rapport 1980-03 - Stowa

a. de coagulatie hangt sterk af van het type vlokmiddel en
de samenstelling van het water en in veel mindere mate
van de eigenschappen van de kleideeltjes;
b. de optimale werking van Fe- en Al-zouten is onder die om-
standigheden, dat ze het snelst precipiteren;
c. het al of niet optreden van vlokvorming correspondeert
niet met de reductie van de zeta-potentiaal.
In de praktijk zal deze vorm van coagulatie vaak optreden. Een van
de redenen is, dat meestal gewerkt wordt bij een pH van 7 a 8,
waarbij precipitatie van Fe(OH)3 en Al(OH)3 vrij gemakkelijk op-
treedt.
Het zal duidelijk zijn, dat de fosfaatverwijdering bij de afvalwa-
terzuivering een precipitatieproces is, voor zover het opgeloste
fosforverbindingen betreft.
Stumm en 0't4elia72 maken het verband tussen adsorptieve coagulatie
en neerslagvorming duidelijk. Zij tonen aan dat beide methoden el-
kaar min of meer aanvullen. In fig. 3 is de coagulatie met behulp
van Fe- of Al-zouten bij constante pH echematisch weergegeven voor
een aantal concentraties aan colloidaal materiaal. uitgedrukt in
een oppervlakteconcentratie, omdat dit voor adsorptie van
eel belang is.
Fig. 3. Schematische weergave van de coagulatie met Fe- of Al-zou-
ten bij constante pH
U i t deze figuur blijkt, dat bij een lage concentratie SI aan col-
lofdaal materiaal geen adsorptieve coagulatie optreedt omdat het
beschikbare oppervlak te klein is.
Verhoging van de dosering leidt ten slotte tot precipitatie van
Fe(OHj3 of Al(OH)3. Wordt nu de colloidconrentratie verhoogd tot
bijvoorbeeld S3, dan treedt wel een adsorptieve coagulatie op. Dit
is tevens een verklaring voor de in de praktijk soms toegepaste do-
sering van bentoniet (een bepaald type minerale klei) of geacti-
veerd kiezelzuur. Beiden verhogen namelijk het voor adsorptie be-
schikbare oppervlak, hetgeen leidt tot uitvlokking bij een Fe- of
Al-dosering, die aanmerkelijk lager is dan die, welke voor precipi-
tatie is vereist.
Samenvattend kan gesteld worden dat van de beschreven mechanismen
de adsorptieve coagulatie de meest optredende vorm is. In de prak-
-