qarTuli ena da literatura - Ganatleba
qarTuli ena da literatura - Ganatleba
qarTuli ena da literatura - Ganatleba
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
qalaqi mcxeTi<strong>da</strong>n TbilisSi gadmoitana. Tavisi adgilmdebareobis gamo Tbilisi moeqca momijnave<br />
saxelmwifoTa samxedro-strategiuli interesebis sferoSi. VI saukunis bolo<strong>da</strong>n iwyeba mravalsaukunovani<br />
brZola TbilisisaTvis. 570-580 wlebSi qalaqs sparselebi flobdnen. 627 wels Tbilisi<br />
<strong>da</strong>arbia bizantia-xazareTis laSqarma; 736-738 wlebSi _ arabTa mTavarsardlma murvan-yrum<br />
(marvan II ibn-muhamadi). amieri<strong>da</strong>n Tbilisi axladwarmoqmnili arabuli saamiros centri xdeba.<br />
883 wels xalifas xelisuflebis ganmtkicebis mizniT igi <strong>da</strong>laSqra arabma sar<strong>da</strong>lma buRa Turqma.<br />
1037-1051 wlebSi mefe bagrat IV-m araerTxel sca<strong>da</strong> Tbilisis <strong>da</strong>kaveba, magram qalaqSi Seqmnili<br />
aramyari politikuri situaciis gamo es SeuZlebeli aRmoCn<strong>da</strong>. 1068 wels qalaqi Turq-selCukTa<br />
sulTanma alf-arslanma <strong>da</strong>laSqra <strong>da</strong> <strong>da</strong>ikava. 1122 wels qalaqi ucxoelTa batonobisagan <strong>da</strong>viT<br />
aRmaSenebelma gaaTavisufla <strong>da</strong> aq gadmoitana gaerTianebuli saqarTvelos de<strong>da</strong>qalaqi.<br />
b) vaxtang gorgasali _ qarTlis mefe V saukunis II naxevarSi. ibrZo<strong>da</strong> iranis uRli<strong>da</strong>n<br />
qveynis ganTavisuflebisaTvis, mefis xelisuflebis ganmtkicebisaTvis, qveynis centralizaciisaTvis.<br />
mis saxels ukavSirdeba mniSvnelovani saeklesio reformis gatareba, kaTalikosobis<br />
institutis SemoReba, kidev ufro ganamtkica kavSiri bizantiasTan. Caatara didi saqalaqo<br />
mSe nebloba, ganzraxuli hqon<strong>da</strong> qarTlis de<strong>da</strong>qalaqi gadmoetana mcxeTi<strong>da</strong>n TbilisSi, rac<br />
sabolood misma Zem _ <strong>da</strong>Cim _ ganaxorciela. 482 wels moawyo ajanyeba iranelTa winaaRmdeg,<br />
sikvdiliT <strong>da</strong>saja iranelebis <strong>da</strong>sayrdeni qarTlSi _ varsqen pitiaxSi. qveynis <strong>da</strong>moukideblobisaTvis<br />
Tavganwirulma brZolam igi erovnul gmirad aqcia. <strong>da</strong>saflavebulia mcxeTaSi, sveticxovlis<br />
taZarSi.<br />
g) teqstis avtori nino nakaSiZe (anTaZe) (1872-1963 wlebi), qarTveli sabavSvo mwerali, mas<br />
gamorCeuli adgili uWiravs agreTve <strong>qarTuli</strong> Jurnalistikis istoriaSic. moRvaweob<strong>da</strong> `cnobis<br />
furcelSi”, `iveriaSi”, gansakuTrebuli aRniSvnis Rirsia misi moRvaweoba sabavSvo Jurnal `nakadulSi~<br />
(1904-1928 wlebi). misi TaosnobiT <strong>da</strong>ars<strong>da</strong> agreTve pirveli <strong>qarTuli</strong> sabavSvo Teatri.<br />
mravalferovania misi Semoqmedebis Tematika: samSoblo, megobroba, humanizmi, di<strong>da</strong>qtika, buneba...<br />
mwerali ar Ralatobs tradiciul normebs bavSvis intelqtualur-esTetikuri aRzrdis Sesaxeb<br />
<strong>da</strong> bolomde icavs Tavisi winamorbedebis (vaJa, akaki, iakob gogebaSvili...) literaturuldi<strong>da</strong>qtikur<br />
principebs.<br />
2. teqstis kiTxva _ teqsts kiTxuloben moswavleebi. nawil-nawil kiTxvis<br />
procesSi aixsneba gaugebari sityvebi <strong>da</strong> gamoTqmebi, risTvisac gamoiyeneba `sityvis<br />
salaro~. (umjobesia teqstis calkeuli Tavis <strong>da</strong>muSavebas calkeuli saaTi<br />
<strong>da</strong>vuTmoT). teqsti iyofa calkeul nawilebad <strong>da</strong> klasis aqtiuri monawileobiT<br />
Sedgeba gegma, romelic, sorientaciod, aseT saxes miiRebs:<br />
mzadeba nadirobisaTvis<br />
iremze nadiroba<br />
xoxobze nadiroba<br />
SeSinebuli bazierebi<br />
samkurnalo wyali<br />
mefis ga<strong>da</strong>wyvetileba...<br />
moswavleebi maswavleblis miTiTebiT eZeben <strong>da</strong> gamokrebiT kiTxuloben<br />
70