Generieke en specifieke teksten cse 2012, vwo - Examenblad.nl

John Frederick Lewis, A Lady Receiving Visitors: The Apartment is the Mandarah, the Lower Floor of the House,
Cairo (The Reception), 1873, olieverf op paneel, 64 x 76, Yale Center for British Art, Paul Mellon Collection
John Frederick Lewis
De notities van Lane waren ook een bron van informatie voor de Victoriaanse schilder John
Frederick Lewis (1805-1876). In 1840 reisde Lewis naar Caïro waar hij tien jaar bleef wonen
en bijna zeshonderd aquarellen en tekeningen maakte. Het leven daar en de Oriëntaalse
kostuums en artefacten die hij verzamelde vormden de basis voor zijn werk: taferelen in de
woestijn, interieurs met harems en van moskeeën. Sommige werken stuurde hij vanuit Cairo
naar Engeland, maar de meeste werken die we van Lewis kennen (vervol)maakte hij en
stelde hij tentoon nadat hij in 1851 was teruggekeerd naar Londen. Aanvankelijk werkte hij
alleen in aquarel, maar vanaf eind jaren vijftig maakte hij ook werken in olieverf.
De enige gedetailleerde informatie over Lewis’ leven is afkomstig van de schrijver William
Makepeace Thackeray die hem in Caïro opzocht. In zijn Notes of a Journey from Cornhill to
Grand Cairo (1846) portretteerde Thackeray de schilder als een ‘Turkified European’ die in
een elegant Ottomaans huis woonde, compleet met een kameel en een gazelle op de
binnenplaats. Lewis gebruikte dit huis vaak als decor voor de haremruimtes die hij
schilderde, en soms liet hij zijn vrouw model staan voor de ‘vrouw des huizes’ of een van de
andere figuren. Zo ook in A Lady Receiving Visitors: The Apartment is the Mandarah, the
Lower Floor of the House, Cairo (later The Reception genoemd), dat Lewis in 1873, lang na
zijn terugkeer in Engeland, maakte. Het schilderij toont een mandarah, een traditionele
ontvangstruimte op de begane grond, waar de heer des huizes gewoonlijk zijn gasten
ontmoet. Hier heeft de schilder de vrijheid genomen om er een scène met vrouwelijke figuren
in te plaatsen. De groep figuren is uiterst gedetailleerd weergegeven, net als de architectuur
en de geometrische patronen in de houten raamwerken en vensters. De bedienden links zijn
gekleed naar de Egyptische mode met lange jurken, bijeengebonden broeken, hoofddoeken
en een fez (rode hoed).
Door al die detaillering wordt de indruk gewekt dat de kunstenaar iets typisch oosters
naar waarheid heeft afgebeeld, een indruk die nog versterkt wordt doordat de ordening van
de figuren in de rij overeenkomt met Egyptische regels ten aanzien van sociale status, zoals
29