03.06.2013 Views

saqarTvelos saxelmwifo sazRvari – warsuli da awmyo

saqarTvelos saxelmwifo sazRvari – warsuli da awmyo

saqarTvelos saxelmwifo sazRvari – warsuli da awmyo

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

TurqeT-<strong>saqarTvelos</strong>a <strong>da</strong> TurqeT-somxeTis sazRvrebs. 27 yarsis<br />

xelSekruleba ZalaSi 1922 wlis 11 seqtembers Sevi<strong>da</strong>, rodesac<br />

mxareebma erevanSi saratifikacio sigelebi gacvales.<br />

yarsis xelSekrulebiT saqarTvelom baTumis olqis arTvinisa <strong>da</strong><br />

artaanis mazrebi <strong>da</strong>karga, romlebsac igi srulad akontroleb<strong>da</strong> <strong>da</strong><br />

<strong>saqarTvelos</strong> demokratiuli respublikis 1921 wlis konstituciis<br />

Tanaxmad avtonomiuri statusi hqon<strong>da</strong>T miniWebuli 28 . <strong>da</strong>ikarga agreTve<br />

istoriuli taos <strong>da</strong> lazeTis (olTisis mazra <strong>da</strong> lazistanis sanjayi)<br />

sxva teritoriebic, romlebic erTa ligis mier <strong>saqarTvelos</strong><br />

suverenul teritoriad iyo aRiarebuli, magram verasodes<br />

kontroldebo<strong>da</strong> <strong>saqarTvelos</strong> demokratiuli respublikis mTavrobis<br />

mier. sainteresoa, rom am sazRvris ga<strong>da</strong>xedvis sakiTxi meore msoflio<br />

omis Semdeg pots<strong>da</strong>mis konferenciaze kidev erTxel <strong>da</strong>dga dRis<br />

wesrigSi. 1945 wlis 22 ivliss, sabWoTa kavSiris sagareo saqmeTa<br />

ministrma molotovma ganacxa<strong>da</strong>, rom arTvinis, artaanisa <strong>da</strong> yarsis<br />

teritoriebi <strong>saqarTvelos</strong> <strong>da</strong> somxeTis sabWoTa respublikebs un<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>brunebo<strong>da</strong>T, raTa aRdgeniliyo istoriuli samarTlianoba. 29 sabWoTa<br />

gegmas win aRudgnen britaneTisa <strong>da</strong> a.S.S. delegaciebi, romlebic eWvis<br />

TvaliT uyurebdnen sabWoTa kavSiris gegmebs axlo aRmosavleTis<br />

mimarTulebiT. kavkasiaSi teritoriebis <strong>da</strong>brunebis sakiTxma, romelic<br />

meore msoflio omis Semdeg ssrk-is sagareo politikis dRis wesrigis<br />

erT-erTi umTavresi Tema iyo, Tan<strong>da</strong>Tan <strong>da</strong>karga mniSvneloba <strong>da</strong><br />

sabolood 1953 wlis maisSi ssrk-m TurqeTis mimarT yvela<br />

teritoriuli pretenzia moxsna. 30 amrigad, saqarTvelo-TurqeTis<br />

<strong>sazRvari</strong> sabolood <strong>da</strong>fiqsir<strong>da</strong>.<br />

sakvirvelia, magram <strong>saqarTvelos</strong> gasabWoebis Semdeg yvela sasazRvro<br />

<strong>da</strong>va mezoblebTan (azerbaijani <strong>da</strong> somxeTi) swrafad mogvar<strong>da</strong>, iqi<strong>da</strong>n<br />

gamomdinare, rom sabWoTa <strong>saqarTvelos</strong> mTavrobam uari ganacxa<strong>da</strong><br />

yvela sa<strong>da</strong>vo teritoriaze. es mas Semdeg mox<strong>da</strong>, rac stalinma 1921<br />

27<br />

yarsis xelSekruleba, <strong>da</strong>narTi I, : manana xvedeliZe <strong>saqarTvelos</strong> <strong>saxelmwifo</strong> <strong>sazRvari</strong> konstituciebsa <strong>da</strong><br />

saerTaSoriso xelSekrulebebSi, Tbilisi, 1999. gv.42<br />

28<br />

sdr 1921 wlis konstitucia, muxli 107, www.tbappeal.court.ge/upload/r_848.pdf<br />

29<br />

pots<strong>da</strong>mis sami lideris konferencia <strong>–</strong> ssrk, aS.S. <strong>da</strong> didi britaneTi (rusul enaze), moskovi, 1984, gv. 135-<br />

136.<br />

30<br />

ssrk mTavrobis gancxadeba TurqeTis mTavrobisadmi, 30 maisi, 1953, www.obraforum.ru/pdf/fourth.pdf gv.109<br />

16

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!