754200 <strong>LEIBNIZ</strong> <strong>AN</strong> <strong>VINCENT</strong> <strong>PLACCIUS</strong>N. 75.42075.420. <strong>LEIBNIZ</strong> <strong>AN</strong> <strong>VINCENT</strong> <strong>PLACCIUS</strong>Hannover, 21. Februar (2. März) 1696.510Überlieferung:L Konzept: LBr 730, Bl. 54–55. 1 Bog. 4 o . 3 3 / 4 S.E UHL, Sylloge nova epistolarum, Bd 3, 1761, VII, S. 141–147.Weiterer Druck:DUTENS, Opera omnia, Bd 6, 1, 1768, S. 63–66.Übersetzung:K. MÜLLER u. G. KRÖNERT, Leben und Werk von G. W. Leibniz, 1969, S. 138 (Teilübers.).erstbearbeitet von Gerhard BillerDie nicht gefundene Abfertigung unseres Briefs antwortet auf N=75.410 und wird beantwortet durchN=75.430. Beischluß war ein nicht nachgewiesenes »scriptum, quod aliquando in gratiam Angli non maleanimati gallica lingua deproperavi«.152025Vir Nobilissime et Excellentissime, Fautor HonoratissimeLaetor quod Dn. Hinüber se adjutorem ordinandis tuis Anonymis et Pseudonymis obtulit.Si quid ad Bailletum scribes, literas facile curabo, fasciculos non aeque, nisi quis forte hinc adGallos eat, quod rarum est. In Italiam ad Magliabechum facilius licet, potuissem nullo negotio,cum hinc discederet sponsa S ma Mutinensis. Literas interea ad utrumque faxo perferri, cummiseris.Nolim me putes de praeclaro labore tuo Medicinae moralis sentire tenuiter, aut nonlegisse, quia stricturas non dedi. Scilicet nemo est ingenio minus quam ego censorio. Mirumdictu: probo pleraque quae lego etiam apud alios, nedum apud Te. Mihi enim gnaro quam varieres accipiantur, plerumque inter legendum occurrunt quae scriptorem excusant aut defendunt.Ita rara sunt quae mihi legenti displiceant, etsi alia plus aliis placeant. Tua vero prae multis aliissemper magni feci, nec quod culpem temere occurrit. Neque enim culpandum est, quodexempli causa jus naturae ad consortia hominum restrinxisti, etsi ita tradi possit, ut omnessubstantias ratione utentes comprehendat, inter quas commercium intelligi potest, arbitrerque17 Bailletum (1) mittes (2) scribes L 18 facilius fasciculos curare gestr. licet L 21 tenuiter (1)quia scilicet stricturas non dedi (2) aut L 25 mihi (1) apud scriptores (2) legenti erg. L 26 enim (1)culpet (2) culpandum est L19 sponsa S ma Mutinensis: d.i. Charlotte Felicitas, Ehefrau Rinaldos III. von Modena. 21 Medicinaemoralis: V. <strong>PLACCIUS</strong>, Accessiones ethicae sive medicinae moralis, compendio nunc tertium publicatae ex operesystematico majori, cum indicibus necessariis (in Accessiones ethicae, juris naturalis, et rhetoricae, Hamburg1695) als erneute Ausg. seines Typus Accessionum Moralium sive Institutionum Medicinae Moralis, Hamburg1675.
N. 75.420 21. FEBRUAR (2. MÄRZ) 1696754201regulas juris naturae etiam inter Deum et homines, valere, et valde falli, quibus illud Ovidianumin ore est, sunt superis sua jura; aut qui crudius sentiunt de divina reprobatione. Sed Tibi licuitcontrahere argumentum, etiam invidiae vitandae causa, cum Theologi sibi doctrinam vindicentde jure Dei. De Definitionibus meis justitiae, caritatis, etc. quid sentias intelligere pervelim,quanquam non videantur nisi forte in verbis aut formulis abhorrere a Tuis. Dn. Thomasium 5audivi non probare meam notionem juris Gentium. Sed ignoravi quod significas publicejudicium suum interposuisse; et si verba sunt ad manus, communicari mihi peto, neque enimfrequenter video quae in Academiis eduntur. Tametsi non putem nisi logomaxiÂan fore. Necvideo quid prohibeat consuetudines plurium gentium annotare, quas vim juris habere arbitror,non minus quam in civitate mores statuto aequantur. Atque haec adeo vera puto, ut ea quoque 10quae recepta patet inter gentes circa publica cujusque populi jura, seu communia juriumpublicorum, quae sunt apud diversas civitates, ad jus gentium referam. Nam jus publicum estinter eos qui partes in eadem Republica capiunt de jure summae potestatis. Et Grotius quoquede successionibus Regnorum tractandum sibi putavit, tanquam ad jus gentium pertinentibus.Wilhelmi Pennii libellus in octava est forma, et Itinerarii titulum praefert. Kettwigii 15aliquot tantum plagularum schediasma est.Sed venio ad res majoris momenti. Mirifice probo atque exosculor zelum Tuum propublico bono, in quo ausim dicere, me nemini mortalium concedere. Nec puto quemquamunquam me intentius cogitasse de hoc argumento. Incredibile est quam multa etiam miserimsubinde in schedas in hoc unum. Et ecce hic breve scriptum, quod aliquando in gratiam Angli 20non male animati gallica lingua deproperavi. Itaque Tu cum praeclaro viro Erhardo Weigelio deoptima ardentissimaque voluntate mea dubitare non debes; quanquam haec non Tibi minusquam illi nova esse putem. Certe Weigelius nunquam ad me scripsit, nisi cum quaedam apud4 meis erg. L 5 f. Dn. (1) Thomasius per amicum significari curavit, sibi probare meam (a)definitionem Codicis Di (b) praefationem Codicis Diplomatici excepta acceptione (2) Thomasium . . . notionemL 9 juris vel ut ita dicam statuti gestr. habere (1) put (2) arbitror L 10 civitate (1) usus vim (2)mores (a) vim (b) statuto aequantur erg. L 11 quae (1) introducta (2) recepta erg. L 11 cujusque (1)gentis (2) populi erg. L 12 quae . . . civitates, erg. L 12 Nam (1) et in eadem Republica (2) jus L13 qui (1) partem (2) partes . . . Republica L 13 Grotius (1) mecum est, qui (2) quoque erg. L15 f. Wilhelmi . . . schediasma est erg. L 18 bono (1) . Si Tibi dicam, me neminem mortalium hoc ardoreconcedere vix credes. Non (2) , in quo . . . Nec L 19 Incredibile est erg. L 20 Et (1) mitto (2) ecceerg. L 21 animati (1) in chartam gallica lingua confeci (2) gallica lingua deproperavi L 23 cum (1)〈nescio〉 (2) quaedam L2 sunt . . . jura: OVID, Metamorphoses, IX, 500. 4 Definitionibus meis: Codex juris gentiumdiplomaticus, Hannover 1693, praefatio (IV, 5 N. 7, S. 61); vgl. N=75.410 mit dem Hinweis auf Leibniz’Anzeige des Codex juris diplomaticus in den Acta Eruditorum, August 1693, S. 370–380, hier S. 370–372.5–8 Dn. Thomasium . . . fore: vgl. N=75.410 und Placcius’ Antwort in N=75.430: Thomasianum publicum detua Juris gentium definitione nullum scio. Der in der Variante genannte Freund konnte nicht ermittelt werden.15 Itinerarii titulum: W. PENN, An account of W. Penn’s travails in Holland and Germany, anno 1677 by way ofjournal. Containing also divers letters and epistles written to several great persons whilst there, London 1694 u.1695. 15 f. Kettwigii aliquot: wohl gemeint M. KETTWIG, De veritate philosophiae Hobbesianae . . . epistola,Bremen 1695. 23 Weigelius . . . scripsit: vgl. Erhard Weigel an Leibniz, 18. Februar 1693 (III, 5 N. 132).