II puntata - Taranto in cartolina

Con il permesso degli “uomini d’onore” cesaricidi, Antonio ricorda ai Romani radunati nel foro la
personalità dell’uomo scomparso. Il discorso funebre, denso di retorica sottile tesa a conquistare la folla, e
condita nel contempo di sarcasmo all’indirizzo del cospiratore Marco Giunio Bruto Cepione, rivela per
gradi lo spessore dialettico dell’oratore e da quale parte egli si sia schierato.
“Giúglie Cèsere” (1599), atte III, scéne, II, 73 – 107, de ’Gglièlme Scespìrre.
Andònie: Amíce, Rumáne, paisáne, mettíte recchie e ddáteme adènzie;
ìj’ avègne cu ù ppróche a Ccèsere, e nóne cu ll’avànde.
Le mála ’zziúne ca l’uèmene fáčene càmbene cchiú’ dde lóre,
’u bbéne ’nu mùnne de vóte jé’ prucáte cu ll’ossere lóre;
’cussíne cu ’ssìje de Cèsere. ’U nòbbele Brúte
à dìtte a vvúje ca Cèsere jéve ambezziúse;
cc’éve ’cussíje, avev’a jéssere ’na cólpa granna-granne,
e granna-granne à státe ’a péna ca Cèsere háve scundáte.
Aqquáne, c’u ’ccussènze de Brúte e dde l’ôtre –
piccé Brúte jé ’nn’óme d’anóre;
e accussí’ sò’ ttutte, tutte uèmene d’anóre –
ìj’ stóche avègne a pparlá’ a’ sebburtúre de Cèsere.
Jìdde háve státe amíche mije, affezziunáte e gghiúste cu mméje;
e ppúre Brúte díče ca jìdde éve ambezziúse,
e Bbrúte jé ’nn’óme d’anóre.
N’háve annútte jìdde de preggiuniére a Rróme ... tande e qquande,
e ’u gòste d’a libberazzióna lóre háve anghiúte le càsce
d’u tresóre prùbbeche:
e qquesta à státe ’n’azzióna ambezzióse de Cèsere?
Quanne le puveríedde honne chiangiúte, Cèsere à cchiangiúte;
’a ’mbezzióne avèss’a jéssere fatte de ròbba assèje ’cchiú’ ffòrte:
e ppúre Brúte díče ca jìdde éve ambezziúse,
e Bbrúte jé ’nn’óme d’anóre.
Tutte vúje avíte vìste a ccume ô Lupercále
tré’ vvóte hagghie sciúte pe’ lle dáre ’a cróne de réje,
e jìdde pe’ ttré’ vvóte à ddìtte nóne. E jéve ambezzióne quèste?
E ppúre Brúte díče ca jìdde éve ambezziúse,
E jìdde, jé ’nn’óme d’anóre averamènde, nóne a cchiàcchiere.
No ’nge stóche a ppàrle pe’ sbruvegná’ quidde ca Brúte à ddìtte,
nóne probbie,
ìje stóche aqquá ppe’ ddíčere quidde ca ìj’ sàcce.
Tutte vúje ’na vóte l’avíte vulúte bbéne a jìdde, nnò ssènza raggióne;
peddènne, ccè jé’ ca ve sté’ ffréne c’ù cchiangíte?
Ah, giurízie nuèstre, te n’hé fusciúte ’mbrà lle vèstie sarvàgge,
e ll’uémene honne perdúte ’a meròdde. M’avít’a scusá;
’u core mije, addáne stéje, ’ndr’o chiaúte cu Ccèsere,
e ìj’ hagghia stá’ citte ’nzìgne a qquanne nnò ttórne da méje arréte.