ertifikat inkora;;anti g[all-kwalità tal-edukazzjoni primarja f'Malta .... fl ...
ertifikat inkora;;anti g[all-kwalità tal-edukazzjoni primarja f'Malta .... fl ...
ertifikat inkora;;anti g[all-kwalità tal-edukazzjoni primarja f'Malta .... fl ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
01_02_09_pg48 31-01-2009 19:59 Page 1<br />
48<br />
il-Óadd, 1 ta’ Frar, 2009<br />
LOKALI<br />
IL-:UBLEW TAL-FIDDA TAL-OPPO}IZZJONI TAL-LABOUR G{ALL-UNJONI EWROPEA<br />
Biex jer;a’ jinbena s-suq so/jali<br />
“Il-Kummissjoni trid ta[seb<br />
mhux biss dwar l-esperjenza<br />
<strong>tal</strong>-pajji]i l-kbar, i]da wkoll<br />
ta’ pajji]i b[al Malta, ?ipru u<br />
s-Slovenja,” stqarret Petra<br />
Erler, il-kap tas-Segretarjat ta’<br />
Guenther Verheugen, il-<br />
Kummissarju Ewropew li<br />
jie[u [sieb l-impri]a u l-<br />
industrija.<br />
Erler kienet qed tindirizza<br />
konferenza dwar il-kri]i<br />
finanzjarja u ekonomika.<br />
Il-konferenza ssej[et mill-<br />
Kumitat Ekonomiku u So/jali<br />
Ewropew (KESE) u se[[et<br />
bejn it-22 u t-23 ta’ Jannar.<br />
Sa[qet kemm fuq l-<br />
importanza ta’ sforz Ewropew<br />
mag[qud, kif ukoll fuq<br />
soluzzjonijiet li jag[rfu /-<br />
/irkustanzi partikulari ta’ kull<br />
pajji] – spe/jalment <strong>tal</strong>impri]i<br />
]-]g[ar, li l-Ewropa,<br />
skont Erler g[andha [afna<br />
x’toffrilhom.<br />
L-g[an <strong>tal</strong>-konferenza kien<br />
li jinsabu l-modi kif is-suq<br />
so/jali Ewropew jista’ jer;a’<br />
jinbena wara li l-kri]i faqg[et<br />
il-fidu/ja popolari fil-futur<br />
ekonomiku immedjat, kif<br />
ukoll <strong>fl</strong>-istituzzjonijiet li<br />
kellhom jirregolaw is-swieq.<br />
Kif qalu bosta kelliema,<br />
inklu] il-President <strong>tal</strong>-KESE,<br />
Mario Sepi, hemm dimensjoni<br />
Ewropea import<strong>anti</strong> filproblema,<br />
kif ukoll fissoluzzjonijiet.<br />
Wa[da mill-problemi<br />
indikaha Daniel Gros, id-<br />
Direttur ta/-?entru g[<strong>all</strong>-<br />
Istudju <strong>tal</strong>-Politika Ewropea.<br />
L-iskrutinju tas-sogri li kienu<br />
qed jie[du xi banek u xi ditti<br />
kien il-kompitu tar-regolaturi<br />
nazzjonali. Is-sogri<br />
individwali forsi kienu<br />
jin;arru mis-sistema, i]da<br />
mhux kollha f’daqqa. Ilproblema<br />
kienet li biex tkun<br />
taf x’kienu l-problemi kollha<br />
kellek b]onn skrutinju li jsir<br />
fuq livell Ewropew, mhux<br />
nazzjonali.<br />
I]da g[al David Wright, id-<br />
Direttur :enerali tad-<br />
Direttorat li jie[u [sieb is-suq<br />
fil-Kummissjoni, il-problema<br />
kienet akbar minn hekk.<br />
G[alih, anki l-iskrutinju li<br />
seta’ jsir sew fis-sistema kif<br />
inhi ma sarx sew – ippunta<br />
sebg[u l-aktar lejn l-Istati<br />
Uniti. Kien hemm<br />
inkompentza grassa fil-mod<br />
kif tmexxew id-ditti, kif sar<br />
is-self, u f’elf [a;’o[ra.<br />
U d-di]astru kien hemm<br />
min rah ;ej minn qabel.<br />
Wright semma lill-ekonomista<br />
Nouriel Roubini (<strong>tal</strong>-<br />
Università ta’ New York).<br />
I]da kien hemm ukoll xi<br />
rapporti miktubin g[<strong>all</strong>-<br />
media•link<br />
COMMUNICATIONS<br />
KESE, li indikaw li setg[u<br />
jinqalg[u xi problemi serji.<br />
Il-problema li identifika<br />
Wright mhix wa[da ta’<br />
inkompetenza biss. Fl-Istati<br />
Uniti, spe/jalment, l-<br />
inkompetenza kienet marbuta<br />
ma’ g[amad ideolo;iku> l-<br />
idea li kienet ta[kem il-White<br />
House ta’ George W Bush li<br />
s-swieq jafu jie[du [sieb<br />
tag[hom infushom, li j;ibu<br />
ru[hom b’mod razzjonali, bla<br />
ma jin[akmu mid-deni li l-<br />
profitti <strong>tal</strong>-lum jiswew aktar<br />
mill-prudenza fit-tul< u li<br />
<strong>all</strong>ura jekk Gvern jipprova<br />
jirregolahom, ikun qed ifixkel<br />
it-tkabbir ekonomiku.<br />
F’dan is-sens, mhix issistema<br />
ekonomika kollha li<br />
ta[ti, i]da l-filosofija li ;ieli<br />
tissejja[ neo-liberali – ittwemmin<br />
fundamen<strong>tal</strong>ista li l-<br />
forzi tas-suq dejjem ja[dmu l-<br />
a[jar meta ma jkollhomx<br />
xkiel.<br />
G[alhekk, kelliem ie[or,<br />
Peter Praet, id-Direttur <strong>tal</strong>-<br />
Bank Nazzjonali <strong>tal</strong>-Bel;ju,<br />
sa[aq fuq l-importanza mhux<br />
biss tar-regolamenti u<br />
supervi]joni tajbin, i]da wkoll<br />
fuq preparazzjoni tajba g[al<br />
kif tindirizza u timmani;ja<br />
kri]i b[al din.<br />
G[alija, wie[ed ma jistax<br />
jifred l-importanza <strong>tal</strong>inizjattivi<br />
b’sa[[ithom millideat<br />
/ari. G[andna noqog[du<br />
attenti li, fis-soluzzjonijiet<br />
stess li nipproponu, ma jkunx<br />
hemm ukoll l-eredità <strong>tal</strong>-[sieb<br />
ekonomiku marbut ma’<br />
George W Bush u l-Gvern<br />
tieg[u.<br />
U wisq nib]a’ li s-sej[a li<br />
jitnaqqsu t-taxxi, li jitpo;;ew<br />
il-<strong>fl</strong>us fil-bwiet tan-nies, hi<br />
parti minn din l-eredità. Ittnaqqis<br />
tat-taxxi b[ala<br />
soluzzjoni g[al kwalunkwe<br />
g[aw; ekonomiku, hu x’inhu,<br />
jag[mel parti mill-[sieb<br />
konservattiv Amerikan (u sa<br />
/ertu punt, Ewropew), ta’<br />
dawn l-a[[ar snin.<br />
Il-President Obama wkoll<br />
qed jinkludi element ta’ tnaqqis<br />
fit-taxxi, fil-pakkett ekonomiku<br />
li qed jipprova jg[addi mill-<br />
Kun;ress Amerikan. Jista’ jkun<br />
li ma jqisx li hu politikament<br />
possibbli li jevita li jag[mel<br />
hekk.<br />
I]da m’hemmx dubju li l-<br />
estra-ma;;oranza <strong>tal</strong>ekonomisti<br />
ewlenin (fosthom<br />
l-a[[ar rebbie[ <strong>tal</strong>-Premju<br />
Nobel, Paul Krugman) qed<br />
jg[idu li dan hu ]b<strong>all</strong>.<br />
Jippreferu li l-<strong>fl</strong>us jintnefqu<br />
fuq pro;etti infrastrutturali –<br />
g[aliex g[al kull dollaru li<br />
tonfoq fuq il-pro;etti, to[loq<br />
$1.50< filwaqt li meta tag[ti l-<br />
minn Ranier Fsadni<br />
ranierfsadni@europe.com<br />
<strong>fl</strong>us f’idejn in-nies ([lief dawk<br />
li huma l-aktar fil-b]onn,<br />
g[aliex jonfquhom ];ur),<br />
x’aktarx ifaddluhom, mhux<br />
jonfquhom. Minn dan il-lat, ilparir<br />
ta’ Krugman aktar jixba[<br />
l-istrate;ija <strong>tal</strong>-Gvern Malti<br />
milli l-pariri <strong>tal</strong>-Oppo]izzjoni.<br />
Krugman, fil-fatt <strong>tal</strong>-parir li<br />
b[alissa g[andu jkun ippjanat<br />
infiq kbir mhux biss g[assena<br />
d-die[la, i]da g[at-tliet<br />
snin li ;ejjin – g[aliex id-daqs<br />
<strong>tal</strong>-problema hekk jitlob.<br />
Nittamaw li l-istituzzjonijiet<br />
Ewropej u l-gvernijiet<br />
nazzjonali jag[rfu jie[du d-<br />
de/i]jonijiet biex jindirizzaw<br />
id-daqs <strong>tal</strong>-isfida.<br />
www.radio101.com.mt<br />
Current Affairs Research Agency<br />
www.maltarightnow.com