BERRIA - datu-basea21

38 berria 2011ko martxoaren 29a, astearteaPlaza › BiziaEzarian DOrdiziako azokaOrdiziako asteazkeneroko azokak 500 urte beteko ditudatorren urtean. Hori aitzakia hartuta, azoka indarberritzekohelburuarekin, hasi dira ospakizunak prestatzeko lanekin.Bostehun urteanhutsik egin gabeXabier OtamendiBostehun urte betekodira datorren urteanOrdizia sutu eta txikitutagelditu zenetik.1512ko martxoan gertatu zenhura, eta horri buelta ematen laguntzeko,zergarik ordaindu gabeasteazkenero azoka egiteko baimenaeman zioten herriari, JoanaEroa erreginaren izenean, urtebereko maiatzean. Errege bideahandik pasatzen zen, eta, beraz,komeni zitzaien herri haren ekonomiasendo egotea. Ezin esaneraginik izan ez zuenik erabakihorrek; ez behintzat, Leire ArandiaD’elikatuz elikadura eta gastronomiazentroko arduradunarenesanetan: «Azokarik ez balitz,agian, Ordiziarik ere ez litzatekeegongo gaur egun».Ia 500 urtean aldaketa asko izanditu azokak, baina, bilakaerak bilakaeraeta azokak azoka, oraindikere tinko eusten dio asteazkenerokojardunari. 500. urteurrenarenharira ospakizun etaekimenak antolatuko dituzte. Batzordebat sortu dute guztia aurreraatera ahal izateko, eta D’elikatuz-ekhartu du koordinatzekoardura. Izan ere, «azokagatikdago Ordizian D’elikatuz, etaesan liteke horregatik hartu dugulaardura». Haiek diotenez,erreferente da Euskal Herrikogainontzeko azokentzat. «Gauregun, oraindik ere baserritarrekOrdiziako azokako prezioak hartzendituzte erreferentziatzat»,dio zentroko arduradunak. Horiikusita, haien asmoa aurrerantzeanazokari bere horretan eusteada.BerezitasunakAsteazken goizetan gainontzekoegunetan egon ohi ez den giroanabarmentzen da Ordizian,Arandiak dioenaren arabera.«Asteazkenak beste egunekin ezdu zerikusirik izaten». Baserriareneta kalearen arteko loturaadierazten du azokak, eta jendeabereizgarri horrek erakartzendu. Hala ere, ez da azokak daukanberezitasun bakarra hori; izanere, kokagunearen eta egiturarenberezitasuna ere azpimarratzenIndustrializazio garaian gorakada nabarmena izan zuen azokak. D’ELIKATUZdu. «Plazak daukan egitura desberdinakjendea harritu egitendu, baita dauzkan zutabe handiekere. Eta, nola ez, bere erreferentzialtasunakasko bereiztendu».1860an Ordiziara trenbidearekinbatera trena iristeak bultzadahandia eman zion hango merkatuari.1925. urtean, berriz, oraingoestalpe esanguratsua eraikizuten azokarentzat. Urte batzuk‘‘ Azokagatik izan ezbalitz, agian, Ordiziarikere ez litzateke egongogaur egun»«Ohiturak aldatu dira;jendeak denbora etainteres gutxiagoa daukaazokara joateko»LEIRE ARANDIAD’elikatuzeko arduradunageroago, industrializazioa eramanzuten herrira enpresariek,eta horrek ere bezero gehiago lortzenlagundu zion azokari. «Bertanhain azoka garrantzitsua izateakindustria inguru hauetaraekartzean zerikusirik izangozuela pentsa dezakegu. Beregaraian eskualdean garrantzihandia zeukan, eta bertako hiriburuazela ere esan liteke. Ingurukoherri askok menpekotasunhandia baitzeukaten». Industriagizonek beren interesei begirajarriko zituzten azpiegiturak bertan,baina azokak ere asko irabazizuen, urteekin garatu zenindustriak bultzada ona emanbaitzion.Gaur egungo bizimodu aldaketareneraginez aldatu egin da egoerahori, ordea. «Ohiturak aldatudira; jendeak denbora eta interesgutxiagoa dauka azokara joatekoerosketak egitera. Bikote batean,biek egiten baldin badute lan,inor ezin izaten da asteazken goizeanazokara joan erosketak egitera».Itziar Etxeberria Ordiziako baserritarbat da, eta asteazkenerohango azokan ibiltzen da, saltzailelanetan. Haren ustez, alde batetiklehentasuna beste komertziohandiago batzuei ematen zaie.Beste alde batetik, berriz, ez duerraztasunik ikusten azokara autoanjoateko: «Jendea gerturatzenda, agian. Baina, aparkatzekolekurik ez daukalako, ez da ausartzenautoa gaizki uztera, isunajarriko diotelakoan, eta orduan,beste norabait joaten da. Erraztasunakeman beharko lirateke autoarekinsartu eta ibiltzeko. Halaere, krisiak asko eragin duelaesan genezake».Irudi aldaketaHorren guztia ikusirik, eta azokakbost mende betetzen dituelaeta, irudi aldaketa bat prestatzen1925ean estalpea eraiki zuten, hainbat eskakizunen ondoren. D’ELIKATUZAurtengo azoka eta urteurreneko logotipoa. LIERNI ELORTZA / GOIERRIKO HITZA