literaturuli gazeTi
literaturuli gazeTi
literaturuli gazeTi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
14 interviu<br />
<strong>literaturuli</strong> <strong>gazeTi</strong><br />
_ ramdenime <strong>literaturuli</strong><br />
premiis mflobeli brZandebiT.<br />
amasTan zogierTis JiuriSic giwevdaT<br />
yofna. ramdenad sapasuxismgebloa<br />
sxva adamianis bedis gadawyveta<br />
romeli mdgomareoba ufro<br />
`Tqvenia~<br />
_ Jiuris wevroba, garkveuli angariSiT,<br />
kanonzomierebaa, premiis<br />
miReba _SemTxveviToba. SemTxveviToba,<br />
rogorc metad adamianuri ram,<br />
CemTvis ufro misaRebia, vidre dialeqtikuri<br />
kanonzomiereba. xumroba<br />
iqiT iyos da ioli marTlac ar aris<br />
Jiuris wevroba. siaxle ar iqneba, Tu<br />
vityvi, rom premiebi ZiriTadad subieqturi<br />
kriteriumebiT nawildeba: `es<br />
Cveniania, is _ ara,~ an `amas vicnobT,<br />
imas _ ara.~ teqsti, rogorc aseTi,<br />
konkursSi naklebad monawileobs.<br />
Tumca gamonaklisebic aris.<br />
TiTqos miveCvie Jiuris wevris<br />
rols, gulisgulSi Tavi mainc satrapi<br />
mgonia. Tumca damarcxebulni ufro<br />
met simpaTias iwveven CemSi, vidre gamarjvebulebi.<br />
daCagrulebis mcvelad<br />
ar vvargivar, magram CemTvis mainc vimeoreb<br />
xolme: `balaxi viyo saTibi, ara<br />
mwadian celoba.~<br />
_ `rogor unda weros qarTvelma<br />
mweralma, rom nobelis premia moipovos<br />
nuTu ise, rogorc iaponeli<br />
nobeliantebi weren! ra Tqma unda,<br />
ara! mibaZvis orientirad arc iaponuri,<br />
arc dasavluri da saerTod,<br />
aranairi literatura ar gamodgeba,<br />
radgan mibaZva mibaZvaa da mas seriozul<br />
literaturul faqtad aravin<br />
aRiarebs. maS, rogor vweroT rogor<br />
da qarTulad, evropuli azrovnebis<br />
konteqstSi~. _ es aris nawyveti Tqveni<br />
erT-erTi werilidan. gegulebaT<br />
Tu ara Tanamedrove realobaSi<br />
qarTveli avtori, romelic am premias<br />
imsaxurebs<br />
_ am sityvebs naxevrad xumrobiT<br />
vwerdi da ar megona, Tu yuradRebis<br />
Rirsi gaxdeboda. nobelis premia literaturisTvis<br />
panacea ar aris _ ai,<br />
gveyoleba nobelianti da davdgebiT<br />
erad sxva erTa Soris. es iluziaa.<br />
nobeliantoba ar aris xarisxis sinonimi.<br />
mxolod fuli da reklamaa.<br />
ramdenime qarTveli mwerali meguleba,<br />
romlebic, ukacravad da, jibeSi<br />
Caisvamen, magaliTad, vidia naipolsa<br />
da jon kutzees, kidev ramdenimes.<br />
_ rogor fiqrobT, ramdenad realuria<br />
mocemul pirobebSi es premia<br />
Tundac Rirseulma qarTvelma<br />
avtorebma miiRon<br />
_ Cemi recepti aseTia: Tu gsurT<br />
miiRoT nobelis premia, dawereT antirasistuli<br />
romani an daupirispirdiT<br />
mSobliur xalxs da gaxdiT devnili,<br />
droebiT mainc. warmateba garantirebulia.<br />
ise, stokholmi rom daaintereso,<br />
bevri ram aris gasakeTebeli. pirvel<br />
rigSi, saWiroa qarTuli literaturivane<br />
amirxanaSvili:<br />
`teqsti umkiTxvelod ar arsebobs~<br />
dasasruli<br />
is kvalificiuri Targmanebi inglisur<br />
enaze.<br />
_ es Zalze aucilebeli da saSuri<br />
saqmea, Tumca, am mxriv saqme mTlad<br />
kargad ar gvaqvs. xom ar gifiqriaT,<br />
ra aris mizezi<br />
_ keTili nebis arqona. raRacis<br />
gakeTeba Tu ginda, jer unda iyos neba,<br />
Semdeg nebeloba da saqme. samwuxarod,<br />
ar arsebobs kulturuli politika,<br />
erTiani Zalebi da mTavari _ fuli,<br />
magram es yvelaferi gamoCndeba, Tu<br />
iqneba neba, survili, wadili, Jini da<br />
gadawyvetileba.<br />
_ Tqveni Canawerebis wigni `Tavisuflebis<br />
paradoqsebi,~ romelic<br />
gamomcemloba `inteleqtma~ gamosca,<br />
saintereso masalaa mkiTxvelisTvis.<br />
TqvenTvis, rogorc avtorisTvis,<br />
riT aris mniSvnelovani<br />
mkiTxvelTan am formiT urTierToba<br />
_ Cvens literaturas raRac formiT<br />
aklda gaxsniloba, uSualoba,<br />
pirdapiroba, gulaxdiloba. `Canawerebma~<br />
garkveulwilad Seavso es<br />
xarvezi. madlobeli var `inteleqtis,~<br />
romelmac am ukve popularuli seriis<br />
Rirsad CamTvala.<br />
siamovnebiT vkiTxulob am wignebs.<br />
sxva samyaroa, sxva garemo, surneli,<br />
saganTa sxva rigi, sxva ganwyoba. rogor<br />
axlos modis avtori, rogor gecnoba<br />
da geZvirfaseba is, rasac Soridan<br />
xedavdi, da ai, pirdapir Sen Tvalwin<br />
cocxldeba yovelive, rac samudamod<br />
gamqrali da miviwyebuli gegona.<br />
gansakuTrebiT minda aRvniSno Cemi<br />
didi maswavleblebis, oTar CxeiZisa da<br />
vaxtang WeliZis Canawerebi, romlebic<br />
raRac ucnauri, sixarulnarevi nostalgiiT<br />
wavikiTxe.<br />
_ isev Tqvens wignze gkiTxavT,<br />
ufro sworad mis saTaurze. ramdenadac<br />
SesaZlebeli iqneba, mokled<br />
CamogviyalibeT, raSi mdgomareobs<br />
Tavisuflebis paradoqsebi<br />
_ 1988 Tu 1989 welia. veris xididan<br />
marjaniSvilis quCaze movdivar. uceb<br />
vxedav, romeliRac maRaziis win jgle-<br />
Taa, oci-ocdaaTi kaci, Segundavebuli,<br />
drtvinavs. aris erTi wioki da<br />
zedaxora. erTmaneTs fexebSi uZvrebian,<br />
TavzemoT gadadian. amazrzeni sanaxaobaa.<br />
vkiTxe, ra xdeba-meTqi. `salamandrebs~<br />
yidian, fexsacmelebso.<br />
maSin vTqvi, vai, sacodavi saqarTvelos<br />
brali, Tu marTla gavTavisufldiT-meTqi.<br />
cota xanSi `salamandras~ rigma<br />
erovnul masStabebs miaRwia. rom gvegona<br />
Tavisufleba pasuxismgeblobas<br />
moitanda, upasuxismgebloba moitana;<br />
rom unda moetana wesrigi, moitana<br />
uwesrigoba; rom unda moetana mSvidoba,<br />
moitana omi; rom unda moetana<br />
mTlianoba, moitana rRveva.<br />
ai, kidev paradoqsi: isev vxedav<br />
`salamandras~ rigs, romelic Cems<br />
sulSi borgavs da drtvinavs.<br />
esaubra nana kobaiZe<br />
gogi xarabaZe:<br />
dasasruli<br />
ar vuwodebdi, CemTvis is ilia Wav-<br />
WavaZis saxelobis premiaa. ase aRviqvi,<br />
ase miviRe.<br />
jildos Sefasebis ramdenime er-<br />
Teuli arsebobs. pirveli _ xalxis<br />
xmaa. ar unda gaCndes SekiTxva: `ratom<br />
amkoben mavans dafnis gvirgviniT, riT<br />
daimsaxura, an ra gaakeTa~ meore _<br />
vinaoba da saxeli im pirovnebisa, visi<br />
saxelobis jildoc rigdeba; mesame _<br />
Tavad mimniWebelia. did pativs vcem<br />
Cemi dajildovebis ideis avtorebs,<br />
sxvagvarad jildos ar miviRebdi, radgan<br />
erTguli var sulxan-sabas Segonebisa:<br />
`glaxakisagan Cuqeba nu ginda~.<br />
bolo aTi weli Sinagan emigracia-<br />
Si viyavi, bibliasa da qarTuli sityvierebis<br />
Sedevrebs vwerdi diskebze<br />
da ilias SeZaxili _ `awmyo Tu ara gwyalobs,<br />
momavali Senia~ _ maZlevda<br />
Zalas, miCvenebda gzas.<br />
_ Tqvens audioCanawerebSi mTeli<br />
qarTveli mwerlobaa warmodgenili,<br />
magram SeuZlebelia, rogorc mkiTxvels,<br />
Tqveni rCeuli ar gyavdeT.<br />
_ unda giTxraT, rom ar var aseTi<br />
SekiTxvis momxre. roca vkiTxulob<br />
puSkins, ar vfiqrob galaktionze,<br />
galaktionis kiTxvisas, akaki ar maxsendeba.<br />
`mTawminda Cafiqrebula, Sehyurebs<br />
ciskris varskvlavsa~ an `ram<br />
Semqmna adamianad, ratom ar movel wvimada~<br />
_ gana, SesaZlebelia, akakis an<br />
vaJas sityvebze vinme sxva magondebodes<br />
ara mxolod Zvelebidan, Cemi<br />
Tanamedove avtorebidanac _ murman<br />
lebaniZe, oTar WilaZe, ana kalandaZe,<br />
muxran maWavariani _ gamiWirdeba<br />
vinmes gamoyofa. romeli metad miyvars,<br />
ver vityvi.<br />
_ sainteresoa Tqveni azri Targmanis<br />
xelovnebaze. vgulisxmob,<br />
rogorc ucxouri literaturis<br />
qarTulze gadmoRebas, ise qarTuli<br />
mwerlebis Targmnas ucxo enebze.<br />
_ Cemi SviliSvilebi kargad<br />
floben ucxo enebs, Tumca ar ician<br />
rusuli. misi Seswavlis didi survili<br />
aqvT. warmomidgenia ramdenad naklulevani<br />
iqneboda Cemi <strong>literaturuli</strong><br />
samyaro dostoevskis, Cexovis, tolstois,<br />
gogolis, cvetaevas, axmatovas,<br />
blokis, pasternakis gareSe. mTeli<br />
msoflio aRiarebs am avtorebs, Cven<br />
maT dednidan vkTxulobdiT. rac Seexeba<br />
Targmanebs, ramdenime kargi nimuSi<br />
wamikiTxvas, maT Soris _ pasternakiseuli<br />
`cisa fers~, geronti qiqoZiseuli<br />
`wiTeli da Savi~, niko yiasaSvilis<br />
_ `ulise~.<br />
saqme is gaxlavT, rom mTargmnelobiTi<br />
skola, albaT igive SeiZleba iTqvas<br />
xelovnebisa Tu mecnierebis sxva<br />
skolebze, saqarTveloSi ver Seiqmna.<br />
Cven viciT genialuri xelovanebi, didi<br />
mecnierebi, magram isini wavidnen da<br />
maT adgilas sicariele darCa. kinosa<br />
da Teatris magaliTze mogaxsenebT:<br />
raSi mdgomareobs qarTuli Teatris<br />
fenomeni marjaniSvilis, axmetelis,<br />
sturuas, ramdenime didi reJisoris<br />
14 - 27 dekemberi 2012<br />
`es Cemi arCevania~<br />
gareSe an ra iqneboda qarTuli kino<br />
oTar ioseliani, mixeil kobaxiZe, sxva<br />
genialuri Semoqmedni rom ara ramaz<br />
CxikvaZe gamobrwyinda, Seqmna epoqa da<br />
gaqra. samoci wlisam datova Teatri,<br />
oTxmocdaorisa gardaicvala,<br />
ocdaori wlis ganmavlobaSi aravin<br />
gaixsena igi, ise gavuSviT am cxovrebidan,<br />
araferi davitoveT misgan.<br />
igives vityvi sergo zaqariaZeze, akaki<br />
xoravaze, erosi manjgalaZeze, isini<br />
individebi iyvnen, magram erTeulebi<br />
verafers cvlian. aseTebis niWs,<br />
SesaZleblobas, codnas, gamocdilebas<br />
Tu ver aiTviseb, maTi Semoqmedebis<br />
als suls Tu ar Seuberav da sxvaze ar<br />
gaavrceleb, rodesme isini wavlen,<br />
Caqrebian da maT nacvlad sicariele<br />
darCeba. Cven vsaubrobdiT qarTveli<br />
mTargmnelebis ostatobaze, samwuxarod<br />
mxolod maTi Targmanebi ar aRmoCnda<br />
sakmarisi imisTvis, rom skola<br />
Seqmniliyo.<br />
samwuxarod, dro ar maqvs, xSirad<br />
vikiTxo Tanamedrove ucxoeli mwerlebis<br />
wignebi. Zalian momwons Joze<br />
saramago, orhan famuqi. mikvirs, paolo<br />
koelio erT-erT saukeTeso mwerlad<br />
rom iTvleba, Tumca Tavisi mkiTxveli<br />
albaT masac hyavs. TviTmfrinaviT<br />
mgzavrobisas `alqimikosiT~ erTxel<br />
mec Seviqcie Tavi.<br />
_ axalgazrda qarTvel avtorebs<br />
icnobT<br />
_ maT Sesaxeb bevrs verafers<br />
getyviT. me vicnob aka morCilaZis<br />
Zalian karg romans `gadafrena mada-<br />
Tovze~. sxva qarTveli avtorebis namuSevrebsac<br />
vecnobi drodadro, magram<br />
mimdinare literaturul procesebSi<br />
Rmad Caxeduli ar var da Tavs<br />
uflebas ver mivcem, axalgazrda mwerlebze<br />
vilaparako.<br />
_ momavalSi ra audioproeqtebs<br />
unda elodes Tqveni msmeneli<br />
_ TiTqmis mzadaa proeqti savaraudo<br />
saxelwodebiT `ymawvilebs~. mas-<br />
Si rCeuli ucxouri zRaprebi Seva, ori<br />
diski qarTul xalxur zRaprebs daeTmoba,<br />
warmodgenili iqneba oskar uaildis<br />
sami moTxroba, gogebaSvilis `iavnanam<br />
ra hqmna~, vaJa-fSavelas `xmeli<br />
wifeli~, `Svlis nukris naambobi~ _<br />
sul rva diski. alboms ialqniani navis<br />
formas mivcemT, kompaqtdiskebi ki<br />
`navze~ maSveli rgolis adgilas iqneba<br />
ganTavsebuli. Cawera dasrulebulia,<br />
mxolod teqnikuri mxaris mogvareba<br />
dagvrCa.<br />
meore proeqti ilia WavWavZes ukav-<br />
Sirdeba. rva noembers, saguramoSi<br />
yofnisas, Cavifiqre, momemzadebina<br />
iseTive audiowigni, rogoric sxvadasxva<br />
dros, akakis, vaJasa da galaktionis<br />
saiubileo TariRebs mivuZRveni.<br />
rogorc giTxariT, ilias sami diski<br />
ukve Cawerili maqvs da Sesulia albomSi<br />
`sitkva.ge~. Canawerebs minda kidev<br />
ramdenime teqsti davumato da dasrulebuli<br />
saxe mivce.<br />
ase rom, me sityva avirCie, sityvi-<br />
Taa gajerebuli Cemi cxovreba, cnobiereba.<br />
esaubra Tamar Juruli