'n Diskursiewe ondersoek van enkele verteenwoordigende ...

history, but rather one of discontinuity” ( Brannigan, 1998 : 46 ). Nietzsche
bevraagteken die soeke na ‘n “oorsprong” in die geskiedenis, want dit verteen-
woordig volgens hom ‘n vertroue in primordiale waarhede ( Foucault, 1994b :
371 ). Die “hersenskim” van die oorsprong word deur Nietzsche ondergrawe. Die
konsep “oorsprong” word in ‘n genealogiese benadering tot die geskiedenis
bespotlik gemaak ( Visagie, 1995b : 53, 54 ). Daar word ondersoek ingestel na die
“detail en ongelukke wat elke begin begelei” en daar word geglo dat “[ die ]
verhewe oorsprong [ … ] bloot ‘n metafisiese verlengstuk [ is ] wat uit die
oortuiging voorspruit dat dinge tydens die ontstaansoomblik in hulle kosbaarste en
mees essensiële toestand verkeer”.
Nietzsche se kritiek op die “oorsprong” hou ook verband met sy opvattinge oor die
aard van interpretasie. In sy essay “Nietzsche, Genealogy, History” skryf Foucault
( 1994b : 371 ) dat die begrip oorsprong ( Ursprung ) deur Nietzsche geassosieer
word met ‘n poging om die essensie van dinge vas te vang – wat so kenmerkend is
van die Westerse metafisika. Essensies en primordiale waarhede word egter deur
Nietzsche ondergrawe, want hy het geglo dat “[ there ] is nothing absolutely
primary to interpret, for after all everything is already interpretation, each sign is
in itself not the thing that offers itself to interpretation but an interpretation of
other signs” ( Foucault, 1994a : 275 ). Interpretasie en betekenisgewing is vir
Nietzsche ‘n proses wat nooit voltooi kan word nie : “[ the ] basis of interpretation
is nothing but the interpreter”. Met betrekking tot die geskiedskrywing hou ‘n
sodanige benadering tot interpretasie myns insiens die gevolg in dat finale
waarhede en ‘n finale interpretasie van die geskiedenis nooit bereik kan word nie.
Foucault is verder veral krities teenoor ‘n strewe na ‘n geheelbeeld op die verlede
in die tradisionele vorme van die historiografie, wat hy beskryf met die term “total
history” : “The project of a total history is one that seeks to reconstitute the overall
form of a civilization, the principle – material or spiritual – of a society, the
46