Generieke en specifieke teksten cse 2012, vwo - Examenblad.nl

More documents

Recommendations

Info

Die oosterse idylle kwam echter steeds meer onder druk te staan. Het industriële Westen rukte in ras tempo op. Hoewel ze er zelf natuurlijk ook een product van waren, werd die verwestersing door veel reizigers zeer betreurd: hun ‘onbedorven’ Oosten dreigde het loodje te leggen. Steeds dieper moesten ze de binnenlanden intrekken op de vlucht voor de westerse invloed. Vanuit hun wijkplaatsen schreven ze bittere commentaren vol scherpe en venijnige cultuurkritiek op de moderne, westerse samenleving. Bron: Jan de Hond, Verlangen naar het Oosten. Oriëntalisme in de Nederlandse cultuur. Circa 1800-1920, Leiden 2008, p. 268-p. 269 15
SPECIFIEKE TEKSTEN - HET NABIJE OOSTEN Strijd om de macht (711-1492) In de achtste eeuw staken Arabische troepen vanuit Noord-Afrika de Middellandse Zee over naar het Iberisch schiereiland. Hun hulp was ingeroepen door zonen van de Visigotische koning Wittiza, die zijn macht dreigde te verliezen. De Arabieren namen echter zelf de macht over en kwamen tot ver in het noorden van het huidige Spanje en Portugal. In de eeuwen die daarop volgden werd de macht van de Arabische, islamitische heersers heel geleidelijk weer teruggedrongen door strijders van diverse christelijke koninkrijken. Deze verovering - de Reconquista (Spaans/Portugees voor herovering) - voltrok zich vanuit het noorden in zuidelijke richting, waarbij rond het midden van de dertiende eeuw alleen het koninkrijk Granada nog in handen van de moslims was. In 1492 werd ook Granada veroverd en onder christelijk bestuur gesteld. Moorse bouwkunst in Andalusië De Arabieren hebben het leven in het Iberisch schiereiland diepgaand beïnvloed. Dat is tot op de dag van vandaag nog zichtbaar, onder andere aan veel bouwwerken in Andalusië, de meest zuidelijke streek, die het langst in handen bleef van islamitische heersers. Om het christelijke deel van het land aan te duiden gebruikten de moslims de term “Ishbaniya”, terwijl het islamitische deel “al-Andalus” (Andalusië) werd genoemd. Vanaf de vijftiende eeuw is die naam alleen nog van toepassing op het uiterste zuiden van Spanje. De Hispano-islamitische architectuur ontwikkelde een eigen vormentaal, waarin oosterse en westerse invloeden mengden, maar waarin de islamitische architectuur wel duidelijk de boventoon voerde. Hoewel de Arabieren vaak voortbouwden op resten van Romeinse of Visigotische bouwwerken, werden het grondplan, de functies en decoraties van de gebouwen door de islamitische cultuur bepaald, en dan vooral door invloeden vanuit Noord-Afrika, waardoor benamingen als Moors en Hispano-Maghrebiaans ontstonden. “Moors” (van het Griekse mauros, dat “donker” betekent) was de benaming die de Griekse wijsgeer Lucianus gaf aan de autochtone, niet-negroïde bevolking van West-Afrika. Met het woord “Maghreb” (in het Arabisch “west”) wordt gerefereerd aan een West-Afrikaanse invloedssfeer, meer specifiek die van Algerije en Marokko. In de literatuur worden verschillende benamingen gebruikt voor de bijzondere architectuur uit Andalusië, maar of men nu spreekt van Moors, Hispano-islamitisch of Hispano-Maghrebiaans, altijd gaat het om een mengeling van invloeden afkomstig uit Arabische, Spaanse en berberse culturen. La Mezquita: de grote moskee van Córdoba Een bekend voorbeeld van islamitische architectuur uit de periode van de Arabische overheersing is de grote moskee van Córdoba. Emir Abd ar-Rahman bouwde de eerste delen in de jaren 785-787. In deze fase had het gebouw een vierkant grondplan met zijden van zeventig meter lang. Dit vierkant was verdeeld in twee rechthoekige ruimtes, een gebedsruimte en een voorhof. De gebedsruimte bestond uit één grote zuilenzaal, verdeeld in elf evenwijdige beuken. De tussenliggende arcaden hebben hoefijzervormige bogen, waarbij die in La Mezquita (in het Arabisch: “plaats waar de mens zich neerwerpt”) opvallen door hun dubbele boogconstructie. De 110 zuilen waarop de bogen rusten zijn afkomstig uit oude Romeinse en Visigotische gebouwen. In de zuidmuur bevindt zich een uitsparing, de mihrab, die de gebedsrichting aangeeft, in de regel is die gericht op de stad Mekka. De muur waarin deze nis zich bevindt heet de qibla. De qibla en de gebedsnis moesten bij de diverse latere uitbreidingen van de moskee steeds worden ‘verschoven’ omdat de gebedsruimte één grote ruimte diende te blijven. Daarbij werd de façade van de mihrab steeds rijker uitgevoerd, met complexe geometrische motieven in verguld mozaïek die geen stukje muur onbedekt lieten en waarin inscripties met de namen van de kalief en verzen uit de koran waren verwerkt. 16
Page 1 and 2: PUBLICATIE GENERIEKE EN SPECIFIEKE
Page 3 and 4: Algemene structuur Algemene structu
Page 5 and 6: In het thema ‘Wat van ver komt
Page 7 and 8: A Ca. 1470-1800 Rond het midden van
Page 9 and 10: economische invloed van het Westen
Page 11 and 12: voeten dat zijn beeld van het Weste
Page 13 and 14: verdedigers van een letterlijke Bij
Page 15: Een heel ander beeld van het Oosten
Page 19 and 20: Plattegrond van het Alhambra, naar
Page 21 and 22: Alhambra, koepel van de Sala de las
Page 23 and 24: Owen Jones Kennis nemen van de oost
Page 25 and 26: De ideeën van Jones en de boeken m
Page 27 and 28: Colenbrander ging eclectisch te wer
Page 29 and 30: althans zelden voor - en verschaffe
Page 31 and 32: Lane die zelf optekende in zijn Mod
Page 33 and 34: GENERIEKE TEKSTEN- HET VERRE OOSTEN
Page 35 and 36: Of course it was as individuals tha
Page 37 and 38: ceramiek, tapijten en meubelen - en
Page 39 and 40: Dit contrast vormt op zichzelf gede
Page 41 and 42: ‘A View of the Wilderness, with t
Page 43 and 44: Frank Lloyd Wright, Robie House, Ch
Page 45 and 46: Bruno Taut, Japanse lichaamsverhoud
Page 47 and 48: Bruno Taut en Gonkuro Kume, Villa O
Page 49 and 50: ereikt, maar zeker is dat deze ener
Page 51 and 52: vraagstukken. De eerste tekst die A
Page 53 and 54: van ruimte. Een huis wordt niet bes
Page 55 and 56: Shigeru Ban is een voorbeeld van ee
Page 57 and 58: GENERIEKE TEKSTEN - PRIMITIVISME In
Page 59 and 60: gardebeweging rond Michail Larionow
Page 61 and 62: vóór de renaissance), maar ook op
Page 63 and 64: MAGICIENS DE LA TERRE De tentoonste
Page 65 and 66: Objecten die tevoren als vreemde, g
Page 67 and 68:
Max Pechstein Ook in Berlijn - waar
Page 69 and 70:
Emil Nolde, Prophet, 1912, houtsned
Page 71 and 72:
motief kan ontleend zijn aan kinder
Page 73 and 74:
manier om iets anders te doen dan w
Page 75 and 76:
van zijn eigen lichaam en positie a
Page 77 and 78:
zodanig hebben hun beelden ook waar
Page 79 and 80:
woord ‘Standart’ verwijst naar
Page 81 and 82:
Rudi Fuchs ontmoette Lüpertz voor
Page 83 and 84:
opgelegd en dat dit leidt tot een v
Page 85 and 86:
Globalisering, engagement en hybrid
Page 87 and 88:
(zonder hoofden) in een groen labyr
Page 89 and 90:
Maar Walker confronteert ons niet m
Page 91 and 92:
Uit de snapshots die Villevoye tijd
Page 93 and 94:
Tan, in loops van drie tot vijf min
Page 95 and 96:
elangrijk mens, belangrijker dan Gi
Page 97 and 98:
tussen 1979 en 1981 ontstond. Het b
Page 99 and 100:
Yoshitomo Nara, Sprout the Ambassad
Page 101 and 102:
MANGA Manga is het Japanse equivale
Page 103:
Literatuurlijst van geciteerde lite
show all

Generieke en specifieke teksten cse 2012, vwo - Examenblad.nl

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?