oib ?<Y9 ^)

1609 nog de sterkte Willemstad werd aangelegd; ook op de westkust
vim het tegenoverliggende Ilalmaheira werden een paar ver­
sterkingen aangebracht. PAÜLUS VAN CAAHDEN had Makjan bemachtigd
en bet fort Tafasako (later Reeburg genoemd) behoorlijk versterkt
(1608). PiETER WILLEMSZ. VERHOEFF had op Banda Neira de sterkte
Nassau gesticht; en, nadat hij door de Bandaneezen verraderlijk was
vermoord, had SIMON JANSZ. HOEN dezen tot een verdrag genoodzaakt,
waarbij den Nederlanders de alleenhandel in specerijen opnieuw verzekerd
werd (1600); ook had hij in hetzelfde jaar Batjan bemachtigd
en daar het Spaansche kasteel in het fort Barneveld herschapen; on
in hetzelfde jaar had FRANS WITTERT op Motir het fort Nassau gebouwd.
Hoewel de macht der Compagnie in den Molukschen Archipel hierdoor
voldoende gevestigd was, moest men echter voortdurend zorgvuldig
op zijne hoede zijn, zoowel tegen de twijfelachtige trouw van
sommige Inboorlingen en de pogingen der Portugeezen om het verloren
gezag te herwinnen, als ook tegen den naijver der Engelschen.
Deze laatsten badden reeds in 1600 eene Oost-Indische Compagnie
opgericht, waren begonnen op Atjib, Bantam, Jakatra en de Molukken
handel te drijven vooral in specerijen, en trachtten dus steeds
de Inboorlingen hunne verdragen met de Nederlanders ten opzichte
van het monopolie te doen verbreken.
Middelerwijl was onze Compagnie ook in andere gewesten niet werkeloos
geweest. Met den Zamorin van Calicoet was een handels- en
vriendschapsverdrag aangegaan (1604), met onderscheidene Vorsten
op de Kust van Koromandel waren handelsbetrekkingen aangevangen
(1606—1608); te Bantam was met vergunning van den Sultan eene
steenen loge gebouwd (1623); te Gresik en 1)japara, mede op Java's
noordkust gelegen, waren factorijen opgericht; met den Vorst van
Djohor was een verbond gesloten (1606); de zuidwestkust van Nieuw
Guinea verkend (1605); Siam bezocht (1608); de verdragen met Atjib
waren vernieuwd (1608); met den Vorst van Sambas op Borneo's
westkust werd eene overeenkomst gesloten, waarbij hij zich verbond
uitsluitend met de Nederlanders handel te drijven, en daar eene loge
gesticht (1609) ('); en met Mangkasar op Celebes was handelsgemeenschap
aangeknoopt (1607). Ook Japan werd in 1609 door gezanten
der 0. I. Compagnie bezocht, die er de onderhandelingen aanvingen,
ten gevolge waarvan in 1616 door JACOB SPECX op het eiland Firando
eene factorij werd opgericht.
11
('J Deze post werd echter in 1023 weder verlaten tot na 1770.