Ach Lieve Tijd Schiedam deel 2, 400 jaar jenever - img.coret.org
Ach Lieve Tijd Schiedam deel 2, 400 jaar jenever - img.coret.org
Ach Lieve Tijd Schiedam deel 2, 400 jaar jenever - img.coret.org
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
In het laatste echte brandershuis van de<br />
voormalige Brandersbuurt zwaait Dick<br />
Jansen (in 2001 47 <strong>jaar</strong> en de zesde<br />
generatie in rechte lijn) de scepter over<br />
UTO: Uit Tegenweer Ontstaan. Een<br />
wonderlijke naam met een boeiende<br />
geschiedenis. Opa Herman Jansen<br />
vond in 1907 bij een factuur voor een<br />
partij glas, die hij voor zijn branderij<br />
gekocht had, een factuur die voor een<br />
collega-brander bestemd was. Die<br />
bleek minder voor zijn glas te betalen<br />
dan hij. Voor de boze brander-distillateur<br />
reden zelf een glasfabriek te stichten en<br />
die van een passende naam te voorzien.<br />
Die fabriek is in 1922 alweer gesloten,<br />
maar de naam bleef geregistreerd.<br />
Dick Jansen vertelt geestig en vooral<br />
betrokken over de geschiedenis van het<br />
bedrijf, zijn werk als branderdistillateur,<br />
en alle soorten gedistilleerd<br />
die al eeuwen in <strong>Schiedam</strong> gemaakt<br />
worden. Ver voor de Tweede<br />
Wereldoorlog introduceerde UTO het<br />
merk Kabouter. In 1943 vroeg vader<br />
Herman Jansen aan tekenaar en<br />
stripschrijver Maarten Toonder voor<br />
dat merk een nieuw rec1ameconcept te<br />
maken. Toonder ontwierp een vrolijke,<br />
eigentijdse versie van de kabouter die<br />
toen al enkele decennia op de etiketten<br />
van Jansen trots een fles omhoog hield.<br />
Hans G. Kresse en Maarten Toonder<br />
maakten in 1948 samen de promotiefilm<br />
'In Holland staat een huis'.<br />
Affiches en vrachtauto's met de slogan<br />
'drink louter kabouter' deden de rest.<br />
Kabouter was een begrip.<br />
In 1972 fuseerde Jansen met Vlek uit<br />
Delft. Er moest een nieuwe naam<br />
komen, en omdat dat geen Jansen of<br />
Vlek mocht worden, viel de keus op<br />
UTO. De fusie betekende ook dat<br />
Kabouter als hoofd merk werd<br />
vervangen door Vlek, en voortaan nog<br />
slechts door een select gezelschap<br />
IK HERINNER MIJ NOG ...<br />
Dick Jansen, branderdistillateur<br />
In 1770 kwam de 19-jarige Pieter Jansen uit Dovere bij Keulen naar <strong>Schiedam</strong>. Zeven <strong>jaar</strong><br />
later was hij <strong>deel</strong>genoot in een branderij aan de Kethelstraat. Vlak om de hoek, aan de<br />
Zijlstraat, is het familiebedrijf sinds ongeveer 1825 gevestigd.<br />
Nederlandse slijters verkocht werd. In<br />
de jaren tachtig maakte Herman Jansen<br />
met UTO een ommezwaai naar de<br />
ouderwetse <strong>Schiedam</strong>se moutwijn<br />
<strong>jenever</strong>. In 1870 had een Jansen de<br />
methode van het Weense branden<br />
geü1troduceerd. Nu deze dreigde te<br />
verdwijnen, paste Herman Jansen haar<br />
aan en stichtte de moutwijnbranderij<br />
De Tweelingh. Hij heeft het eerste<br />
ruwnat van zijn nieuwe branderij nog<br />
geroken, maar overleed op de dag van<br />
het eerste enkelnat, 16 december 1986.<br />
Het merk Notaris moutwijn<strong>jenever</strong> was<br />
geboren.<br />
Dick Jansen is zich zeer bewust van de<br />
ruim tweehonderd <strong>jaar</strong> familiecultuur<br />
in het gedistilleerd. Als kind zwierf hij<br />
na de kerkgang door de lege fabriek,<br />
als nieuwsgierig zevenjarig knaapje<br />
ging hij al met de chauffeurs mee, die<br />
DRINK llllJII<br />
hem onderweg alles over het<br />
gedistilleerd vertelden en bedrijven<br />
lieten zien. Thuis gingen veel<br />
gesprekken over stoken, branden en<br />
distilleren. Omdat hij niet als 'zoontje<br />
van de baas' het bedrijf in wilde, heeft<br />
hij levensmiddelentechnologie<br />
gestudeerd. Hij heeft nooit een dag spijt<br />
gehad. Zijn bestaan is afwisselend. Hij<br />
leid t een schitterend bedrijf dat in het<br />
verre Oosten en in een aantal Oost<br />
Europese landen voet aan de grond<br />
heeft gekregen door zijn producten aan<br />
te passen aan de plaatselijke smaak.<br />
UTO heeft het bottelen van zijn<br />
producten overgebracht naar<br />
Zoetermeer en beseft goed dat<br />
bedrijvigheid in het centrum aan hoge<br />
veiligheidseisen moet voldoen.<br />
Anderzijds hecht hij sterk aan de band<br />
tussen het gedistilleerd en <strong>Schiedam</strong>.<br />
Linksboven: Dick Jansen<br />
in zijn bedrijf op een foto<br />
van Ernst Posse. (GA<br />
<strong>Schiedam</strong>)<br />
Hierboven: Een<br />
reclamekreet die kort is,<br />
aansprekend en ook nog<br />
rijmt, kan een product<br />
grote landelijke bekend<br />
heid geven. Dat geldt<br />
zeker voor Kabouter van<br />
Jansen die vast niet heeft<br />
bedoeld dat zijn slogan<br />
letterlijk werd opgevat.<br />
(GA <strong>Schiedam</strong>)<br />
55