilakebiT daxSobodaT.<br />

Zval-saxsarSi nikrisis qars daedo bina.<br />

TvalebSi baTqaSi eyrebodaT.<br />

garRveul SovebSi Jonavda<br />

_ wkap. wkup.<br />

wvima.<br />

isev idgnen da elodnen.<br />

tylapiviT wagrZelebuli enebiT.<br />

WuWyisgan gazeTili TmiT.<br />

uomrad mopovebuli damarcxebebiT<br />

da am damarcxebebs Soris<br />

tortis naWeriviT CamoWrili memkvidreobiT.<br />

erTmaneTze gadabmuli WipebiT idgnen da<br />

alag-alag amooxvrebs Soris,<br />

gegoneba mucelze daaWirao wixli vinmem,<br />

samSoblos knaodnen.<br />

(sZuldaT).<br />

gogo mivida da Wadi misca.<br />

loRnidnen.<br />

es maSin roca, CamogaWres xeli an fexi.<br />

mere mis nacvlad mogakeres. wifeli. muxa.<br />

roca TeTr furcels kalendridan viRac amoxevs<br />

da Sen verafriT ver moaswreb _<br />

`hopla~. Camuxlvas.<br />

es maSin, roca „betekis~ qveS ar giCans saxe<br />

da gamocanis pirobaa ukve amoxsna.<br />

da xdeba ase _ ukacobiT icreba qviSa<br />

da xdeba ase _ xeibari, maxinji kaci<br />

samSoblo _ Cveni saqaTmidan frinvelebs iqSevs<br />

da „hau~, hau~ abreSumis perangebs icvams<br />

kato javaxiSvili<br />

da „heri, heri~ poligonze elian maSvels<br />

CvenTan xom isev wvimebia _ kanari. nica.<br />

daiRalnen.<br />

farflebi gamoibes da gacures.<br />

saburavebi amoicves da gza mokeces.<br />

frTebi daibrunes da gafrindnen.<br />

erTmaneTi daimokles da<br />

saxeloebSi wyali wurwuriT CasdiodaT.<br />

kiserwagrZelebuli idga gogo<br />

`ainebi, mainebi,<br />

Wiqebi, sainebi~ -<br />

Weqa-quxilma Wiqis kedlebi dabzara.<br />

kiseri mokeca da gaagrZela<br />

`nemsebi, maxaTebi,<br />

papirusis qaRaldebi~ _<br />

Sezanzarda.<br />

`narma, mitkali,<br />

ra ra ra ra ra ginda, miTxari~.<br />

_ araferi.<br />

CamosZaxes.<br />

gaCumda.<br />

da is, rac darCa. Cvengan erTi riyis qva, anda<br />

maketi rogorc. farRalala wisqvili. gzaze.<br />

iqneb rac dagvrCa da verafriT veravis vandeT,<br />

(kvercxis naWuWis gamomtvreva), ase davzardeT<br />

wiwilebiviT, Semodgomam gamohkra qamands<br />

da maryuJiviT Semoevlo saCveno adgils.<br />

vTvaleT, vTvaleT da ver davTvaleT.<br />

da radgan, ufro meti iyo. narCeni. namja..<br />

xelebi zurgze. da gadawva saTibis uceb.<br />

da radgan puri ver gatexes. verafriT dasxdnen<br />

erTad da Semdgom gazafxulebs ver daucdidnen.<br />

samSoblo – rogorc mitoveba. magida. ujris<br />

Caketva. mlaSe sinanuli. gadasvla xidze.<br />

wavidnen.<br />

tansacmeli daiferTxes.<br />

xurdebi aaCxriales.<br />

qudi daixures da<br />

wavidnen.<br />

„gzaze midis sami kaci.<br />

_ raTa sami<br />

_ maS ramdeni<br />

_ ori.<br />

_ raTa ori<br />

_ maS ramdeni”<br />

...<br />

Cu..<br />

Cu.<br />

arcerTi.<br />

gogom kiseri mokeca da daiZina.<br />

Camoatara mdinarem gvamebi da aravin iyo.<br />

Camoatara mdinarem gvamebi da ver damarxa.<br />

Camoatara mdinarem gvamebi da...<br />

Camo atara.<br />

da radgan wesi aris ase _ damarxos mkvdari<br />

Tavisi yvelam. dRes damarxos. xvalem Tqvas xvalis.<br />

da radgan wesi aris ase, sakuTar karebs<br />

moargos yvelam gasaRebi, Tund xeibari<br />

kaci egdos da damwvar sulze sdiodes kvamli,<br />

Tavis mindorSi yvelam Tavis miwa dabaros.<br />

rom yvela, vinc ki moadgeba akrZalul sazRvars,<br />

rom yvela, visac moenatra TavSlis aqneva<br />

es iqneb ufro. amoTxrili Tvalebi varclSi.<br />

da Rame varclSi. da dakrefa xelebis. mZimed.<br />

es iqneb, radgan usityvoba TiTebze vmarcvleT,<br />

a-dan hae-mde vkvdebiT cocxlad. anda viZinebT.<br />

da roca getyvi, zustad maSin fqviliviT gacri<br />

WuWrutanebiT fiWasaviT savse manZilebs.<br />

„roca getyvi i – maSin gamodi~.<br />

„roca getyvi e – ar gamoxvide~.<br />

gviTxres.<br />

vdgavarT da veliT.<br />

vdgavarT da veliT.<br />

Svils<br />

ici, es ra hgavs..<br />

Sens enaze rom dagiwero,<br />

gakveTilze rom mTeli ZaliT sila gagawnas<br />

geografiis maswavlebelma,<br />

radgan rukaze ver ipove Seni samSoblo<br />

da Sercxvenili idge mTeli klasis winaSe<br />

ylapavde cremlebs _<br />

loyidan ki ar qrebodes naTiTurebi.<br />

warmoidgine, zafxulia, curav da uceb<br />

talRebma Sens win didi burTi aativtiva,<br />

Sen rom yovelTvis ocnebobdi, zustad iseTi,<br />

aRmoaCino – gagityua, Sua zRvaSi xar,<br />

aRarc ki ici, dabruneba giRirs, Tu ara.<br />

anda, quCaSi midiode, fexi daadga<br />

patara lekvs da Segecodos, Sin moiyvano.<br />

sawovaraSi rZe Causxa,<br />

„pledi” gaSalo,<br />

is avzniani gamogadges<br />

da yovel RamiT fexsacmelebs lanCebs uRrRnides.<br />

RamiT, quCaSi upatronod roca miagdeb _<br />

ar dagaviwydes –<br />

dabadebis dRis saCuqrad lekvi gindoda.<br />

Cems enaze ki, es asea. uceb – avseba.<br />

mSvidi piano. stokato da mere pauza.<br />

kurares SxamiT gaJRenTili gzebi. isrebi.<br />

vzivar da TefSze misi guli. mSvidad vsauzmob.<br />

avseba isev. tanSi zRva da Savi talRebi.<br />

gadayvlefili muxlebidan sisxli. TqrialiT.<br />

gasaRebebis acma xelSi – kari gaiRo.<br />

bewvis xidi da. gaSla frTebis. kldea. frialo.<br />

sinamdvileSi ki asea. iwyeb mzeridan.<br />

mere xvdebi, rom Tvalebs iTxri. ynosvas imZafreb.<br />

sinamdvileSi ase xdeba. sityvas bzarav da<br />

dumils moxsnili TavSaliviT kideb samagrze.<br />

ici, es ra hgavs.. SemTxveviT rom xeli gageWras.<br />

arada, xorci wamoacva, rogorc walamze.<br />

uceb rom gaxdes raRac nivTi metad saWiro,<br />

vidre aqamde. anu amiT, _ Tavs iwamlavde.<br />

sinamdvileSi rogor aris, ici –omia.<br />

aqeT da iqiT, dazRveuli teritoria.<br />

zavi – es anu, siyvaruli mSvidad mogindes.<br />

omi – es anu, nadiriviT miwas toravde.<br />

adamianebs roca scivaT _ maSin xvdebian<br />

da Tu moismen:<br />

_ ar mindoda, sul ar velodi,<br />

SemTxveviT moxda,<br />

me namdvilad ver vifiqrebdi,<br />

– tyuis. icode.<br />

SemTxveviTi araferia,<br />

da roca guli momlodine reJimSi cxovrobs,<br />

radgan moswyinda algoriTmi meqanikuri,<br />

roca Signidan sxeuls uWams sicariele,<br />

niSnavs mosvlisTvis samzadisi dawyebulia<br />

da qariSxalic iseTive gardauvali,<br />

rogorc Cven viciT,<br />

diliT rvaze, rom gvaqvs sauzme,


25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

mere Sen skola,<br />

me – ra vici,<br />

sruli domxali.<br />

ici, es ra hgavs..<br />

Cven rom saxlSi mudam vbrundebiT,<br />

imas, ki ara..<br />

gadafrenas.<br />

weroebiviT.<br />

dRes xom yvelafers iniSnaven.<br />

Sexvedrebs, zarebs, dabadebis dReebs, qorwilebs.<br />

ubis wignakSi, mobilurSi, netSi, an sadme...<br />

Senc CainiSne, rom giyvarda.<br />

ar dagaviwydes.<br />

jariskacebi<br />

jariskacebi dgebian adre.<br />

rezinis Ceqmebs isworeben.<br />

xelebs ifSvneten.<br />

moryeul, uSno magidebTan uxmod sxdebian.<br />

sicarieliT amovsebul rkinis jamidan<br />

molodins Tqvlefen.<br />

es ra Tqma unda, rom ar aris nayini-briule,<br />

arc brinjis flovi, cukatebiT da qiSmiSebiT.<br />

horizonts iqiT, gamogonil da Sor qalaqSi<br />

maTi qalebi flovs kenkaven da...<br />

SimSiloben.<br />

znedacemuli ocnebebiT ivseben sxeuls,<br />

gareT wyvilebi seirnoben mSvidad xelkaviT.<br />

jariskacebi wvebian adre.<br />

Tvalebs xuWaven da mosasvlel<br />

biliks xergaven.<br />

dRes rom daiRalos Rame.<br />

rogorc hospitalSi medda.<br />

idge. iq aravin iyos. TvalSi igrovebde TiTbers.<br />

uceb gawyvetili mZivi _ karTan upatronod egdos,<br />

Sen ki, krialosans tyviis masrebiviT Tvlide.<br />

mere ra Tqma unda isev, isev Cveulebriv. mTvrali.<br />

mere ra Tqma unda isev, isev uCveulod. mZimed.<br />

mere Zlivs icvale gverdi. mainc geCveneba farTo.<br />

mere miikunte sadRac. isev kedlis mxares gZinavs.<br />

dRes rom dabruneba aRar. aRar gamovides. rigi<br />

uceb gaiwelos puris. qari Semoudges karebs.<br />

yovel daZinebas axla, ukve uSenobiT vigeb.<br />

yovel gaRviZebas albaT, ukve uSenobiT – ara!..<br />

dRes rom mxari gamkras vinmem. fexi amerios sadme.<br />

Sen ki mSvidad xdide namuss.<br />

sadRac mtris banakSi sxva qals.<br />

mere mogoneba isev, veRar poulobdes adgils.<br />

mere araferi. kari. TiTqos araferi. waxval.<br />

maTi qalebi dgebian gvian.<br />

uZilobisgan daRlil saxeze isvamen `pudras~<br />

da sarkeebs Tvals arideben.<br />

wiTeli laqiT ifaraven damtvreul frCxilebs<br />

da magidasTan, movercxlili patara kovziT _<br />

flovs miirTmeven.<br />

miirTmeven da SimSiloben,<br />

znedacemuli ocnebebiT ivseben sxeuls,<br />

maTi qalebi wvebian gvian,<br />

mtris banakSi ki mzeras xrian jariskacebi.<br />

es ra Tqma unda, sul ar aris lodini uxmod,<br />

arc brinjis flovi, cukatebiT da qiSmiSebiT.<br />

literaturuli gazeTi<br />

tusaRi<br />

roca, daRlili, fexaTreviT saxlSi vbrundebi,<br />

grZeli dRis Semdeg, quCa-quCa nawanwalebi<br />

da am kars iqiT molodiniT Semomyureben<br />

Cemi nivTebi, riyis qvebi, samovaridan<br />

orTqli ise moipareba,<br />

TiTqos xelebi amafara dedam Tvalebze,<br />

vxvdebi, rom Sin var<br />

da davbrundi.<br />

an dagibrundi,<br />

gamovaRwie<br />

am cxovrebis gisosebidan,<br />

Tumca, wiTelia es daRameba.<br />

me _ Seukravad pyrobili var.<br />

kidev ramdenjer unda iZras miwa, rom mivxvdeT,<br />

sadac Cven gviyvars, iq yovelTvis sasaklaoa.<br />

banalurad ki:<br />

me axla aryofnas vagroveb yofaSi.<br />

ggonia, Senamde.<br />

vin icis, Cemamdec..<br />

da sveli perangis srul Semoxvevamde,<br />

martivad, vvardebi<br />

gulaRma ormoSi.<br />

moyinul gzebze rom barbaci maswavles,<br />

SegrZnebebs vabijeb _<br />

areuls qariviT.<br />

da mere napralebs vigoneb gzadagza,<br />

rom tvirTi davdo da<br />

cota xniT SevCerde.<br />

marxulma viloce guSinRam meCeTSi.<br />

noembris susxia...<br />

da mgoni dazamTrda<br />

qalaqSi,<br />

romelSic cotaa palitra.<br />

qalaqSi,<br />

romelmac uferod damxata.<br />

daRlamde aq mxolod erTi nabiji da<br />

erTi gadaxedva _<br />

xididan _ miwamde.<br />

me axla aryofnis saxvevebs micvlian _<br />

srul uaryofamde.<br />

kidev ramdenjer unda iZras miwa, rom mivxvdeT,<br />

sadac Cven gviyvars, iq yovelTvis sasaklaoa.<br />

gisosebs aqeT Cven vbrundebiT.<br />

wiTelia es daRameba.<br />

manam wagviRes sanapiros wyaldidobebma,<br />

majebi mlaSe molodiniT gadavibane,<br />

borkilebisgan gaxexili gzebi-gvelebi<br />

wyals gavayole _<br />

sufTa var axla,<br />

samyaro ori nawilia:<br />

gareT da SigniT.<br />

gareT da SigniT.<br />

gareT da<br />

aq var!..<br />

proza<br />

guram doCanaSvili<br />

kaci, saxelad noe<br />

gagrZeleba Semdeg nomerSi<br />

9<br />

gagrZeleba<br />

magramac jere daviwyoT imiT, rom,<br />

ai, S Sekvecili jor-damainciSSaka da aqamdisinac<br />

S Sakvecili prosta-iSaka aki Zalian xSirad da<br />

mal-mal Tavis musikalnuraT-lingvistikuris karqenebiTa<br />

Zaanac xSira gaiZaxoda:<br />

`padre ki vaar, nomer erT-erTi ee aramed axla<br />

numer pirveli da erTaderTi, opusurada (opus –<br />

nawarmoebi; xolo muzikalnuri gagebiTa nawarmoebebi<br />

swored opus esa da es rigiT numer-meamdene,o,<br />

mTlad notTa TavSi iwereboda magram es – Semdgom;<br />

da mainc sidam unda hscodniyo, es, jor-virSakasa,<br />

am... Cvena, padreebs ras gavugebT; gindaca viyvneT<br />

did-gamWriaxni...) magram agreTvec supirvel rigSi<br />

muzikanti vaar piotr iliCiviTa (a etot piotr iliC<br />

prinadleJit k russkim a ne k atlantidiCiskim kampazitoram<br />

i otkuda znaete etot dJor-iSak eto... –<br />

rus.), da amisaTvi viRwvi ase gud-ura-Tao (ara, gudura<br />

ki ara, _ ara, aramed gud-adao... ee, da arcac<br />

guda-d... aramed `gud~-i, inglisuraTe, momavalSi(a)<br />

anu Cvens droSic `karg~-s aRniSnamda da amitom am em<br />

joradriqSasi esi `gud~-i aise unda miviRoTa atlantiduraT<br />

rome viTaarc `me karqi minda TqvenTvina<br />

da vaar mea erTic Tqvenica da Zaan kargi da karqebio<br />

da zedac gvarSigasaTxovrebii~-o...) da amitomac<br />

damfaseblurad Seqebaureb-Sefasebebi ZaanZliera<br />

Zlier uyvarda viriSakasa ra iyo da, _ joriSakasa<br />

anu goniers virsa-amas, da, kitrikikomac<br />

Tavisis mxridam Tavisivee maxvilWkuviTa da zedackide<br />

TavisixeliT ai aseTi ra naRdi wesi da rogorrarig<br />

ganweseba erTsac gzazeda (_ bevrnairia), dasadgomad<br />

– gamaigona (gam-o-igona, va):<br />

Tavdapirvelad Tavis imasTan (ra imasTan da –<br />

Tavis imasTan, aki-meTqi...; TavissaxeliT roar vambof<br />

sajdomi-sasi erT-erT sinonims Tu ras eZaxian,<br />

am ama-ambis moyola ise Zalian aRar merideba) miitana<br />

eqsportul-fisiT (_ waRveridana!) karga-sasurvad<br />

aalebuli maSxala, da, TumcaRa isi-Tavisi<br />

avto-adgili ar gamouwvams avtorulada – moSorebiTe<br />

hqonda, ukana, da mainc atexa ise Zaana forteuli<br />

(forte: xmamaRla, Zlierad – muzik-alnuri<br />

gagebiTa;) didZal-Zaxilzaxili uSvelebeli: `miSvelee<br />

riqSaa!!, gviSvele Senxalxs Cveno jorsaSaaa!!!~,<br />

riTac, genacvaT, im jorjorobiT ra iyo da jerjerobiTe<br />

Zalianace daabniava misi brZanebiT Semokrebilad-SequCuli<br />

xalxi raRa Tqma unda imdroindeli,<br />

da imdroindeliv-imadroisi hinteligentebianac<br />

ki anu visac qalaqis centrSi andac prestiJuls<br />

gareubanSi aqvndaT binebi yovelsa sulze or-or<br />

usulo magram fexisalagiebiana da,<br />

merekiRa<br />

iqave mdgarsa romeliRaca rigiT atlantidels<br />

(saxeli ar maxsoms; romels ara gvaaq TiToc naklivercodna;<br />

ki; – aki;) marTla aZgera xel-fisiani maSxalai<br />

ai iqa da, karrqqac gamoswo isiadgili, anuRa, –<br />

traki (- ubralo rigiT-atlantidelzed SaiZlebaa,<br />

kii, esi sityva; vah, Zliv ara vTqvi – Tu, kic-vTqvi, –<br />

sworada) da imana ki, ima-adgilis (viciT ukve-xom,<br />

zustad, ra-romelica adgilia, is!) su zedmiwevniT<br />

gamamwvarama marTlac ibRavla ise Zalian gulwrfelada<br />

da naturaluraaT – naturaloba ara mara<br />

gulwrfeloba ki su uSedegod sanTliT saZebnsa iSviaTobas<br />

warmaadgenda atlantidaSi da ara naturalizmi...<br />

Tumc... ra ici, kaco, egeba mZafri naturalizmic<br />

anu nudizmi (anu mTladac SiSvlad Sesvlai<br />

gindac dRevandel sajaro biblioTekasa Tu<br />

agreTv-sajaro operisa Tu dram.-Teatris oRond<br />

scenaze ki ara, – ara, aramed loJeb-da-parterebda-qandarebze-Si;)...<br />

raRacas vambobdi... magram<br />

nudizmma gamitaca... gamtacvelia... ki... ho! _<br />

egeba esac gulwrfelobaa Taviseburi (_ Tavis<br />

ki ara, trakiseburi...), da, bolo ima abRavlebuls<br />

bRaviliT: `vaai, vaaixxx!!, vai dedijaan!!!~ – xolo aqa<br />

ki, am konkretulsa (anu sajdomisada akvamlebuls)<br />

SemTxvevaSi kitrikikoma Saibrala, abolebul-abRavlebuli<br />

da, minam imis iqidan (ukanalidam, raRa,)<br />

moacilebda aRgznebulobiT hazartSi Sesul maSxalasa,<br />

isa ki, a¡ase hxxxmobda: `vaxx mklaamx kidecxx<br />

kintrrikikoovxx!!! oxradx mitoveefxx imtel banansaaaxx!!!-!~<br />

da, urCia angre, jerjerobiTe mTlad<br />

aniCqasi, muadgilema (keTili iyo, kitrikiko, ki, maS<br />

tyuilad xvar ewyebodaT erTi asoTi – oRond mxolod<br />

weriTi da warmoTqmiTi asoiTa – k-eTilsa da<br />

mas, k-intirikikos, `k~, ze, sityvebi) da daariga-vaa,<br />

aymuvlebul-da-aCxavlebuli aii, ase:<br />

`SeCemanala, me ro mewvoda es Cemi duma, Cemi tanisa<br />

departamentis agre faqizi dundulai, aki jor-riq-<br />

Sas SavhRaRade gadarCena da, naxe, rarig mrTelia~,<br />

o da, mrgvluri nudizmic Caitara im ramdenjerTqmuli,<br />

sxvadasxvagvaradi i-adgilisa daa, imanaca,<br />

Tavisi ima-adgiliTvina:<br />

`jorrooo, iSSakaaa!!~ –<br />

magramac aqa kintrikikom kvlav daaSina maSxali-<br />

Ta da, miutanava isevaca:<br />

`sruli Txovnai!!~


10 literaturuli gazeTi<br />

proza 25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

mixo<br />

mosuliSvili<br />

sa-<br />

la-<br />

man-<br />

dra<br />

novela ofortebad,<br />

msgavsad fransisko<br />

goias seriisa:<br />

Los Desastres de la Guerra _<br />

`omis ubedurebani~<br />

sulSi CaRvrili cremli<br />

salamandra uSuqo saxlSi ijda, gamurulSuSian<br />

lampasTan da sigarets<br />

eweoda. bolo litri navTi wina dRes<br />

gauTavda da axla sibneleSi ijda _<br />

mSieri da gayinuli. Tavad gauZlebda<br />

rogorme, magram bavSvebi da colic<br />

rom am dReSi iyvnen<br />

nanobda _ netav, mec jugosTan, SavosTan,<br />

lekosTan vyofiliyavi, sadac<br />

arian da rogorc ariano. wavidnen da<br />

me kidev am Taxsir cxovrebas Sematoveso.<br />

simwrisgan etireboda, ver tiroda<br />

da cremlebi sulSi eRvreboda.<br />

Zilic mSfoTvare hqonda _ xSirad<br />

zRvaSi ativtivebuli gvamebi esizmreboda,<br />

romlebsac kaciWamia Rorebi<br />

udarajebdnen, rom napirze gaeTriaT<br />

da iq SeeTqvlifaT.<br />

yazarmis suni<br />

am axlad Camoyalibebul samxedro<br />

organizaciaSi samsaxuri rom daiwyo,<br />

erTi Cveulebrivi, naomari kaci iyo.<br />

oRond nervebaSlili da gawamebuli _<br />

calke Tavisi qveynis ubedurebiT da<br />

calke gamudmebuli gaWirvebiT, Sim-<br />

SiliTa da amis gamo ojaxSi ayalmayaliT.<br />

oficris wodeba umaRlesi saswavleblidan<br />

hqonda.<br />

hoda, mTavar sammarTveloSi Seudga<br />

umcros oficrad, leitenantad samsaxurs.<br />

aq iyvnen yofili imperiis<br />

samxedro ZalebSi namsaxuri oficrebic<br />

da aseve mTlad araoficrebic _<br />

`quCis polkovnikebi~, magari biWebis<br />

Semadgenlobidan, omSi rom moxvedriliyvnen<br />

da wodebebis miReba<br />

pirdapir maiorobidan daewyoT.<br />

Ram-RamobiT morigeoba uwevda<br />

xolme romelime ufros oficerTan<br />

erTad Senobis dasacavad da ecineboda,<br />

coli rom eubneboda, yazarmis suni<br />

gidiso.<br />

forma rom ecva, rogorRac iaponeli<br />

samuraebi axsendeboda. gansakuTrebiT<br />

isini, akira kurosavas `jariskacis<br />

CrdilSi~ rom arian gamoyvanili.<br />

qviTini<br />

erTxel kvira dRes morigeobda samsaxurSi.<br />

Tavis ufross, WaRaraTmian<br />

gamocdil oficers elaparakeboda,<br />

romelic ramdenime omSi iyo naomari<br />

da uceb afeTqebis mWaxe xma gaisma.<br />

derefanSi gamovardnen da<br />

mopirdapire oTaxSi Sevardnen. axalgazrda<br />

kapitani ijda magidasTan, cal<br />

xelSi saxraxnisi eWira da is xeli<br />

ukankalebda. ucaxcaxebda meore xelic,<br />

romelSic asafeTqebeli mowyobiloba<br />

bolavda.<br />

_ Cemma ufrosma es naRmi momca,<br />

daSale da gaige, rogor aris gakeTebulio.<br />

amovacale saaTiani asafeTqebeli<br />

meqanizmi, movxseni sadenebic da<br />

is iyo, meqanizmSi unda SemeRwia, rom<br />

ifeTqa. TviTganadgurebis meqanizmi<br />

amuSavda. naRmebs uyeneben amisTana<br />

meqanizmebs, raTa imaTi agebuleba ver<br />

Seiswavlon sxvebma.<br />

kaci brtyel, momrgvalebul naRms<br />

uyurebda. SuaSua danayofebiani meqanizmi<br />

iyo. Turme, imas rom moatrialeb,<br />

nebismier adgilze Cerdeba, magram<br />

saerTo dro orsaaT-naxevari aqvs.<br />

Sen ra drozec daayeneb, imas sxva veravin<br />

gaigebs da swored im dros<br />

afeTqdeba.<br />

Turme, am kapitnis ufrosis Svili<br />

gamnaRmavi yofila zRvispireTis omSi.<br />

swored aseTi naRmi CamougdiaT TviTmfrinavidan<br />

da wasulan. es biWi Tavisi<br />

jgufiT misula am aufeTqebel<br />

naRmTan. ufiqria, raki Tavidan ar<br />

afeTqda, saSiSi aRar iqnebao da,<br />

swored maSin ufeTqia da nafleTebad<br />

uqcevia is biWi.<br />

_ Tavi daanebe, xom xedav, TviTganadgurebis<br />

meqanizmi aqvs, verafers<br />

gaxdebi, _ urCia salamandram.<br />

_ ara! sul erTia, mainc vipovi! _<br />

daiqadna kapitanma. didi Cxirkedela<br />

viRaca Canda, faruli SiSisagan TiTqosda<br />

CamogrZelebuli saxe nel-nela<br />

Cveul zomebs ubrundeboda.<br />

imisi oTaxidan rom gamovida, erTerTi<br />

morigeobis Rame gaaxsenda. maSin<br />

mTeli Rame ar uZinia _ am kapitnis<br />

ufrosi, tandabali da meloti, dRisiT<br />

ujiaTi polkovniki morigeobda im<br />

dros, oTaxSi Caketiliyo da `daTo,<br />

Svilo, daToo...~, _ xmamaRla moTqvamda.<br />

Cibuxa<br />

modi, magar ambavs mogiyvebio da<br />

uambo, Tu rogor iwva Tavis meomrebTan<br />

erTad WaobebSi amosul eklebze da<br />

tyviebis wvimaSi win mixoxavda. ramdenime<br />

metri rom gaiara, xeli moafaTura<br />

da, Tavisi `parabelumi~ dahkargoda.<br />

gabrunda ukan, isev im eklebze da,<br />

rogorc iqna, talaxSi ipova _ isev<br />

tyviebis wvimaSi ixoxa da erTi tyviac<br />

ar moxvedria. mjeroda, rom yvela<br />

tyvia amcdebodao...<br />

is `parabelumi~ Tavisi megobris<br />

naCuqari yofila, romelmac `limonka~<br />

aifeTqa mkerdze, cocxlad rom ar<br />

Cabareboda mters.<br />

mzveravi<br />

Turme, dazvervidan brundeboda,<br />

simindis yana unda gaevlo da uceb<br />

mters gadaawyda. sami TanamebrZoli<br />

amas hyavda, imas _ ori. SemarTes iara-<br />

Ri da, _ moica, ar isroloo, _ imas<br />

uTqvia.<br />

maSin iaraRi miwaze daawyveTo, _<br />

SeuTavazebia amas.<br />

Tqvenco! _ miugia imas.<br />

asec moqceulan.<br />

imaT arayi mihqondaT nawilSi da<br />

xorcis konservebi.<br />

amaT puri aRmoaCndaT.<br />

dasxdnen, Wames da sves.<br />

simindis yanas rom gascdnen aqeT _<br />

eseni da iqiT - isini, haerSi isroles _<br />

samSvidobos varTo.<br />

zRvispireTidan<br />

ltolvili mxatvari<br />

samsaxuris Senobis erT kideSi, patara<br />

oTaxSi zRvispireTidan ltolvili<br />

mxatvari cxovrobda. ufasod aWmevdnen<br />

sasadiloSi jariskacis ulufas<br />

- diliT Caisa da jems, SuadRisas -<br />

wvnians da makarons, saRamos _ isev<br />

Caisa da jems.<br />

mxatvari ukve veRar xedavda cali<br />

Tvalidan, mainc molberti edga da<br />

xatavda.<br />

salamandras uambobda, Tu ra mdidari<br />

saxelosno datova zRvispira<br />

qalaqSi. rogor kargad cxovrobda iq<br />

afxaz colTan, romelic aqeT ar gamohyolia,<br />

iq darCa.<br />

mxatvari adre partizani yofila<br />

belorusiaSi. sanam qveyana aireoda,<br />

Cadioda xolme iq. Tavis partizanul<br />

cxovrebaze uyveboda salamandras.<br />

tyuilsa da marTals. uyveboda<br />

zRvispira qalaqzec, romelic salamandrasac<br />

Zalian uyvarda. Tavis samuSaoze,<br />

aCvenebda belorusul gazeTebs,<br />

romlebSic misi suraTebi iyo<br />

dabeWdili, swyevlida sabWoTa kav-<br />

Siris damSlelebs, ltolvilebis yofas,<br />

aginebda separatistebis liderebs<br />

da bolos umweobisagan qviTini auvardeboda<br />

xolme. wvrili xmiT moTqvamda.<br />

qusli<br />

salamandrasTan muSaobda erTi oficeri,<br />

romelic, sanam sammarTveloSi<br />

gadmovidoda, erT-erT samxedro nawilSi<br />

msaxurobda. Zalian moswonda komunizmi,<br />

baqos partiuli skola<br />

daemTavrebina (hqondaT komunistebs<br />

egeTi saswavleblebic) da xSirad Cioda<br />

_ is Zveli wyoba rom yofiliyo, Cem<br />

kabinetSi qlesuri kakuniT unda SemosuliyaviT,<br />

ise ki nu miyurebTo da me<br />

kidev, an migiRebdiT, an arao.<br />

omisas, sanam zRvispireTi daecemoda<br />

da uamravi ltolviliT gaivseboda<br />

qveyana, omSi momiwia yofnao _ mohkvexda.<br />

mereo _ hkiTxa salamandram.<br />

mere daviWeri, Cemo mandrao, _<br />

daRonda is.<br />

rogoro<br />

rogor da, zarbaznidan gadmovardnil,<br />

axladgasrolil did vaznas,<br />

`snariads~ davadgi fexi Cemdauneburad,<br />

Ceqma amomiwva da quslma SiSxini<br />

daiwyoo. mere ise gamisivda, iseo, rom<br />

veRar davdiodi, Zlivs gadamarCineso.<br />

qusli gadagirCineso<br />

ho, qusli, ra gacinebT, esec xom<br />

daWra iyoo...<br />

zibena<br />

salamandras uambobda, me fexbur-<br />

Tis gundSi Svid nomrad vTamaSobdi da<br />

es `zibena~ imitom mqviao. omamde nakrebs<br />

vavarjiSebdio. Turme, sammar-<br />

Tvelodan Sin midioda ori wlis win aq,<br />

qalaqSi da maSin usvriaT, TavSi dau-<br />

WriaT. ki, vecade, rom `makarovi~ amome-<br />

Ro da mec sroliT mepasuxa, magram<br />

goni davkargeo. sul sisxlSi vcuravdio.<br />

ena ebmoda zibenas. zRvispireTSi<br />

omisas kriminalTa razms Seupyria zibena<br />

_ es komendantia aq, Cvenebs iWerso<br />

da Turme, fexebis siaxloves esrodnen<br />

tyviebs. es maRla-maRla xtoda.<br />

mere im kriminalebis ufross uginebia<br />

Tavisebi da egre gadaurCenia zibena.<br />

saflavidan<br />

gamocxadebuli kukuSa<br />

mTeli dasavleT saqarTvelo rom<br />

modioda aRmosavleT saqarTvelos<br />

asaRebad, aim ZmaTamkvlel omSi momaxvedreso,<br />

uyveboda salamandras.<br />

meo, biWo, gepeis fizikis fakultetis<br />

yofil students, ainStainisa da<br />

nils boris Zmas da megobars, diuk<br />

elingtonis da jon lenonis msmenels<br />

_ me unda mesrola CemianebisTviso!.<br />

ufrosoba miimal-moimala, zogs<br />

yeli astkivda da saswrafod dedaqalaqSi<br />

dabrunda samkurnalod, zogsac<br />

_ trakio.<br />

Cagvabares sam biWs erTi iaraRis<br />

sawyobi da bevric ar dauxanebiaT, wamovidnen<br />

yofili prezidentis momxreebi<br />

Setevaze javSantransportioriTo.<br />

biWebs iaraRi davayrevine, gavixadeT<br />

forma da, Cveni gamosvla iyo im<br />

sawyobis Senobidan da ro buTqes, caSi<br />

afrinda mTeli saxlio.<br />

mere gamovrbodi simindebSi, jav-<br />

Santransportiori momdevda da tyviebi<br />

Tavze wuiliT gadamdiodao. ara,<br />

gana ver dambredavdnen, magram, albaT,<br />

ar gamimetes, ra vicio... da zviadistebi<br />

eZaxe Seno.<br />

aq, TbilisSi mkvdari vegone Cemianebs<br />

da saxlis kari rom SevaRe, saflavidan<br />

xom ar gamogvecxadeo _ amas mekiTxebodneno.<br />

iCqera da kapota<br />

iCqera maiori iyo, kapota _ polkovniki.<br />

avi enebi ambobdnen, rom kapota nebismier<br />

manqanaSi swored kapotebidan<br />

aRwevda uxmaurod, akumulatoris<br />

sadenebs marwuxiT Wrida da mere is<br />

moparuli manqanebi iCqerasTan mihyavda.<br />

iCqera im manqanebs nawilebad Slida<br />

da bazrobebze urigebda sando gamyidvelebs.<br />

mere moxvdnen omSi.<br />

narkotikis regularulad momxmarebeli<br />

antena, sabrZolo masalis<br />

sawyobi rom ebara, im Tavisi sawyobianad<br />

aafeTqes kapotam da iCqeram _<br />

wamali ar miscaT nisiad da amas apatiebdnen..<br />

Tumca kapota iCxiravda, magram ise<br />

mxecad ibrZoda, polkovniki gaxda.<br />

iCqerac kargi meomari gamodga, oRond<br />

daundobeli _ xelSi Cavardnil<br />

mters cocxals ar gauSvebda, sxvadasxva<br />

meTodiT moklavda da imaTgan<br />

naalafari moWrili yurebisgan gake-<br />

Tebuli da sundacemuli mZivi kai xans<br />

ekida yelze.<br />

omidan orive cocxali dabrunda,<br />

sadesanto-moieriSe batalioni Camoayalibes.<br />

im omidan iCqeram erTi TeZoganieri<br />

da qeraTmiani qali Camoiyvana, snaiperia<br />

eso da nawilSive hyavda meTodistinstruqtorad<br />

gaformebuli.<br />

eseni vin yofilan, kacoo, _ xelebs<br />

Slida salamandra, roca Semowmebaze<br />

misuli TanamSromeli tankisti tyuilubralod<br />

galaxa mTelma im sadesantemoieriSe<br />

batalionma _ am Cveni meTodisti<br />

snaiperisken cudad iyurebodio...<br />

ise scemes, rom tvinis Seryeva<br />

miiRo. yofilma kriminalma sardalmac<br />

imaT daafara xeli _ CemTan erTad<br />

iomes da tyuils ar ityodnen, ar gvinda<br />

Civili da davidarabao.<br />

mere, sanam es tankisti saavadmyofoSi<br />

iwva, iCqera daiWires _ im Tavis<br />

meTodist-snaiperTan mwolare kapotas<br />

Seuswro da xeli ar akankalebia, ise<br />

Cacxrila orive loginSive.<br />

futkari saflavze<br />

salamandra saflavTan idga. aq<br />

jugo iyo damarxuli, imisi megobari.<br />

mTeli cxovreba wvalobda jugo,<br />

Zlivs arCenda samSvilian ojaxs da moxuc<br />

dedas. mere raRac firma daaarsa<br />

megobrebTan erTad, muSaobac daiwyes,<br />

kargad wauvidaT saqme da did sikeTes<br />

hpirdeboda axloblebs. magram omis<br />

dawyebidan maleve, roca salamandra<br />

qalaqidan gasuli iyo, is Tavisi sawarmo<br />

miayida, aiyolia sami ubneli, iyida<br />

avtomatebi, xelyumbarebi, pistoletebi,<br />

vaznebi; kbilebamde SeairaRdnen,<br />

Casxdnen TviTmfrinavSi da zRvispira<br />

qalaqisken gafrindnen.<br />

aeroports miaxloebuli samgzavro<br />

TviTmfrinavi mterma Camoagdo da<br />

erTi-ori iRbliani mgzavris garda,<br />

yvela daiwva, vinc im TviTmfrinavSi<br />

iyo.<br />

gvamebi rom Camoasvenes qalaqSi,<br />

colma jugo ver amoicno damwvardasaxiCrebul<br />

gvamebSi. mere qamris<br />

balTasTan Cadebuli samxedro wignakiT<br />

icnes...<br />

jugos torti uyvarda. sadme, magar


25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

qeifSi rom moxvdeboda, erT an or naWer<br />

torts SeWamda da mere dilamde See-<br />

Zlo eqeifa _ aRar vTvrebio.<br />

salamandras motanil torts futkari<br />

daajda Taviseburi zuzuniT da<br />

nestriT sitkbos amoReba daiwyo.<br />

ai, esec jugos suli movidao, _<br />

fiqrobda salamandra.<br />

zRvispirulad moxarSuli<br />

yava doxturisTvis<br />

doxturi TavSi dauWriaT omSi da<br />

saswrafod wamouyvaniaT TbilisSi.<br />

Turme, aivanze idga, saxls yumbara<br />

rom daeca da afeTqebis Zalam aivnidan<br />

Zirs isrola da mTel moasfaltebul<br />

ezoSi maincdaminc im adgilze dasca<br />

TaviT, sadac miwa iyo datovebuli<br />

yvavilebis mosayvanad. Tan bedad, kiseric<br />

ki ar mostexia.<br />

am naambobze sul ecineboda salamandras<br />

da sxvanairi moyolilisa ufro<br />

sjeroda _ meomrebTan erTad saaf-<br />

Tiaqo spirtiT magrad gamomTvrali<br />

doxturi mosaSardad apirebda gareT<br />

gamosvlas, jer karadas miadga. mand<br />

ara, mand arao! _ Tanameinaxeebma rom<br />

uyvires, mere umoajiro aivanze gadmodga<br />

da swored iq veRar daicva wonasworobao.<br />

saafTiaqo spirts samsaxurSic svamdnen,<br />

doxturis kabinetSi Caketilebi.<br />

mere doxturi fiqrobda xolme, rom<br />

isev zRvispireTis qalaqSi iyvnen, jer<br />

zRvis talRebis tylaSuni moeyureboda,<br />

mere Toliebis Cxavili da uCinari<br />

momtanisagan yavas iTxovda, zRvispirulad<br />

moxarSul yavas.<br />

qali Calisferi TmiT<br />

salamandras xSirad uwevda ganyofilebis<br />

gamgis misaRebSi Sesvla da saqmis<br />

mwarmoebeli oficeri qali, Calisferi<br />

TmiTa da didi TvalebiT sanam<br />

yavas ar daalevinebda, ar gamouSvebda<br />

xolme.<br />

mowonxaro, umtkicebda megobari.<br />

qalma erTxel moaxerxa da SesCivla,<br />

Cemi qmari smas aris gadayolilio...<br />

da netavi, vinmes mainc movewonoo.<br />

erT Rames, roca salamandra morige<br />

iyo, qali movida, saWmeli da koniakis<br />

boTli moitana...<br />

ux, Seni yvelaferio, _ sakuTar<br />

Tavs aginebda meore dRes salamandra,<br />

SxapqveS idga abazanaSi da im qalis<br />

oflis mZafri sunis Camocilebas amaod<br />

cdilobda.<br />

amfsonebi<br />

aRar SeeZlo salamandras samxedrooba.<br />

omis mogonebebi tanjavdnen,<br />

Tavisi da sxvebisa. mkvdrebis suni mosdioda<br />

wara-mara...<br />

egeb amfsonebis bralic iyo da, sma<br />

daiwyo gonis dakargvamde. saxlSi<br />

rogor midioda, meore dRes aRar axsovda.<br />

`Cibuxas~ sawyobi ebara da is amaragebdaT<br />

airwinaRebiT, respiratorebiT<br />

_ gadiodnen da bazrobaze hyiddnen,<br />

doxturic exmarebodaT da im fuliT<br />

naxevarlitian arays, wvril Tevzs,<br />

xaxvsa da `salas~ yidulobdnen.<br />

Causxdebodnen da Wkuaze aRar iyo<br />

arc erTi.<br />

mere gareT daexetebodnen: salamandra<br />

iyo, Cibuxa, zibena da kukuSa. sul<br />

ded-mamis suls utrialebdnen bazrobis<br />

vaWrebs, arbevdnen kioskebs, akivlebdnen<br />

qalebs; ibRvirebodnen kaci<br />

gamyidvelebi, magram verafers ubedavdnen,<br />

Sublze pistoletebi hqondaT<br />

mibjenili.<br />

erT dResac salamandram gamoiRvi-<br />

Za da sawolTan dadgmul tumboze dayrili<br />

ocdaaTi aTasi maneTi rusuli<br />

fuli, ori qila ludi `efes-pilseni~,<br />

ori-sami muWa saReWi rezini da sxvadasxva<br />

Sokoladebi dainaxa da cols<br />

gakvirvebulma hkiTxa _ eseni vin mogvitanao<br />

da coli atirda _ vin icis, sad ra<br />

Caidine, mogklavs vinme an cixeSi amogalpobeno...<br />

ixsena, ixsena da raRac brWyviala<br />

kafe, bari da raRaca amgvari oxroba<br />

moagonda. gamyidvelebs eCxubeboda,<br />

Zvirad ratom hyidiT, Tqvenio... moagonda<br />

viRaca maRali kaci, romelmac im<br />

baridan gaiyvana, raki SigniT ver gaaCera,<br />

aCvena uSiSroebis saministros wignaki<br />

da Seexvewa _ am wignakis Cvenebis<br />

ufleba ar mqonda, kargi ra, wadi<br />

aqedan, operacia xom ar unda CamiSaloo.<br />

erTi Seni da Seni operaciisaco, _<br />

aman uTxra.<br />

CavSli am operacias da Sen ki cixe-<br />

Si amogalpob, icodeo! _ is daemuqra.<br />

aexlave dagarCen saWurisado! _ dau-<br />

Rrina aman, pistoleti gauZro da fexebs<br />

Sua miabjina. imas qveda yba aukankalda,<br />

mixvda, rom es msroleli<br />

iyo...<br />

mere ra moxda, aRaraferi axsovda.<br />

pistoleti gasinja, nasroli ar<br />

iyo _ ese igi, aravisTvis usvria. madloba<br />

RmerTso, gaifiqra.<br />

`rava xar, iuzgar~<br />

jugo rom TviTmfrinavSi daiwva,<br />

imis meore wels Savo Cacxriles, kuku-<br />

Sas Zma, sakuTar `nisan-patrulSi~.<br />

Savo aq ar muSaobda, sxvadasxva<br />

qalaqebidan moataninebda xolme kuTvnil<br />

Tu ukuTvnebel wils viRacebs. aawyo<br />

cxovreba: bina iyida ukeTes adgilze,<br />

ucxouri jipi da agarakic zRvaze;<br />

Tan axloblebsac exmareboda<br />

xolme.<br />

erT dResac voroncovis xidze imis<br />

`nisan-patruls~ win Savi `mersedesi~<br />

gadaeRoba, uknidanac meore moadga,<br />

isic Savi `mersedesi~.<br />

or-ori meavtomate gadmoxta manqanebidan<br />

da sakvirveli is iyo, rom<br />

uniRbebod iyvnen.<br />

Savos Tavisi sayvareli orive pistoleti:<br />

`smiti da vesoni~ da italiuri<br />

`bereta~ Sin hqonda Senaxuli, iaraRis<br />

tarebaze rogor davaWerino amaT<br />

Tavio.<br />

`dagvxocaven, iuzgar, es Sobel-<br />

ZaRlebio~, _ amis TqmaRa moaswro.<br />

Turme, mTeli TxuTmeti wuTi idga<br />

oTxi uniRbo jeeli da didi mondomebiT<br />

esroda `nisan-patruls~ da ucnauri<br />

iyo, manqana rogor ar daiwva.<br />

bolos msrolelebi dacxrilul<br />

`nisan-patrulTan~ mividnen, karebebi<br />

gamoglijes da, Savosac da imis mZRolsac<br />

sakontrolo tyviebi daaxales<br />

SublebSi. mere auCqareblad Casxdnen<br />

Tav-TavianT `mersedesebSi~ da waRmaukuRma<br />

wavid-wamovidnen...<br />

salamandras aRar SeeZlo Savos<br />

saflavze misvla, xsovnas gaurboda.<br />

qalaqSic rom dadioda, sul egona, rom<br />

uceb `nisan-patruli~ gaCerdeboda,<br />

fanjridan Savo gamoyofda Tavs da<br />

isev SeekiTxeboda: `rava xar, iuzgar~<br />

saTvalis minebSi<br />

acimcimebuli alebi<br />

nacemi da gondakarguli salamandra<br />

egdo erTi poetis ZeglTan, Tavi<br />

qvis bordiurze edo da kefa stkioda.<br />

viRaca saTvaliani daxriliyo,<br />

salamandras xeli eWira da saTvalis<br />

orive SuSaSi patara ali mouCanda _<br />

sanTebelaTi TiTebs Soris cecxls<br />

ukidebda.<br />

ras Svrebi, Se Cema, mwvavo! _ gadairia<br />

gonze mosuli salamandra da qvemodan<br />

gauqana ybaSi.<br />

literaturuli gazeTi<br />

cecxlis wamkidebeli gadayiravda<br />

da Zirs daeca.<br />

uceb wamomxtarma salamandram<br />

erTi-ori wixlic miayola da Tan aginebda<br />

_ ratom mwvavdi, Seni yvelaferio<br />

ki ar gwvavdi, gonze rom momeyvane,<br />

cecxls gikidebdi TiTebsSua, radgan<br />

mand mgrZnobiare adgilebi ariso. vicodi,<br />

rom axla me mcemdi da mainc Sen<br />

gadarCenaze vCaliCobdio.<br />

vin iyvnen, vinc gamTiSes, saiT wavidneno<br />

dagiZaxes, sigaretis mokideba gTxoves<br />

da ukanidan Cagartyes raRacao.<br />

da rom waiqeci, bordiurs daartyi<br />

Tavi da magitom gaiTiSeo.<br />

saiT wavidnen da vin iyvnen Tavdamsxmelebi,<br />

cecxlis momkidebelma ar<br />

icoda da marTalia, Camqrali sanTebela<br />

eWira xelSi, Tumca saTvalis<br />

minebSi mainc ucimcimebda ori patara<br />

ali...<br />

Tavdakarguli<br />

gadaRlilma da nervebdawyvetilma<br />

ramdenime dRiT samsaxuridan patara<br />

Tanxis safasurad ubnis eqimis mier<br />

dawerili biuleteniT gaiTavisufla<br />

Tavi.<br />

gadaxeda im wignebs, adre rom uyvarda<br />

_ arc erTi aRar ikiTxeboda.<br />

mousmina sayvarel diskebs, moZebna<br />

Tavisi mxatvrebis albomebic _ aRarc<br />

eseni moswonda.<br />

bavSvobis mogonebebSi daborialobda<br />

da cdilobda, sakuTar Tavs<br />

dabruneboda, magram viRac ucxo,<br />

TavzexelaRebuli xuligani uSlida<br />

xels, romladac gadaqceuliyo da<br />

Tavs ver ixsnida imisgan...<br />

sakuTari Tavi ezizReboda.<br />

da is ukvirda, rom amden ubedurebaSi<br />

xvdeboda da ara kvdeboda _ es ra<br />

sasjeli hqonda dadebuli..<br />

ramdenjerme scada pistoletiT<br />

Tavis mokvla, magram ver SeZlo...<br />

gamWvirvale kaci<br />

erT Rames sizmari naxa: ratomRac<br />

bazrobaze aRmoCnda. doxturi, Cibuxa,<br />

zibena, kukuSa da sxvebic, cocxlebic<br />

da mkvdrebic iq iyvnen. idgnen da<br />

vaWrobdnen SokoladebiT, ludis<br />

qilebiT, saReWi rezinebiT, sigaretiT,<br />

aryiT, salaTi da wvrili TevziT...<br />

salamandras Sokoladi undoda.<br />

Savtansacmliani qajebi dadiodnen<br />

daxlebs Soris da zogierT vaWars aqrobdnen.<br />

raki imaT daxlebTan aRaravin<br />

idga, salamandram SeZlo erTi `snikersis~<br />

moparva. Zalian ki undoda, magram<br />

Tan SiSiT iyo gaTanguli _ mec ar gamaqron<br />

am qajebmao. sxvebis gaqrobas<br />

rom dainaxavda, uxaroda, Tavad rom<br />

gadarCa...<br />

mere ganaTebulma da gamWvirvale<br />

kacma bazrobidan waiyvana da grZeli<br />

derefani aCvena, sadac salamandra<br />

momavlisken zurgSeqceviT idga da<br />

ukan Tavis bacad nacrisfer cxovrebas<br />

xedavda...<br />

proza<br />

11<br />

mere win gaixeda da ufro naTeli<br />

garemo dainaxa _ ganaTebuli qalaqebi,<br />

saxlebi, xeebi, adamianebi, Toliebi<br />

da zRva...<br />

`ai, aq wavidnen Seni megobrebio!~ _<br />

uTxra im gamWvirvale kacma.<br />

sagana<br />

salamandras erTi bavSvobis megobari<br />

hyavda _ sagana, da ucxoeTidan<br />

droebiT Camosulma Sin miakiTxa, gamoiyvana<br />

saxlidan da sanam metexis Zir-<br />

Si, mtkvris Toliebis WyivilSi, qalaqis<br />

yru gugunSi salamandra Tavis ambavs<br />

mouyveboda, magrad scema _ Sen<br />

vin yofilxar, Se axvaro, bazris qalebs<br />

rom awiokeb, midi, aba, mec Semomibrune<br />

xeli, midi, mesrole, Tu magari xaro...<br />

sami kviris mere, salamandras dalurjebuli<br />

Tvali da gaxeTqili tuCi<br />

rom mourCa, erTi momcro eklesiisken<br />

amaval quCabands erTad daadgnen<br />

oriveni _ saganas Tavis moRZvarTan<br />

mihyavda aRsarebis saTqmelad...<br />

eklesiis sakmlidan mzis sxivi Camodioda,<br />

pirdapir moZRvars ecemoda da<br />

salamandra fiqrobda, rom, albaT,<br />

egeT naTelSi Tu iyo Tavisi da saganas<br />

skolis megobari, leko _ iman xom sikvdilamde<br />

sami ziareba miiRo...<br />

rao, ra giTxra moZRvarmao _ sagana<br />

SeekiTxa, Tan samSoblodan gasafren<br />

TviTmfrinavis bileTebs dahyurebda<br />

_ salamandrac Tan unda waeyvana...<br />

udabnos monasterSi wadi da iq icxovre<br />

berebTan erTado, _ miugo salamandram<br />

da mere saganamac daunaneblad<br />

Caabara ukan is meore bileTi, Tumca<br />

gamomSvidobebisas daubara, _ mandra,<br />

mandra, salamandra, Se salaxana, erTi<br />

wamiTac ki ar gaifiqro, rom aq aRar<br />

Camovalo...<br />

udabnos monastrisken mimavali<br />

salamandra grZnobda, rom mZime tvir-<br />

Ti moxsnoda da adre Tu imisi codvebiT<br />

damZimebuli sulis jojoxeTSi<br />

wasayvanad vertmfreni dasWirdebodaT,<br />

axla _ albaT, aRar...<br />

zRvaSi ativtivebuli gvamebi mainc<br />

aRar daesizmreboda, romlebsac kaci-<br />

Wamia Rorebi udarajebdnen, rom napirze<br />

gaeTriaT da iq SeeTqvlifaT.<br />

madlis qva<br />

monasterSi ramdenimeTviani cxovrebis<br />

Semdeg salamandra sizmarSi xedavda<br />

mama daviT garejels, romelic<br />

momlocvelebTan erTad ierusalims<br />

uaxlovdeboda, magram ar Sedioda qalaqSi,<br />

Tanamgzavrebs eubneboda: Tqven<br />

wadiT da iloceT Cemi codvebisTvisac.<br />

me ver gabedav siaruls im adgilebze,<br />

sadac Cemma Semoqmedma gaiarao.<br />

momlocvelebis wasvlis mere, daviT<br />

garejeli didxans loculobda<br />

Tvalcremliani da muxlmodrekili,<br />

mere im adgilidan iRebda sam qvas da<br />

Tavis malakSi, wnelebiT mownul patara<br />

kalaTSi inaxavda da ukan, garejis<br />

udabnosaken daadgeboda gzas.<br />

swored im RamiT ierusalimis patriarqs<br />

uflis angelozi gamoecxadeboda<br />

da ubrZanebda: ierusalimamde<br />

movida mona Cemi daviT da Tavisi sarwmunoebis<br />

ZaliT Tan miaqvs ierusalimis<br />

mTeli madli. daadevne malemsrboli.<br />

Semosilia dabebkili samosiT da<br />

xelSi Zveli malaki uWiravs, sadac sami<br />

qva devs. ori qva ukan moitanon, erTi<br />

Tan gaatanon da uTxran: amas gibrZanebs<br />

Seni ufali _ Seni sarwmunoebisaTvis<br />

migiRia madli wminda qalaqis,<br />

ierusalimisa. mnebavs, ori nawili<br />

ukanve davabruno, erTi ki SenTvis miboZebia<br />

udabnoSi wasaRebado.<br />

ierusalimis patriarqi aRasrulebda<br />

yovelive amas.<br />

da wminda daviT garejeli Sin brundeboda<br />

Tavisi madlis qviT, romelic<br />

Tavisi zegardmo madliT aRavsebda<br />

garejis udabnosa da iq dayudebul berebs...<br />

ars salamandra cxoeli erTi...<br />

`salamandra _ (mZromeli) ars<br />

salamandra cxoeli erTi, romeli<br />

haeriT STamoigdebis, msgavsi mcirisa<br />

korkodilosi, romel ars xviTqi, cecxlsa<br />

Sina Sevals, TviT ara daiwvis da<br />

cecxli daSrtebis~, _ sulxan-saba<br />

orbeliani `leqsikoni qarTuli~.


12 literaturuli gazeTi<br />

interviu 25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

mTargmneli<br />

_ mxatvruli Targmani ise daviwye,<br />

am sferoSi gamocdileba saerTod ar<br />

mqonia, Tu ar CavTvliT erT Tavs<br />

Ceslav miloSis wignidan ,,Cemi evropa~,<br />

romelic polonuridan vTargmne. manamde<br />

wlebis ganmavlobaSi vmuSaobdi<br />

amerikis saelCosa da sxvadasxva<br />

arasamTavrobo organizaciisTvis. es<br />

iyo 90-iani wlebis bolos, rodesac<br />

qarTuli gamomcemlobebi fexs axlad<br />

idgamda. im periodSi maTTan piradi<br />

Sexeba ar mqonia, magram gamaoca<br />

anazRaurebam, romelsac mTargmnelebs<br />

sTavazobdnen. es iyo imaze daaxloebiT<br />

25-jer naklebi, rasac me viRebdi.<br />

_ am viTarebaSi ram gadagawyvetinaT,<br />

mxatvruli TargmanisTvis<br />

mogekidebinaT xeli<br />

_ gamodis, rom viTavxede. 2005 wels<br />

britaneTis sabWos hqonda gamocxadebuli<br />

granti mxatvruli TargmanisTvis.<br />

gamaxsenda avstralieli mwerali<br />

dibisi pieri, romelsac axali<br />

aRebuli hqonda `bukeri~ da Zalian<br />

saintereso avtorad miviCnie, imis miuxedavad,<br />

rom im droisTvis wakiTxuli<br />

ar mqonda. arc Sevmcdarvar. wignma<br />

Cemze didi STabeWdileba moaxdina.<br />

_ riT dagainteresaT am axladgamomcxvarma<br />

avtorma<br />

_ upirvelesad, biografiiT. saer-<br />

Tod, avantiuristi adamianebi da, miT<br />

ufro, mwerlebi miyvars. dibisi pieri<br />

ar aris mwerali am sityvis klasikuri<br />

gagebiT – am xelobis arCevamde araer-<br />

Ti saqmianoba mosinja, iyo narkomani,<br />

Sexeba hqonda damnaSaveTa samyarosTan.<br />

marTalia, Zalian SeZlebul da megobrul<br />

ojaxSi daibada da bavSvobac<br />

uzrunveli hqonda, magram ormoci<br />

wlisTvis afiorebSi gaxveuli, TiTqos<br />

sruliad uperspeqtivo kaci iyo,<br />

romelsac `vernon genios liTlis~<br />

gaxmaurebulma debiutma cxovreba<br />

Tavidan daawyebina. am faqtebiT Camr-<br />

Ca mexsierebaSi. daviwye Targmna da arc<br />

vnanob, radgan muSaobis procesi<br />

Zalian sasiamovno iyo. originaluri,<br />

gamorCeuli iumoris patronia da es<br />

gansakuTrebulad Targmnisas igrZnoba,<br />

roca avtorTan gacilebiT ufro<br />

qeTi qanTaria<br />

misi mTargmnelobiTi gzis dasawyisi misive Targmnili avtoris, dibisi<br />

pieris xmaurian debiuts, `vernon genios liTls~ ukavSirdeba. avstralieli<br />

mwerali, romlis pirvelma wignma prestiJuli `bukeris~ premia daimsaxura,<br />

qeTi qanTariam 2006 wels gadmoaqarTula da 2007 wlis `sabac~ moipova. Semdeg<br />

iyo pol osteri da misi cnobili romani `niu-iorkuli trilogia,~ romelmac<br />

literaturis kritikosTa maRali Sefaseba daimsaxura. axlaxan gamoica<br />

amerikeli mwerlisa da moazrovnis, henri devid Toros saetapo nawarmoebi<br />

`uoldeni, anu tyeSi cxovreba~ _ teqsti, romelmac araerTi adamianis cnobiereba<br />

Secvala. am wignze TiTqmis sam weliwads muSaobda. miiCnevs, rom finansuri<br />

xelSewyobis pirobebSi gacilebiT nayofieri iqneboda, Tumca es mxolod<br />

misi problema ar aris. dRes mTargmnelebs metad rTul pirobebSi<br />

uwevT muSaoba da ra gasakviria, rom am sferodan bevri midis. yvelafris miuxedavad,<br />

misTvis es profesia imdenad mniSvnelovania, mzad aris, bevr daTmobaze<br />

wavides, Tumca aris sakiTxebi, razec dumili uWirs. mTargmnelTa<br />

problemebze, qarTul sagamomcemlo sivrceSi arsebul viTarebasa da mis<br />

mier Targmnil wignebze mTargmneli qeTi qanTaria gvesaubreba.<br />

mWidro kontaqti gimyardeba, vidre<br />

Cveulebriv, kiTxvisas. xedav, raze<br />

fiqrobs konkretul momentSi, grZnob,<br />

ra asociaciebi uCndeba, sad yovndeba,<br />

romel epizodebs wers yvelaze<br />

STagonebulad. dibisi pieris SemTxvevaSic,<br />

da merec, bevrjer mqonia gancda,<br />

rom avtori sadRac aq aris, Zalian<br />

axlos, TiTqos kulisebSi, an uxilavi<br />

sarkis ukan, drodadro realur adamianebze<br />

ukeT grZnob mis arebobas.<br />

_ iqneb imitom, rom pirveli wigni<br />

iyo, romlis Targmnac mogiwiaT<br />

_ ara. Tavad teqstia aseTi. SeiZleba<br />

genialuri nawarmoebi Targmno, saetapo<br />

mniSvnelobis, magram msgavsi ni-<br />

Wis avtori bevri ar Segxvdes. dibisi<br />

pierisnairad aravis gavurTivar. kargad<br />

maxsovs, bolo furceli rom davamTavre,<br />

wigns xelidan ver vuSvebdi,<br />

mgoni raRac depresiismagvari damemarTa.<br />

vfiqrobdi, aseTs verasdros<br />

verafers vTargmni-meTqi. raRac TvalsazrisiT,<br />

asecaa. esaa mwerali, romelmac,<br />

roca Jurnalistebma, televiziebma,<br />

sxvadasxva ,,ivenTebis~ momwyobebma<br />

popularobis pikSi yuradRebiT<br />

Zalian Seawuxes, Tqva: ,,istabliSmentSi<br />

moxvedrisTvis mzad ar var.~ esec momwons.<br />

ar mesmis, ratom undaT mwerlebs<br />

metismeti socialuri aqtiuroba.<br />

raRac Zalian mdares vxedav amaSi.<br />

_ amis miuxedavad, es wigni<br />

saqarTveloSi maincdamainc popularuli<br />

ver gaxda.<br />

_ es gamomcemlobis problemaa.<br />

gamomcemlebi arafers akeTeben imisTvis,<br />

rom TavianTi produqti mkiTxvelamde<br />

miitanon. wigns, iseve,<br />

rogorc films, sWirdeba anonsi, reklama,<br />

miwodeba. Cemi azriT, aucileblad<br />

unda arsebobdes satelevizio<br />

mimoxilva _ mTeli gadacema, gnebavT<br />

Toq-Sou, romelic am Tematikas<br />

mieZRvneba. teleeTeri Zalze mniSvnelovania,<br />

marto beWduri media amas<br />

ver uSvelis. naxeT, ra kargi gadacemebia<br />

ucxour, Tundac rusul, frangul<br />

arxebze, daaxloebiT iseTi Toq-<br />

Souebi, rogorsac Cven miCveuli varT<br />

politikur Temaze. ratom ar SeiZleba<br />

msgavsi ram aqac gakeTdes<br />

_ marTlac, Zalze mniSvnelovani<br />

sakiTxia, miT umetes axali avtorebis<br />

SemTxvevaSi, romlebic<br />

`<br />

pirvelad Semodian qarTul bazarze<br />

da romelTa Sesaxebac mkiTxvels<br />

avtorebs<br />

Tavad<br />

varCev<br />

~<br />

warmodgena ara aqvs, Tumca es calke<br />

saubris Temaa, amitom isev Tqvens<br />

Targmanebs mivubrundeT. dibisi<br />

pieris Semdeg TargmneT pol osteri,<br />

sruliad gansxvavebuli mwerali.<br />

sainteresoa, rogor arCevT avtorebs<br />

_ davitrabaxeb, rom avtorebs<br />

Tavad varCev da gamomcemlobebsac<br />

Tavad mivmarTav, roca raRacis<br />

Targmna minda an es saqme ukve dawyebuli<br />

maqvs. osters rac Seexeba,<br />

ubralod, miyvars, zustad Seesabameba<br />

Cems Sinagan ritms. me TviTon rom<br />

vwerde, albaT ase davwerdi. odesRac<br />

aseTive gancda mqonda oTar WilaZis<br />

leqsebis mimarT. osteris Txrobis<br />

ritmi, mdinareba CemTvis Zalian bunebrivia.<br />

saerTod, osteri gansakuTrebuli<br />

mTxrobelia. mis Sesaxeb bevrnairi<br />

azri gamigia. mkiTxvelTa nawils<br />

wignis dasrulebis Semdeg daukmayofileblobis<br />

gancda uCndeba,<br />

Tumca misi Semoqmedebis moyvarulic<br />

bevria. bekets aqvs naTqvami, rom iqmneba<br />

axali stili xelovnebaSi,<br />

sruliad gansxvavebuli imisgan, rac<br />

iyo adre. ukana planze gadadis<br />

mizez-Sedegobrivi kavSiri, anu<br />

klasikuri romanis forma icvleba da<br />

amaSi araferia uCveulo. osteri mis<br />

mier Seqmnil Janrs safuZvlad beketis<br />

am sityvebs udebs. albaT, aqedan<br />

modis nawarmoebis agebis miseuli manera,<br />

iracionalizmi, simwyobris<br />

dakargva, Tumca, es zogadad XX<br />

saukunis prozisTvisacaa damaxasiaTebeli.<br />

_ rodis aRmoaCineT es avtori<br />

_ Zalian didi xnis winaT. 1996<br />

wels poloneTSi sruliad SemTxveviT<br />

vnaxe osteris erT-erTi moTxrobis<br />

mixedviT gadaRebuli filmi _<br />

`boli,~ romelic mere Zalian didxans<br />

maxsovda. ramdenime weli gavida<br />

da uceb davfiqrdi: ratom SeiZleba<br />

mogewonos filmi erT-erTi mizezi<br />

_ kargi scenaria, ara maSin, varSava-<br />

Si, kinoTeatridan rom gamovedi, Semcirebuli<br />

formatis afiSa SeviZine da<br />

TbilisSi wamoviRe. movZebne es afiSa.<br />

scenari pol osteris iyo, misive<br />

moTxrobis ( `ogi renis saSobao ambavi~)<br />

mixedviT dawerili. aviRe da es moTxroba<br />

qarTulad vTargmne. mere misi wignebi<br />

gamoviwere. pol osteri albaT mainc ar<br />

aris im udides mweralTagani, vinc<br />

saukunis prozas Tavis niSans asvams, magram<br />

raRac Tavisi xibli aqvs, romliTac<br />

misi nawerebis wamkiTxvels Tavs ayvarebs.<br />

_ manamde, mgoni, misi `iluziebis<br />

wigni~ TargmneT<br />

_ nawili vTargmne da gavCerdi, radgan<br />

gamocema aravis ainteresebda. davasrulebdi,<br />

magram ver vicli. `niu-iorkuli<br />

trilogiis~ gamocema ki imdenad mindoda,<br />

rom Targmani gamomcemlobas<br />

yovelgvari anazRaurebis gareSe vaCuqe.<br />

axla isev osters vTargmni, ,,misnis<br />

Rames~ amjerad `diogenes~ dakveTiT.<br />

`diogene~ CemTvis axali gamomcemlobaa,<br />

rogorc miTxres, didi gegmebi aqvT<br />

mTargmnelobiT sferoSi. es is gamonaklisia,<br />

roca Cemi da gamomcemlobis survili<br />

daemTxva. 2008-Si daviwye muSaoba<br />

henri devid Toroze, romelic ufinansobis<br />

gamo mxolod wels davamTavre. mxatvruli<br />

Targmani xom kerZo iniciativebzea<br />

mindobili, Rirebuli mwerlebis<br />

didi nawili qarTul gamomcemlobebs<br />

sul ar ainteresebT. mTargmnelis da gamomcemlobis<br />

urTierTobis problema<br />

Tu ar mogvarda, CaTvaleT, rom es sfero<br />

Tavis xelobaze Seyvarebul konkretul<br />

adamianebze iqneba damokidebuli,<br />

romelTac droTa ganmavlobaSi Targmnis<br />

xaliss daakargvineben. inglisuridan<br />

mTargmnelebis saqme ukeTesadaa, radgan<br />

maT kerZo SekveTebic aqvT, magram bevri<br />

sxva enis SemTxvevaSi verc warmomidgenia,<br />

riT arseboben. vfiqrob, mTargmnelebma<br />

Tavad unda Seqmnan organizacia,<br />

romelic maT uflebebs daicavs. kerZo<br />

saubrebSi TiTqos winaaRmdegi aravinaa,<br />

magram realurad Tavis mobma ar xerxdeba.<br />

es imis bralia, rom yvela, vinc Targmnis<br />

da amave dros, bevri sxva ramis keTebac<br />

uxdeba, Tavs profesional mTargmnelad<br />

ver aRiqvams.<br />

gansakuTrebiT rTuladaa saqme saavtoro<br />

uflebebTan mimarTebaSi. ramdenadac<br />

vici, maT dacvas evrokavSiri iTxovs<br />

da deklarirebulad asec aris, magram<br />

praqtikaSi sawinaaRmdego viTarebaa.<br />

Zalian didi brZola damWirda, rom<br />

Toros Targmanze saavtoro ufleba<br />

damecva. es wigni kulturis saministros<br />

wignis proeqtis xelSewyobiT gamoica<br />

(Targmanis nawili `sorosma~ daafinansa)<br />

da `siestam~ dastamba. CvenSi saavtoro<br />

ufleba gamomcemlobas ekuTvnis,<br />

Tumca sxva qveynebSi prioriteti mTargmnels<br />

eniWeba. gadaSaleT nebismieri<br />

rusuli gamocema – saavtoro ufleba<br />

95%-Si mTargmnelisaa. saqarTveloSi<br />

piriqiT _ darCenili 5% modis, isic,<br />

grantis gamcemi ucxouri organizaciebis<br />

daJinebuli moTxovniT.<br />

_ es saqme marTlac mosawesrigebelia.<br />

miuxedavad imisa, rom sagamomcemlo<br />

saqme met-naklebad aewyo, saavtoro<br />

uflebebis Tema, iseve, rogorc bevr<br />

sxva sferoSi, problemad rCeba.<br />

_ sagamomcemlo saqme gamomcemlebma<br />

saTavisod aiwyves, radgan marto<br />

avtoris ki ara, redaqtoris uflebebic<br />

irRveva, amitomacaa, rom kargi redaqtori<br />

sanTliTaa saZebni. Zalian didi<br />

brZola giwevs, rom maT teqsti ar<br />

daamaxinjon. rasakvirvelia, es yvelas ar<br />

exeba, magram ZiriTadad aseTi viTarebaa.<br />

am sferosac sWirdeba xelSewyoba-waxaliseba<br />

da kargi redaqtorebic gaCndebian.<br />

jerjerobiT maTi ricxvi Zalian<br />

mcirea.<br />

_ Tqveni saubridan gamomdinare,<br />

dRes mTargmnelobiT sferos ar ulxins<br />

_ ulxinT mxolod gamomcemlebs.<br />

gasagebia, rom maTi proeqtebis mxolod<br />

mcire nawilia momgebiani. gamomcemlebs<br />

vurCevdi, cnobil reJisorebs mibaZon,<br />

romlebic arakomerciul kinosTvis saxsrebs<br />

xandaxan reklamis an komerciuli<br />

proeqtebis wyalobiT Souloben. amas<br />

karnaxic ar sWirdeba. Tu survili gaqvs<br />

da ver warmogidgenia, rogor unda<br />

dasasruli me-14 gverdze


25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

_ miuxedavad premiis prestiJulobisa,<br />

rasac ilia WavWavaZis saxeli<br />

ganapirobebs, `saguramo~ sxvebTan<br />

SedarebiT naklebadaa cnobili.<br />

_ arada, is da `saba~ Tanatolni arian<br />

_ orive 9 wlis win daarsda. 2003 wlis<br />

8 noebers saguramoSi ekurTxa ilia<br />

marTlis taZari, romelic samSeneblo<br />

kompania `kalasma~aago. ukve restavrirebuli<br />

iyo ilias muzeumic. am dRis<br />

kidev ufro gamosarCevad kompaniis<br />

warmomadgenlebs literaturuli<br />

premiis daarseba SevTavaze. saqmeSi CaerTo<br />

ilias fondic da davaarseT premia,<br />

romelsac `saguramo~ davarqviT.<br />

aqedan moyolebuli yovelwliurad<br />

gavcemT. davaweseT ilias medalic,<br />

romelic pirovnebas qarTuli sulierebisa<br />

da kulturis winaSe gaweuli gansakuTrebuli<br />

RvawlisaTvis eniWeba. im<br />

wels medali patriarqs gadaveciT.<br />

`saguramos~ pirveli laureatebi iyvnen:<br />

nugzar SataiZe, besik xaranauli, ba-<br />

Cana bregvaZe, andro buaCiZe. welsac ar<br />

iyo urigo Semadgenloba. ilias medali<br />

gadaveciT gia yanCels, premia prozaSi<br />

– rezo WeiSvils, poeziaSi – Temur<br />

CalabaSvils da meufe Tadeozs, kritikaSi<br />

– nodar grigalaSvils, humanitarul<br />

mecnierebaSi _ eTnografsa da<br />

istorikos eldar nadiraZes, xelovnebaSi<br />

– murman jinorias. gaisad premias<br />

10 weli usruldeba, Tan saiubileo<br />

TariRia: ilias dabadebidan – 175, gardacvalebidan<br />

– 105 weli da gvinda,<br />

Rirseulad aRvniSnoT. formas da Sinaarss<br />

rac Seexeba, Tavidanve gadavwyviteT,<br />

akademiuri gza agverCia. nominaciebic<br />

klasikuria: poezia, proza,<br />

kritika, Targmani, humanitaruli mecnierebani.<br />

premiebi erTmaneTs ar unda<br />

daemsgavsos da arc hgavs: `sabac~ da<br />

`galac~ gansxvavdeba nominaciebiTac<br />

da principebiTac.<br />

_ Tqveni prioriteti ra aris<br />

_ ZiriTadad Rvawlmosil adamianebs<br />

vajildovebT. Tavad ceremonialic<br />

akademiur stilSi imarTeba, arc piarsa<br />

da reklamas vakeTebT, Tumca sazogadoebam<br />

icis `saguramos~ Sesaxeb.<br />

ilias saxelTan dakavSirebuli premia<br />

TavisTavad saamayo da mniSvnelovania.<br />

kargia, rodesac literaturul premias<br />

soliduri fuladi fondic axlavs,<br />

magram arc uamisobaa didi tragedia.<br />

gonkurebis konkursis gamarjvebuls<br />

simbolurad 1 franks gadascemdnen,<br />

Tumca amas misi prestiJulobisTvis<br />

xeli ar SeuSlia da arc dRes uSlis. am<br />

tipis premiebisadmi interess tradicia<br />

ganapirobebs. vfiqrob, wlebis Semdeg<br />

`saguramoc~ maT ricxvSi idgeba.<br />

_ sxva premiebisgan gansxvavebaze<br />

saubrobdiT. ufro konkretulad, ra<br />

gamoarCevs `saguramos~ maTgan<br />

_ Tundac is, rom Tu adamiani erTxel<br />

gaxda laureati prozaSi, verasodes<br />

miiRebs mas Tundac poeziaSi. premiis<br />

wreze tarebis momxre ar var. aseTi<br />

damokidebuleba mis gaufasurebas gamoiwvevs.<br />

amas garda, ar SeiZleba adamiani<br />

erTnairad Zlieri iyos poeziaSic,<br />

prozaSic, kritikaSic. kidev erTi momentia<br />

– vcdilobT, debiutantebi ar<br />

gvyavdes. arsebobs konkursebi, romel-<br />

Tac es nominacia aqvT, Cvens SemTxveva-<br />

Si ki cota uadgilod meCveneba, gamomdinare<br />

iqedan, rom nominantebs maTi<br />

Semoqmedebis saerTo fonis gaTvaliswinebiT<br />

virCevT. gvqonda SemTxveva,<br />

rodesac premia Tamar kotrikaZes gadaveciT<br />

qristine lavantis poeziis<br />

TargmnisTvis. es adamiani jildos namdvilad<br />

imsaxurebda, magram debiutankritikosi<br />

andro bedukaZe<br />

8 noembers, ilias dabadebis dRes, saguramoSi, mwerlis saxl-muzeumSi<br />

literaturuli premia `saguramos~ dajildoebis ceremonia gaimarTa. ukve<br />

mecxre welia literatorebisagan Semdgari Jiuri mwerlebs, poetebs,<br />

mTargmnelebsa da kritikosebs am sapatio jildos gadascems. oTxi wlis win<br />

CamonaTvals humanitaruli mecnierebebi da xelovneba daemata. gaicema ilias<br />

medalic, romeliTac qarTuli sulierebisa da kulturis winaSe Rvawlmosil<br />

pirovnebas gamoarCeven. am premiis daarsebis idea wlebis win ilias saxlmuzeumis<br />

direqtors, andro bedukaZes gauCnda. `saguramos~ istoriaze,<br />

zogadad konkursebsa da literaturasTan dakavSirebul sxva saintereso<br />

sakiTxebze swored mas vesaubrebiT.<br />

tebs mainc veridebiT. ar aris swori,<br />

rodesac rezo WeiSvils ara aqvs premia<br />

da ajildoveb avtors, romelmac<br />

guSin gamoaqveyna ori moTxroba. Sar-<br />

San `saguramo~ otia ioselians gadaveciT,<br />

wels _ rezo WeiSvils. kidev<br />

bevri Rvawlmosili adamiania qarTul<br />

mwerlobaSi, visi Sromac dasafasebelia.<br />

wlevandel laureatTa Soris<br />

gvyavda `sasuliero piri, romelic<br />

leqsebs wers. wlebis ganmavlobaSi<br />

literaturuli gazeTi<br />

literatura<br />

subieqturi<br />

faqtoria<br />

~<br />

saero da sasuliero mwerloba<br />

mkveTrad iyo gamijnuli, arada,<br />

qarTuli literatura sasuliero<br />

pirTa mieraa Seqmnili, am safuZvelze<br />

dgas. vin daamticebs, rom rusTaveli<br />

sasuliero moRvawe ar iyo `vefxistyaosani~<br />

qristianul msoflmxedvelobaze<br />

agebuli nawarmoebia. bevrs<br />

hgonia, rom am tipis teqstSi aucileblad<br />

pirjvriswera unda figurirebdes.<br />

ar aris ase, Tumca es sxva Temaa.<br />

konkretul SemTxvevaSi Cven gvindoda<br />

qarTul samwerlo sivrceSi Semogveyvana<br />

sasuliero piri, romelic<br />

mSvenier leqsebs wers da is ar aris<br />

marto. ramdenime saeklesio moRvawe<br />

vici, romelTa leqsis sisadave da<br />

daxvewili ena bevri cnobili poetisas<br />

sjobs. gvinda yuradReba mivaqcioT<br />

am mxares.<br />

_ Jiuris Sesaxeb ras ityviT<br />

_ Jiuri ZiriTadad kritikosebiT<br />

aris dakompleqtebuli. TiToeuls<br />

SeuZlia nominantis kandidatura<br />

daasaxelos. vfiqrob, urigod ar mu-<br />

Saoben da Rirseul kandidatebs ar-<br />

Ceven. rasakvirvelia, yvelaferi SedarebiTia<br />

da SeiZleba 40-50 wlis Semdeg<br />

Cvens mier gacemuli premiebi momavali<br />

TaobisTvis aRar iyos aqtualuri,<br />

magram dRevandeli gadasaxedidan<br />

es adamianebi amas imsaxureben.<br />

rac Seexeba obieqturobas, namdvilad<br />

aris sakamaTo sakiTxi. ar mjera, Jiuris<br />

obieqturobas rom amtkiceben<br />

xolme, radgan SeuZlebelia literaturaze<br />

obieqturad ilaparako. es<br />

aris subieqturi faqtori, sulieri da<br />

subieqturi. sxva aris, SefasebaSi iyo<br />

WeSmariti da is Tqva, rac sworad migaCnia.<br />

Sens princips ar unda gadauxvio.<br />

amaSi gamoixateba obieqturoba.<br />

_ ramdenime wlis win Tqveni iniciativiT<br />

ganaxlda muSaoba Zalze<br />

mniSvnelovan proeqtze _ ilias octomeulze,<br />

romelic gasuli saukunis<br />

90-ianebis bolos SeCerda. dRes<br />

ra viTarebaa<br />

_ ucnauri bedi aqvs ilias tomebs<br />

da saerTod, ilias gamocemas. mis sicocxleSi<br />

mxolod oTxi tomi daibe-<br />

Wda. 1914 wels gamovida erT-erTi unikaluri<br />

gamocema, romelic teqstebis<br />

garda ilias pirvel biografias, cnobili<br />

poloneli mxatvris, hrinevskis<br />

mier gakeTebul graviurebs da ilustraciebs<br />

moicavda. samwuxarod, gagr-<br />

Zelebis gareSe. amis Semdeg pavle ingoroyvam<br />

gamosca ilias 10-tomeuli,<br />

Tumca mwerlis Semoqmedeba srulad<br />

verc man moicva. 1987 wels, ilia Wav-<br />

WavaZis 150 wlisTavTan dakavSirebiT<br />

daiwyo muSaoba mis octomeulze. pirveli<br />

5 tomi gamoica, magram politikuri<br />

viTarebis daZabvasTan erTad es wamowyebac<br />

SeCerda. mogvianebiT ilias fondma<br />

gadawyvita proeqtis dasruleba da<br />

literaturis institutTan erTad<br />

vagrZelebT am saqmes. erT-erTi yvelaze<br />

sruli gamocema iqneba, rac ilias<br />

Sesaxeb gamosula. ibeWdeba yvelaferi,<br />

rac mis mier dawerila – SeniSvnebi, wignis<br />

arSiebze gakeTebuli minawerebi,<br />

patara depeSebic ki. es aris yovlismomcveli<br />

ilia. axali Targmani aRmoCnda,<br />

romelsac XVI tomSi vbeWdavT. rac<br />

mTavaria, srulad vuyriT Tavs ilias<br />

publicistikas, romelic Zalian iyo<br />

gabneuli. bevri ram vercerT gamocemaSi<br />

ver moxvda: zogis avtoroba ar iyo<br />

dadgenili, zogi _ koniunqturis gamo.<br />

magaliTad, somxur TematikasTan dakav-<br />

Sirebuli, aseve rusulad dawerili<br />

werilebi. Cven amas vbeWdavT.axla XVI<br />

tomze vmuSaobT. cota gagvigrZelda,<br />

radgan didi masalaa. wlis bolomde<br />

SeiZleba XVII tomic moeswros.<br />

_ Tqven filologi, kritikosi br-<br />

ZandebiT. dRes es sfero namdvilad<br />

ar aris saxarbielo mdgomareobaSi.<br />

kritika TiTo-orola adamianis niWisa<br />

da mondomebis amaraa darCenili. risi<br />

bralia es<br />

_ kritikis Tema axali ar aris.<br />

saqarTveloSi es gansakuTrebiT Wirs.<br />

SoTa niSnianiZem Tqva, Cven erT saxlSi<br />

vcxovrobT, amitom erTmaneTze wera<br />

Zalian Zneliao. sabWoTa periodSi kritikas<br />

dasjis meqanizmad iyenebdnen.<br />

kritikosi iyo damsjeli da ara ganmsjeli,<br />

rogorc ilias miaCnda. gansjis,<br />

Sefasebisa da dafasebis funqcia daikarga.<br />

gasuli saukunis 70-ian wlebSi<br />

sergi mesxi ambobda, erT karg kritikosSi<br />

mTel qarTul literaturas mivcemo,<br />

imitom, rom ar iyvnen kritikosebi.<br />

Zalian bevrma faqtorma iTamaSa<br />

uaryofiTi roli. pirvel rigSi, Caketilma<br />

sivrcem. dRes kritika viwro<br />

gagebiT esmiT da erTi konkretuli<br />

nawarmoebis Sefaseba hgoniaT, arada,<br />

Zalian farTo cnebaa da sxvadasxva epoqisa<br />

da mxatvruli teqstis analizs<br />

moicavs. es unda emyarebodes garkveul<br />

sistemas, kriteriums, koncefcias,<br />

msoflmxedvelobas... ra koncefciaze<br />

SeiZleboda laparaki sabWoTa kavSir-<br />

Si, sadac qveynis garedan Semosuli yvela<br />

informacia kontroldeboda yvelafris<br />

miuxedavad, im periodSi gvyavda<br />

Zalian kargi kritikosebi – geronti<br />

qiqoZe, vaxtang kotetiSvili, mogvianebiT<br />

– akaki baqraZe, guram asaTiani;<br />

dResac arian aranakleb sainteresoni<br />

– levan bregaZe, Temur doiaSvili,<br />

Tamaz vasaZe, nugzar muzaSvili...<br />

interviu<br />

13<br />

_ Tumca nebsiT Tu uneblieT es<br />

adamianebi naklebad Canan da maincdamainc<br />

verc procesebs gansazRvraven.<br />

_ imitom, rom amas didi energia da<br />

SemarTeba sWirdeba. kritikosoba<br />

zogs advili saqme hgonia, arada, kritikoss<br />

didi momzadeba sWirdeba – ni-<br />

WTan erTad uzarmazari ganaTleba,<br />

erudiciaa saWiro. mere gamova romeliRac<br />

ganawyenebuli mwerali da<br />

agdebiT ityvis – eg vin aris, kritikosiao.<br />

dRes saqarTveloSi kritikosoba<br />

Tavganwirvaa. Tu romelime avtorze<br />

gulwrfelad dawer, daqiravebulis<br />

iarliys gawebeben. es mentaliteti<br />

ver moviSoreT. viTarebas isic<br />

arTulebs, rom avtorebi konkretul<br />

gamocemebTan arian daaxloebulni. am<br />

gamocemaSi maT Sesaxeb daweril kritikul<br />

werils an ar dabeWdaven, an _<br />

problemas Segiqmnian. Tu mainc moxda<br />

da dabeWdes, Tavad mwerali da mTeli<br />

misi STamomavloba gadagekideba. amitomaa,<br />

rom bolo wlebSi Tanamedrove<br />

avtorebze weris survili saerTod<br />

gamiqra, Tumca imdeni ramaa dasaweri!<br />

_ konkretul SemTxvevas xom ver<br />

daasaxelebdiT<br />

_ kargi saqme aqvs wamowyebuli gamomcemloba<br />

`palitra L~-s, vgulisxmob<br />

qarTvel mweralTa tomeulebs da<br />

sxva saintereso proeqtebs, magram<br />

aris detalebi, romelic aucileblad<br />

unda iTqvas. pirvel rigSi, araprofesionalizmi<br />

da agdebuli damokidebuleba<br />

mkiTxvelisadmi. winasityvaobaSi<br />

imden faqtobriv Secdomas awydebi,<br />

gaocdebi. arada, ra daaSava<br />

mkiTxvelma qarTul biografiul<br />

centrs aqvs aseTi seria _ `100 adamiani,<br />

romelTac Secvales samyaro.~ mas-<br />

Si Sedis markesi, vaJa-fSavela da ase<br />

Semdeg. ar unda daawero ase. sjobda<br />

daerqvaT _ `100 gamoCenili adamiani~,<br />

`geniosi~ an rame sxva. rodis iyo mwerali<br />

samyros cvlida vaJam ra samyaro<br />

Secvala, an iliam ubralod, ibr-<br />

Zola da iqamde mivida, rom mokles.<br />

mwerlis xvedri sxvaa – siyvaruli Tesos,<br />

ukeTesobisken ubiZgos adamians.<br />

SeiZleba barikadazec avides, magram<br />

rogorc pirovneba da ara mwerali.<br />

Zalian kargia, Tu 10 adamians mainc<br />

gaxdi cotaTi ukeTess, magram samyaro<br />

gacilebiT didia da erTi mwerali,<br />

Tundac Zalian kargi, Tavisi naweriT<br />

mis Secvlas ver SeZlebs.<br />

konkretul avtorebs rac Seexeba,<br />

zaza burWulaZeze unda vTqva oriode<br />

sityva. CemTvis miuRebelia ise wera,<br />

rogorc is wers. wera nebismier Temaze<br />

SeiZleba, magram rodesac es sistemad<br />

iqceva da ver xvdebi, risTvis akeTebs<br />

amas avtori, ukve sxva saqmea. Tan geubneba,<br />

mizani ratom unda davinaxo, es<br />

xom TavisTavad arsebobso minda<br />

giTxraT, rom literaturaSi TavisTavad<br />

araferi arsebobs, yvelafers aqvs<br />

mizani, amocana, maT Soris, stilur<br />

xerxsac. sxvagvarad literatura ar<br />

aRiqmeba. bilwsityvaobis ar iyos,<br />

TviTmiznad qceuli ukve gamaRizianebelia.<br />

amasac Tavisi forma aqvs. aseTi<br />

gamoTqmebi laSa buRaZesTanac aris,<br />

magram ar gaRizianebs, radgan niWieradaa<br />

gakeTebuli. mere kidev, raRacebs<br />

sxvebisgan iwers. iseTi pasaJebi<br />

aqvs aRebuli eduard limonovisagan,<br />

gavlenas aRar hgavs.<br />

kargi mweralia Tamri fxakaZe, Tumca<br />

amas winaT plagiati masTanac davi-<br />

Wire – Sio aragvispirelis erTi<br />

moTxroba zustad aqvs gadaRebuli –<br />

Tavisi siuJetiT, daskvnebiT da a.S.<br />

usiamovno STabeWdileba damrCa. ase-<br />

Ti faqtebis dafiqsireba kritikis<br />

saqmea. araCveulebrivi moTxrobaa misi<br />

`bostani konfliqtis zonaSi,~ magram<br />

gacilebiT mets moigebda, pirveli<br />

varianti rom daetovebina, gagrZelebis<br />

gareSe. esec kritikis saqmea da amas<br />

xeli unda Seuwyon Jurnal-gazeTebma.<br />

literaturulma gazeTma cocxali<br />

procesi unda asaxos, es ki kritikuli<br />

dasasruli me-14 gverdze


zRapari mownul skamze<br />

14 literaturuli gazeTi<br />

interviu 25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

mTargmneli<br />

`avtorebs Tavad varCev~<br />

dasasruli<br />

SesTavazo avtors sasacilo honorari,<br />

saamiso gzasac gamonaxav. gamomcemelma,<br />

romelsac saxelmZRvaneloebis<br />

biznesi aqvs, erTi wignis dafinansebaze<br />

ar unda iwuwunos da Tu ase ar<br />

moxdeba, saxelmwifom mainc mixedos<br />

am sferos, radgan aq ubralod veluri<br />

situaciaa. pirvel rigSi, Sromis uflebebia<br />

dasacavi. roca damqiravebels<br />

kanoni ar miscems saSualebas, adamiani<br />

misTvis damamcirebeli kabaluri<br />

pirobebiT daiqiravos, bevri problema<br />

TavisiT mogvardeba. Tumca erTi<br />

saSiSroeba arsebobs: gamomcemlobebi<br />

Targmnil literaturas kidev ufro<br />

naklebad gamoscemen, an upiratesobas<br />

SedarebiT dabali xarisxis komerciul<br />

literaturas mianiWeben. erTi sityviT,<br />

Tu am sferos mxolod sabazro<br />

ekonomikis logikiT mivudgebiT, Tu<br />

saxelmwifo Careva ar iqna, saqme Zalian<br />

cudad iqneba.<br />

_ rogorc Cans, problema bevria,<br />

Tumca meore mxriv, axali Targmanebi<br />

keTdeba, maT Soris, bevria kargi.<br />

TiTqos naTeli wertilic Cans.<br />

_ es TavisTavad moxda, radgan<br />

Targmnis gamocdileba dagrovda.<br />

rodesac potenciuri mTargmneli<br />

karg qarTul Targmans kiTxulob, Seni<br />

enis rwmena gimtkicdeba. Cven xom es<br />

rwmena didi xnis ganmavlobaSi ar<br />

gvqonda!maxsovs, rogor vxarxarebdiT<br />

skolaSi qarTulad Targmnili<br />

evropuli literaturis kiTxvisas.<br />

saocari frazebi iyo. axla ki vxedav,<br />

rom ena nel-nela cocxldeba, moqnili<br />

xdeba da originaliviT ikiTxeba.<br />

aqedan gamomdinare, Targmnis survilic<br />

sul ufro mets uCndeba.<br />

vfiqrob, es dargi gacilebiT mniSvnelovania<br />

erovnuli identobisa da<br />

TviTSefasebis amaRlebisaTvis da<br />

ufro metia, vidre ubralod filologiuri<br />

problema, miT umetes, rom<br />

am kuTxiT mdidari gamocdileba gvaqvs.<br />

mogexsenebaT, Tanamedrove evropuli<br />

azrovneba ganmanaTleblebis<br />

ideebsa da naSromebzea dafuZnebuli.<br />

rom SeadaroT, rodis iTargmna maTi<br />

nawerebi ruseTSi da rodis _<br />

saqarTveloSi, naxavT, rom erTsadaimave<br />

periodSi. metic, konkretuli naSromebi<br />

CvenSi mcire winswrebiTac kia<br />

Targmnili, rac niSnavs, rom saqarTvelo<br />

sruliad gaxsnili iyo evropuli<br />

ideebisaTvis. Tu ruseTs petre amas<br />

iZulebiT axvevda Tavs, CvenTan bunebrivad<br />

xdeboda. Tanac, iTargmneboda<br />

TiTqmis yvelaferi, rac mniSvnelovani<br />

iyo. es bevr rameze metyvelebs,<br />

radgan imis mixedviT, ra iTargmneba da<br />

rodis, zustad SeiZleba qveynis ganviTarebis<br />

maCveneblis dadgena. rac<br />

ufro ganviTarebulia qveyana, miT<br />

ram gayo aleqsandre batoniSvili<br />

da qaquca ColoyaSvilio, _ kiTxulobs<br />

rostom CxeiZe erTgan (`ori dro:<br />

tragizmi, mesianizmi, demonizmi~).<br />

marTlac, ram gayo, ram ganasxvava sam-<br />

Soblos TavisuflebisaTvis mebrZoli,<br />

am misiiT sagangebod movlenili<br />

gmirebi erTmaneTisgan. saqarTvelos<br />

RviZli Svili ver warmoTqvams am saxelebs<br />

gulgrilad. xolo Tu mwerali<br />

Tavis daniSnulebad qarTvelTa bedisweris<br />

gamorkvevas miiCnevs, aleqsandre<br />

batoniSvilisa da qaquca ColoyaSvilis<br />

pirovnebaTa mxatvrul<br />

gaazrebas ver ascdeba.<br />

TvalbediTma, avma drom ar daacala<br />

mixeil javaxiSvils, Seeqmna Cafiqrebuli<br />

romani qaquca ColoyaSrecenzia<br />

qeTi qanTaria:<br />

ufro mcirea drois Sualedi originalsa<br />

da Targmans Soris.<br />

_ bevri ram ar aris gadmoqarTulebuli,<br />

Tundac henri devid Toro,<br />

romelic araa xelwamosakravi avtori<br />

da mxolod amdeni wlis Semdeg iTargmna.<br />

_ araTu xelwamosakravi, Zalian<br />

mniSvnelovani avtoria, romelmac<br />

udidesi gavlena moaxdina Tanamedrove<br />

azrovnebis Camoyalibebaze. am Targmanis<br />

arseboba qarTuli sinamdvilisTvis<br />

Zalian mniSvnelovani mgonia. bolo oci<br />

welia saqarTveloSi veluri kapitalizmi<br />

damkvidrda, romelic mgluri<br />

kanonebiT moqmedebs da adamianebs Sromis<br />

monobisaken ubiZgebs. Toro swored<br />

amis winaaRmdeg gamodioda. ar gagecinoT,<br />

magram misi azri am sakiTxze erTierTze<br />

emTxveva rusTavelis Sexedulebas,<br />

rom suliereba moiTxovs mocaleobas.<br />

ar SeiZleba 24 saaTi muSaobde,<br />

garkveuli dro dasvenebisa da SemecnebisTvisac<br />

unda moitovo. Tavad Toro<br />

ase cxovrobda. miuxedavad imisa, rom<br />

muSaobda da maT Soris, fizikuradac,<br />

raRac dros yovelTvis imisTvis<br />

itovebda, rasac Tavad aRmosavlur<br />

mWvretelobas uwodebs, radgan miaCnda,<br />

rom uamisod adamiani manqana xdeba.<br />

cota modundiT, galaRdiTo, gveubneba.<br />

raRac kuTxiT, Toros azrovneba<br />

paradoqsulia. urTierTgamomricxav<br />

mosazrebebs aviTarebs, mere azrs ise<br />

Semoatrialebs, rom iZulebuli xdebi,<br />

dafiqrde. swored am paradoqsuloba-<br />

Sia misi xibli.<br />

Toro ekologiuri azrovnebis erTerT<br />

mamamTavradac iTvleba. ekologiuri<br />

azrovnebis ganviTarebisadmi<br />

swrafva Tanamedrove samyaros mTavari<br />

niSania. am mxriv saqarTvelos araTu<br />

qalaqebSi, soflebSic saSineli mdgomareobaa.<br />

vxedav, rogor ebrZvis qar-<br />

Tveli bunebriobis nebismier gamovlinebas,<br />

Tundac Zirs lamazad dayril<br />

foTlebs. es albaT cnobierebis degradaciis<br />

kidev erTi niSania. TorosTvis<br />

buneba TavSesafaria, misi imedi adamianis<br />

bunebriobisa da Tavisuflebebis<br />

gadasarCenad. da kidev erTi: wignis<br />

dasawyisSi Toro ganmartavs, rom am gansakuTrebiT<br />

Raribi adamianebisTvis<br />

wers, raTa maT materialur problemebs<br />

Tavi ar daajabninon. is, rom raRac ar<br />

gaqvs, ar aris mTavari. sicocxlis SegrZnebas<br />

materialur SeZlebasTan<br />

araferi aqvs saerTo. iseTi gancda<br />

maqvs, rom ,,uoldenis~ werisas Toros<br />

konkretuli mizani hqonda: undoda, materialistur<br />

sixarbeze orientirebul<br />

samyaroSi adamians adamianuri Rirsebis<br />

gadarCenaSi daxmareboda. kargi iqneba,<br />

Tu qarTvel mkiTxvelsac am samsaxurs<br />

gauwevs.<br />

nino vaxania<br />

esaubra nana kobaiZe<br />

meraniseburi tragediis gmiri<br />

(rostom CxeiZis piesa `legenda iskanderisa~)<br />

kritikosi<br />

dasasruli<br />

ilia WavWavaZis saguramos saxl-muzeumi<br />

andro bedukaZe:<br />

`literatura subieqturi faqtoria~<br />

vilze savaraudo saTauriT `Savi Coxa~<br />

da imav TvalbediTma da avma drom ar<br />

misca saSualeba giorgi SatberaSvils,<br />

daewera meraniseburi tragedia, rasac<br />

ase sTxovda sandro axmeteli.<br />

dauwereli romanis, dauwereli<br />

piesis sevda guls mouklavs adamians,<br />

magram mwerals, casa da miwas Soris mociqulad<br />

movlenils, visac sulieri<br />

saerTo akavSirebs winamorbed mwerlebTanac<br />

da iaraRiT mebrZol gmirebTanac,<br />

sxvanairad aunTebs grZnobagonebas,<br />

sxvanairad auTrTolebs suls...<br />

da ai, zedized gamoCnda rostom CxeiZis<br />

es ukve meramdene biografiuli romani<br />

`Savi Coxa~ da jerjerobiT erTaderTi<br />

piesa `legenda iskanderisa~, TiTqos<br />

erTmaneTis gagrZelebad da Semavseblad.<br />

marTlac ram gayo aleqsandre<br />

batoniSvili da qaquca ColoyaSvili<br />

am ormoqmedebian piesaSi dro zustad<br />

gansazRvrulia, oRond avtoris<br />

mzera mTlad saqarTvelos swvdeba _<br />

uSoresi warsulidan uSores da dausrulebel<br />

momavlamde.<br />

aleqsandre batoniSvilis saxeli<br />

legendad iqca, amitom es realuri<br />

pirovneba konkretul drosa da<br />

sivrceSic cxovrobs da maradisoba-<br />

Sic, ganuyofel warsulSi, awmyosa da<br />

momavalSi. misi saxeba bevrad aRemateba<br />

aramarto Cveulebrivi adamianisas,<br />

aramed Cveulebrivi gmiris saxebasac.<br />

masSia gansaxierebuli RvTis rCeuli,<br />

igi dedamiwaze gansakuTrebuli<br />

daniSnulebiT movlenili adamiania,<br />

romlis yovel nabijs zeca mfarvelobs,<br />

gasakviri sulac ar aris, rom<br />

mfrinav raSsac uZRvnis, raTa pirnaTlad<br />

aRasrulos Tavisi misia _ gmiruli,<br />

damoukideblobisaken mimswrafi<br />

suli SeunarCunos Tanamemamuleebs.<br />

werilebis gareSe warmoudgenelia.<br />

mekiTxebian, ratom ar wero imitom,<br />

rom amas sWirdeba Sesabamisi anazRaureba,<br />

rac dRes qarTul periodul<br />

gamocemebSi mizerulia. unda davjde,<br />

viwvalo, dro davkargo, Sen ki imdensac<br />

ar mixdi, rom wigni mainc viyido<br />

da Tanamedrove process Tvali vadevno.<br />

_ axerxebT am procesebis Tvalis<br />

devnebas<br />

_ ki, rogor ara, bevrs vkiTxulob.<br />

Canawerebis mTeli wyebac maqvs.<br />

sasaciloa xolme, mwerlebi davas rom<br />

iwyeben, me es ar migulisxmiao. ver vagebineb,<br />

rom teqsti mwerals mxolod<br />

gamoqveynebamde ekuTvnis, amis Semdeg<br />

iseTive ufleba aqvs masze, rogorc<br />

nebismier mkiTxvels.kidev erTi problemaa<br />

– bevri ram ara aqvT wakiTxuli,<br />

Tundac filosofiuri nawerebi, literaturis<br />

Teoriis nimuSebi, esec xom<br />

aucilebelia ganviTarebisTvis, inteleqts<br />

zrdis, Semecnebis areals<br />

afarToebs. mxolod mxatvruli literatura<br />

ar kmara. samwuxarod, am tipis<br />

teqstebi naklebad iTargmneba. Tu<br />

iTargmneba _ saSinlad. kiTxulob da<br />

azri ver gamogaqvs. amas winaT borxesis<br />

Targmani viyide. im Targmanis<br />

mixedviT Tu vimsjelebT, daniel<br />

WonqaZe masTan SedarebiT klasikosia.<br />

borxess amiT araferi akldeba, Cven ki<br />

bevrs vkargavT, gansakuTrebiT isini,<br />

vinc am avtors xsenebuli TargmaniT<br />

gaecnoba.<br />

_ Tanamedrove avtorebidan vis<br />

gamoarCevdiT<br />

_ bolo dros wakiTxulTagan Tamri<br />

fxakaZis moTxrobebi momewona<br />

Zalian, imis garda, rac zemoT giTxariT.<br />

frazac uWris da saTqmelsac mSvenivrad<br />

ambobs. laSa buRaZis `literaturuli<br />

eqspresi~ araCveulebrivad<br />

aris dawerili, kargi iumoriT.<br />

kote jandieris `konkias Rames~ gamovyofdi.<br />

marTalia, Zveli moTxrobebic<br />

Sevida, magram namdvili ostatia. sawyenia,<br />

rom bolo dros cotas wers. zaza<br />

TvaraZis `sityvebi~ wavikiTxe – sruli<br />

gamocema. Zalian kargi teqstia. samwuxaroa,<br />

rom dRes zaza cocxali aRar<br />

aris. gela Cqvanava momewona. saintereso<br />

avtoria, kargi moTxrobebi<br />

aqvs. bolo dros xelaxla wamakiTxa<br />

Tavi `arsena marabdelma~. kidev erTxel<br />

gavocdi, iseT primitiul xerxebs<br />

mimarTavs javaxiSvili dasawyisSi,<br />

aSkarad romantizmisken ixreba. arada,<br />

romans es ar uxdeba, meti miwiereba da<br />

simkacre sWirdeba. sxvaTa Soris, poeturobisken<br />

midrekileba zaza TvaraZis<br />

`sityvebSic~ igrZnoba.<br />

_ poeti iyo...<br />

_ gasagebia, magram prozas es ar<br />

uxdeba, miT umetes, am moculobis<br />

teqsts.es ar aris poeturi proza. mTeli<br />

pasaJebi, faqtobrivad, leqsebia.<br />

rogorc Cans, rTulia Sualedis daWera.<br />

adamiani an poetia, an _ prozaikosi.<br />

oTar WilaZesac hqonda aseTi<br />

`gadaxvevebi~ – poeturi CanarTebi<br />

romanebSi. ver gaeqca Sinagan bunebas.<br />

sxvaTa Soris, laSa buRaZesTan msgavss<br />

verafers naxavT, gamokveTilad<br />

prozaikosia. Zalian kargi romania misi<br />

`karikaturistic.~ vinc ar momwons, ar<br />

davasaxeleb.<br />

_ bevria aseTi<br />

_ ara. imaTic raRac momwons,<br />

raRac – ara. amas winaT CvenTan muzeum-<br />

Si pen-maraToni Catarda. mSvenieri<br />

teqstebi daido. verc warmovidgendi,<br />

aseT eqstremalur viTarebaSi rames Tu<br />

dawerdnen. es niWierebaze metyvelebs.<br />

bolo dros bevri axali saxeli Semovida<br />

qarTul literaturaSi da es<br />

Zalian kargia.<br />

esaubra nino kobaxiZe


25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

aleqsandre batoniSvilis saxeli<br />

winaaRmdegobasTan, mterTan brZolas-<br />

Tan iyo gaigivebuli, 32 wlis SeTqmulebs<br />

misi arseboba agulianebdaT,<br />

sparseTidan realur daxmarebaze<br />

metad iqneb misi mxardaWeris, saxelis,<br />

sulieri Tanaziarobis eimedebodaT.<br />

bagrationTa mefoba swored misiT<br />

unda aRdgeniliyo. `es saxeli<br />

qarTvelebs TiTqmis ormoc weliwads<br />

aJrJolebda _ zogs braziTa da SiSiT,<br />

zogs ki sixaruliTa da imediT~ (rostom<br />

CxeiZe).<br />

piesis dasawyisSive avtori mkiTxvels<br />

daafiqrebs yalbisa da WeSmaritis<br />

urTierTmimarTebis Sesaxeb. gulisyurianma<br />

adamianma rogor ver unda<br />

gaarCios namdvili firosmani da misi<br />

mimbaZvelebi, `wminda Wa~ da `amRvreuli<br />

wyali~, xalasi da Seryvnili, patiosani<br />

Tvali da rioSi, erovnuli<br />

gmiri da crugmiri... ori mwerlis _<br />

giorgi SatberaSvilisa da oTar CxeiZis<br />

_ saubari Zaldautaneblad moiyolebs<br />

sxva mwerlis, grigol abaSiZis<br />

saxels da es pirovneba warmodgeba adamianobis,<br />

megobrobis, zneobis, moyvasis<br />

siyvarulis qristianul simbolod.<br />

aleqsandre batoniSvili<br />

ba mkiTxvels ar Rlis, odnav simZimesac<br />

ki agrZnobinebs. dialogis silaRe<br />

da simsubuqe giTrevs da gaunele-<br />

jarji fxoveli<br />

beli interesiT ikiTxeba.<br />

meraniseburma tragediam daviT<br />

erisTavis `samSoblos~ zemoqmedeba<br />

unda gaimeoros. ase sjeraT, ase eimedebaT<br />

qveynis ukeTes Svilebs. mTebs mTebze<br />

Seadgams sandro axmeteli da hoi,<br />

ra frena iqneba scenaze...<br />

miTad, legendad qceulma aleqsandre<br />

batoniSvilma unda Sekribos Tavis<br />

TavSi qarTvelTa ocneba, imedi, molodini.<br />

gaxsnas, dagvanaxos Cveni arsebobis<br />

mizani, daniSnuleba, misia. gaaer-<br />

Tianos, Sekras dro qaldeadan dRemde,<br />

iqces zerealobad, gadalaxos<br />

dro-sivrcis sazRvrebi, gadagvaxedos<br />

mijnis, zRudis iqiT, gadalaxos da<br />

gadagvalaxinos bedis sazRvari. amaSi<br />

ki mwerali unda dagvexmaros. am funqcias<br />

iRebs Tavis Tavze da brwyinvaled<br />

asrulebs kidec piesis avtori.<br />

`xom SeiZleboda dauwereli piesis<br />

tragedia yofiliyo meraniseburi<br />

speqtaklis suliskveTebac da zogadi<br />

qargac~ _ kiTxulobs mwerali.<br />

sasurveli ki ara mxolod, aucilebelic<br />

ki mgonia am piesis scenaze<br />

dadgma. Cveni reJisorebi movaleni<br />

arian, Seqmnan iseTi speqtakli,<br />

rogoric aleqsandre batoniSvilis<br />

xsovnas da saxels Seefereba. miTumetes,<br />

rom sazogadoebis, mayureblis ganwyoba,<br />

survili da aseTi sanaxaobisaTvis<br />

mzadyofna ukve daadastura marjaniSvilis<br />

TeatrSi gasceniurebulma qaquca<br />

ColoyaSvilma da aba, ram gayo<br />

aleqsandre batoniSvili da qaquca<br />

ColoyaSvili<br />

molodini didia.<br />

es piesa ar aris marto `sakiTxavi<br />

drama~, rogorebsac aleqsandre orbeliani<br />

werda xolme. es swored scenaze<br />

warmosadgeni piesaa.<br />

sevda da aRmafrena, moTqma da xalisi<br />

erTdroulad Cawnexila qarTvel-<br />

Ta xasiaTis safuZvelSi, mis gulisgulSi.<br />

isev igive naRveli msWvalavs<br />

Cvens yofas, mRera da lxenac isev imave<br />

ZaliT aRgvanTebs.<br />

Tavad ColoyaSvilisadmi miZRvnili<br />

leqsi ukve gamoqveynebuliyo `mna-<br />

TobSi~ da axla sandro axmeteli giorgi<br />

SatberaSvils meraniseburi tragediis<br />

Seqmnas sTxovda. gadasaxlebidan<br />

dabrunebul, simwaregamovlil, ukve<br />

legendaSi gaxveul mwerals piesaSi<br />

imave Txovnas umeorebs misi sulieri<br />

Tanaziari, umcrosi megobari oTar<br />

CxeiZe. vis unda gaecocxlebina<br />

aleqsandre batoniSvili, Tu ara qaquca<br />

ColoyaSvilisadmi miZRvnili leqsis<br />

avtors ram gayo aleqsandre batoniSvili<br />

da qaquca ColoyaSvili<br />

aleqsandre batoniSvili araerTi<br />

mxatvruli nawarmoebis personaJi<br />

gamxdara manamdec da merec, magram<br />

yvelgan epizodurad an arasrulyofiladaa<br />

daxatuli. mis monumentur figuras,<br />

iseTs, sulis simebs rom Searxevs<br />

da qarTvels xmalze auTrTolebs<br />

xels, versad vxedavT. aleqsandre batoniSvilis<br />

winaSe TiTqos Sedrka<br />

qarTuli mwerloba... magram meraniseburi<br />

tragedia ratom unda yofiliyo<br />

maincdamainc aleqsandre batoniSviliT<br />

STagonebuli<br />

pavle ingoroyvas is migneba, rom<br />

baraTaSvilis genialuri leqsi swored<br />

aleqsandre batoniSvilis dauokebel<br />

swrafvas gulisxmobs, Cvens droSi aRadgina,<br />

gaiziara, daasabuTa da ganamtkica<br />

rostom CxeiZem. gamokvleva gamokvlevad<br />

_ uaRresad saintereso,<br />

sagulisxmo, mniSvnelovani, magram piesaSi,<br />

mxatvrul nawarmoebSi naTqvami<br />

sul sxva Zalisaa da gansakuTrebul,<br />

waruSlel zemoqmedebas axdens mkiTxvelze.<br />

pavle ingoroyva ise cocxladaa<br />

daxatuli, rom realurad vxedavT,<br />

mis garegnul, damaxasiaTebel<br />

niSnebs varCevT, xmac gvesmis TiTqos.<br />

mecnieris mier sandro axmetelisTvis<br />

sakuTari azris dasabuTeba, specifikuri<br />

msjeloba, baraTaSvilis ker-<br />

Zo werilidan vrceli pasaJebis moxmoqaquca<br />

ColoyaSvili<br />

amitom xvdeba guls gansakuTrebulad<br />

Taris kvnesa, amitom aRviqvamT<br />

gansxvavebulad erTmaneTze Sedgmul<br />

kavkasionis mwvervalebs ( `aba, SeadgiT<br />

erTmaneTs mTebi~ ) da mTidan mTaze<br />

mfrinav raindebs.<br />

remarkebi ise ostaturadaa Sedgenili,<br />

rom, erTi mxriv, giadvilebs aRwerilis<br />

zustad warmodgenas, meore<br />

mxriv ki TiTqos Riacaa da gitovebs<br />

saSualebas, sakuTari fantaziiT Seavso,<br />

ufro sworad, daazusto musika,<br />

feri, xma, nivTi... SenTvis warmoidgino<br />

is kafe, romelSic ori didi mwerali<br />

erT naRvels wauRia, maTi fiqri aramarto<br />

mTel saqarTvelos, aramed gaer-<br />

Tianebul kavkasias wvdeba da erTmaneTs<br />

sTxoven kavkasiis saerTo gmiris,<br />

aleqsandre batoniSvilis Sesaxeb piesis<br />

daweras...<br />

ram gayo erTmaneTisgan aleqsandre<br />

batoniSvili da qaquca ColoyaSvili<br />

literaturuli gazeTi<br />

ai, win midevs Seni 1979 wels gamocemuli<br />

`Taflobis saukune~ da gaocebuli<br />

vkiTxulob wignis pirvel gverdze<br />

daweril marTla TafliviT tkbil<br />

striqonebs _ `Cems Zvirfas mwignobar<br />

daiko Tamunias da SoTa niSnianiZes _<br />

Cems usayvarles poets, visic vali<br />

maqvs: erTi genialuri leqsi mmarTebs!<br />

Cemo SoTa! Tu ar gadagixado, tarieli<br />

ki ara, fatmani viyo!~<br />

1979 weli... SoTas `komunistebi~<br />

mgoni ukve gamoqveynebulia. Tumca ai,<br />

1982 wels gamocemul Sens rCeulsac<br />

daaxloebiT igive warwera amSvenebs _<br />

`Zvirfas Tamunias! Cems usayvarles<br />

poetsa da Zmas _ SoTas! tarieli~.<br />

am dros ki `komunistebi~ naRdad<br />

gamoqveynebulia. ese igi, axla ukve 30<br />

welia gasuli. vzivar da mikvirs, nuTu<br />

am ocdaaTi wlis ganmavlobaSi erTxel<br />

mainc ar gifiqria, piradad So-<br />

TasTvis geTqva, an mis sicocxleSi<br />

dagewera is, rasac dRes ase aRuSfoTebixar!<br />

dagewera, xom ici, SoTa ar gipasuxebda<br />

da isic ici, albaT, ratom...<br />

arc me gipasuxebdi, rom ara<br />

gauTavebeli satelefono zarebi: `waikiTxe~,<br />

`waikiTxe~<br />

simarTle giTxra, ar mindoda wamekiTxa,<br />

vicodi, guli metkineboda. bolos<br />

gazeTic momitanes, SoTas Seneuli<br />

Sefasebebi wiTeli fanqriTaa Semoxazuli.<br />

ar vici, ramdenjer wavikiTxe is<br />

adgilebi. ver mivxvdi, ra moxda, ram<br />

agaRelva ase. ki, magram ra Seni saqmea,<br />

SoTam ra dawera da ra Seitana wigneb-<br />

Si iq sxvebsac arigeb Wkuas (gardacvlilebs)<br />

da dasZen _ kargi adamianebis<br />

imedi maqvs, kargad gamigeben, cudebs<br />

ar moewonebaTo. SeiZleba, Sen<br />

kargebi girekaven da gaqeben, CemTan ki<br />

`cudebi~ rekaven da cudad gagineben,<br />

Zalian cudad...<br />

Seni fsevdonimi maxsendeba `tiatia~.<br />

tia-tias xom bulbuli galobs, Sen<br />

ki ra boRmiTa da gesliT gqonia CiCaxvi<br />

gatenili. kidev kargi, rom gadmoanTxie,<br />

Torem sakuTari gesli mogSxamavda.<br />

ise ki dagigvianda, amdeni xnis<br />

dagubebulma Sxamma, etyoba, janmrTeloba<br />

Segiryia.<br />

ici, ras vfiqrob SeiZleba SoTas<br />

`rCeuli~ gadaaTvaliere, mere Sensasac<br />

gadaavle Tvali da...<br />

erT rCevas mogcem, sulma ar wag-<br />

Zlios da isev ar Caixedo SoTas romelime<br />

krebulSi, Torem is dagemarTeba,<br />

xarTan gajibrebul erT sacodav arsebas<br />

rom daemarTa.<br />

`axali xuToTaxiani bina ginda Seni<br />

pirvel poetad gamocxadeba, daumsaxurebeli<br />

dafna, sxvisi premia, sxvisi<br />

saxel-dideba~<br />

visi dafna da gvirgvini miitaca<br />

SoTam Seni! romeli premia ara gaqvs<br />

Tamar CijavaZe<br />

gamoxmaureba<br />

Ria<br />

werili<br />

tariel<br />

Wanturias<br />

15<br />

Tu Sen _ tariel Wanturias _ gekuTnoda<br />

da SoTa niSnianiZes _ ara!<br />

rogor miyvarda bavSvobaSi es winadadeba<br />

erTi arakidan – `melia icinis,<br />

icinis, kvdeba siciliT~.<br />

erTi ram mikvirs, Sen Tu vinme Segexo,<br />

`paskviliantia, uniWobis gansaxierebaa,<br />

maniakia, oRond Tavis Tavze<br />

araferi icis~. Sen ki piruTvneli metri<br />

xar da anawileb, vis ra ekuTvnis.<br />

CemTvis sxva vinmea maniaki, romelmac<br />

icis maniaki rom aris, magram moswons<br />

maniakoba.<br />

erT adgilas wer, saqarTveloSic<br />

iyvnen mwerlebi, reJisorebi da<br />

balerinebi, romlebsac bevri ramis<br />

ufleba qondaT micemuli Sefebisgan,<br />

albaT iciT, riTaco! `minda, am Canaweris<br />

mkiTxvelma yuradReba daZabos da<br />

Cems dauxmareblad gamoicnos is poetic,<br />

is reJisoric, is balerinac, is mxatvaric...~<br />

ki magram, Se kai adamiano, ras awvaleb<br />

mkiTxvels, ras aZabvineb gonebas,<br />

pirdapir rom Tqva, ar SegiZlia Tu _<br />

isini jer kidev cocxlebi arian da Tan<br />

iseTi pirovnebebi umagreben zurgs,<br />

geSinia. gonebis dauZabavad xvdebi,<br />

albaT, visac vgulisxmob.<br />

erT qalbatonsac utkenia SenTvis<br />

guli, visac Seni kurTxeviT Seudgams<br />

fexi poeziaSi da akakis moSveliebiT<br />

mimarTav:<br />

`sasikvdilo me var mxolod,<br />

rom qalad ver gamizrdixar~.<br />

upriani iqneboda, momdevno ori<br />

striqonic rom migeyolebina:<br />

`esa sTqva da safeTqelSi<br />

miiWeda cxeli tyvia~.<br />

isev SoTas mivubrundebi, ufro sworad<br />

_ SoTas xuToTaxian binas. erTaderTxel<br />

iyo CvenTan, isic SoTas panaSvidze<br />

da oTaxebi rogor daTvalameTqi<br />

(ise, sworad ver dagiTvlia!) _<br />

vikiTxe da erTma Senma Zalian axlobelma<br />

waiqilika: tarielma isic ki icis,<br />

vis ranairi `lustra~ ukidiao.<br />

marTla! rusTavelis premiis mimni-<br />

Webeli komisiis Tavmjdomared rom<br />

moevline mwerlobas, geuxerxula, sxvas<br />

ufro ekuTvnodao<br />

`cnobil xuTeulSi~ rom Segiyvanes,<br />

sircxviliT daiwvi, es ukve metismetiao<br />

Tu `brwyinvalebis ordeni~ rom<br />

Camoikide, Sen gekuTvnoda da sxvas _<br />

ara<br />

ise, rogorc Sen ambob SoTaze _<br />

pirdapir vTqvaTo, mec pirdapir<br />

getyvi: `tia-tia~ ki ara, Turme Wia-Wia<br />

yofilxar, micvalebuls rom ar asvenebs<br />

da RrRnis daundoblad.<br />

ai, kidev erTxel davxede Sens naCuqar<br />

wignze warweras da amasac pirdapir<br />

getyvi: CemTvis amieridan tarieli<br />

aRara xar!..


16 literaturuli gazeTi<br />

Canawerebi 25 noemberi - 8 dekemberi 2011<br />

dasawyisi #60-62<br />

lorka – lirika<br />

ara mgonia, aq sakamaTo iyos raime.<br />

maTxovari – macxovari<br />

visze, Tu ara macxovarze, ifiqrebs<br />

xelgawvdili kaci!<br />

prezervativi _<br />

yelze bantiviT<br />

sicxe – siTxe<br />

araferi ar aris sicxeSi organizmisTvis<br />

ise aucilebeli, rogorc<br />

siTxe. am TvalsazrisiT es riTma<br />

pirdapir Wkuis kolofia.<br />

mari kiuri – manikiuri<br />

nobelis erTi premia maria skladovska-kiurim<br />

fizikaSi miiRo, meore<br />

– qimiaSi. amis miuxedavad, igi upirveles<br />

yoflisa, qali iyo. swored amas<br />

`amtkicebs~ riTma – Wkviani, oRond<br />

mari kiurize Wkviani vera!<br />

– ukraineli partizani, leqsikonSi am<br />

wyvilis Setana gamarTlebuli mogve-<br />

Cveneba.<br />

mec obloba – mezobloba<br />

mec obloba gamomicdiao albaT.<br />

mezobeli erTaderTi nugeSia am dros.<br />

me es kargad vici. ician Cemma mezoblebmac.<br />

ribentropi _ hipertrofia<br />

me is mikvirs, ratom es sityva _ hipertrofia<br />

_ hitlersac ar eriTmeba!<br />

xvati – xvadi<br />

marTalia, qarTulSi sqesi ar aris,<br />

magram papanaqeba sicxes `dedali~ mainc<br />

ar eTqmis.<br />

qonebiT – qonebiT<br />

cxadia, mglis madiani gamxdrebic<br />

arseboben, magram qoneba da qonebi e.i.<br />

Ripi mainc ufro xSirad ixsenieba er-<br />

Tad.<br />

adamiani – atomiani<br />

dRes dedamiwa iyofa adamianebad da<br />

atomianebad.<br />

tariel Wanturia<br />

Wkviani riTmebis leqsikonidan<br />

iyos! juna miqataZe – SoTa miqataZe!<br />

orTav miqataZe! orTav moqandake!<br />

sevani – savane<br />

bade – bedi<br />

ra Tqma unda, yoveli nasroli bade<br />

gulisxmobs bedsa da ubedobas!<br />

haubica – ubiica<br />

ver getyviT, gauriTmavT Tu ara<br />

rus poetebs es ori sityva, magram rom<br />

es SesaZlo iyo, Tqvenc xedavT: mkvlels<br />

merZeveze da mepureze ufro haubica<br />

eriTmeba!<br />

televizormac – zarmacs<br />

zarmacisa da televizoris dawyvileba<br />

ar Cans Wkuas moklebuli _<br />

yovel Cvengans aqvs sakuTari savarZeli<br />

da sayvareli rakursi – vsxedvarT<br />

da vuyurebT (kidev erTi, ase vTqvaT,<br />

qve-riTma: adinamia adamiani).<br />

daxvrito – daRvriTo<br />

marwuxebs – mawuxebs<br />

aqac dumili jobs _ yvelaferi samwuxaroa<br />

da gasagebi!<br />

gasakviri is iqneboda, marwuxs sixaruli<br />

moegvara adamianisaTvis!<br />

karpati – garbati<br />

aSur banipali _ hanibali<br />

sxvaTa Soris, Wkviani riTma rusuladac<br />

Wkviania. konkretulad am sariTmo<br />

wyvilis `Wkua~ imaSi mdgomareobs,<br />

rom mTa yvela kuziania da, maSasadame,<br />

karpatebi gamonaklisi ver iqneba<br />

(es riTma imazec daafiqrebs kacs,<br />

rom, garda Wkviani riTmisa, unda arsebobdes<br />

Wkviani metaforac).<br />

am baRis – zambazi<br />

gokapi – kovpaki<br />

Tu mxedvelobaSi miviRebT im faqts,<br />

rom erTi – ukrainuli cekvaa, meore ki<br />

neroni – narini<br />

es anti-riTma ufroa, ase vTqvaT,<br />

riTma opozicia. aqeT neroni – gaTaxsirebuli<br />

mkvleli, iqiT – sacodavi<br />

daviT narini...<br />

antipodebi ver Seadgenen Wkvian da<br />

logikur riTmas, magram musikaluri<br />

keTilxmovanebis TvalsazrisiT<br />

dasawuni araa.<br />

firali – paroli<br />

Tu vinmes sWirdeba paroli, pirvel<br />

rigSi, ra Tqma unda yaCaRsa da gavardnil<br />

kacs.<br />

unitazs – suniTac...<br />

ganmarteba da komentari am SemTxvevaSic<br />

zedmetia.<br />

adre diliT – gatretili<br />

cnobilia, loTebi adre dilidan<br />

iwyeben `saqmianobas~.<br />

potiomkini – a potom kino<br />

piradad CemSi sityva `kinos~ xseneba<br />

Zalauneburad iwvevs ganTqmuli<br />

Sedevris, `javSnosan potiomkinis~<br />

asociacias.<br />

gundi – kunTi<br />

warmoudgenelia sportsmeni kunTebis<br />

gareSe (Tu, ra Tqma unda, sportSi,<br />

da gundSi, mainc da mainc Wadraksa da<br />

moWadrakes ar vgulisxmobT, Tumca<br />

kacma rom Tqvas, arc moWadrakes awyens<br />

kunTi da Rone).<br />

es riTma arqauli ki ar aris mxolod,<br />

igi Zveli samyaros ori gamoCenili<br />

sardlis dagvianebuli Sexvedraa<br />

(`istoria – es aris adamianTa Sexvedrebi<br />

saukuneebSi~. m. bloki).<br />

aSur banipali hanibals riTmam Seaxvedra.<br />

raRa mainca da mainc hanibals Seaxvedra<br />

igi riTmam da ara sxva romelime<br />

sardalso, veli aseT kiTxvas.<br />

me es ar vici, es icis... riTmam.<br />

Tumca, ratom _ sxvasac Seaxvedra:<br />

aSur banipali _ bonaparte.<br />

isev – xelmwife xelmwifesTan, sardali<br />

sardalTanaa dawyvilebuli...<br />

kremli – cremli<br />

pele – penlebs<br />

garda imisa, rom pele kargad<br />

urtyamda penlebs, ramdenadac vici,<br />

mxolod erTi penalti aqvs gafuWebuli<br />

– logikuri Cans fexburTelisa da<br />

safexburTo komponentis dawyvileba.<br />

merilin – morali<br />

yaCaRi _ yoCaRi<br />

dafexvili yaCaRi rogorRac ver<br />

warmogvidgenia – igi Ronieria, marjve,<br />

swrafi, gamWriaxi, mokled _ yoCaRi!<br />

felini – filmi<br />

ojaxiT – jojoxeTs<br />

ojaxisa da jojoxeTis dawyvileba<br />

ar unda gagvikvirdes – me ojaxebi vici,<br />

maTi cxovrebis gamocdileba "jojoxeTs"<br />

srulyofils gaxdida...<br />

SeuZlebelia, ulamazesi da uWkvianesi<br />

merilin monros gaxsenebam adamiani<br />

ar daafiqros cxovrebis wesze da,<br />

gansakuTrebiT, moralze.<br />

Cubins – Subi<br />

sxvaTa Soris, felinis kinaRam fulic<br />

gavuriTme – fl kompleqsi riTmobisTvis<br />

savsebiT sakmaris keTilxmovanebas<br />

sZens am sityvebs: felini –<br />

filmi, an felini – fuli!<br />

iursenari – kargi scenari<br />

kamo – gemo<br />

zogjer marTla ar moekiTxeba riTmas<br />

Wkua! ra gemozea, magaliTad,<br />

laparaki am sariTmo tandemSi!<br />

baRi – baxi<br />

isridan Subamde Subis tola man-<br />

Zilia.<br />

mefis – Sefis<br />

Tu monarqi namdvili monarqia, ma-<br />

Sin mefe yvelaze didi Sefia!<br />

me ar vici, gamoCenili frangi mwerali,<br />

ukvdavTa akademiis wevri erTaderTi<br />

qali margerit iursenari werda<br />

Tu ara scenarebs, magram is ki vici,<br />

rom kargi mwerlis epiTetad `kargi~<br />

unda vixmaroT da ara `cudi~, rogorc<br />

es kritikas emarTeba zogjer.<br />

warmoudgenelia, baxis msmeneli<br />

wunwuxze fiqrobdes.<br />

miqataZe – moqandake<br />

yru riTmaa, rac marTalia, marTalia!<br />

magram yruc xom SeiZleba Wkviani<br />

an gelocaT – angelosad<br />

locvisa da angelosis dawyvileba<br />

gacilebiT bunebrivia, vinem, vTqvaT,<br />

Sifonerisa da locvis.<br />

gagrZeleba iqneba<br />

literaturuli gazeTi<br />

gamodis saqarTvelos kulturisa da ZeglTa<br />

dacvis saministros finansuri mxardaWeriT<br />

redaqtori irakli javaxaZe<br />

redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili<br />

Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Juruli<br />

tel.: 2292196; mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!