07.11.2014 Views

ertifikat inkora;;anti g[all-kwalità tal-edukazzjoni primarja f'Malta .... fl ...

ertifikat inkora;;anti g[all-kwalità tal-edukazzjoni primarja f'Malta .... fl ...

ertifikat inkora;;anti g[all-kwalità tal-edukazzjoni primarja f'Malta .... fl ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

01_02_09_pg12 31-01-2009 18:35 Page 1<br />

12<br />

il-Óadd, 1 ta’ Frar, 2009<br />

OPINJONI<br />

Darba kien hemm ra;el<br />

Darba kien hemm ra;el, li<br />

tilef lil martu u kien qed jg[ix<br />

assolutament wa[du. {adem<br />

[ajtu kollha b’ilsienu barra.<br />

Kien [ajjat tajjeb u qala’ l-<strong>fl</strong>us<br />

imma /erti sfortuni [<strong>all</strong>ewh<br />

bla /ente]mu.<br />

Issa kien xja[ u ma fela[x<br />

ja[dem i]jed biex isostni lilu<br />

nnifsu. Idejh kienu jirtog[du><br />

ma setax jaqbad labra <strong>tal</strong>-[jata<br />

(tiftakruha^). B’g[ajnejh<br />

im/ajpra ma setax jag[mel<br />

punt wie[ed — g[adhom<br />

isiru^. It-tliet uliedu subien<br />

kibru u ]]ew;u. U kienu<br />

m[abbtin wisq b’[ajjithom.<br />

Kienu jmorru darba fil-<br />

;img[a g[and missierhom><br />

jieklu bl-g[a;la u jitilqu.<br />

Ix-xwejja[ beda jbati<br />

dejjem i]jed. Uliedu bdew<br />

imorru jarawh dejjem inqas.<br />

“Ma j[obbux ji;u jarawni.<br />

Jib]g[u li nkunilhom ta’ pi]”,<br />

kien jg[id lilu nnifsu. Darba<br />

qag[ad lejl s[i[ ja[seb x’se<br />

ji;ri minnu. Fl-a[[ar fassal<br />

pjan.<br />

L-g[ada <strong>tal</strong>ab lil sie[bu<br />

mastrudaxxa jag[millu spe/i<br />

ta’ senduq imdaqqas. Mar<br />

g[and sie[bu [addid u <strong>tal</strong>bu<br />

Inkomplu nnaddfu pajji]na<br />

minn Randolph Spiteri<br />

Pajji]na je[tie;<br />

li jkun nadif<br />

<strong>fl</strong>-interess<br />

tag[na<br />

u ta’ uliedna<br />

jag[millu katnazz la <strong>anti</strong>ka.<br />

Mar g[and <strong>tal</strong>-[;ie; u <strong>tal</strong>bu<br />

[;ie; imkisser. Mar id-dar,<br />

mela s-senduq sa fuqnett bil-<br />

[;ie; imkisser, g[alaq ilkatnazz<br />

u qieg[ed is-senduq<br />

ta[t il-mejda <strong>tal</strong>-k/ina b’<strong>tal</strong>i<br />

mod li uliedu, meta ;ew<br />

g[<strong>all</strong>-ikel, bdew ja[btu<br />

ri;lejhom mieg[u.<br />

Naturalment bdew jistaqsu,<br />

l-ewwel lil xulxin, imbag[ad<br />

lil missierhom> “Dil-kaxxa<br />

x’inhi^ X’fiha, pa^” U x-<br />

xwejja[ kien iwe;ibhom><br />

“Xejn, uliedi< xi [a;a li qed<br />

in;emma.” Kienu jippruvaw<br />

i/aqalquha b’ri;lejhom, ta[t<br />

il-mejda, imma ma kienx<br />

jirnexxilhom. I]da kienu<br />

j[ossu li fil-kaxxa hemm xi<br />

[a;a ti//aqlaq.<br />

G[amlu konsulta bejniethom<br />

u waslu g[<strong>all</strong>-konklu]joni><br />

“}gur hi mimlija bid-deheb li<br />

;emma matul is-snin!”<br />

Dde/idew li biex i[arsu dan<br />

it-te]or kellhom jie[du [sieb<br />

kontinwu ta’ missierhom. U<br />

darba kull wie[ed kienu bdew<br />

jorqdu ma’ missierhom biex<br />

jg[assu t-te]or ta’ ;ol-kaxxa.<br />

Beda ]-]g[ir. Qag[ad<br />

Id-Direct Action Operation fuq<br />

Derelicts on Site kienet<br />

koordinata mis-Segretarjat<br />

g[<strong>all</strong>-Konsultazzjoni Pubblika<br />

u Informazzjoni<br />

b’kollaborazzjoni mal-<br />

Ministeru tar-Ri]orsi u<br />

Affarijiet Rurali, mal-MEPA,<br />

mal-Kunsilli Lokali rispettivi,<br />

mal-Pulizija u mal-Gwardjani<br />

Lokali.<br />

Biex seta’ jibda x-xog[ol, id-<br />

Dipartiment <strong>tal</strong>-Kunsilli Lokali<br />

<strong>tal</strong>ab lill-Kunsilli Lokali kollha<br />

jibag[tu ritratti u site-planta’<br />

kull fejn fil-lokalità tag[hom<br />

hemm vetturi jew o;;etti kbar<br />

<strong>tal</strong>-met<strong>all</strong> abbandunati, kemm<br />

fil-kampanja kif ukoll f’toroq<br />

residenzjali, anki jekk f’art<br />

b’titlu privat.<br />

Tajjeb wie[ed jg[id li din l-<br />

azzjoni qed issir a ba]i <strong>tal</strong>provedimenti<br />

fil-li;i <strong>tal</strong>-MEPA<br />

li tirregolarizza l-u]u <strong>tal</strong>-art. Ilpro/ess<br />

qed jibda billi<br />

jitwa[[lu c<strong>all</strong> lettersu<br />

enforcement notices, li f’ka]<br />

ta’ nuqqas ta’ azzjoni fi]-]mien<br />

stipulat, il-MEPA tkun tista’<br />

tie[u azzjoni diretta fuq is-sit.<br />

Peress li l-met<strong>all</strong> li qed<br />

jin;abar g[andu valur meta ji;i<br />

esportat g[ar-ri/iklar, l-ispejje]<br />

ta’ din l-operazzjoni qed ikunu<br />

mnaqqsa mhux ftit mill-iskart<br />

innifsu. Dan hu ka] ie[or ta’<br />

kif l-iskart qieg[ed i[<strong>all</strong>i l-<br />

qlig[, billi j[<strong>all</strong>as in parti g[attindif<br />

tieg[u stess, li jfisser ittisbi[<br />

<strong>tal</strong>-pajji].<br />

Hu fatt ta’ min jinnotah, li<br />

m<strong>all</strong>i bdiet l-operazzjoni fillokalitajiet<br />

fejn [dimna, numru<br />

sostanzjali ta’ sidien li kienu<br />

minn Dun Pawl Camilleri<br />

joecam@maltanet.net<br />

;img[a ma’ missieru. Il-<br />

;img[a ta’ wara kien imiss<br />

lill-fustani. U l-kbir ma baqax<br />

lura meta waslet il-;img[a<br />

tieg[u. U din l-g[o]]a tatte]or<br />

ta’ mo[[hom, bl-isku]a<br />

ta’ wens lit-te]or veru<br />

tag[hom (missierhom [aj),<br />

baqg[et sejra hekk g[al ]mien<br />

konsiderevoli.<br />

Imma <strong>fl</strong>-a[[ar wasal l-<br />

a[[ar. Il-missier baqa’ sejjer<br />

lura. U <strong>fl</strong>-a[[ar miet. L-ulied<br />

dehru mnikkta [afna. U<br />

kul[add qal x’funeral kbir u<br />

sabi[ g[amlulu. Ma xxa[[u<br />

infurmati permezz <strong>tal</strong>-c<strong>all</strong><br />

letter,g[arfu li kien jaqblilhom<br />

li jnaddfu dan il-materjal u<br />

b’hekk ikunu huma stess li<br />

jbig[u l-materjal lil xi wie[ed<br />

mill-operaturi li/enzjati li hawn<br />

f’pajji]na.<br />

Permezz ta’ din l-inizjattiva,<br />

il-Gvern qed jibg[at messa;;<br />

/ar li qed tittie[ed azzjoni<br />

kon;unta biex zoni urbani u<br />

rurali fil-lokalitajiet tag[na,<br />

jitnaddfu minn dan l-ingombru<br />

li ilu jakkumula g[al ]mien<br />

twil. Il-pjan hu li x-xog[ol<br />

jibqa’ g[addej fil-lokalitajiet<br />

kollha biex nassiguraw li fi<br />

]mien erba’ xhur inkunu<br />

;barna dawn l-o;;etti kollha li<br />

qed i[<strong>all</strong>u impatt negattiv fuq l-<br />

ambjent ta’ madwarna.<br />

Multi iktar [orox<br />

{afna min-nies li niltaqa’<br />

mag[hom jg[iduli kif hemm<br />

b]onn li f’pajji]na jkollna multi<br />

iktar [orox g[al min jinqabad<br />

i[amme; u kemm hu<br />

import<strong>anti</strong> li l-;udikatura ma<br />

turix [niena ma’ min jinqabad<br />

i[amme; [<strong>all</strong>i ne[ilsu minn<br />

din il-pjaga darba g[al dejjem.<br />

Hu <strong>tal</strong>-mist[ija li g[adek<br />

issib min jitfa’ kull tip ta’ skart<br />

fit-toroq tag[na minkejja li<br />

permezz <strong>tal</strong>-Kunsilli Lokali<br />

hemm servizz b’xejn li ji;i<br />

ji;bor l-iskart tieg[ek minn<br />

wara l-bieb tad-dar stess.<br />

Minkejja dan, g[adek issib<br />

nies, li jien insej[ilhom bla<br />

kuxjenza u ma[mu;in, li<br />

jag[mlu dan l-att kriminali lejn<br />

is-so/jetà u pajji]na. Dawn innies,<br />

la ma jridux jitg[<strong>all</strong>mu<br />

xejn. Kollox mill-a[jar.<br />

Ovvjament, kellhom fuqhiex<br />

iserr[u rashom. Kellhom<br />

fortuna tistennihom… ta[t ilmejda<br />

<strong>tal</strong>-k/ina. Allura ma<br />

kellhomx g[alfejn i]ommu<br />

jdejhom mal-g[a]i] xwejja[<br />

missierhom, li tant kien bata<br />

g[alihom. Ja[asra.<br />

Ovvjament, m<strong>all</strong>i spi//a l-<br />

funeral, u [biebhom telqu<br />

minn dar missierhom,<br />

kellhom seba’ mitt sena<br />

sakemm jift[u dak l-imbierek<br />

senduq… [a jkollhom mnejn<br />

i[<strong>all</strong>su l-kontijiet… u ferm<br />

iktar. Imma l-muftie[^ Fittex<br />

u ;ib lil min ifittex, <strong>fl</strong>-a[[ar<br />

irnexxielhom isibuh. U ;rew<br />

lejn is-senduq, refg[uh fuq ilmejda<br />

u fet[uh. U sabu dak li<br />

qatt ma stennew li se jsibu><br />

tilja [;ie; imkisser.<br />

Malajr bidlu s-sentimenti.<br />

Bdew jitka]aw><br />

“X’g[aruka]a! Din log[ba li<br />

tilg[ab ma’ uliedek^” (chi<br />

parla!). Il-fustani kellu ftit<br />

iktar sens u sin/erità u tkellem<br />

kif [assha> “X’nippretendu li<br />

missu g[amel, missierna^<br />

Jekk irridu nkunu onesti,<br />

kieku ma kienx min[abba<br />

bis-sewwa hemm b]onn li<br />

jitg[<strong>all</strong>mu billi jkunu imposti<br />

fuqhom multi [orox u fil-li;i<br />

hemm b]onn li jkun hemm ilprovvediment<br />

li l-;udikant<br />

ikun jista’ jag[ti piena fejn min<br />

jinqabad i[amme; jintbag[at<br />

inaddaf mad-dipartiment <strong>tal</strong>indafa<br />

pubblika [<strong>all</strong>i j[oss dak<br />

li jkunu qed i[ossu dawk il-<br />

[addiema li jkollhom inaddfu<br />

wara min i[amme; sempli-<br />

/ement g[ax huma nies<br />

irresponsabbli.<br />

Nie[u pja/ir ninnota li l-<br />

pulizija u l-wardensqed i]idu<br />

<strong>fl</strong>-ammont ta’ /itazzjonijiet lil<br />

min jinqabad i[amme;.<br />

Sfortunatament [afna minna l-<br />

Maltin jitg[<strong>all</strong>mu biss meta<br />

je[lu l-multi u mhux jippruvaw<br />

jirregolaw ru[hom biex jobdu<br />

l-li;i minn qabel. Nispera li xi<br />

darba dawn in-nies ikabbru<br />

fihom rispett lejn pajji]hom u<br />

n-nies ta’ madwarhom [<strong>all</strong>i<br />

jkollna pajji]na nadif g[<strong>all</strong>-;id<br />

tag[na u ta’ wliedna.<br />

Skiet perfett<br />

Xi [a;a li tiskantani hi kif il-<br />

Partit Laburista li suppost qed<br />

jg[ix ‘sta;un politiku ;did’ qatt<br />

ma jesprimi ru[u fuq dawn ilmaterji.<br />

G[adni qatt ma qrajt xi<br />

stqarrija min-na[a <strong>tal</strong>-Partit<br />

Laburista fejn jikkundanna lil<br />

dawk li j[amm;u f’pajji]na<br />

sempli/ement g[ax huma nies<br />

irresponsabbli.<br />

Din mhix xi [a;a parti;jana<br />

u jekk il-Partit Laburista<br />

verament irid ikun kredibbli<br />

g[andu ja[dem id f’id mal-<br />

Gvern u jikkundanna lil dawk<br />

das-senduq, lil missierna<br />

konna n[<strong>all</strong>uh imut wa[du.”<br />

L-a[[ar wie[ed minnhom<br />

qal> “Qed nist[i minni nnifsi.”<br />

U beda jibki. “B’im;ibitna,<br />

konna a[na li mbuttajna lil<br />

missierna jadotta strate;ija<br />

qarrieqa. U dan kollu g[ax ma<br />

tajniex ka] ta’ dak li<br />

g[<strong>all</strong>imna fi /kunitna.”<br />

Il-kbir, rg[ib kbir, ried<br />

ja//erta ru[u li ]gur mhemm<br />

xejn prezzju] ta[t il-[afna<br />

[;ie; imkisser. Forsi<br />

missierhom, wara kollox, ma<br />

kienx daqshekk kattiv<br />

daqskemm kien qed i[ossu dak<br />

il-[in. Allura bl-g[ajnuna ta’<br />

[utu, qaleb is-senduq rasu ’l<br />

isfel u ]vujtah mill-[;ie; kollu.<br />

Ma sabx dak li baqa’ jittama sa<br />

l-a[[ar li se jsib. Imma sab<br />

te]or iktar prezzju]. Mal-qieg[<br />

tas-senduq, minn ;ewwa kien<br />

hemm imwa[[la kitba b’ittri<br />

kbar> “WE::A{ LIL<br />

MISSIEREK U ’L OMMOK”.<br />

{abib, lill-;enituri<br />

tistmahom^ Kemm^ Kif^<br />

Meta^ G[al liema ra;uni^<br />

Jekk <strong>fl</strong>ok <strong>fl</strong>us tawk, jew qed<br />

jag[tuk, valuri, tapprezzahom^<br />

Nittama.<br />

kollha li qed i[amm;u<br />

pajji]na.<br />

G[andu jkun hemm front<br />

wie[ed biex <strong>fl</strong>imkien ni;;ieldu<br />

lil min m’g[andux rispett lejn<br />

pajji]u u s-so/jetà. Jien<br />

nistenna li l-Partit Laburista<br />

jsemma’ le[nu wkoll u anke<br />

jag[mel kampanja edukattiva<br />

fuq il-mezzi tax-xandir tieg[u<br />

g[ax li n]ommu pajji]na nadif<br />

hi xi [a;a nazzjonali.<br />

Nistenna wkoll li l-Partit<br />

Laburista jag[ti s-<br />

su;;erimenti tieg[u [<strong>all</strong>i<br />

naraw kif nistg[u n]ommu<br />

pajji]na iktar nadif. Ma<br />

na[sibx li l-Partit Laburista<br />

jie[u pja/ir jara l-[mie; fittoroq<br />

tag[na li jkunu [<strong>all</strong>ew<br />

warajhom nies irresponsabbli.<br />

Mela g[aliex il-Partit<br />

Laburista qatt ma kkundanna<br />

dawn l-atti barbari u qatt ma<br />

[are; stqarrija fejn juri l-<br />

approvazzjoni tieg[u g[<strong>all</strong>-<br />

[idma li l-Gvern qed jag[mel<br />

[<strong>all</strong>i nnaddfu pajji]na u<br />

nsebb[uh^ Jaqaw il-Gvern qed<br />

inaddaf g[an-nazzjonalisti<br />

biss^ Mhux kul[add se jgawdi<br />

jekk pajji]na jkun nadif^<br />

Ikun iktar kredibbli l-Partit<br />

Laburista jekk jikkundanna lil<br />

min i[amme; u juri li jaqbel<br />

mal-politika <strong>tal</strong>-Gvern li<br />

g[andna nnaddfu fejn<br />

t[amme; u nkomplu n]ommu<br />

nadif.<br />

J<strong>all</strong>a l-Partit Laburista jag[ti<br />

sehmu billi jesprimi ru[u favur<br />

din il-policyli nnaddfu pajji]na<br />

u j[e;;e; hu wkoll lill-poplu<br />

kollu biex nibdew in]ommu<br />

pajji]na nadif.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!