Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
SLUISKADE <strong>11</strong><br />
n a v i s e t n a u t a<br />
PIET & INGE ZANDSTRA<br />
IN AUSTRALIE<br />
De Stella wilde<br />
Willem Barentz<br />
achterna<br />
<strong>ZEESTORIES</strong><br />
eindelijk een INTERVIEW met ED BRAND<br />
Clubmagazine van Watersportvereniging Almere Haven december 2007 nr. 19
2<br />
Dynamisch<br />
Wij willen veel en bewegen ons<br />
dynamisch. Wij worden met name<br />
gewaardeerd voor onze flexibiliteit,<br />
effectiviteit en deskundigheid.<br />
Ook iets voor u?<br />
Karmac Drukwerk BV Tel.: 0320 - 28 69 75<br />
Postbus 375, 82oo AJ Leystad drukwerk@karmac.nl<br />
Pascallaan 71, 8218 NJ Lelystad www.karmacdrukwerk.nl<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
COLOFON REDACTIONEEL EINDEJAARSBAL<br />
Bestuur:<br />
Voorzitter: Frits Draijer<br />
Secretaris: Roel Hoogeveen<br />
Penningmeester: Hans Steinhart<br />
2e penningmeester: Anton van den Berg<br />
Havencommissaris: Nico van Baarle<br />
Communicatiecommissie: Frank Seignette<br />
Motorbootcommissie: Nico van Baarle<br />
Evenementencommissie: Rinka Lassooy-Schippers<br />
Werkgroep Nieuwe Jachthaven: Jos Verhoeven<br />
Zeilcommissie: Michael Brouwer<br />
E: bestuur@wsvalmerehaven.nl<br />
Ereleden:<br />
Gerrit van Laar†<br />
Hans Oijers†<br />
Willem Angel<br />
Frans Beers<br />
Richard Colijn<br />
Roland Maes<br />
Dirk Wurtz<br />
Haven:<br />
<strong>Sluiskade</strong> <strong>11</strong>, Almere Haven<br />
Telefoon 036 531 75 17<br />
Fax 036 - 538 68 68<br />
Postbus 50153 1305 AD Almere Haven<br />
Havenmeesters:<br />
Piet Zandstra en Friso van Zuuren - bij calamiteiten te<br />
bereiken op 036 - 534 87 24 (Piet Zandstra) of 075<br />
- 622 95 12 en<br />
0654 - 692 855 (Friso van Zuuren)<br />
Administrateur:<br />
Barend Eversen - vanaf 1/1/08: vacature<br />
Bankrekening 30 10 50 899<br />
Postbankrekening 30 29 797<br />
t.n.v. WSV Almere Haven / Almere<br />
(lidmaatschapsnummer en reden betaling vermelden<br />
s.v.p.)<br />
Het havenkantoor is maandag, dinsdag, donderdag en<br />
vrijdag geopend van 9.00 tot 12.30 uur.<br />
Clubgebouw 10 Beaufort:<br />
John & Jopi Stalenberg<br />
Telefoon 036 - 531 73 17<br />
Internet:<br />
www.wsvalmerehaven.nl<br />
www.sluiskade<strong>11</strong>.nl<br />
info@wsvalmerehaven.nl<br />
Communicatiecommissie / Redactie <strong>Sluiskade</strong> <strong>11</strong>:<br />
Frank Seignette - hoofdredactie/aquisitie<br />
Frank Greiner - eindredactie en opmaak<br />
Nico van Baarle - technisch redacteur<br />
Frits Barendsen - internet en elektronische<br />
communicatie<br />
Rob Dijkstra - lay-out en pre-press<br />
Bert Imminga - externe communicatie<br />
Jan Mens - columnist<br />
Anna Nagtegaal - redactie/secretaris<br />
Annegré Nieuwenhuis - redactie<br />
Henk Kluvers - redactie<br />
Patrick Langley - redactie<br />
Druk: Karmac Drukwerk BV - Lelystad<br />
Reacties en kopij naar:<br />
commcie@wsvalmerehaven.nl<br />
postbus 50153 1305 AD Almere Haven.<br />
N.B.:<br />
Kwetsende, persoonlijk gerichte, politieke en/of anderszins<br />
beledigende kopij of ingezonden brieven worden<br />
niet<br />
opgenomen in het clubblad.<br />
Omslagfoto: schipper Bert Joosse van de Stella, toen<br />
nog onderweg naar Spitsbergen.<br />
Foto: Frank Seignette<br />
Waarde lezers en lezeressen,<br />
voor u ligt een extra dikke <strong>Sluiskade</strong>; er is deze<br />
keer heel wat te melden. Het seizoen zit er weer<br />
op; veel boten staan op de kant; de kussens<br />
liggen op zolder en de krabbers zijn uit het vet<br />
gehaald. Dank weer aan de havenmeesters die<br />
met hun tomeloze inzet en kunde onze boten<br />
weer veilig uit het water getrokken hebben en<br />
weer keurig op de bokken hebben gezet. Ik sta<br />
altijd weer verbaasd hoe ze met die hele combinatie<br />
over het terrein rijden en dan de boten via<br />
onmogelijk lijkende manoeuvres precies op de<br />
bok krijgen. Klasse!!<br />
Terugblik<br />
In het laatste nummer van het jaar kijk je altijd<br />
weer terug op wat er gebeurd is. Al met al hebben<br />
we toch wel een bewogen jaar achter de rug.<br />
Buiten de leuke zaken zoals een nieuwe voorzitter<br />
(zonder de oude tekort te willen doen), een<br />
nieuw erelid, ons 30 jarig bestaan, persoonlijk<br />
een geweldige tocht gemaakt, Ed Brand weer<br />
Nederlands Kampioen en veel nieuwe leden, zijn<br />
het overlijden van John van Lit en Johan Celie<br />
(hij was er nog bij, op het Eindejaarsbal, zie een<br />
van de fotootjes hiernaast) gebeurtenissen die<br />
je weer met beide voeten op de grond zetten.<br />
Hoe vergankelijk bepaalde zaken zijn wordt je zo<br />
erg hardhandig duidelijk gemaakt. Twee ikonen<br />
van de vereniging, die we node zullen missen.<br />
Hun familie en vrienden willen we natuurlijk heel<br />
veel sterkte wensen met dit verlies en de zware<br />
tijd die komen gaat.<br />
Vacature<br />
Oh ja, mocht u nog iemand weten die graag een<br />
administratieve rol op de haven wil vervullen?<br />
We zijn naarstig op zoek naar een nieuwe adminstratief<br />
medewerker/ster. Zie ook de advertentie<br />
op pagina 4.<br />
Kalenderfoto's!<br />
Tenslotte wil ik u nog dringend vragen om foto’s<br />
in te sturen voor de nieuwe WSV-kalender,<br />
als het even kan electronisch en in een hoge<br />
resolutie. Dit kan uiteraard via de email naar<br />
commcie@wsvalmerehaven.nl<br />
of, als u een of meer afdrukken wilt afgeven,<br />
via het havenkantoor.<br />
Met de feestdagen in zicht en hopelijk een beetje<br />
lekkere koude winter wil ik iedereen, namens<br />
de gehele redactie, een goed uiteinde en een<br />
even zo goed 2008 met veel watersportplezier<br />
toewensen.<br />
Tot volgend jaar!<br />
Frank Seignette<br />
Vergezeld van assistente Rinka en gewapend<br />
met een schilderijlijst, kiekte<br />
fotograaf / eindredacteur Frank Greiner<br />
(bijna) alle aanwezigen op het eindejaarsbal...Verspreid<br />
door dit blad staan<br />
ze afgedrukt. Binnenkort staan de foto's<br />
op de website van de WSV, waar u ze<br />
kunt downloaden.<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 3
4<br />
Iets voor u ? Of voor iemand die u kent?<br />
Wegens vertrek van de huidige administrateur zoekt het bestuur<br />
van Watersportvereniging Almere Haven:<br />
een zelfstandig werkende administratief medewerker (M/V)<br />
voor 16 á 20 uur per week<br />
Vanuit het havenkantoor ben je verantwoordelijk voor:<br />
de ledenadministratie<br />
de havenadministratie en<br />
de boekhouding van de watersportvereniging.<br />
Ook zorg je voor het verstrekken van informatie over het<br />
lidmaatschap en ben je gastheer/vrouw voor leden en passanten<br />
op de haven.<br />
Uiteraard zorg je voor een goede samenwerking met de<br />
collega’s, de bestuurders en de vrijwilligers van de vereniging.<br />
Je bent een initiatiefrijke organisator, accuraat en communicatief<br />
vaardig.<br />
Je hebt de nodige ervaring met computers, Microsoft Office en<br />
je bent in het bezit van een boekhouddiploma.<br />
Als je deze baan ambieert, stuur danvoor 16 januari 2008 een<br />
e-mail naar hans.steinhart@wanadoo.nl<br />
Hans Steinhart, penningmeester WSV Almere Haven<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
Beste mede watersporters,<br />
Een signaal van mijn computer verraadde dat<br />
er weer een mail binnen was gekomen, dit<br />
bericht was een memo van de redactie dat de<br />
sluitingsdatum met rasse schreden dichterbij<br />
komt.<br />
Ik had mij voorgenomen om met het schrijven<br />
nog te wachten tot na de laatste “mijn<br />
eerste”algemene ledenvergadering. Maar nu<br />
ben ik eigenlijk een beetje van mijn apropos<br />
vanwege het laatste nieuws dat morgen<br />
Johan Celie begraven wordt. Ik denk dat<br />
Johan aan niemand meer voorgesteld hoeft<br />
te worden, want zelfs ik, in de periode dat<br />
ik nog passief lid was, kende Johan. Johan<br />
woonde onderhand op de haven maar sliep,<br />
volgens mij, nog thuis. Een klein, doch sterk,<br />
dapper mannetje met een groot gevoel voor<br />
humor, een triest afscheid van onze levende<br />
mascotte.<br />
Terugblikkend op de laatste algemene<br />
ledenvergadering heb ik veel opgestoken van<br />
wat er zoal bij de leden leeft. Zoveel mensen,<br />
zoveel wensen, boeiend om te ervaren<br />
dat er tussen de leden<br />
onderling geen gebrek aan<br />
gesprekstof is. Maar hoe<br />
kunnen we dit omzetten<br />
in een constructieve<br />
communicatiestroom?<br />
Communicatie is niets meer dan inlichten<br />
en ingelicht worden. Nu is het gebruikelijk<br />
dat nagenoeg iedereen de communicatie<br />
ondermaats vindt, dit maak je in onze hele<br />
maatschappij in alle lagen van de bevolking<br />
mee en in het bijzonder daar waar de<br />
betrokkenheid groeit, met name in een<br />
vereniging.<br />
We trekken dan een hele grote broek aan<br />
en roepen door de gulp hoe slecht we wel<br />
niet geïnformeerd worden over allerhande<br />
zaken. Het klinkt altijd heel acceptabel en<br />
interessant, maar is dat de realiteit?<br />
Ik ben van mening dat het bestuur u op een<br />
correcte wijze informeert over de collectieve<br />
belangen, echter op individueel gebied wordt<br />
dit moeilijker, zeker als blijkt dat u iedereen,<br />
behalve de betrokkene, heeft geïnformeerd<br />
over uw probleem. In 9 van de 10 gevallen<br />
Wij hopen u te mogen<br />
begroeten op de<br />
nieuwjaarsreceptie op 13<br />
januari<br />
Frits Draijer -<br />
voorzitter WSV<br />
Almere Haven<br />
blijkt dan achteraf dat er wel óver de<br />
betrokkene is gesproken maar niet mét.<br />
Daarom wil ik nogmaals iedereen uitdagen<br />
om zijn grieven, wensen of wat dan ook<br />
altijd kenbaar te maken. Uiteindelijk<br />
vertegenwoordigen wij u en stemmen<br />
beleidsplannen af op uw wensen, waarover<br />
wij u vervolgens weer informeren.<br />
Dit vind ik communiceren.<br />
Zo sprak ik laatst nog iemand, een verhaal<br />
dat ik u niet wil onthouden ondanks mijn<br />
beperkte ruimte, die met een onvervalst<br />
mokums accent te kennen gaf dat de naam<br />
watersportvereniging beter veranderd kon<br />
worden in zeilvereniging. Op mijn vraag of<br />
hij e.e.a. wilde toelichten zei hij in hetzelfde<br />
accent dat de zeilclub wel erg dominant<br />
aanwezig was binnen de vereniging. Hij was,<br />
zoals u wel kunt raden de gelukkige bezitter<br />
van een motorboot. En heel verbouwereerd<br />
over mijn antwoord dat dit mede zijn schuld<br />
was. Omdat hij geen activiteiten ontplooit<br />
binnen zijn groep, is het wel erg kortzichtig<br />
anderen te verwijten wel actief bezig te zijn<br />
binnen hun groep. In deze context zie ik de<br />
opmerking van u als een compliment aan de<br />
zeilclub.<br />
Ja meheer zo kan je het ook bekijken, nou<br />
veel sukses met je werk en ik denk dat je wel<br />
een goeie voorsitter bent. (ik hoop het).<br />
Zo wordt, en is de functie van voorzitter al met<br />
al best wel boeiend en uitdagend, met zoveel<br />
mensen en evenzoveel wensen is er geen<br />
dag hetzelfde. Ik heb even met u terug geblikt<br />
over de afgelopen periode<br />
waarin natuurlijk nog veel<br />
meer is gebeurd zoals de<br />
feestavond die perfect<br />
was georganiseerd door de<br />
evenementencommissie,<br />
de vrijwilliger van het jaar; de prijsuitreikingen<br />
van de avondcompetitie, de langste reis van<br />
het afgelopen seizoen en noem maar op.<br />
Voor ons ligt weer een opzet van de nieuwe<br />
evenementen voor het komend jaar. Leuke<br />
en nieuwe ideeën voor ieder wat wils.<br />
De volgende keer blikken we weer vooruit en<br />
breng ik u op de hoogte van alle nieuwe ideeën<br />
en ontwikkelingen die ons allen aangaan.<br />
Tot slot wil ik u mede namens het voltallige<br />
bestuur alvast hele prettige feestdagen en<br />
jaarwisseling toewensen en vooral een heel<br />
gezond en voortvarend 2008.<br />
Wij hopen u te mogen begroeten op de<br />
nieuwjaarsreceptie op 13 januari.<br />
Met vriendelijke groet,<br />
Frits Draijer.<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 5
WWW.SCHEEPSDIEF.NL Ons adres: Onderwal 8 14<strong>11</strong> LV Naarden<br />
Telefoon 035 - 6942476 . Telefax 035 - 6949150 . info@scheepsdief.nl<br />
Groot assortiment, zeer vakkundige hulp, snelle levertijden en<br />
service op het gebied van o.a: kleding, scheepsbeslag, touwwerk,<br />
splitsen, motoronderdelen, verf / antifouling, onderhoudsmiddelen.<br />
Bekende merken: Gill, Gaastra, Magic Marine,<br />
Marine Pool, Dubarry, R.W., Sikkens, International, Epifanes,<br />
West Systems, Sailtron, ASA, Wichard, Besto, Plastimo, etc. etc.<br />
U bent van harte welkom bij “Scheepsdief” Watersport<br />
Van april tot september zeven dagen per week geopend<br />
U vindt ons in de Jachthaven van Naarden<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
WATERSPORT "OOST"<br />
MIDDENWEG 105 - 107<br />
AMSTERDAM<br />
TELEFOON 020-694 60 42<br />
BIJNA ALLES VOOR UW BOOT<br />
Touwwerk, Stootwillen<br />
Kompassen, Dieptemeters,<br />
Warmtekleding, Verlichting,<br />
Plotters, Besturingssystemen,<br />
Vlaggen, Noodsignalen,<br />
Jachtverven, Lieren,<br />
Zeilkleding, Reddingsvesten,<br />
Autopiloot,<br />
en nog veel meer; maar kom<br />
zelf kijken in onze zaak.<br />
U bent van harte welkom.<br />
DE SPECIAALZAAK VOOR DE DOE-HET-ZELVER<br />
LEDEN WSV ALMERE-HAVEN 10% KORTING<br />
WATERSPORT "OOST"
JOHAN CELIE<br />
1939 - 2007<br />
Kleed jij je maar uit......<br />
....waren voor mij gevleugelde<br />
woorden van Johan Celie, die<br />
altijd in het clubhuis te vinden<br />
was; daar at hij en nam er<br />
geregeld zijn neutjes en z'n zware<br />
shaggies tot zich. Helaas is hij<br />
op 26 november jl. in zijn slaap overleden.<br />
De eerste zin van dit stukje refereert<br />
aan een akkef ietje met mijn boot. Op een<br />
zonnige zaterdag ben ik samen met mijn<br />
ega uitgevaren en na een heerlijke dag op<br />
het water voeren we terug naar de haven.<br />
Vlak voor de haven zeilen naar beneden,<br />
motor aan. Maar hoe meer ik gas gaf, hoe<br />
moeilijker de motor liep. Zwarte prut uit de<br />
uitlaat, geen vermogen... de schrik sloeg me<br />
om ‘t hart.<br />
Snel bij de F-steiger aangelegd en de<br />
boel eerst maar even laten afkoelen. Al<br />
gauw kwamen de eerste belangstellenden<br />
aangelopen en na mijn relaas kwamen er<br />
dito analyses: ’t zijn de zuigerveren; ‘t is je<br />
koppakking; de oliepomp is naar de kl*te; de<br />
brandstofpomp heeft ‘t begeven; er zit een<br />
gat in de zuiger, en ga zo maar door. In ieder<br />
geval moest de motor eruit.<br />
Balend liep ik naar het clubhuis om met de<br />
nodige pilsen mijn verdriet te temperen.<br />
Aan het einde van de bar zat, zoals altijd...<br />
Johan:<br />
‘Heeee Frankie.....wat is het probleem?’<br />
Ik vertelde het hele verhaal compleet met<br />
alle goedbedoelde adviezen. Peizend lurkte<br />
hij aan z’n shaggie en nam een slok bier:<br />
‘Ik loop wel even mee’.<br />
Johan aan boord gehesen, de motor aan<br />
en na wat heen en weer geschakel, van<br />
werkstand naar vrij en visa versa, sprak hij:<br />
‘Kleed jij je maar uit.....!!’.<br />
‘Pardon??? ‘<br />
‘D’r zit rotzooi in je schroef’.<br />
Aldus geschiedde. In mijn onderbroek de<br />
plomp in, gewapend met een mes en op<br />
de tast haalde ik zeker 5 kilo wier uit mijn<br />
schroef. Na er zeker van te zijn dat alles<br />
eruit was, klom ik terug aan boord.<br />
De motor werd gestart. Na nog wat<br />
rookpluimpjes en de laatste bagger uit de<br />
uitlaat, begon het Bukhje weer als vanouds<br />
te lopen. Het vermogen was terug, de drap<br />
uit de uitlaat verdwenen en met een grijns<br />
van oor tot oor klom Johan weer van boord,<br />
mij druipend in de kuip achterlatend.<br />
Na een snelle douche en weer in de kleren<br />
ging ik naar het clubhuis, Johan overladend<br />
met biertjes en bedankjes. Die oude rot had<br />
het weer geklaard.<br />
We zullen hem missen.<br />
Frank Seignette<br />
JOHN VAN LIT<br />
1949 - 2007<br />
‘Glooooria’……nóg een keer......<br />
De ‘Waterpokken’ moeten het doen zonder John<br />
van Lit. Na een oneerlijke strijd van twee jaar is<br />
John op 3 november overleden en onder enorme<br />
belangstelling gecremeerd.<br />
Wij kennen John als een prettig, kritische en zeer<br />
aImabel persoon die altijd met veel energie en<br />
verve de nummers van de Waterpokken drumde.<br />
Met op de floortom, zijn wijntje en onafscheidelijke<br />
sigaar in de asbak.<br />
Lol….heel veel lol hebben we samen gehad om de<br />
nummers te oefenen en te spelen; soms gepaard<br />
met veel kritiek, soms tot ‘vervelens’ toe herhaald,<br />
maar altijd met heel veel lol.<br />
Samen met Ed Brand vormde hij de ritme-sectie en<br />
ging daarbij prat op het feit dat zij -John en Ed - de<br />
basis waren van de band en wij - de overigen - noodzakelijk<br />
‘kwaad’.<br />
We lieten ze maar in de waan….de basis was goed<br />
!!!<br />
Lourens van der Meij heeft de stokken op verzoek<br />
van John overgenomen.<br />
Hij is niet de vervanger van John.<br />
Hij is zijn opvolger.<br />
John is onvervangbaar.<br />
De ‘Waterpokken’<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 7
8<br />
Algemene Vergadering 22 november 2007<br />
Het verslag is van Annegré Nieuwenhuis<br />
Deze vergadering is de eerste vergadering die<br />
door de nieuwe voorzitter wordt voorgezeten, Frits<br />
Draijer. Hij heeft de afgelopen maanden gezien<br />
dat er veel gebeurt in de vereniging, ook door de<br />
vrijwilligers en hij is er trots op dit “hele gebeuren”<br />
als voorzitter te mogen vertegenwoordigen. Zijn<br />
ambitie is om tot 98% tevredenheid te komen en<br />
hiervoor een bestuur samen te stellen dat ook de<br />
ambitie heeft dit streven te halen.<br />
De voorzitter heeft eerst een paar mededelingen.<br />
De 1 e is dat in goed overleg is besloten dat<br />
Barend (Eversen, red.) met ingang van januari<br />
2008 een andere werkkring heeft gevonden en dat<br />
er gelegenheid is tot afscheid nemen tijdens de<br />
nieuwjaarsreceptie. Als 2 e informeert de voorzitter<br />
dat er een nieuw contract is getekend met John en<br />
Jopie voor het komende jaar (zie foto hieronder...).<br />
Na de ingekomen stukken en de behandeling<br />
van de notulen van de vorige vergadering, wordt<br />
het volgende punt op de agenda, de begroting<br />
2008, behandeld. De leden worden geïnformeerd<br />
door penningmeester Hans Steinhart. Als eerste<br />
meldt hij dat het goed gaat met de vereniging en<br />
dat derhalve het lidmaatschap en het liggeld voor<br />
2008 niet verhoogd zullen worden. Verder heeft hij<br />
aanvullende informatie bij de volgende posten:<br />
Baten clubhuis (er is een eenmalige korting<br />
afgesproken: voor de 1 e 4 maanden is geen pacht<br />
verschuldigd).<br />
Er zijn meer leden bijgekomen wat dus geresulteerd<br />
heeft in hogere inkomsten.<br />
De hoge kosten m.b.t. het clubblad zitten niet alleen<br />
in het drukken van het clubblad, deze betreffen ook<br />
andere zaken.<br />
Verder is er extra uitleg over de kosten van<br />
het drukwerk, kosten lidmaatschap KNWV,<br />
kosten evenementen (30-jarig bestaan haven),<br />
kosten Meeuwsen Ten Hoopen (accountant),<br />
huisvestingskosten en vrijwilligersvergoeding.<br />
Uiteindelijk wordt het voorstel voor de begroting<br />
met algemene stemmen aangenomen.<br />
Hierna volgt de (her)verkiezing van de bestuursleden.<br />
Er is nog even discussie over de manier van<br />
voordragen, derhalve stelt het bestuur voor in de<br />
pauze de statuten er nog even op na te slaan en dit<br />
punt gelijk na de pauze te behandelen. Uiteindelijk<br />
blijkt uit de statuten dat alles volgens de regels<br />
is gegaan en dat er overgegaan kan worden tot<br />
stemmen. De volgende bestuursleden worden<br />
gekozen:<br />
Nico van Baarle – havencommissaris,<br />
Mike Brouwer – zeilcommissie,<br />
Rinka Lassooy – evenementcommissie<br />
Roel Hoogeveen – secretaris.<br />
Hierna krijgt Jos Verhoeven het woord over de<br />
stand van zaken met betrekking tot de nieuwe<br />
jachthaven. Het wordt duidelijk dat er nog heel wat<br />
keren gesproken zal worden om de invulling (zoals<br />
onze WSV dat wil) rond te krijgen. De plannen lijken<br />
heel mooi, maar aan de praktische invulling (o.a.<br />
750 ligplaatsen, goed bereikbare winterstalling)<br />
mankeert nog wel het een en ander. Jos zal<br />
iedereen in ieder geval o.a. via het clubblad van de<br />
ontwikkelingen op de hoogte houden.<br />
Dan is het de beurt aan de voorzitters van de<br />
diverse commissies om een toelichting te geven<br />
op de activiteiten. Dit wordt vervolgens gedaan<br />
door Mike Brouwer (zeilcommissie), Frank<br />
Seignette (communicatiecommissie), Rinka<br />
Lassooy (evenementencommissie), Hans Steinhart<br />
(f inanciën).<br />
Na dit punt staat het voorstel voor het meerjarenplan<br />
op de agenda en Frits Draijer neemt het woord weer.<br />
Hij informeert over de volgende punten in volgorde<br />
van belangrijkheid: vernieuwing F-steiger, vervangen<br />
en opwaarderen werkcontainers, uitbreiding 230-volt<br />
voorziening op de steigers en van het grondkabelnet,<br />
groot onderhoud hefwagen en JCB, herstellingen<br />
hekwerken, opwaarderen hijs- en klimmateriaal,<br />
damwand vervangen bij de helling, vuilwaterstation,<br />
opbouw clubhuis, opwaardering bestrating. Het<br />
voorstel wordt door de leden goedgekeurd.<br />
Inmiddels is Frans Paternotte gearriveerd en hij<br />
informeert over de zelfwerkzaamheid. Voor 2008<br />
is er toch het een en ander veranderd en Frans<br />
legt de vernieuwde procedure uit. Iedereen wordt<br />
verzocht zich te melden bij de havenmeesters of bij<br />
het bestuur. Nadat er gewerkt is, ontvangt Frans de<br />
urenbriefjes. Dit jaar is er nog coulant omgegaan<br />
met niet (volledig) ingevulde en ondertekende<br />
urenbriefjes, maar dat is volgend jaar niet meer aan<br />
de orde. Alleen volledig ingevulde en ondertekende<br />
urenbriefjes wordt geregistreerd en uitbetaald.<br />
Tot slot volgt dan nog de rondvraag met vragen over<br />
het terugkeren van overleg van de dinsdagploeg met<br />
de havencommissaris, nieuwe speeltoestellen voor<br />
de speeltuin, inventaris van de gereedschappen,<br />
het opruimen van spullen na het klussen aan de<br />
boten (sommige leden laten allerhande rommel<br />
liggen). Frits Draijer geeft aan dat het bestuur alle<br />
voorstellen/opmerkingen zal meenemen in het<br />
bestuursoverleg om te kijken wat hier aan gedaan<br />
kan worden en verzoekt een ieder calamiteiten in<br />
ieder geval te melden aan de havenmeesters en<br />
het bestuur zodat er adequaat op gereageerd kan<br />
worden.<br />
Als alle punten van de agenda behandeld zijn, sluit<br />
de voorzitter de vergadering en dankt een ieder voor<br />
zijn constructieve inbreng. <<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
Ben en Marja Geersema zullen we minder<br />
gaan zien. Omdat ze heel lang zeer actief zijn<br />
geweest voor de WSV (als wedstrijd/startschip, als<br />
prominent lid/voorzitter van de Werkgroep Nieuwe<br />
Jachthaven) vroeg Annegré Nieuwenhuis van de<br />
redactie hen om commentaar. Ben antwoord over<br />
het hoe en waarom van hun afscheid:<br />
"Deze ommezwaai is ingegeven door een reeds<br />
lang gekoesterde wens -en inmiddels ook<br />
een beslissing- om niet tot mijn 65 e te gaan<br />
werken. Eerst hebben we gedacht aan een soort<br />
Wanneer ben je lid geworden van<br />
de haven en waarom koos je voor<br />
Almere?<br />
De eerste keer in 1981, we woonden<br />
toen al enige tijd in Almere en onze<br />
boot lag in Amsterdam. De boot<br />
wat dichter bij huis en een ander<br />
vaargebied was voor ons de<br />
belangrijkste reden om lid te<br />
worden van de WSV. In 1987<br />
hebben we de boot verkocht,<br />
in 1988 ben ik mijn eigen<br />
bedrijfje begonnen en we wilden<br />
wat reserves hebben voor de<br />
aanloopperiode.<br />
In die jaren zijn we met een<br />
caravan met vakantie door<br />
Europa getrokken en eindigden<br />
we steevast ergens in een<br />
haventje om vervolgens een<br />
terrasje te zoeken en bootjes<br />
te kijken.. Het was dus te<br />
verwachten dat er een volgende<br />
boot zou komen en dat gebeurde in<br />
1993, een Grand Banks 36 Classic,<br />
de BLUE.<br />
Wat vond je destijds van de<br />
vereniging?<br />
In de eerste fase hadden we eigenlijk<br />
met niemand contact, we gingen elk<br />
weekend weg en gebruikten de haven<br />
vooral als ligplaats. Wel merkten we<br />
de saamhorigheid op die ook toen of<br />
misschien juist toen al bestond. Zo<br />
zijn we, bij het tijdens de hijsdagen op<br />
de kant zetten van onze toenmalige<br />
boot (een Neptunus 140 twin), zo<br />
goed geholpen door mensen als Piet<br />
Zandstra, Bob Griep, Bob Leijbrink en<br />
anderen dat we ons al snel met de<br />
vereniging verbonden voelden.<br />
Hoe raakte jij -en Marja uiteraard<br />
ook- zo nauw betrokken bij het<br />
wedstrijdzeilgebeuren en hoe<br />
lang ben je start- en f inishschip<br />
geweest?<br />
In september 1995 werden we<br />
gevraagd door Harry van der Starre<br />
of we mee wilden doen met de Grote<br />
Oost en of we dan de wedstrijdvloot<br />
wilden starten.<br />
Niet gehinderd door enig inzicht<br />
hebben we ja gezegd en zo gebeurde<br />
het dat wij zaterdagochtend in de<br />
stromende regen een stel zeilschepen<br />
startten op basis van de aanwijzingen<br />
die wij van deze en gene ontvingen,<br />
vervolgens met windkracht 7 naar<br />
Hoorn zijn gevaren en daar in de kom<br />
alle schepen die binnen kwamen<br />
hebben afgetoeterd. Ja álle schepen,<br />
want wie nou van de WSV was, dat<br />
wisten we niet. We hebben toen een<br />
heerlijk weekend gehad met een<br />
grote groep zeilers die ons warm<br />
verwelkomden en zo bleek, wel van<br />
een feestje hielden.<br />
winterappartement en dan s’zomers varen, maar<br />
inmiddels zijn we tot de conclusie gekomen dat de<br />
combinatie wonen en water ook zeer aantrekkelijk<br />
is. Een huis aan het (vaar-)water dus.<br />
Als je dan een beetje om je heen gaat kijken<br />
waar wonen goed is te combineren met varen<br />
en aantrekkelijk vaarwater, dan komen een paar<br />
gebieden, bijvoorbeeld in Friesland en in Overijssel<br />
in gedachte. We zijn ons nu aan het oriënteren en<br />
pas als het huis is verkocht komen de volgende<br />
stappen."<br />
Ben je door deze betrokkenheid in<br />
de commissie Nieuwe Jachthaven<br />
“terechtgekomen” of had dit een<br />
andere oorzaak?<br />
Nee, dat had een andere oorzaak.<br />
Tijdens een ledenvergadering ergens<br />
in 1994 of zoiets is een groep<br />
mensen bij elkaar gekomen, zij wilden<br />
het bestuur een advies uitbrengen<br />
over het verder professionaliseren<br />
van de WSV. Vrij snel daarna werd<br />
bekend dat de gemeente plannen<br />
ontwikkelde voor een revitalisatie<br />
van de kuststrook en is door deze<br />
groep mensen de commissie 2000<br />
opgericht. Ook nu was het de bedoeling<br />
het bestuur te ondersteunen en te<br />
adviseren, we dachten toen nog dat<br />
dat in het jaar 2000 zijn beslag zou<br />
krijgen, inmiddels weten we beter.<br />
Waar lag je grootste uitdaging in<br />
deze commissie?<br />
Eigenlijk waren er twee uitdagingen,<br />
de eerste was er voor te zorgen<br />
dat de WSV de enige en exclusieve<br />
gesprekspartner van de gemeente<br />
zou zijn bij het verder ontwikkelen van<br />
de plannen met de jachthaven; en dat<br />
is ook gelukt.<br />
De tweede was er voor te zorgen dat<br />
de vereniging in deze ontwikkelingen<br />
haar graantje mee zou kunnen pikken<br />
en als het even kan een paar zakken<br />
graan.<br />
Het is nog lang niet af, maar ik denk<br />
dat de bouwstenen ruimschoots<br />
aanwezig zijn om ook dat punt<br />
voor elkaar te krijgen en met de<br />
uitstekende samenstelling van deze<br />
werkgroep moet dat lukken, daar ben<br />
ik van overtuigd.<br />
Heb je inmiddels al een invulling<br />
voor al die vrije uren die je nu<br />
wel moet overhouden?<br />
Nog niet echt, maar we hebben<br />
ons nog nooit verveeld, dus<br />
daar zijn we niet zo bang voor.<br />
We hebben om te beginnen een<br />
paar mooie f ietsen gekocht en<br />
te zijner tijd zal er beslist wel<br />
weer een boot komen: dat weten<br />
we nu al. Het is gewoon even<br />
wachten totdat we weten waar<br />
we gaan wonen en wat voor boot<br />
daar het beste bij past. Eerst<br />
gaan we ons huis in Almere<br />
verkopen en dat duurt misschien wel<br />
even. Ondertussen genieten we van<br />
de dingen die niet meer móeten en<br />
mijmeren we over de dingen die niet<br />
meer gebeuren.<br />
Als jullie dat nieuwe huis vinden en<br />
Almere gaan verlaten, wat zul je dan<br />
het meeste missen?<br />
Eigenlijk hopen we dat we niets en<br />
niemand zullen missen en dat al onze<br />
plezierige contacten, zij het op een<br />
andere manier, ook dan gecontinueerd<br />
zullen worden. Als het zover is zullen<br />
we daar dan ook ons best voor doen.<br />
Wat we natuurlijk wel zullen missen<br />
zijn de zeilavonden, de feestjes en<br />
niet te vergeten de Waterpokken die<br />
we veel succes wensen.<br />
Tot slot willen we nog graag weten<br />
wat het leukste, grappigste of<br />
interessante moment of voorval is<br />
geweest wat jij hebt meegemaakt<br />
op de haven.<br />
Er zijn heel veel leuke en interessante<br />
momenten geweest. Een van de<br />
dingen die we ons altijd zullen blijven<br />
herinneren is die dag in mei 2000 dat<br />
wij na de maidentrip vanuit Oostende<br />
met Ed en Ineke Brand aan boord<br />
met ons nieuwe schip, de Grand<br />
Banks 42 Classic OUT OF THE BLUE<br />
de haven binnen kwamen en werden<br />
opgewacht door een grote groep<br />
mensen met muziek, drank en heel<br />
veel gezelligheid, zo’n welkom gun je<br />
iedereen. <<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 9
10<br />
E<br />
De Revival<br />
ind vorig jaar kon<br />
ik heel onverwacht<br />
onmiddellijk gebruik maken van de<br />
vroegpensioenregeling. Het voorjaar<br />
gebruikt om de techniek van mijn zeiljacht<br />
REVIVAL eens goed aan te pakken. Het<br />
Yanmar motortje van 12 pk had zijn<br />
beste tijd gehad. Via Marktplaats een<br />
weinig gebruikte vervanger gevonden<br />
en ingebouwd. De electrische installatie<br />
aangepast en waar nodig herzien.<br />
Met zoveel tijd tot mijn beschikking kon<br />
ik mooi voor langere tijd naar de Oostzee.<br />
Ik ben er al vaker geweest en vind het<br />
nog steeds een prachtig zeilgebied.<br />
Begin juni solo vertrokken, via een<br />
staande-mast-route naar Lauwersoog,<br />
met een tussenstop in Norderney -<br />
Cuxhaven - Gieselaukanaal – Holtenau.<br />
Door naar Heiligenhaven, dan om de<br />
hoek naar Grossenbrode, een f ijne<br />
ankerplaats in een afgesloten baai, die in<br />
de 2 e wereldoorlog voor watervliegtuigen<br />
was aangelegd.<br />
Geen wind, dus even relaxen.<br />
Vandaar naar Rerik aan de Salzhaff,<br />
slechts een nacht gebleven, er werd W<br />
5-6 Bft verwacht voor de volgende dag.<br />
Niet zo f ijn om van lagerwal slingerend<br />
door een ondiepe, niet betonde geul<br />
tussen de stenen door naar buiten te<br />
varen...<br />
De buurman in de jachthaven van<br />
Warnemünde adviseerde me om naar<br />
het Boddengewässern en het eiland<br />
Ruegen te gaan, het zou er volgens hem<br />
wonderschoon zijn.<br />
Hij heeft niet teveel gezegd, het is er echt<br />
heel mooi, een soort Biesbos, maar dan<br />
op grotere schaal en prachtige natuur<br />
met overal ankerplaatsen en idyllische<br />
haventjes, maar ook veel ondieptes<br />
en grote stenen onder water, en smalle<br />
betonde vaargeulen.<br />
Volgens de TÖRNFÜHRER Ostseeküste<br />
Postcommunistische humor: de motor van een trabant verbouwd tot bierpomp...<br />
ANKERWA<br />
van Jan Werner was er een mooie<br />
beschutte ankerplaats in de Lebbiner<br />
Bodde. Er werd wel harde wind verwacht<br />
uit W tot ZW, maar op die ankerplek zou<br />
dat dus geen probleem moeten zijn.<br />
Bij het invaren werd ik begroet door een<br />
zeehond, die speels om de boot heen<br />
dartelde.<br />
Er kwam een rubberboot aangevaren en<br />
er werd geroepen: Dino, Dino en de<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
CHT / NACHTWACHT
De uitzending van het KRO tvprogramma<br />
Spoorloos over<br />
het vinden van de vader van<br />
Piet Zandstra heeft heel wat<br />
reacties los gemaakt. Hoe is het<br />
allemaal zo gekomen? Annegré<br />
Nieuwenhuis ging op onderzoek.<br />
Lang niets gehoord<br />
Ongeveer 10 jaar geleden had Piet's vrouw<br />
Inge een brief geschreven naar de redactie<br />
van het programma Spoorloos. Daar is<br />
nooit een reactie op gekomen tot er vorig<br />
jaar rond deze tijd gebeld werd. Er werden<br />
foto’s opgevraagd en hoewel de hoop van<br />
Piet eigenlijk al vervlogen was, volgden er<br />
eind april/begin mei opnamen bij Piet thuis<br />
en op de haven. Ook kreeg Piet in maart<br />
een oproep om wangslijm te laten afnemen<br />
om een dna-onderzoek te doen. Hoewel<br />
de programmamakers er alles aan deden<br />
om de meeste zaken tot aan de uitzending<br />
geheim te houden, begrepen Piet en Inge<br />
wel dat er iets (of iemand) moest zijn,<br />
omdat het ziekenhuis waar het wangslijm<br />
werd afgenomen, nog zat te wachten op<br />
dna van de “tegenpartij”, “dat moest<br />
namelijk nog binnenkomen”. Achteraf bleek<br />
dat ze de broer van Piet, John Pek, toen al<br />
hadden gevonden in Australië en hem ook<br />
in maart gevraagd hadden “materiaal” af<br />
te staan voor een dna-test. John Pek heeft<br />
toen gedacht dat het om een neef ging met<br />
wie de familie al jaren lang geen contact<br />
meer had.<br />
DNA-test<br />
Na het dna-onderzoek en de opnames<br />
in het voorjaar bleef het stil tot eind<br />
september. Toen kwam de KRO bij Piet<br />
thuis om hem en zijn vrouw het resultaat<br />
te laten zien van de zoektocht. Pas op dat<br />
moment wist Piet echt zeker dat hij een<br />
halfbroer en -zus had - John en Jenny Pek.<br />
Vanaf dat moment ging het heel snel, want<br />
Piet en Inge zagen het resultaat van de<br />
zoektocht op een maandag; de woensdag<br />
daarop vertrokken ze al naar Australië!<br />
12<br />
Ze zijn in totaal 10 dagen weggeweest<br />
waarvan ze er al 4 dagen kwijt waren aan<br />
de heen- en terugreis.<br />
Ontmoeting eerst niet zeker<br />
Eenmaal in Australië moesten ze nog één<br />
dag wachten en toen was dan het grote<br />
moment daar. Het is mede aan de kinderen<br />
van John Pek te danken dat de ontmoeting<br />
heeft plaatsgevonden, want John was in<br />
eerste instantie dusdanig geschrokken<br />
van het nieuws dat hij in geen ontmoeting<br />
wilde. Het is natuurlijk ook wel een enorme<br />
schok als je op de 67 e te horen krijgt dat<br />
je nog een broer hebt. Na enig aandringen<br />
van zijn kinderen die het allemaal wel<br />
“leuk en spannend” vonden, heeft hij toch<br />
toegestemd. Opvallend genoeg was er<br />
vanaf het eerste moment een klik tussen<br />
de beide broers en konden ze het heel<br />
goed samen vinden. Ook vonden ze heel<br />
wat overeenkomsten in hun persoonlijke<br />
geschiedenis, zowel qua werk als met<br />
betrekking tot de kinderen, zoveel eigenlijk<br />
dat dat geen toeval meer genoemd kon<br />
worden.<br />
Uiteindelijk was alleen de ontmoetingsdag<br />
onder regie van de KRO, maar de overige<br />
dagen was de omroep er niet meer bij. Het<br />
contact werd heel close in die dagen en<br />
John wilde toen ook alsmaar bij Piet in de<br />
buurt zijn. Hij vertelde het verhaal overal<br />
en aan iedereen die het maar wilde horen,<br />
zelfs aan wildvreemde mensen.<br />
Terug naar huis<br />
Het afscheid in Australië werd mede<br />
daardoor heel moeilijk en emotioneel en<br />
Piet en Inge hebben op de terugweg op een<br />
gegeven moment tegen elkaar gezegd dat<br />
ze het er niet meer over gingen hebben,<br />
want dan bleven ze huilen. Piet gaf zelf<br />
later aan dat hij, hoewel hij een emotioneel<br />
mens is, niet gedacht had dat hij dit zo<br />
zou voelen - maar hij is er heel blij om. Hij<br />
heeft bij het afscheid een speciale vogel<br />
(een beeldje - geen echte) gekregen, een<br />
coocabura, een typische Australische vogel<br />
en verder natuurlijk ook foto’s van zijn<br />
vader en van zijn broer en zus. Piet is heel<br />
blij met deze foto’s en op sommige foto’s is<br />
de gelijkenis met bijvoorbeeld Piet’s eigen<br />
zoon treffend.<br />
Eenmaal thuis heeft Inge dagelijks<br />
e-mailcontact met Jenny, en ook met een<br />
zoon van Jenny die in Londen woont en<br />
werkt. Deze zoon heeft al aangegeven graag<br />
een keer Piet en Inge te willen opzoeken in<br />
Almere. Verder zijn Piet en Inge druk bezig<br />
om cadeautjes in te slaan om die in een<br />
kerstpakket naar Australië te sturen. En<br />
moeten ze dus ook uitzoeken wat je wel en<br />
niet kunt sturen, en hoe lang zo’n pakket<br />
erover doet en wat de kosten zijn om zoiets<br />
helemaal naar Australië te sturen. Ook gaat<br />
Piet Engels leren omdat hij heeft gemerkt<br />
met zijn “steenkolenengels” niet zo ver te<br />
komen en Inge steeds moet vertalen. De<br />
zoektocht mag dan wel geëindigd zijn, maar<br />
eigenlijk is het nu pas echt begonnen!<br />
Grootste wens<br />
Piet’s grootste wens op dit moment is<br />
om binnen nu en twee jaar zijn broer en<br />
zus weer te gaan bezoeken in Australië,<br />
maar omdat het een dure reis is, kan dat<br />
misschien toch nog moeilijk worden. Voor<br />
zijn broer geldt eigenlijk hetzelfde. Hij zou<br />
Piet hier graag willen komen opzoeken maar<br />
hij heeft ook maar een klein pensioen.<br />
Voorlopig blijft het in ieder geval bij veel<br />
e-mailen en pakketjes sturen en elkaar<br />
dus op die manier maar eens beter leren<br />
kennen.<br />
N.B.:<br />
Voor iedereen die de uitzending gemist<br />
heeft en deze toch nog een keer zou<br />
willen zien, niet getreurd. Bij voldoende<br />
belangstelling is het plan opgevat om de<br />
uitzending nogmaals in het clubhuis te<br />
laten zien op een gezellige winteravond.<br />
Belangstellen kunnen zich melden bij Piet<br />
of bij Jopi.<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
v.l.n.r.: John, Jenny, Piet en Inge<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 13
WILLEM BARENTZ ACHTERNA!<br />
Op 14 maart 2008 gaat Bert Joosse,<br />
de schipper van de langste tocht<br />
door een WSV-er in 2007, een van<br />
zijn intussen roemruchte presentaties<br />
houden over deze monstertocht.<br />
Komt allen, maar lees hier vast een<br />
voorproefje van een van zijn bemanningsleden,<br />
Jan Pietersma...<br />
Na in 2005 de zeiltocht ‘Driehoek<br />
Noordzee’ weer te hebben gevaren met<br />
mijn zeilmaten Bert en Frank, besluiten wij<br />
voor de derde maal er iets bijzonders van te<br />
maken. Maar hoe?<br />
Bert heeft het idee om rond IJsland te<br />
zeilen, maar dit plan valt af omdat we<br />
misschien maar 8 weken vakantie kunnen<br />
regelen. De wind zou in die buurt uit de<br />
verkeerde hoek komen waardoor we meer<br />
tijd nodig zouden hebben. Daarom opper ik<br />
het idee om naar Spitsbergen te varen zoals<br />
Willem Barentz. Bert en ik zijn het een en<br />
ander gaan uitzoeken met betrekking tot<br />
windrichting en ijsberen. Spitsbergen blijkt<br />
bezeilbaar in de periode die wij in gedachten<br />
hebben. Dus nu bij de baas 8 weken<br />
vakantie regelen.<br />
September 2005 krijg ik van mijn baas<br />
groen licht om in 2007 8 weken op zeiltocht<br />
te gaan. Bert die een dierenspeciaalzaak<br />
heeft, kreeg na een goed gesprek zijn<br />
vrouw en personeel achter zich. Immers zij<br />
moesten tijdens zijn afwezigheid de zaak<br />
draaiende houden. Nu op naar Frank om<br />
hem het plan voor te leggen (hij wist nog<br />
steeds van niets). Frank - een grote prater -<br />
werd toch wel even stil en wilde deze unieke<br />
kans maar wat graag met beide handen<br />
aangrijpen.<br />
Dan is het snel februari 2006; tijd om een<br />
planning te maken en ook van wat er nodig<br />
is voor onderweg en om op de plaats van<br />
bestemming aan te kunnen komen. Het is<br />
teveel om nu op te noemen, wel staat de<br />
inwendige mens hierin centraal.<br />
Op 16 juni 2007 is de dag daar. Vanuit<br />
Den Helder zeilen we ’s morgens met<br />
mooi weer het Molengat uit richting Kirkwall<br />
(Schotland) en dat is ± 4 á 5 dagen varen.<br />
We steken keurig netjes ‘haaks’ het<br />
scheepvaartverkeersscheidingstelsel over.<br />
(Een paar jaar geleden hebben wij dat niet<br />
gedaan en dat kwam ons duur te staan met<br />
een boete van € 500,--). Het wordt hier wat<br />
minder druk met schepen en al gauw komen<br />
de eerste booreilanden in zicht. Het bord<br />
‘Ascom’ heb ik niet op de boorplatforms<br />
gezien, anders had ik m’n collega’s nog<br />
gedag kunnen zeggen.<br />
Het begin is er. Frank heeft een<br />
wachtschema gemaakt (3 uur op, 6 uur af)<br />
waaraan we ons tot Kirkwal zullen houden.<br />
14<br />
Dit schema hebben we elke keer gebruikt<br />
als we meerdere dagen achtereen op zee<br />
varen. Ook als je geen wacht hebt moet je er<br />
af en toe uit om de zeilen te wisselen. Dat<br />
geeft niet; je krijgt er juist een f ijn gevoel<br />
van, want je houdt van zeilen.<br />
De reis naar Kirkwal verloopt voorspoedig.<br />
Schotland is een mooi land, zeker als je<br />
van wandelen en whisky houdt. Nu eerst de<br />
windvaan-stuurautomaat repareren voor we<br />
koers zetten naar Lerwick (Schotland).<br />
De Shetlandeilanden zijn het middelpunt<br />
van de wereld volgens een bewoonster. Zij<br />
legde me uit, en er was geen speld tussen<br />
te krijgen, dat er een paar veerdiensten zijn<br />
die alleen tussen Schotland, Noorwegen, de<br />
Faroe-eilanden en IJsland varen. Zij verzorgt<br />
het radioverkeer en dus bestaat de rest niet!<br />
Helaas zit het weer bar tegen. De<br />
weersvoorspellingen en Gripf iles geven<br />
steeds geen of juist veel wind uit het<br />
noorden aan. De meest gangbare wind in<br />
deze periode is westenwind. Daar hebben<br />
wij onze plannen op gebaseerd om in ± 10<br />
dagen naar de hoofdstad van Spitsbergen,<br />
Longyearbyen te zeilen, mits er geen ijs voor<br />
het fjord ligt.<br />
Nou ja, we zijn weer onder zeil en de vogels,<br />
zeehonden en dolf ijnen maken het gezellig<br />
en aangenaam, Het is wel goed opletten,<br />
omdat de wind opraakt en midden in de<br />
nacht bij het laatste stukje van Shetland<br />
zijn. Nu komt in dit gedeelte de waterstroom<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
uit het noorden en deze is zo sterk dat je<br />
met weinig wind achteruit vaart. Dus de<br />
motor bijzetten; wat een droefenis is: al die<br />
herrie! Gelukkig komt er wat meer wind.<br />
Maar die gaat steeds harder waaien van<br />
5 naar 6 naar 7 Bft. Dan maar de zeilen<br />
minderen en lekker doorvaren.<br />
Alleen …… de wind komt uit het noorden<br />
en we gaan dus wel de verkeerde kant op:<br />
richting IJsland! De golven worden hoger<br />
en hoger, we vliegen en donderen over en<br />
van de golven. De boot kan er tegen zoals<br />
in voorgaande zeiltochten al is bewezen.<br />
Maar ja, kunnen wij er wel zo lang tegen en<br />
bovendien willen we niet naar IJsland, maar<br />
naar Longyearbyen (Spitsbergen). Na een<br />
paar dagen van heen en weer kruisen komt<br />
het moment dat we moeten beslissen om<br />
<br />
de koers te verleggen. Midden in de nacht –<br />
het wordt intussen niet echt meer donker –<br />
besluiten we om de tocht naar Spitsbergen<br />
af te breken en naar Noorwegen te gaan.<br />
Noorwegen ligt op dat moment ± 270<br />
zeemijlen naar het oosten. De tijd die we<br />
gepland hadden om naar Longyearbyen te<br />
varen was op en we hadden nog net genoeg<br />
dieselolie om als de wind zou wegvallen,<br />
Noorwegen te halen.<br />
Nou, ze hebben ons besluit gehoord, wie<br />
weet ik niet, maar in de ochtend ging de zon<br />
schijnen en er was geen wind meer. Doffe<br />
ellende. Weer de motor bijzetten en een dag<br />
of drie op de motor naar Noorwegen varen.<br />
De navigatie doen we met de laptop.<br />
Om een onbekende haven aan te lopen<br />
gebruiken we wel papieren kaarten, ook<br />
voor het geval de stroom uitvalt. Ondanks<br />
dat we ± 50 kaarten bij ons hebben, hebben<br />
we niet álle kaarten van die lange Noorse<br />
kust. Moesten we eerst nog ± 30 mijl naar<br />
het zuiden varen om veilig met een papieren<br />
kaart een Noorse haven aan te lopen.<br />
Als je dan ’s nachts wacht loopt en de zee<br />
zo leeg is, geeft je dat wel een immens<br />
gevoel. Maar hoe nu verder? Spitsbergen<br />
ligt niet langer binnen ons bereik, maar<br />
misschien nog wel de Lofoten. Men zegt dat<br />
je tussen de fjorden door kan zeilen. Ja, je<br />
kan tussen de fjorden zeilen, alleen geen<br />
grote afstanden.<br />
Noren hebben de naam nogal nors te zijn.<br />
Dat hebben wij niet zo ervaren - eigenlijk<br />
zijn ze nogal verlegen. Wij hebben ze leren<br />
kennen als heel vriendelijk, behulpzaam en<br />
vrolijk.<br />
Het meest noordelijke punt waar we<br />
gekomen zijn is Trondheim. Daar heeft<br />
Frank via internet in een hotel de diplomauitreiking<br />
van zijn zoon kunnen ‘bijwonen’.<br />
Dan wordt het tijd plan de campagne voor<br />
de terugreis te maken met Bert als goeroe<br />
achter de laptop om een alternatief voor<br />
deze reis uit te kienen: Een tocht door de<br />
meest spectaculaire fjorden.<br />
Met z’n drieën hebben we de onvermijdelijke<br />
pittige gesprekken gevoerd, naast ook heel<br />
veel lachen en lol.<br />
Vanuit Skudeneshavn beginnen we heerlijk<br />
zeilend aan de terugreis. Totdat Bert ons<br />
midden in de nacht wakker maakt om, het<br />
was inmiddels weer hard gaan waaien, ons<br />
de zeilen te laten reven. Dat vonden Frank<br />
en ik maar niks, want we lagen wel lekker<br />
te schommelen in onze kooien. Oké, geen<br />
f lauwekul, het ging ondertussen weer f link<br />
tekeer met daarbij tegenwind. Hoe kon het<br />
ook anders, maar dit moet niet te lang gaan<br />
duren. Met zoveel wind komen we met ons<br />
motortje ook niet vooruit; dus dan maar<br />
doorzeilen.<br />
Gelukkig nam de wind na een dag of<br />
twee af, kon de motor aan en konden we<br />
rechtstreeks naar Den Helder varen om<br />
keurig op tijd thuis te komen.<br />
Daar zijn we binnengehaald door een<br />
armada van boten met familie en vrienden.<br />
Hebben we ons doel niet gehaald?<br />
Wij vinden van wel.<br />
Wij, Bert, Frank en ikzelf, hebben met elkaar<br />
een schitterende tocht gemaakt onder niet<br />
altijd even ideale weersomstandigheden.<br />
We zijn als drie goede zeilmaten vertrokken<br />
en als beste vrienden weer teruggekomen.<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 15<br />
Ledenbestand update <br />
Lidmaatschap opgezegd<br />
Lidnr Naam<br />
30 J. Timmer<br />
532 F. Noordman<br />
557 J.P. de Winter<br />
861 M. Brandsen<br />
1569 J.W. Snijders<br />
1920 R. Ooms<br />
2152 IJ.K. Wijnia<br />
2168 C. Slingenberg<br />
2196 R.J. Hoebe<br />
2314 H.J.C. Petersen<br />
2321 R. Mulder<br />
2345 M. Goores<br />
2355 P.J. Akkerhuis<br />
2442 M.H. van de Tol<br />
2472 P.J. Philipsen<br />
2501 P. Molen<br />
2526 O. Bos<br />
2531 A.T. Dorland v Beek<br />
2534 S.J.W. de Groot<br />
2543 M.M. van derGraaf<br />
2555 M. Seijsener<br />
2596 K.J.C. Balfoort<br />
2599 J.D. Meeuwis<br />
2603 J.C. Dekkers<br />
2626 J.M.Muller<br />
2674 L. Heemskerk<br />
2710 F.H. de Bruin<br />
2734 J.A. Hoeben-Touw<br />
2754 W.H.E. van Houten<br />
2785 G.C. Zee<br />
2817 J.F.W.M.Laarhoven<br />
2819 H.B.J. Bos<br />
2846 G. van der Meer<br />
2847 R. Constatin<br />
2859 D.J. van der Hilst<br />
2882 R. van den Dungen<br />
2899 A.I. Floridia<br />
2910 H.W. Gimpel<br />
2913 H.A.P. Somers<br />
16<br />
2916 W.A.G.H. Vos<br />
2944 J.W. van Rheenen<br />
2946 R. de Ronde<br />
2981 M. Regelmeijer<br />
2986 H.J. van Lavieren<br />
Dit jaar zijn onderstaande leden overleden op datum:<br />
203 R.J.E. Ruumpol 24-03-2007<br />
1833 Jan Slag 27-07-2007<br />
379 John van Lit 03-<strong>11</strong>-2007<br />
2131 Johan Celie 26-<strong>11</strong>-2007<br />
2783 Bob van der Waal <strong>11</strong>-12-2007<br />
Leden nieuw<br />
Lidnr Naam<br />
3044 R. Flotman Kimwierde 343<br />
3049 M.W. ter Hoeven Ineke Sluiterstraat 32<br />
3052 W.CHR. van Loenen Slingebeekstraat 48<br />
3053 M.M.J. Hartsink Zijpestraat 19<br />
3054 M.H. Stenenga Keiwierde 157<br />
3055 L. de Kromme Groenhof 84<br />
3057 A. van Nieuwenhuizen Blekerstraat 173<br />
3059 J. van Roekel Karbouwstraat 2<br />
3060 R.C.W. van Deutekom Okapistraat 16<br />
3061 R.R.A. Leenders Kajuit 7<br />
Ledenbestand per 27-<strong>11</strong>-07:<br />
(Hoofd)leden 544<br />
ereleden 6<br />
jeugdleden 6<br />
Buitengewoon leden 3<br />
begunstigers 9<br />
J22 14<br />
J24 5<br />
Totaal 587<br />
AGENDA 10 BEAUFORT / EVENEMENTENCOMMISSIE 2008<br />
Elke vrijdagvond: Klaverjassen<br />
Nieuwjaarsreceptie<br />
Zondag 13 januari vanaf 15.00 uur<br />
Het ontstaan van de navigatie. Het onderwerp is schipbreukelingen, drenkelingen en redders, de geschiedenis van het Nederlandse<br />
reddingswezen. Spreker is Henk Stapel, directeur van het Nationale Reddingsmuseum Den Helder.<br />
Donderdag 24 januari, aanvang 19.00 uur<br />
Alles over het schilderen van uw boven en onderwaterschip, van zowel polyester als stalen schepen<br />
Donderdag 14 februari, aanvang 20.00<br />
Koken aan boord. Het doel is met wat creativiteit aan boord een eenvoudige maaltijd kunnen bereiden;<br />
maaltijden die niet altijd alleen maar bestaan uit standaard pasta/rijst en saus uit en pakje of potje...<br />
Lucia Zwaanenburg van kookstudio Luzias' geeft deze lekkere workshop!<br />
Donderdag 6 maart, aanvang 20.00<br />
Traditioneel: Bert Joosse doet verslag van de langste tocht die een WSV-er maakte in 2007: Met de Stella naar Spitsbergen. Dat lukte niet<br />
helemaal, maar zijn verslag zal je van A tot Z boeien, ook al vanwege de vele prachtige foto's die Bert en zijn bemanning maakten.<br />
Donderdag 14 maart, aanvang 20.00 uur.<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
Even een terugblik over wat er het afgelopen<br />
jaar allemaal door de vrijwilligers van<br />
de dinsdag- en donderdag ploeg zoal<br />
is gepresteerd; voor een deel geheel<br />
zelfstandig, voor een deel als ondersteuning<br />
van toeleveranciers.<br />
Zo is er dit jaar een aantal extra steigers<br />
aangebracht, waarbij de vrijwilligers de<br />
afwerking hebben verzorgd. Bij het aanbrengen<br />
van deze steigers kon niet worden voorkomen<br />
dat delen van het voetpad en de daaraan<br />
grenzende groenstrook beschadigd raakten.<br />
Zowel dit voetpad en ook de groenstrook<br />
zijn weer in de oude staat teruggebracht en<br />
waar nodig zijn er een aantal verbeteringen<br />
uitgevoerd.<br />
Voorts is de nodige ondersteuning<br />
verleend aan het tot standkomen van het<br />
camerabewakingssysteem, het leggen van<br />
de daarvoor benodigde kabels, de daarbij<br />
behorende grondwerken en het weer<br />
aanplanten van het benodigde groen.<br />
Dan is er een fraaie afwasplaats aan het<br />
toiletgebouw verschenen, waarbij ook weer<br />
de nodige grondwerkzaamheden en nieuwe<br />
aanplant is gerealiseerd. Tevens is er bij deze<br />
afwasplaats een rustbank geplaatst om bij te<br />
komen van de afwaswerkzaamheden...<br />
Er is met vereende krachten een barbecue<br />
verschenen op de landtong, waarbij ook nog<br />
een aantal banken zijn geplaatst.<br />
Er is een uitbreiding van bergplaatsen van de<br />
bootjes voor het jeugdzeilen in elkaar gelast<br />
en geplaatst.<br />
Het voorterrein van de jollenhelling is opnieuw<br />
bestraat.<br />
De F-steiger is weer veilig begaanbaar<br />
gemaakt. Ook de G-steiger, en met name<br />
de overgang naar de brandstofsteiger is<br />
weer veilig beloopbaar gemaakt. Waarbij<br />
de waterzijde van de brandstofsteiger<br />
voorzien is van nieuwe steigerdelen en<br />
kunststofprof ielen, zodat u zonder schade<br />
aan uw boot zowel aan de afspuitplaats<br />
als de brandstofpomp kunt afmeren. Deze<br />
kunststofdelen zijn ook aangebracht bij de<br />
boothelling.<br />
Aan het kantoordeel van ons clubgebouw<br />
is veel aandacht besteed. Er zijn diverse<br />
slechte houtdelen vervangen en het geheel<br />
is van goede nieuwe verf lagen voorzien.<br />
De verlichting aan de buitenzijde van het<br />
kantoordeel is geheel vervangen door zeer<br />
zuinige LED-verlichting. De veldverlichting<br />
boven de wal ligplaatsen is voor een belangrijk<br />
deel vervangen.<br />
Het is bijna zo ver dat draadloos internet<br />
kosteloos beschikbaar gesteld kan worden<br />
aan leden en passanten.<br />
Er is weer veel tijd en aandacht besteed<br />
aan het schoonmaken en -houden van ons<br />
terrein.<br />
Al het groen is weer op niveau gebracht.<br />
De 230-volt kabel die elk jaar in de winter<br />
tijdelijk over de weg van het parkeer terrein<br />
lag, is nu ondergronds gemaakt.<br />
De boomwortels die van het parkeerterrein<br />
een heuvellandschap hadden gecreëerd<br />
zijn allemaal uitgegraven, verwijderd en de<br />
bestrating is weer vlak aangebracht.<br />
De vrijwilligers zijn ingevallen in de spaarzame<br />
situatie dat er géén havenmeester<br />
beschikbaar was.<br />
Alle verdere onderhoudswerkzaamheden aan<br />
De haven is weer op orde<br />
<br />
het rijdend en rollend materieel zijn -voor<br />
zover binnen onze eigen mogelijkheden- weer<br />
uitgevoerd.<br />
Samenvattend: de haven is weer op orde.<br />
In de afgelopen ledenvergadering heb ik weer<br />
het vertrouwen van vele aanwezige leden<br />
mogen krijgen, om op deze voet door te<br />
kunnen gaan (mogelijk nog beter).<br />
Ik hoop dit ook in de komende tijd met de<br />
geweldige inzet en het enthousiasme van de<br />
vrijwilligers uit de dinsdag- en donderdagploeg<br />
weer mogelijk zal zijn.<br />
Nico F.P. van Baarle<br />
De Vrijwilligers.<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 17
Marcel Smit bereidde zich voor op een wereldreis...<br />
Dit jaar, 2007, wordt de test voor de<br />
boot, onze Hallberg-Rassy 312, de<br />
Feeks. We hebben hard gewerkt zodat<br />
de boot klaar is voor de wereldreis.<br />
Nieuw dek, nieuwe zeilen, Windpilot,<br />
SSB en notebook met elektronische<br />
navigatiekaarten. Met deze reis willen<br />
we alles gaan uitproberen. We gaan<br />
met z’n drieën. Chris (mijn zwager),<br />
Ben (mijn vader) en ik zelf, Marcel. We<br />
zijn vertrokken vrijdag 22 juni en terug<br />
gekomen op vrijdag 20 juli.<br />
We vertrokken in de middag naar Enkhuizen,<br />
waar we ’s avonds aankwamen. Volgende<br />
dag door naar Vlieland. Net als gisteren<br />
een rustige zeildag: veel wolken met<br />
westenwind.<br />
Vanaf Vlieland willen we rechtstreeks naar<br />
Noorwegen. We weten nog niet exact welke<br />
haven, maar dat zien we wel als we in de<br />
buurt komen. Vlak voor ons vertrek uit de<br />
haven van Vlieland nog een hele zware<br />
regenbui; alles is in een oogwenk nat. Ik<br />
kwam net van onder de douche vandaan<br />
en toen ik weer op de boot was kon ik mij<br />
opnieuw afdrogen. 8:45 vertrek uit de haven<br />
van Vlieland. Wind is 10 m/s (windkracht<br />
5) uit het zuidwesten: 2x gereefd. We varen<br />
eerst naar het noordoosten naar de TS boei,<br />
boven Terschelling en dan naar het noorden.<br />
De Windpilot stuurt. In de loop van de nacht<br />
gaat de wind langzaam aantrekken tot 18<br />
m/s (windkracht 8). We hebben een heel klein<br />
puntje genua en het grootzeil is 2x gereefd.<br />
Doordat de wind langzaam sterk werd, niet<br />
de stormfok er opgezet, was eigenlijk wel<br />
nodig. We sturen niet zelf, maar laten de<br />
Windpilot sturen en ondanks de harde wind<br />
varen we best rustig richting Noorwegen. Er<br />
komt wel veel water over de boot, maar dat<br />
zorgt voor weinig problemen. Als ik in bed lig,<br />
in de hondekooi, voel ik opeens dat mijn rug<br />
nat wordt, er stroomt water naar binnen via<br />
het motorpaneel. Het is harder gaan waaien<br />
en de golven zijn hoger geworden. Wanneer<br />
ik uit bed kom zie ik dat het water boven de<br />
vloerplanken staat. Als we de bilge willen<br />
leegpompen merken we dat de bilgepomp<br />
het niet meer doet, dus we moeten met de<br />
hand hozen. Op de dag van vertrek hadden<br />
18<br />
we de pomp nog gebruikt om de watertank<br />
leeg te pompen, dus wat er nu weer aan<br />
de hand is? Dit weer houdt ruim 2 dagen<br />
aan en dan barst het echt los: 21 m/s<br />
(windkracht 9) wind uit het noorden.<br />
Ondanks het slechte weer zien we nog wel<br />
een stuk of vier dolf ijnen, ze komen een<br />
paar keer boven,<br />
als we het<br />
fototoestel paraat<br />
hebben houden ze<br />
het voor gezien. We<br />
kunnen niet meer<br />
naar Noorwegen<br />
en besluiten uit te<br />
wijken naar Thyborøn.<br />
Dit is nog 150 km<br />
richting het oosten.<br />
Ik hoop dat, tegen<br />
de tijd dat we in de<br />
buurt komen van<br />
Thyborøn, de wind is<br />
afgenomen. Als ik in<br />
bed lig, zijn mijn vader<br />
en Chris in de kuip.<br />
Plotseling zien ze een<br />
zeilboot die zuid naar<br />
noord vaart. Ze gaan<br />
erg tekeer in de hoge<br />
golven. Als we ‘s<br />
morgens bij Thyborøn<br />
aangekomen (het<br />
is nog 15 km) is de<br />
wind gedraaid naar<br />
het westen maar niet<br />
verminderd in kracht.<br />
De haven is dus nu<br />
aan lagerwal. We<br />
gaan naar het zuiden<br />
en weer terug naar<br />
het noorden; iedere<br />
keer iets dichter bij<br />
Thyborøn. Tijdens het<br />
heen en weer varen<br />
zien we opeens veel<br />
licht. Er ligt voor onze<br />
boeg een vrachtschip voor anker dat alle<br />
verlichting aan heeft gedaan om ons te laten<br />
Mijn vader en ik hebben beide de<br />
helmstok vast<br />
zien dat hij daar ligt. Met moeite kan ik er<br />
om heen varen, door de wind en golven is<br />
het moeilijk koers houden. Hierna breekt het<br />
blad van de windvaan af en moeten we nu<br />
op de hand sturen. Af en toe regent het ook<br />
nog zo hard dat er totaal geen zicht meer is.<br />
Hoe dichter we bij de kust komen hoe hoger<br />
de golven worden. Het is hier nog maar 10<br />
meter diep terwijl we midden op zee nog<br />
40 meter diepte hadden, af en toe breken<br />
de golven ook nog. We zijn alle drie moe en<br />
gaan toch maar de haven in. Gelukkig vaart<br />
er ook net een vissersboot naar binnen zodat<br />
we een oriëntatiepunt hebben, want door de<br />
hoge golven zijn de pieren slecht zichtbaar.<br />
Als we vlak bij de pieren zijn, gaat het weer<br />
hard regenen en zien we bijna niets meer.<br />
Chris zit in de kajuit te wachten wat er gaat<br />
gebeuren. Mijn vader en ik hebben beide de<br />
helmstok vast. Wanneer er een golf onder ons<br />
door gaat staat er veel druk op het roer. Bij<br />
iedere golf die bij ons achterop komt surfen<br />
we de golf af. We kunnen de helmstok twee<br />
keer niet houden door de kracht op het roer<br />
en direct draait de boot naar bakboord. De<br />
hoge brekende golven slaan over ons heen<br />
overal stroomt water in de boot. Terwijl we<br />
naar binnen aan het varen zijn zat Chris net<br />
op de WC en bij de tweede golf was hij zich<br />
net weer aan het aan kleden. Door de regen<br />
en hoge golven zien we de boeien niet. Eén<br />
keer zie ik een golfbreker voor mij opdoemen<br />
en de diepte neemt heel snel af. Direct 90 o<br />
naar stuurboord en daar zien we een kleine<br />
rode boei. We zeilen met alleen het grootzeil<br />
de haven in en zetten daar de motor aan.<br />
Die start in één keer, maar het alarm piept.<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
...en genoot: 3 dagen storm<br />
Direct de motor langzaam en op onderzoek<br />
uit. We kunnen de motor niet uit zetten<br />
vanwege de wind, die we nu tegen hebben.<br />
De motor blijft piepen maar geen enkel alarm<br />
staat aan. Later blijkt dat er kortsluiting in<br />
het piepertje zat. Met de motor op 2500<br />
rpm (normaal goed voor 10 km/u) varen we<br />
met 2 km/u langzaam de haven door naar<br />
het jachtbekken. Bij het aanleggen worden<br />
we nog tegen een houten paal aan gewaaid<br />
en breekt er een stuk van het potdeksel af.<br />
Om 9:00 liggen we eindelijk in de haven van<br />
Thyborøn. We zijn blij dat we eindelijk kunnen<br />
uitrusten.<br />
Wat er kapot gegaan is:<br />
Autoradio: geheel verroest door het zoute<br />
water, geeft geen geluid meer<br />
Windvaan: blad gebroken, gelukkig hebben<br />
we een reserve<br />
Verwarming: komt allemaal zand en water<br />
uit<br />
Bilgepomp<br />
Grootzeil: één leuver afgebroken, 5 leuvers<br />
uitgescheurd<br />
Muis van het notebook: gebroken stekker<br />
12V-voeding van het notebook: kortsluiting<br />
Bakboord potdeksel bij de punt: gebroken<br />
Bakboord navigatielamp: meerdere<br />
popnagels gebroken.<br />
De splitpen van de bout die de giek aan de<br />
mast bevestigd, is gebroken<br />
Verder zijn alle<br />
kleren, het<br />
beddengoed,<br />
kussens en<br />
vloerbedekking<br />
nat. Gelukkig er<br />
is een wasserette<br />
in Thyborøn en na<br />
twee keer wassen<br />
en drogen zijn alle<br />
kleren weer schoon<br />
en droog. De<br />
volgende dag komt<br />
het jacht binnen<br />
dat Chris en mijn<br />
vader op zee zijn<br />
tegen gekomen. Ze<br />
zijn een dag langer<br />
op zee gebleven,<br />
ze wilden eigenlijk<br />
naar Stavanger.<br />
Zelfs voor top en<br />
takel en een aantal<br />
zeilen in het water<br />
gingen ze nog altijd 5<br />
knopen. Bij hun zijn<br />
de stuurlijnen van<br />
de windvaan kapot<br />
gegaan en moesten<br />
ze de hele storm met<br />
de hand sturen.<br />
Vanuit Thyborøn zijn<br />
we naar Mandal in<br />
Noorwegen gevaren.<br />
Hier gebruikten<br />
we voor het eerst<br />
de elektronische<br />
navigatiekaarten. Het<br />
voordeel van navigeren met de computer<br />
wordt helemaal duidelijk als we in het<br />
donker Mandal binnen varen, het is heel<br />
Ik zit in de kajuit aan de<br />
kaartentafel met de notebook en<br />
zeg welke koers er gevaren moet<br />
worden<br />
eenvoudig. Er zijn een paar ondieptes waar<br />
we omheen moeten varen en dat gaat prima<br />
zo. Ik zit in de kajuit aan de kaartentafel<br />
met het notebook en zeg welke koers er<br />
gevaren moet worden. Als we om 3:30 in de<br />
haven liggen is het alweer licht.<br />
Na de Noorse havens: Kristiansand,<br />
Grimstad, Risør en Stavern, komen we in<br />
de Zweedse haven Strömstad aan. Het is<br />
eindelijk een droge dag, wel veel bewolking.<br />
Leuke gezellige stad met een drukke<br />
haven. Ook heeft de haven een goede<br />
watersportwinkel die nog goedkoop is. We<br />
kopen een Ancarolina, kunnen we ook gaan<br />
hek-ankeren. We zijn nu in Zweden en gaan<br />
ook eens kijken naar de Hallberg-Rassy werf<br />
in Ellös. Tijdens de storm hadden we ook<br />
schade aan het potdeksel en ik ga kijken<br />
of er een nieuwe gemaakt kan worden. Er<br />
komt een houtbewerker om 14:00 kijken om<br />
te zien of er iets aan te doen is. Hij vertelt<br />
dat er een nieuw potdeksel gemaakt kan<br />
worden voor € 150,=. We zeggen “oké”<br />
en een uurtje later komt hij terug met een<br />
nieuw potdeksel en houtproppen.<br />
Na Zweden wilden we buitenom weer terug<br />
naar Nederland. Echter, door de westenwind<br />
gaan we toch maar via de Oostzee en het<br />
Nord Ostsee Kanal weer naar huis. De<br />
route: Skagen in Denemarken, Frederiks<br />
Havn Marina, Ballen Havn (leuke haven met<br />
hele verse vis), Nyborg, Holtenau Hafen<br />
in Duitsland, Cuxhaven, Amerikahafen en<br />
Kornwerderzand.<br />
Nu nog het laatste stuk naar huis.<br />
Omdat we veel op de motor gevaren hebben,<br />
gaan we eerst tanken in Makkum. Het<br />
aanleggen wordt bemoeilijkt door de harde<br />
wind en als we willen tanken, is na een<br />
liter of 30 de diesel op. Gelukkig in ieder<br />
geval voldoende om naar huis te varen. We<br />
hebben de motor echter niet nodig er staat<br />
een goede wind en we varen alleen op de<br />
genua naar Enkhuizen. We varen tussen de<br />
10 en 13 km/u. Af en toe is er een regenbui<br />
met onweer. Bij de sluis van Enkhuizen<br />
kunnen we direct naar binnen. Zo snel<br />
zijn we nog nooit door de sluis gegaan bij<br />
Enkhuizen. Bij de sluis werden we geholpen<br />
door sluisstuwards. Niet dat we ze nodig<br />
hadden, we lagen al vast toen ze er aan<br />
kwamen lopen. Nadat we terug zijn in de<br />
haven snel de belangrijkste spullen ingepakt<br />
en met de auto naar huis.<br />
Deze reis is wel een uitstekende test voor<br />
de boot geweest, 3 dagen storm. We weten<br />
nu dat de boot de storm zonder problemen<br />
aan kan. Via de SSB radio<br />
heb ik geregeld weerkaarten<br />
binnen gehaald. Wat ik<br />
alleen nog niet voor elkaar<br />
krijg is Navtex berichten<br />
ontvangen. In totaal hebben<br />
we 2451 km afgelegd, in vier<br />
weken. De motor is 122,5<br />
uren aan het werk geweest.<br />
Marcel Smit a/b de Feeks<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 19
Over de DIJK 9 en 10 - Makkum en Workum<br />
In deze serie “Over de dijk” belichten we<br />
een aantal reisdoelen, die in ons vaargebied<br />
liggen en zich lenen voor een kort verblijf, een<br />
wandeling en natuurlijk een verhaal. We geven<br />
meteen even aan hoe u kunt aanleggen.<br />
In dit dubbelnummer behandelen we Makkum<br />
en Workum. Deze 2 plaatsen hebben heel veel<br />
gemeen en zijn toch ook heel verschillend. Ze<br />
liggen vlak bij elkaar in de noord-oostelijke<br />
hoek van het IJsselmeer aan de Friese<br />
Westkust.<br />
Ik moet eerlijk bekennen dat ik de plaatsen<br />
beter ken van de landzijde dan van de<br />
waterzijde. Mijn eigen schip, een open boot,<br />
leent zich niet voor een grote tocht over het<br />
IJsselmeer.<br />
Maar van de landkant ken ik de streek wel.<br />
Mijn middelbare school stond in Sneek.<br />
Enkele klasgenoten kwamen uit deze<br />
contreien en maakten dagelijks een f linke<br />
reis om op school te komen. Een van hen<br />
was Jan Tichelaar, met wie ik natuur- en<br />
scheikunde-les heb gehad op het VWO. Over<br />
hem later meer.<br />
Omdat in de komende periode een vaartocht<br />
niet voor de hand ligt, geef ik ook de autoroute<br />
over land. U moet naar de Friese kant van de<br />
Afsluitdijk. Als ervaren Frieslandreiziger vind<br />
ik de reis over Joure het prettigst, via de A6<br />
en de A7. Zelfs nu er werkzaamheden zijn<br />
in de rondweg van Sneek. Mijn routeplanner<br />
leidt mij echter over Amsterdam. Onlangs ben<br />
ik naar Harlingen geweest, heen via Joure en<br />
terug via Noordholland. Ik ga liever via Joure.<br />
Men kan ook met de trein naar Workum.<br />
Ik raad u dan wel aan in Friesland te<br />
overnachten: de reis duurt minstens 4 uur en<br />
voert via Amsterdam, Utrecht en Leeuwarden.<br />
Als u nog vrije reisdagen of een dagkaart met<br />
reductie van de NS heeft is dit een goede<br />
besteding. Als u met de snelbus van Lelystad<br />
naar Joure rijdt, wint u een halfuur, maar het<br />
blijft een eind weg.<br />
Geschiedenis<br />
Op de westkust van Friesland is relatief veel<br />
zeeklei afgezet. Omdat een strandwal van<br />
zand opstoof die het achterliggende land<br />
enigszins beschermde, kon de vegetatie in<br />
de warmere perioden van het Holoceen (de<br />
afgelopen 10.000 jaar) een f link veenpakket<br />
vormen. Overstromingen sloegen delen<br />
van het veen weer weg of legden er weer<br />
kleilagen overheen. Op de strandwallen<br />
nabij de zee vestigden zich vissers, het<br />
liefst op die plaatsen waar veenriviertjes<br />
uit het achterland voor de aanvoer van zoet<br />
water zorgen en transport van zee naar<br />
het binnenland mogelijk maakten. Op de<br />
vruchtbare klei vestigden zich boeren. Zij<br />
20<br />
wierpen terpen op om zich tegen het water te<br />
beschermen.<br />
De Romeinen kwamen in deze streken toen<br />
het veenpakket op zijn dikst was. Dichte<br />
moerassige wouden aan de oostkant van<br />
Nederland en aan de westkant een vlak land<br />
dat dikwijls onder water liep. De grens van<br />
water en vast land was daar moeilijk vast<br />
te stellen en de Romeinen vonden het daar<br />
levensgevaarlijk.<br />
In de vroege middeleeuwen zorgden de<br />
kloosters voor de kanalisatie van de<br />
veenriviertjes in de lage natte delen. Deze<br />
vaarten zijn nog steeds de basis voor het<br />
Friese vaarwegennet. Vanuit deze vaarten<br />
werden naar de terpen op de hogere delen<br />
zogenaamde opvaarten gegraven. Hierdoor<br />
werden alle terpdorpen met elkaar verbonden.<br />
Wie de waterkaart van Friesland erbij pakt kan<br />
dit zo controleren. In het algemeen geldt dat<br />
waar een vaart langs een groter dorp loopt, dit<br />
dorp dus op een strandwal is gebouwd langs<br />
een lager gelegen gebied en van oudsher niet<br />
door boeren maar door vissers en andere<br />
varensgasten werd bewoond.<br />
Het binnenmeer Almere heb ik in eerdere<br />
af leveringen al beschreven. Het meer waterde<br />
uit via het Flie. In de vroegste Middeleeuwen<br />
een enkele kilometers brede stroom water die<br />
tussen Texel en Vlieland in zee uitkwam. Aan<br />
de westzijde is het land in de loop der eeuwen<br />
weggeslagen, maar de Friezen verdedigden<br />
met wisselend succes hun westkust en<br />
poogden steeds de kwelders in te dijken. In<br />
de veertiende en vijftiende eeuw werd men<br />
daar steeds succesvoller in. Door de politieke<br />
problemen tussen de Schieringers en de<br />
Vetkopers slaagden de Friezen er echter niet<br />
in om een samenhangend stelsel van dijken<br />
aan te leggen.<br />
Op 1 november 1570 overstroomde tijdens<br />
de Allerheiligenvloed vrijwel alle laaggelegen<br />
delen van Friesland. De lage dijkjes, die door<br />
ruzies en laksheid slecht waren onderhouden,<br />
werden zwaar beschadigd. De Friezen konden<br />
het niet eens worden over de kosten van<br />
het dijkherstel. De Spaanse stadhouder<br />
Caspar De Robles, die twee jaar eerder met<br />
veel machtsvertoon van Waalse troepen<br />
Friesland was ingetrokken, legde de Friezen<br />
een akkoord over het dijkonderhoud op. Deze<br />
vuurvreter koos een punt bij van Harlingen.<br />
Van hieraf werd het dijkonderhoud van de<br />
noordelijke Friese Zeedijk door de boeren<br />
op de noordelijke Friese klei betaald. De<br />
bevolking van de Friese Zuidwesthoek moest<br />
de zeedijk ten zuiden van dit punt bekostigen.<br />
Later werd op de dijk op de grens van deze<br />
twee zeewerende waterschappen een<br />
standbeeld voor Caspar de Robles opgericht,<br />
dat als bijnaam de Stiennen Man kreeg. Het<br />
beeld staat er nu nog. Wie van de Kop van de<br />
Afsluitdijk langs de dijk naar Harlingen rijdt,<br />
ziet het beeld van veraf op de zeedijk staan.<br />
Uiteraard is het vanwege de dijkverzwaringen<br />
gerenoveerd en verplaatst, maar de orginele<br />
kop uit 1576 ligt nog in het Fries Museum in<br />
Leeuwarden.<br />
Ik vond nog een aardige anekdote over dit<br />
beeld dat dus vroeger dichter bij Harlingen<br />
stond. Het beeld fungeerde als kinderbrenger.<br />
Als de drukke Harlinger moeders hun kinderen<br />
even kwijt wilden, dan moesten ze maar naar<br />
de zeedijk lopen en driemaal om de Stenen<br />
Man heenlopen. Met een beetje geluk kwam<br />
er dan binnenkort een broertje of zusje bij.<br />
Workum<br />
Veel recreatieschippers met een groter schip<br />
kennen Workum als de poort naar Friesland.<br />
Door It Soal komt u aan in deze plaats. De<br />
inpolderingen aan stuurboord en de grote<br />
Workumer Waard aan bakboord maken<br />
duidelijk wat het probleem van Workum was.<br />
Door de voortdurende aanslibbing kwam het<br />
plaatsje steeds verder van zee te liggen en<br />
werd het onbereikbaar voor grote schepen. U<br />
kunt aanmeren in de jachthaven aan bakboord<br />
en met de bijboot naar de stad. Maar stel dat<br />
u doorvaart en schut door de sluis: u maakt<br />
dan een lichte knik naar stuurboord. Vroeger<br />
ging het water rechtuit. Daar vindt u de terp<br />
Kerkeburen, bij de Gertrudiskerk, het hart<br />
van de nederzetting die <strong>11</strong>00 jaar bestaat<br />
(jawel).<br />
In 1875 werd de Wymerts, het water door het<br />
hart van Workum gedempt. Daarom leggen we<br />
aan en gaan de bakboordswal op. Als u mazzel<br />
heeft kunt u aanleggen voorbij de eerste<br />
brug en twee weilandjes in een dwarsvaart<br />
aan bakboord. Dit is de Nonnestrjitte<br />
(nonnenstraat) Deze straatnaam herinnert<br />
aan het voormalige klooster Marienacker.<br />
Langs de kerk komt u dan op de Merk, de<br />
oude markt. Hier vindt u ook het voormalige<br />
waaggebouw uit 1650, nu het museum<br />
Warkums Erfskip. Het museum bevat<br />
prachtige stijlkamers en er is veel informatie<br />
te vinden over de rijke historie van Workum.<br />
Het is van april tot oktober iedere middag<br />
open, maar niet op maandag.<br />
Bij de kerk vind u ook de Latijnse school. Dit<br />
gebouw is uit rode steen opgetrokken en met<br />
gele stenen versierd. Het is net als de kerk,<br />
gebouwd na een verwoesting in 1523. Het<br />
gebouw was tot 1844 in gebruik als Latijnsche<br />
School en heeft daarna vele functies gehad<br />
en is nu in gebruik als sacristie.<br />
Aan het begin van de zeventiende eeuw was<br />
er een groot gebrek aan groot eikenhout voor<br />
de scheepsbouw. De Workumer schippers<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
speelden een grote rol in de aanvoer van<br />
eiken uit Kristianssand in Noorwegen. Omdat<br />
je er ook oorlogsbodems mee kon bouwen<br />
was eikenhout een strategisch goed en werd<br />
de uitvoer verboden.<br />
Paling<br />
Sinds mensenheugenis voeren de<br />
palingaken van Workum met levende paling<br />
naar Londen, waar ze zelfs een gratis vaste<br />
ligplaats hadden aan de Dutch Mooring bij<br />
Billingsgate Fishmarket. Voorwaarde was<br />
wel dat er altijd een schip op die plaats<br />
bleef liggen. De Londenaren verzekerden<br />
zich zo van verse Friese paling. Door de<br />
aalkorven en kurkzakken aan de rivierzijde te<br />
leggen beschermde men de schepen tegen<br />
aanvaringen van passerende schepen in de<br />
Londense mist. In het nabijgelegen Heeg zit<br />
zelfs vandaag de dag één van de grootste<br />
palingexporteurs van ons land, al zal hij<br />
de Workumer schippers niet meer nodig<br />
hebben.<br />
De bemanningen van de palingaken woonde<br />
in de goedkopere huisjes aan de noordkant<br />
van Workum. Als er bij de stadsherberg bij de<br />
sluis een aak gezien was, die uit zee kwam,<br />
renden de kinderen met het nieuws naar<br />
huis, “zo ver als Workum lang was”. Dit is<br />
nog steeds een lokale uitdrukking voor een<br />
kilometer hardlopen.<br />
Als u helemaal naar het noorden bent gelopen<br />
voorbij het bedrijventerrein is uw beloning<br />
een uitzicht op het Friese platteland. De<br />
kleine meertjes bij Workum zijn drooggelegd<br />
en u kunt kilometers ver kijken over grazige<br />
weiden. Hierna lopen we weer terug. U kunt<br />
ook naar het oosten lopen om de nieuwbouw<br />
heen. Maar dit is weinig aantrekkelijk en het<br />
fraaie station is gesloopt. De spoorlijn naar<br />
Sneek is wel gebleven. Hierdoor is Workum<br />
minder op Bolsward gericht als vroeger. Naar<br />
Bolsward loopt nog steeds de trekvaart, die<br />
goed bevaarbaar is, maar niet voor iedereen.<br />
De wandelaar is via de trekweg langs de<br />
vaart in twee uur in Bolsward. Gelukkig heeft<br />
u een boot.<br />
Scheepsbouw en industrie<br />
Uiteraard werden er ook schepen gebouwd.<br />
Er zijn in Workum liefst 20 plaatsen bekend<br />
waar een scheepsbouwbedrijf heeft gezeten.<br />
Zo behoorde scheepswerf De Hoop aan<br />
ene Zwolsman, vast familie van die andere<br />
Zwolsman uit de Nederlandse scheepsbouw.<br />
Rond Workum stonden ook verschillende<br />
houtzaagmolens, die het scheepstimmerhout<br />
uit Noorwegen verzaagden. Deze molens en<br />
de goede verbindingen over zee en achterland<br />
trokken weer andere industrieën aan, zoals<br />
een oliemolen, zuivelfabrieken en zelfs een<br />
sagofabriekje.<br />
Aardewerk<br />
Belangrijk echter was de aardewerkindustrie.<br />
De bedrijfjes stonden tussen de Wijmerts<br />
en de Diepe Dolte in. Zo kon men de klei<br />
en de turf achterom vanaf het water in de<br />
werkplaats brengen. De klei werd lokaal<br />
afgegraven. De turf kwam uit Heerenveen<br />
en later uit Appelscha. Het moest lange<br />
turven zijn, lichte turf, die veel vlam gaf.<br />
Heel bekend is het roodbruine Workumer<br />
aardewerk met de sobere gele versiering. Het<br />
aanbrengen van de versiering heet ringeloren,<br />
en gebeurt met een koehoorn waarvan<br />
de punt is afgeslepen. Ook werd en wordt<br />
in Workum kerfsnee aardewerk gemaakt.<br />
Hierbij worden geometrische f iguren gekerfd<br />
in de rand van de pot die met witbakkende<br />
klei worden geaccentueerd.<br />
Het Workumer aardewerk was in heel<br />
Friesland gebruiksaardewerk en werd door<br />
varende winkels (potskippen, vaak oude<br />
verbouwde kleine schepen) verkocht. In de<br />
kleine stille dorpen gaf het een paar dagen<br />
reuring als het potskip aanlegde. In Friesland<br />
zijn nog een aantal kinderliedjes bekend die<br />
de kinderen dan zongen. Betere reclame<br />
bestaat er natuurlijk niet. Als alle boerinnen en<br />
huishoudsters voorzien waren van kommen,<br />
kannen, vazen, potten, testen (comfoortjes),<br />
stoofjes, pannen, zeep, heidebezems en<br />
andere huishoudelijke artikelen, voer het<br />
schip weer verder.<br />
De meeste pottenbakkerijen kregen het<br />
erg moeilijk toen in de 19 e eeuw het<br />
stootvastere geëmailleerde keukengoed<br />
opkwam. Het oudste Workumer bedrijf onder<br />
leiding van De Boer schakelde tijdig over op<br />
drainagebuizen en aardewerken bloempotten.<br />
In de Noordoostpolder gingen kilometers<br />
Workumer drainagepijp de grond in. Ook<br />
maakte het bedrijf tussen 1930 en 1960<br />
het zogenaamde Fries Blauw aardewerk. Het<br />
ging goed tot de Italianen de bloempotten en<br />
het plastic de drainage overnam. Rond 1970<br />
ging het bedrijf achteruit en in 1986 zelfs<br />
failliet. Maar De Boer kon het niet laten en<br />
begon opnieuw.<br />
Op 1 januari 2006 sluit de aardewerkfabriek<br />
De Boer def initief de deuren. Afgelopen<br />
jaar is de laatste eigenaar Rintje F. de Boer<br />
<br />
overleden. Hiermee kwam een einde aan het<br />
bedrijf van een pottenbakkersgeslacht dat<br />
260 jaar actief was en aan een traditie van<br />
300 jaar Workumer aardewerk.<br />
Maar er zijn nog drie ateliers actief in<br />
Workum. Deels werken zij in opdracht.<br />
Daarnaast voeren<br />
zij restauratiewerk<br />
uit. Deze<br />
plateelsschilders<br />
hebben soms<br />
hun opleiding in<br />
andere ateliers<br />
gehad, enkelen<br />
zijn autodidact.<br />
Sommigen van hen<br />
werkten bij Tichelaar<br />
in Makkum, waarover<br />
later meer. Hun<br />
ateliers zijn vaak<br />
alleen op afspraak<br />
open, maar voor<br />
liefhebbers wel de<br />
moeite waard.<br />
Jopie Huisman<br />
Beroemd tot ver buiten Workum is het Jopie<br />
Huismanmuseum. Deze voddenkoopman<br />
(zie hiernaast een zelfportret) tekende en<br />
schilderde de gewone dingen en mensen<br />
om zich heen. Hij was als kind altijd aan<br />
het tekenen en men beschouwt hem als<br />
autodidact. Nog tijdens zijn leven werd er<br />
een museum geopend dat internationaal<br />
veel belangstelling trok. Inmiddels is het<br />
museum vergroot en hebben meer dan een<br />
miljoen mensen zijn werk gezien.Veel minder<br />
bekend is dat Jopie als plateelschilder al<br />
voor de oorlog Delfts Blauw maakte bij de<br />
fabriek van De Boer. Rond 1950 begon hij<br />
met een andere plateelschilder een eigen<br />
atelier, waar de “koudglazuur”-methode<br />
werd toegepast. De biscuitborden werden<br />
gekocht en van lak voorzien. Na het<br />
aanbrengen van de afbeelding met plakaatverf<br />
werd er weer lak overgespoten. Deze<br />
techniek was zeer kwetsbaar voor vocht.<br />
Wie op de rommelmarkt een plateelbord<br />
vindt met een afbladderende afbeelding,<br />
heeft dus mogelijk een echte Huisman in<br />
handen. Het “Nijverheids Atelier Workum”<br />
ging over de kop en de heren gingen weer<br />
aan het werk bij De Boer. Toen De Boer<br />
stopte met het maken van het Friese Delfts<br />
Blauw werd Jopie voddenkoopman. Maar<br />
laat u niet weerhouden het Museum Jopie<br />
Huisman aan het Noard 6 te bezoeken. Zijn<br />
werk spreekt veel mensen aan.<br />
Ik kan me voorstellen dat u nu dorstig bent<br />
geworden.<br />
>> zie verder op pagina 22 en 23<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 21
VERVOLG Over de Dijk 9 en 10 - Makkum en Workum<br />
Twee eeuwen terug dronk men in Friesland de<br />
borrel wel samen uit één witte aardewerken<br />
kom van een kwart liter, maar vandaag de<br />
dag is het gebruikelijker ieder een eigen<br />
glaasje te hanteren. Dan kun je ook nog eens<br />
een tweede keer inschenken. Dat was bij een<br />
kom niet gebruikelijk. Je kunt dat bijvoorbeeld<br />
in de Stadsherberg bij de Sluis doen. Of bij<br />
op recreatieterrein It Soal. Maar u kunt ook<br />
naar Stadscafé de Smidte. Hier treft u de<br />
Workumers. En u kunt uw Fries bijspijkeren<br />
voor u verder de Zuidwesthoek ingaat.<br />
Workum is sinds 1399 stad. En dat wil het<br />
weten ook. Als een van de Friese elfsteden<br />
wordt het erfgoed er gekoesterd. Bij het<br />
museum in de Waag weet men er heel<br />
veel van. Er valt nog veel meer te vertellen<br />
over Workum en haar omgeving. Maar ik<br />
wilde u nog naar een andere bestemming<br />
meenemen...<br />
Makkum<br />
Vanaf de waterkant vaart men naar Makkum<br />
door het Makkumer Djip. Dit ligt tussen<br />
twee voormalige platen, die door de aanleg<br />
van de Afsluitdijk niet langer door de zee<br />
worden bedreigd. Aan de noordkant ligt de<br />
Noordwaard, een natuurgebied, en aan de<br />
zuidkant de Makkumer Zuidwaard. Hier vindt<br />
men ook de Holle Poarte, een recreatiegebied<br />
met een goede jachthaven.<br />
Wie doorvaart komt in Makkum uit. In<br />
de skyline van Makkum valt een enorme<br />
hal op. In deze hal is Scheepswerf De<br />
Vries gevestigd. Maar hier hoort een heel<br />
verhaal bij. Het bedrijf werd gesticht als<br />
scheepswerf Amels in het begin van de<br />
twintigste eeuw. Er werden visservaartuigen<br />
en koopvaardijschepen gebouwd. In de<br />
jaren zestig kwam de recreatievaart op. De<br />
werf schakelde over custom-build jachten<br />
en pakte bijzondere projecten aan. Zo werd<br />
halverwege de jaren tachtig een replica<br />
van het spiegelretourschip de Prins Willem<br />
gebouwd voor een Japans attractiepark. Dit<br />
schip is nu te bezichtigen in Den Helder.<br />
Een mega-project voor Donald Trump<br />
betekende een ommekeer. Trump kon<br />
niet aan zijn verplichtingen voldoen en om<br />
onder de hoge boetes van de werf uit te<br />
komen kocht hij het bedrijf. De onderneming<br />
werd in een holding op de Bermuda’s<br />
ondergebracht. Maar het ging nog niet goed.<br />
Damen Shipyards nam het over en besloot<br />
de productie en de naam naar Vlissingen te<br />
verplaatsen. Men kan zich indenken wat dit<br />
geschuif met honderden arbeidsplaatsen op<br />
de werf en in de toelevering voor dit deel van<br />
Friesland betekend heeft. Vandaag de dag<br />
zijn de vooruitzichten voor de werf, die zich<br />
toelegt op semi-custom-build megajachten,<br />
meer dan uitstekend.<br />
22<br />
Scheepvaart<br />
Makkum was vanouds een plaats waar veel<br />
scheepslui vandaan kwamen. De Makkumers<br />
voeren als kapitein op de schepen die naar<br />
de Oostzee en naar Indië voeren, voor eigen<br />
rekening of voor reders uit Amsterdam,<br />
Hindelopen of andere plaatsen. En tot op<br />
heden kent Makkum ook vissers. Zij varen<br />
met de letters WON op hun schip, voor<br />
Wonseradeel.<br />
Kalk<br />
Daarnaast werd er in Makkum veel kalk<br />
gebrand. Er stonden wel honderd kalkovens<br />
die de lokaal opgeviste schelpen tot kalk<br />
brandden. In Workum waren “maar” 12<br />
kalkovens. Veel huizen in Amsterdam werden<br />
gemetseld met kalk uit Makkum. In het wapen<br />
van Makkum zien we dan ook een meermin,<br />
die een zeilschip en een kalkoven boven het<br />
water tilt.<br />
Aardewerk<br />
Een derde bron van inkomsten vormde (en<br />
vormt nog steeds) de aardewerkindustrie.<br />
De klei wordt afgegraven van de weilanden<br />
in de omgeving van Makkum. Aftichelen<br />
noemen ze dat hier. Hierna wordt er kalk<br />
door de klei gemend. Hierdoor wordt de kleur<br />
van het aardewerk bijna wit. Tegenwoordig<br />
wordt er mergel bijgemengd. Dan ontstaat<br />
een wit-bakkend aardewerk. Het aardewerk<br />
wordt witgeglazuurd en daarna beschilderd<br />
en voor de derde maal gebakken met een<br />
doorzichtig glazuur. Dit wordt de majolicatechniek<br />
genoemd.<br />
Hierover later meer.<br />
Net als in Workum is Makkum ontstaan als<br />
een terpdorp naast een watergang. En ook<br />
weer een klooster dat sluizen bouwde. En<br />
later een nieuwe vaarweg om de verstedelijkte<br />
stadskern. Maar omdat de bloei van Makkum<br />
later kwam, heeft<br />
het dorp nooit<br />
s t a d s r e c h t e n<br />
gekregen. Dit<br />
onderwerp kan<br />
men dus in<br />
de Makkumer<br />
horeca maar<br />
beter vermijden.<br />
Maar we gaan<br />
eerst eens<br />
wandelen. Met<br />
wat geluk kunt u<br />
uw boot kwijt voor<br />
de sluis. Vanaf<br />
de sluis gaan<br />
we bakboord<br />
uit houden de<br />
Zeedijk. U heeft<br />
nu een aardig<br />
overzicht van<br />
Makkum. Het is geen lintdorp zoals Workum.<br />
U moet u op het paadje onderaan de Zedijk<br />
zien te komen. Dit pad heet het Achterdijkje.<br />
Hier hingen vroeger de vissers hun netten te<br />
drogen.<br />
We buigen rechtsaf naar de Vermaningssteeg<br />
en gaan op zoek naar de “Fermaonje” , de<br />
vermaningskerk. In deze hoek van Friesland<br />
vindt men veel van deze verstopkerkjes van<br />
de Doopsgezinden. Via steegjes kon men alle<br />
kanten uitvluchten als er gevaar dreigde.<br />
De Doopsgezinden of Mennisten komen uit<br />
deze streken, Menno Simons was kapelaan<br />
in het nabijgelegen Pingjum. De Friese<br />
Doopsgezinden zijn altijd gewend geweest<br />
hun geloof onopvallend te beleven, deels<br />
door vervolging en deels door hun overtuiging<br />
dat het geloof met de jaren vanzelf komt.<br />
Vanwege hun doop op latere leeftijd worden<br />
ze daarom ook wel Wederdopers genoemd.<br />
Al wordt dat ook in verband gebracht met de<br />
tweede doop van Menno Simons in 1535. Hij<br />
was toen pastoor in Witmarsum, het buurdorp<br />
van Pingjum.<br />
We komen via de steeg uit op de Kerkstraat<br />
en gaan rechtsaf richting de Markt. Hier staat<br />
het fraaie Waaggebouw met VVV en museum.<br />
Let u ook eens op de fraaie gevels, die van de<br />
rijkdom in de zeventiende eeuw en achttiende<br />
eeuw getuigen.<br />
Een aardig verhaal in dit verband is het<br />
verhaal van de Kingma’s. In 1764 kocht<br />
Hylke Jans Kingma een oliemolen in Makkum.<br />
Met het geld dat hiermee werd verdiend kon<br />
men geld wisselen. In de ruilmaatschappij<br />
van vroeger was er regelmatig gebrek aan<br />
baar geld. Zo werden in Friesland begin mei<br />
de huren opgezegd. De arbeidscontracten<br />
van de boerenarbeiders liepen dan af. Bij<br />
de Kingma’s was er dan geld voorradig. De<br />
boeren hadden dat geld weer betaald, voor<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
de oliekoeken (resten) die als krachtvoer<br />
dienden. Ook werd er door de Kingma’s meel<br />
gemalen en in zuivel en kolen gehandeld.<br />
De geldhandel was een neventak, ook<br />
toen nazaten in 1869 een kassiersbedrijf<br />
begonnen. Dit bedrijf groeide na 1885 uit<br />
tot een bank. De Kingma’s beschouwden het<br />
nog steeds als bijzaak; het telegramadres<br />
bleef “OLIESLAGER”. De f inanciering van<br />
de drooglegging van het vlakbij gelegen<br />
grote Parregaaster Meer in 1913 was een<br />
doorbraak. De bank specialiseerde zich<br />
in weinig risico dragende leningen aan<br />
waterschappen. Door voorzichtigheid en<br />
kundigheid kon het bedrijf uitgroeien tot een<br />
bank met vestigingen in heel Friesland. In<br />
1970 ging het kleine bankje op in de ABN.<br />
Het telegraafkantoor, waar de berichten van<br />
de bank binnenkwamen, is nu een Frans<br />
restaurant, “It Posthus”, met een uitstekend<br />
terras. Ook op<br />
het Plein caférestaurant<br />
de<br />
Zwaan. Met wat<br />
geluk vindt u<br />
hier de makers<br />
van Hotze Klots.<br />
Deze stripheld<br />
is geïnspireerd<br />
op Appie<br />
Happie van Dik<br />
Bruinesteijn.<br />
Hij houdt zich<br />
niet met voetbal<br />
bezig, maar met<br />
de nationale<br />
Friese sport<br />
kaatsen. Via<br />
deze stripheld<br />
hebben vele nieuwkomers in Friesland met<br />
deze sport kennis kunnen maken.<br />
We lopen de Markt over en gaan links<br />
aanhoudend rechtdoor de Turfmarkt op.<br />
Vroeger lagen hier grote schepen om de grote<br />
pakhuizen te bevoorraden. Hier vinden we de<br />
Koninklijke Aardewerkfabriek van Tichelaar.<br />
Op een Spaanse kaart uit 1572 staat hier<br />
al een tichelwerk getekend. Hier werden<br />
bakstenen gemaakt. Vanaf ongeveer 1626<br />
is de familie Tichelaar betrokken geweest<br />
bij dit bedrijf. In ieder geval kan de huidige<br />
directeur 12 generaties terug aanwijzen<br />
in de mannelijke lijn als zijn voorgangers.<br />
Het is hiermee het oudste familiebedrijf in<br />
Nederland.<br />
Na 1700 maakt men hier aardewerk in plaats<br />
van bakstenen. Ook toen al concurreerde<br />
dit bedrijf met import van porselein uit<br />
China. Maar er werd goed verdiend door<br />
de Tichelaars en zij staken hun geld ook<br />
in andere activiteiten. Ook hier werden<br />
dakpannen en drainagepijpen gebakken in<br />
de negentiende eeuw. Het sterke punt van<br />
dit familiebedrijf is altijd geweest om tijdig<br />
om te schakelen. Na 1865 legde men zich<br />
toe op f ijn sieraardewerk. Tegenwoordig<br />
prof ileert men zich als kenniscentrum op<br />
het gebied van keramiek en glazuren en<br />
wordt er niet meer op voorraad gemaakt.<br />
Met moderne architecten worden de grenzen<br />
van de hedendaagse techniek afgetast<br />
zoals goudgeglazuurde straatklinkers en de<br />
iriserende gevelbekleding van het dit jaar<br />
geopende Museum of Arts and Design in<br />
New York op de hoek van Central Park.<br />
Maar het oude ambacht wordt niet vergeten.<br />
Als laatste bedrijf in Nederland maakt men<br />
hier Delfts Blauw en andere traditionele<br />
producten. Ook worden moderne ontwerpen<br />
met jonge kunstenaars gemaakt. Daarnaast<br />
is Tichelaar het enige bedrijf dat bijna alle<br />
restauraties aankan, omdat er zoveel kennis<br />
is.<br />
In Makkum zijn nog meer ateliers, maar<br />
uiteraard veel kleiner. Veelal oud-werknemers<br />
van Tichelaar. Vraagt u ernaar bij de VVV.<br />
Na het bezoek volgt nog een f linke wandeling.<br />
We gaan verder en linksaf langs de drukke<br />
weg De Suderseewei. Deze buigt naar rechts<br />
af en gaat over een brug. Hierna buigt de weg<br />
weer naar links en slaan we linksaf. We zijn<br />
nu op de Hemmensweg en onderweg naar<br />
Exmorra. Na de tweede brug verandert de<br />
verkaveling. Geen scheve stukjes land meer ,<br />
maar rechte stukken. Dit land was tot 1879<br />
het Makkumer Meer. De weg maakt na een<br />
kilometer een haakse bocht en bent u via de<br />
Meerweg aan de overkant van het voormalige<br />
meer, in Allingawier.<br />
Allingawier<br />
Het dorp bestaat uit een kerk op een terp en<br />
er wonen maar tachtig mensen. Allingawier<br />
is een belangrijke schakel in de Aldefears<br />
Erf-route. Het dorp zelf is meer dan duizend<br />
jaar oud. De parochie wordt rond 1270 al<br />
genoemd. In dit dorp is Museumboerderij de<br />
Izeren Ko gevestigd. (De ijzeren koe)<br />
Yde Schakel, een aannemer, begon aan<br />
het begin van de zestiger jaren al wat te<br />
restaureren voor de aardigheid. In de jaren<br />
zeventig raakte restaureren in de mode en<br />
Yde maakte fortuin. Sommigen hebben<br />
kritiek op zijn manier van restaureren. Zo<br />
trok hij voor zichzelf als woning een nieuw<br />
oud pand op in Allingawier. Dit pand is onder<br />
begeleiding te bezichtigen. Anderzijds hebben<br />
heel veel bezoekers een idee gekregen<br />
hoe het vroeger was. Er is zomers veel oud<br />
landbouwgereedschap te zien, dat buiten<br />
staat opgesteld. Als u uitgekeken bent en in<br />
de Izeren Ko koff ie hebt gedronken wandelen<br />
we weer terug naar Makkum.<br />
<br />
Maar u kunt ook met de boot via de Grote<br />
Zijlroede. Dus…<br />
Na de koff ie bij de rondleiding bij Tichelaar<br />
lopen we weer terug en gaan nu tweemaal<br />
linksaf de Pruikmakershoek op. Via de<br />
Voorstraat komen we weer bij de sluis en bij<br />
de boot.<br />
Koninklijke Tichelaar is op werkdagen te<br />
bezichtigen. De rondleidingen starten om <strong>11</strong><br />
uur en half twee.<br />
De overige genoemde musea zijn alleen in<br />
het seizoen open, van april tot oktober.<br />
Toch kunt u heel goed in de winter een dagje<br />
Fries Aardewerk doen. U gaat dan per auto<br />
naar Makkum en bezoekt ook het Nationaal<br />
Keramiek Museum, het Princessehof in<br />
Leeuwarden. Dit museum is gevestigd in<br />
het voormalig paleis van Marijke Meu (tante<br />
marijke), de in Friesland populaire Maria<br />
Louise van Hessen-Kassel, prinses van<br />
Oranje Nassau. Zij is van de Friese tak van<br />
de Oranjes en de huidige koninklijke familie<br />
stamt van haar af.<br />
Bronnen:<br />
Schriftelijk:<br />
Bodders in de Fryske Striid – G.A.Wumkes –<br />
Bolsward - 1926<br />
De Bank in Friesland - Amsterdam – 1998<br />
Waterkaart van Fryslan – NNBT – Drachten<br />
Internet:<br />
Wikipedia.nl<br />
Googlemaps<br />
www.ald-makkum.nl<br />
www.makkum.nl<br />
www.workum.nl<br />
www.allingawier.com<br />
www.warkumserfskip.nl<br />
www.fries-aardewerk.nl<br />
www.tichelaar.nl<br />
www.hotzeklots.nl<br />
www.itposthus.nl<br />
www.princessehof.nl<br />
www.aldfearserf.nl<br />
www.allingawier.com<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 23
CLUBKAMPIOEN 2007: Remi de Groot<br />
Plaats Bootnaam punten<br />
1 Fortune 26<br />
2 Big Bubbels 28<br />
3 Vivace 28<br />
4 Zwelgje 37<br />
5 Second Wave 43<br />
6 Sterre 45<br />
7 Blue Temptation 48<br />
8 Little Too 55<br />
9 Orion 2 58<br />
10 Bon Vivant 59<br />
<strong>11</strong> Switch 60<br />
12 Najade Iii 60<br />
13 Pura Vida 62<br />
14 Heron 63<br />
15 Sphinx 64<br />
16 Jjes 66<br />
17 Gambiet 67<br />
18 Stella 70<br />
19 Blues 71<br />
20 Meteor 73<br />
21 Balans 75<br />
22 Harm 78<br />
23 First Love 80<br />
24 Antares 84<br />
25 Asterix 84<br />
26 Shalom <strong>11</strong>24 86<br />
27 Ushuaia 89<br />
28 Capricorn 90<br />
29 The Happy Sailer 93<br />
Winnaar ORC 2007<br />
Plaats Bootnaam punten<br />
1 Big Bubbles 92,25<br />
2 Vivace 90<br />
3 Sterre 79,5<br />
4 Sfinx 77,75<br />
5 Fortune 70,5<br />
6 Second Wave 64<br />
6 Blue Temptation 64<br />
8 Little Too 57,25<br />
9 Switch 55<br />
10 Bon Vivant 35<br />
<strong>11</strong> Balans 27,25<br />
12 Blues 17,25<br />
13 Meteoor 16<br />
14 Antares 12<br />
15 Pura Vida 8<br />
24<br />
De bemanning van de<br />
Fortune tijdens de<br />
huldiging op het Eindejaarsbal<br />
in november:<br />
uiterst rechts Remi, links<br />
van hem, en bedekt door<br />
het overwinnaarslint,<br />
Tanja, dan havenmeester/<br />
zeiler Friso en tot slot:<br />
Guido<br />
Winnaar SW 2007<br />
Plaats Bootnaam punten<br />
1 Najade III 85,75<br />
2 Zwelgje 84,75<br />
3 Orion 2 64,25<br />
4 W 151 51,5<br />
5 JJes 38,25<br />
6 Adventure 31<br />
7 Asterix 30,25<br />
8 First Love 28<br />
9 Stella 19<br />
10 Ned <strong>11</strong>42 (J22) 17,5<br />
<strong>11</strong> Shalom 17<br />
12 Merdeka 15<br />
13 Ricus 4<br />
13 Mirjam 4<br />
16 Happy Sailer 2<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
Begroting vereniging<br />
totaal<br />
Dit is de interne begroting<br />
2008. De off iciële is u<br />
toegezonden met de stukken voor<br />
de Algemene Vergadering van 22<br />
november. De vormgeving wijkt<br />
wat af, maar de uitkomst van<br />
de cijfers is natuurlijk gelijk. In<br />
de interne begroting kunt u zien<br />
wat er gebeurt met uw contributie<br />
en wat er wordt gedaan met het<br />
liggeld.<br />
De begroting is goedgekeurd<br />
door de aanwezige leden. Voor de<br />
toelichting op de begroting verwijs<br />
ik u naar de eerder toegezonden<br />
vergaderstukken.<br />
Watersportverbond<br />
Zoals u zich nog zult herinneren is<br />
het Watersportverbond in 2006 in<br />
f inanciële problemen gekomen. In<br />
2007 heeft dit geleid tot een f link<br />
aantal bezuinigingen op diverse<br />
activiteiten en een vermindering<br />
van het aantal formatieplaatsen<br />
van 29 naar 22.<br />
In 2007 hebben alle aangesloten<br />
verenigingen een extra bijdrage<br />
betaald om het verbond overeind<br />
te houden.<br />
baten<br />
contributies (600 x 60) 36.000,inschrijfgelden<br />
(23 x 260) 6.500,zelfwerkzaamheid<br />
(580 x 145) 87.000,advertenties<br />
clubblad 2.500,-<br />
Begroting vereniging<br />
Exploitatiebaten<br />
bokken. trailers, bijboten<br />
liggelden<br />
passanten<br />
hefgelden<br />
camping<br />
opbrengst brandstofpomp<br />
opbrengst elektra<br />
opbrengst clubhuis<br />
diversen<br />
totaal<br />
De f inanciële problemen uit het<br />
verleden zijn opgelost.<br />
Voor 2008 heeft het<br />
Watersportverbond weer een<br />
ambitieus jaarplan. Dit jaarplan<br />
kunt u inzien op hun website. Dit<br />
moet zorgen voor een sterke en<br />
slagvaardige speler in de wereld<br />
van de watersport.<br />
Door minder subsidies en<br />
minder inkomsten uit ondermeer<br />
examens is er toch behoefte aan<br />
een extra bijdrage van € 4,- per<br />
lid.<br />
Voor 2008 zijn de aangesloten<br />
verenigingen akkoord met de<br />
voorgestelde verhoging. Het<br />
resultaat daarvan is ook terug<br />
te zien in onze begroting voor<br />
volgend jaar.<br />
Begroting Begroting Prognose<br />
2008<br />
132.000,-<br />
2007<br />
36.000,-<br />
6.000,-<br />
84.000,-<br />
2.500,-<br />
128.500,-<br />
2007<br />
37.000,-<br />
12.740,-<br />
80.620,-<br />
2.750,-<br />
133.<strong>11</strong>0,-<br />
Begroting Begroting Prognose<br />
2008<br />
4.000,-<br />
240.000,-<br />
9.500,-<br />
14.000,-<br />
2.000,-<br />
4.000,-<br />
5.000,-<br />
5.000,-<br />
1.500,-<br />
285.000,-<br />
2007<br />
4.000,-<br />
242.000,-<br />
9.500,-<br />
14.000,-<br />
3.000,-<br />
4.000,-<br />
5.000,-<br />
8.000,-<br />
1.500,-<br />
291.000,-<br />
2007<br />
4.000,-<br />
240.000,-<br />
9.200,-<br />
14.000,-<br />
1.600,-<br />
3.700,-<br />
5.200,-<br />
7.500,-<br />
2.000,-<br />
287.200,-<br />
lasten<br />
personeelskosten<br />
algemene kosten<br />
communicatiekosten (clubblad)<br />
porto<br />
kopieerkosten/drukwerk<br />
lidmaatschap KNWV<br />
kosten Algemene Vergadering<br />
representatiekosten<br />
diverse kosten<br />
evenementen<br />
zeilcommissie<br />
kosten Meewsen Ten Hoope<br />
subtotaal<br />
Huisvestingskosten<br />
verzekering verenigingsboot<br />
huisvestingskosten<br />
verlichting/verwarming<br />
schoonmaakkosten<br />
beveiliging<br />
telefooonkosten<br />
subtotaal<br />
Vrijwilligersvergoeding<br />
zelfwerkzaamheid<br />
bestuur<br />
communicatiecommissie<br />
zeilcommissie<br />
evenementencommissie<br />
kascommissie<br />
vrijwilligersdag<br />
subtotaal<br />
totaal<br />
Exploitatielasten<br />
Personeelskosten vrijwilligersvergoeding<br />
onderhoudscommissie<br />
deel bestuur/kascommissie<br />
subtotaal<br />
Huisvestingskosten<br />
erfpacht<br />
belastingen<br />
verzekeringen<br />
beveiliging<br />
energie, water<br />
milieukosten<br />
schoonmaken gebouwen<br />
onderhoud terrein en machines<br />
onderhoud gebouwen en inventaris<br />
subtotaal<br />
Algemene kosten<br />
projectkosten Nieuwe Jachthaven<br />
honoraria adviseurs<br />
assurantie ongevallen/aansprakelijkheid<br />
kosten telefoon/fax<br />
overige contributies/software<br />
kosten MTHC<br />
kantoorbenodigdheden<br />
onderhoud drukwerk advertentie<br />
subtotaal<br />
Afschrijvingen<br />
bokkenveld/infrastructuur/containers<br />
steigers / palen<br />
toiletgebouw<br />
stacaravan / boot<br />
gebouwen / inventaris<br />
afspuitplaats, helling, JCB<br />
subtotaal<br />
Interest<br />
rente op lening en hypotheek<br />
bankrente en - kosten<br />
ontvangen rente<br />
Begroting Begroting Prognose<br />
2008 2007 2007<br />
19.000,-<br />
14.000,-<br />
2.000,-<br />
750,-<br />
<strong>11</strong>.000,-<br />
2.000,-<br />
3.000,-<br />
3.500,-<br />
6.000,-<br />
4.700,-<br />
5.000,-<br />
51.950,-<br />
1.500,-<br />
5.625,-<br />
3.750,-<br />
6.500,-<br />
1.500,-<br />
1.000,-<br />
19.875,-<br />
26.000,-<br />
3.750,-<br />
4.000,-<br />
2.500,-<br />
2.000,-<br />
1.900,-<br />
2.500,-<br />
42.650,-<br />
133.475,-<br />
19.000,-<br />
12.500,-<br />
2.000,-<br />
1.500,-<br />
7.000,-<br />
1.000,-<br />
2.950,-<br />
3.550,-<br />
6.000,-<br />
5.050,-<br />
3.000,-<br />
44.550,-<br />
1.500,-<br />
5.500,-<br />
5.000,-<br />
5.250,-<br />
1.100,-<br />
600,-<br />
18.950,-<br />
26.000,-<br />
2.750,-<br />
2.200,-<br />
1.600,-<br />
200,-<br />
900,-<br />
2.500,-<br />
36.150,-<br />
<strong>11</strong>8.650,-<br />
19.000,-<br />
12.050,-<br />
950,-<br />
1.140,-<br />
10.900,-<br />
2.150,-<br />
3.000,-<br />
3.425,-<br />
8.500,-<br />
2.550,-<br />
4.250,-<br />
48.915,-<br />
1.500,-<br />
5.550,-<br />
3.700,-<br />
6.500,-<br />
1.275,-<br />
888,-<br />
19.413,-<br />
20.000,-<br />
3.750,-<br />
4.000,-<br />
2.500,-<br />
355,-<br />
1.900,-<br />
2.260,-<br />
34.765,-<br />
122.093,-<br />
Begroting Begroting Prognose<br />
2008 2007 2007<br />
70.000,-<br />
9.000,-<br />
5.650,-<br />
14.650,-<br />
25.300,-<br />
5.000,-<br />
5.300,-<br />
4.500,-<br />
5.625,-<br />
14.000,-<br />
6.500,-<br />
20.000,-<br />
7.500,-<br />
100.625,-<br />
4.500,-<br />
2.200,-<br />
1.500,-<br />
1.000,-<br />
2.000,-<br />
5.000,-<br />
2.000,-<br />
2.000,-<br />
20.200,-<br />
3.900,-<br />
20.900,-<br />
4.500,-<br />
1.000,-<br />
18.700,-<br />
10.000,-<br />
59.000,-<br />
10.000,-<br />
2.000,-<br />
- 1.500,-<br />
75.000,-<br />
6.200,-<br />
3.650,-<br />
9.850,-<br />
25.300,-<br />
5.000,-<br />
5.300,-<br />
4.900,-<br />
5.400,-<br />
14.000,-<br />
7.800,-<br />
21.000,-<br />
3.850,-<br />
102,550,-<br />
4.500,-<br />
2.200,-<br />
1.500,-<br />
1.150,-<br />
650,-<br />
3.000,-<br />
2.000,-<br />
1.750,-<br />
16.750,-<br />
3.951,-<br />
17.602,-<br />
5.002,-<br />
1.320,-<br />
17.478,-<br />
10.122,-<br />
55.474,-<br />
10.100,-<br />
2.000,-<br />
- 250,-<br />
70.000,-<br />
9.000,-<br />
5.650,-<br />
14.650,-<br />
25.293,-<br />
5.000,-<br />
5.375,-<br />
3.825,-<br />
5.550,-<br />
13.400,-<br />
6.500,-<br />
14.380,-<br />
7.550,-<br />
93.173,-<br />
2.200,-<br />
1.500,-<br />
1.500,-<br />
900,-<br />
2.000,-<br />
4.250,-<br />
2.000,-<br />
1.340,-<br />
15.690,-<br />
3.971,-<br />
18.689,-<br />
4.172,-<br />
1.355,-<br />
19.017,-<br />
9.590,-<br />
56.794,-<br />
10.300,-<br />
1.567,-<br />
- 1.500,-<br />
Nog vragen? Bel Hans Steinhart<br />
T 036 - 534 3535 of mail het<br />
bestuur:<br />
bestuur@wsvalmerehaven.nl<br />
totaal 274.975,- 271.475,- 260.674,-<br />
Totaal W 417.000 419.500,- 420.310,- 408.450,- 390.125,- 382.767,-
Voor al uw onderhoud Shipshape Jachtservice<br />
IJmeerdijk 12 • 1361 AA Almere • tel: 036 536 78 74 • fax: 036 536 68 57 • info@shipshape.nl • www.shipshape.nl<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
ZEILMAKERIJ HOUTKOOP<br />
WWW.HOUTKOOP.NL<br />
KELVINSTRAAT 18<br />
Maar ook:<br />
Dealer van:<br />
rolfok systemen<br />
3846 BV HARDERWIJK<br />
Wij maken oa:<br />
Betaalbare<br />
Jachtzeilen !<br />
bootkappen<br />
sprayhoods<br />
winterkleden<br />
enz.<br />
tel: 0341-427216 fax: 0341-434477<br />
e-mail: zeilmakerij@houtkoop.nl
Service, Vriendelijk, Vakbekwaam<br />
Dealer van onder andere Asa Boot Electro<br />
Honda generatoren<br />
Digitenne & Canal Digital<br />
Procom Antennes<br />
Een greep uit ons assortiment:<br />
- Marifoon, gps, gsm, schotel- en digitenne-antennes.<br />
- Dekdoorvoeren, kabels, pluggen etc.<br />
- 27Mc, pmr- en lpd-apparatuur.<br />
- Compressor/koelboxen en koelkasten.<br />
- Watervaste luidsprekers voor radio en/of marifoon.<br />
- Acculaders, diodeblokken, generatoren.<br />
- Alle kennis op het gebied van zonne-energie,<br />
op brandstof en elektrische steps en minibike’s.<br />
U kunt ons vinden vlakbij de Gamma en de Decorette:<br />
Markerkant 10-136c<br />
Almere<br />
036-5330333<br />
info@televersumalmere.nl<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 27
Voor al hun verhalen, de hele tocht: surf naar www.travelpod.com/travel-blog-entries/sylviaenjeroen<br />
WSV-er Jeroen Meijer<br />
en zijn vriendin Sylvia<br />
van Pijkeren begonnen<br />
bijna 2 jaar geleden<br />
aan hun zeiltocht<br />
voor onbepaalde<br />
tijd, met onbepaalde<br />
bestemming...<br />
In de vorige <strong>Sluiskade</strong><br />
stond hun laatste<br />
verslag uit Brazilië.<br />
Intussen hebben ze<br />
Suriname bezocht,<br />
en gaan op weg naar<br />
Tobago.<br />
Van Paramaribo naar de NO zijde van<br />
Tobago is 459 mijl, koers 316°. Als<br />
we vertrekken hebben we gepoogd de<br />
diesel aan te vullen, maar dat bleek aan<br />
de waterkant erg lastig, dus maken we de<br />
oversteek maar met de 200 liter die nog in<br />
de kiel zit. De weersverwachting is goed,<br />
NO 20-25 Kn. Op het voordek bedien ik<br />
de handel van de ankerlier en sleur 40<br />
meter ijzer omhoog, borg de zaak goed<br />
en controleer alle lijnen nog een keer. De<br />
kotterfok hangt opgebonden aan de railing.<br />
We trekken het grootzeil omhoog en met<br />
stroom en wind in de rug schuiven we om<br />
8 uur de rivier af. Als ik de windpilot bij<br />
wil zetten blijkt het windpendulumblad,<br />
dat al schommelend de windrichting moet<br />
meten, gewoon plat te blijven staan. Vast<br />
gaan zitten en nu heel slecht los te krijgen,<br />
want ik kan er nauwelijks bij. Dat wordt 4<br />
dagen met de hand sturen, want voor de<br />
elektrische stuurautomaat hebben we geen<br />
stroom genoeg.<br />
Er staat niet zo veel wind, maar we lopen<br />
toch een knoop of 5 over de grond. De<br />
vaargeul is eenzijdig betond en loopt<br />
langzaam over in een open zee. We komen<br />
twee werkschepen tegen, een laatste zwaai<br />
en dan verdwijnt Suriname langzaam achter<br />
ons. Als we bij de uiterton (einde vaargeul)<br />
komen trekt de wind plotseling aan tot 30<br />
knopen en stort een f ikse regenbui over ons<br />
heen. Snel gaan we voor de wind varen, de<br />
fok inrollen en de luiken sluiten, want alles<br />
wordt nat binnen. Als de bui voorbij is en<br />
de zon weer verschijnt, is ook de wind weer<br />
weg en als een badkuip dobberen we in het<br />
rond. De boot ligt f link te rollen en binnen<br />
worden boeken en serviesgoed gelanceerd.<br />
Om beurten houden we wacht en de ander<br />
gaat dan meestal slapen. We lossen elkaar<br />
regelmatig af naar de energie die 1 van<br />
28<br />
Strak druk ik mij tegen haar aan.<br />
“Ik dacht dat je weg was” stamelt<br />
ze.<br />
ons steeds heeft. Een strak wachtschema<br />
werkt bij ons niet, maar er is wel een<br />
maximum van 3 uur. Als de wacht in slaap<br />
dreigt te kukelen roept die de af lossing<br />
en onderhandelen we uurtjes. We moeten<br />
duidelijk weer wennen aan een slingerend<br />
schip. “Ik wil naar huis” hoor ik vanachter<br />
het gesloten kajuitluik boven de kletterende<br />
regen uit roepen als ik in de zoveelste bui<br />
aan het roer sta om de boot op koers te<br />
houden. Ik schuif het luik een stukje open<br />
en zie een wanhopige blik die de kruiden<br />
terugpropt in een omgevallen potje. “Da’s<br />
goed” knipoog ik, “maar eerst aan land zien<br />
te komen!” Ze glimlacht.<br />
Als de avond valt hebben we net ons<br />
eten op. Het is half zeven. We laten het<br />
ankerlichtje branden om de schaarse<br />
stroom te besparen. De nacht is donker<br />
en in een enkele hoek zit een gat in<br />
de hemel waardoor ik wat sterren zie.<br />
Onaangekondigd stort een volgende bui<br />
zich over ons uit. Opnieuw luiken dicht,<br />
fok inrollen en voor de wind weglopen. 10<br />
minuten later slingeren we weer alle kanten<br />
op. De zeilen slaan bij elke golf. Ik probeer<br />
een boek, maar wordt gek van het geslinger.<br />
De boot blijft, ondanks dat er niemand<br />
stuurt, behoorlijk goed op koers. Ruim aan<br />
de wind gaat dat prima door de lange kiel.<br />
Net voor mijn hoofd voorover valt vang ik<br />
‘m op. Kop omhoog, rondje kijken, nog een<br />
keer, geen lichtje te bekennen. Het is ook<br />
zo saai, zonder sterrenhemel, terwijl ik de<br />
kuip niet uit mag. (afspraak!) Ik zet muziek<br />
op mijn oren, De Dijk, Boudewijn de Groot,<br />
Ivette Sangala en Chiclete com Banana.<br />
Het is heerlijk en na elk nummer kijk ik<br />
twee keer in het rond. Een visser schuift<br />
in de verte langs ons heen, verder niks.<br />
Ik ga terug naar m’n live concert. Wat een<br />
heerlijke muziek maken die Brazilero’s toch<br />
en wat houdt het batterijtje het lang vol!<br />
“JEROEN” hoor ik opeens vlak naast mij uit<br />
de kajuit schreeuwen. Ik schrik me wild. Syl<br />
staat op de trap vlak naast mij maar ziet<br />
mij niet. Ze kijkt in de kuip: leeg! (waar heb<br />
ik dat toch meer gehoord?) Ze heeft al drie<br />
keer geroepen en kreeg niks terug. Haar<br />
hoofd zit vol met zweet en ze hyperventileert<br />
van de schrik. Strak druk ik mij tegen haar<br />
aan. “Ik dacht dat je weg was” stamelt ze.<br />
De pieper van de AIS ging af en jij reageerde<br />
niet. We drinken thee en ik ga, als Syl weer<br />
is bijgekomen, het schip peilen en onze<br />
driekleur aan doen. 15,4 mijl afstand, 12,3<br />
knoop, koers 340, het loopt ons schuin van<br />
achter op. Als ik een uurtje gelegen heb<br />
is het schip tot op 3 mijl genaderd. Als ik<br />
de koerslijn doortrek loopt die akelig dicht<br />
langs onze positie. De scheepsnaam staat<br />
op het scherm. Ik vraag de stuurman om<br />
naar kanaal 6 te komen en vraag of hij ons<br />
gezien heeft. Dat wordt bevestigd en hij zal<br />
koers wijzigen en achter ons langs voorbij<br />
De golfhoogte was 3 meter<br />
voorspeld, maar we zien soms<br />
wel 5 meter<br />
lopen. Zo gaat het ook, ik doe nog een<br />
dutje.<br />
Meer dan 100 uur te gaan, berekent<br />
de GPS. Als ik te kooi mag slaap ik in 5<br />
minuten. Het is warm binnen. Ondanks<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
netjer/<strong>11</strong>51782560/tpod.html<br />
dat de dinghy er bovenop licht kan het voorluik niet eens op een<br />
kiertje. Zeewater is al weer de badcel ingestroomd, dus stroomt er<br />
geen lucht door de muffe kajuit. Binnen is het ruim dertig graden<br />
en we zweten ons rot in de smalle zeekooi. Ik slaap er onrustig<br />
van en droom vaak. Herinneringen van vroeger en werk komen<br />
ongewenst op bezoek. We leven in blote kont en douchen in de<br />
tropische buien. De eerste 24 uur zitten er op, nog 378 mijl. We<br />
lijken te kruipen en we leven veel langs elkaar heen. Nergens<br />
zin in en blij met een beetje voortgang. We overwegen de motor,<br />
maar weten dat we een risico nemen dat die er mee ophoudt door<br />
de lege tank. Afwachten maar. De wind die er is komt schuin van<br />
voren in. Tegen zonsondergang luisteren we naar de wereldomroep<br />
en daarna hebben we een sociaal gesprekje met een andere boot<br />
ruim 4000 mijl zuidelijker. De 2 e nacht onderscheid zich weinig<br />
van de eerste. Naast de boot hoor ik soms een zucht. Een dolf ijn<br />
denk ik, maar het is te donker. Om beurten slapen we een paar<br />
uurtjes en dat gaat door tot ver in de dag. Soms lezen we wat en<br />
versturen een positiemelding en e-mails naar een walstation via<br />
de korte golfradio. Verse weerkaarten geven een gerust beeld en<br />
vers brood uit de pan vervangt bakkerij Hollandia uit Paramaribo.<br />
Al vroeg in de middag heeft Syl een heerlijke pasta met asperges<br />
gemaakt en als we onze bordjes nog maar net leeg gesmuld hebben<br />
begint de molen van de vislijn ratelen. Kon dat nou niet een uurtje<br />
eerder? Na een kwartiertje stoeien, ligt een knots van een vis in<br />
de kuip te spartelen. We geven hem wat goedkope rum en snijden<br />
gelijk zijn ingewanden uit z’n buik. We noemen hem Barracuda want<br />
een goed visboek ontbreekt nog in onze boordbieb. Nog 95 uur bij<br />
deze snelheid en nog geen goede wind. De buien zijn inmiddels wel<br />
afgenomen en de derde dag waait een mooie voorspelde wind<br />
uit het noordoosten. We kunnen halve wind varen en met vol tuig<br />
blijven we bijna constant boven de 7 knopen. Nog 38 uur te gaan<br />
bij deze snelheid.<br />
De swell komt schuin van achteren binnen en we maken f linke<br />
schuivers als we van een golf afrollen. Toch houden we het tuig<br />
er op en de zee begint steeds meer op te bouwen. De golfhoogte<br />
was 3 meter voorspeld, maar van top tot dal zien we soms wel 5<br />
meter. Geraas van brekende toppen komt steeds vaker voor en de<br />
zee staat al vol met witte koppen Elke 5 minuten maken we een<br />
f linke roller en dan liggen we weer stabiel op de wind. De lucht<br />
is nu veel helderder en de zon laad onze accu’s weer een beetje<br />
bij. Plotseling rolt een golf het gangboord in en zet de vloer van<br />
de kuip onder water. De schotten zijn er uit en water spettert naar<br />
binnen. Gelukkig blijft het meeste water buiten en is de kuip zo<br />
weer leeg, maar ik heb wel een nat pak en de kussens zijn ook<br />
allemaal doorweekt en zout.<br />
Op de 3e dag hebben we tegen de avond nog 20 uur te gaan.<br />
Als we de snelheid er in kunnen houden kunnen we dus nog voor<br />
donker aanlopen, best prettig zonder verlichting op de<br />
wal tussen de rotsen door. Het lijkt er steeds meer op<br />
dat dat gaat lukken en terwijl wij ervaren hebben dat<br />
we dat meestal niet gaan halen blijft de GPS beweren<br />
van wel. Tot voor 10 mijl van ons waypoint hebben we<br />
geen land in zicht en de computerkaart geeft geen<br />
hoogtes. Er hangt wel veel bewolking en soms valt er<br />
weer een f ikse bui die ons nog meer snelheid geeft.<br />
Er is geen schip te bekennen en pas op 8 mijl afstand<br />
zien we opeens een hoog gebergte tussen de wolken<br />
door piepen.<br />
Op het waypoint moeten we nog drie korte stukjes<br />
van elk 3 mijl tussen de rotsen door varen. De<br />
laatste regenbui maakt ons niks meer uit en wij zijn<br />
apetrots en blij dat we er zijn. Langzaam worden meer<br />
details in de bergen duidelijker. Egaal groen worden<br />
bomen en kleine bomen blijken struiken, We zien<br />
vogels uit de bomen komen en zien plekken waar<br />
mensen lopen. Ik schiet snel een onderbroek aan. Eén blik op het<br />
scherm bevestigd wat we buiten zien. Op kleine rotseilandjes zien<br />
we water méters hoog opspuiten, we varen er ruim omheen, de<br />
dieptemeter heeft geen idee wat aan te geven. Na het derde rakje<br />
liggen we tussen een eilandje en het vasteland in. Links diverse<br />
rotsen, de drie baaien lijken er vier te zijn en in het straatje moet<br />
harde stroom verwacht worden. We vliegen zo voorbij ons geplande<br />
baaitje en draaien de boot in de wind. Snel ploft het grootzeil in de<br />
lazy jacks en gaat de motor aan. We snuffelen wat in het baaitje<br />
waar moorings zouden moeten liggen. Er liggen alleen twee lokale<br />
toerbootjes aan een anker dus zoeken we een goede ankerplek.<br />
Links en rechts zit een koraalrif waar we niet op mogen ankeren.<br />
Maar hoe herken je dat? Syl zoekt nauwkeurig het midden van de<br />
baai op en in 8 meter water laat ik dertig meter uitlopen. Steeds<br />
weer moet ik, in mijn functie als ankerman, maar hopen dat de boel<br />
houdt en we niet te dicht bij andere schepen komen. Inmiddels<br />
hebben we wel ervaren dat het anker even de tijd nodig heeft, dus<br />
takelen we de dinghy maar vast overboord. Na nog 10 meter ketting<br />
trekken we zachtjes achteruit, als een huis en nog twee lengtes<br />
van een ander bootje. 10 minuten later is het donker. Welkom in<br />
Tobago.<br />
Jeroen Meijer a/b Netjer<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 29
Ik denk niet dat er een moment komt, waarop ik alles weet<br />
Het afgelopen jaar heeft Ed Brand<br />
voor de vijfde maal het Nederlands<br />
kampioenschap Pion op zijn naam<br />
geschreven. In andere Pionwedstrijden<br />
heeft hij ook ijzersterk gevaren. In de<br />
afgelopen Eenheidsklasse Evenement<br />
2007 (het IJsselmeer-weekend) won hij<br />
in een veld van acht schepen zes keer uit<br />
zes wedstrijden. Hij moest dus één eerste<br />
plaats aftrekken.<br />
De redactie vond het de hoogste tijd<br />
om deze bijzondere zeiler eens te<br />
interviewen voor <strong>Sluiskade</strong> <strong>11</strong>.<br />
Henk Kluvers ging op onderzoek.<br />
Ed is al op jonge leeftijd zelf gaan zeilen. Hij<br />
begon in een Piraat. Hij was toen een jaar<br />
of vijf, zes. Daarna volgde een Pluis. Weer later<br />
voer hij jaren in een Vrijheid, hoofdzakelijk in<br />
Vinkeveen. Toen hij in Amsterdam woonde,<br />
waren de Vinkeveense Plassen immers een<br />
logisch vaargebied.<br />
De verhuizing naar Almere bracht verandering.<br />
Er was ruimer water voor de deur. En er was<br />
een gezin: dochter Leonie was op komst. Er<br />
kwam een degelijke kajuitboot, een Domp<br />
740. Voor wie de Domp niet kent, het is een<br />
stalen kajuitjacht. Een oerdegelijk schip,<br />
maar zwaar en traag.<br />
Toch wist Ed met zijn Domp te winnen in de<br />
Avondcompetitie. Hij verzon een list.<br />
Hij kwam heel vaak als laatste binnen, als<br />
de andere schepen al op weg waren naar de<br />
haven voor een biertje.<br />
Door zijn hoge SW-handicap was hij in de<br />
uitslag lang niet altijd laatste, maar hij won<br />
nooit het begeerde bekertje. Er werden<br />
indertijd namelijk na iedere wedstrijd kleine<br />
bekertjes uitgereikt aan de winnaar.<br />
Ed kreeg toen een goed idee. Bij de Gamma<br />
haalde hij een stuk hout en maakte daar een<br />
soort kluiverboom van. Daar zette hij een f linke<br />
fok op. Dat was natuurlijk een risico. Als men<br />
hem betrapte, werd hij eruit geprotesteerd.<br />
Maar hij waagde het toch, de fanatiekelingen<br />
lagen toch voor in de wedstrijdveld en letten<br />
niet op hem.<br />
Zoals gebruikelijk kwam hij als laatste binnen.<br />
Het was inmiddels halfdonker en de snelle<br />
mannen waren al op weg naar de haven.<br />
Hij kreeg geen protest en op het startschip<br />
van de heer Pereboom kneep men een oogje<br />
toe. Of men was ook druk met andere zaken.<br />
In ieder geval bleek dat na de correctie op<br />
SW-handicap Ed Brand gewonnen had. Zo<br />
werd aan Ed Brand door de heer Pereboom<br />
na af loop het felbegeerde bekertje uitgereikt.<br />
Er ontstond nog wel wat commotie, maar Ed<br />
mocht zijn beker houden.<br />
Toen het f inancieel wat kon lijden kocht Ed<br />
een Sadler 25. Dit schip zeilde een stuk beter<br />
en hij vond 't een f ijn schip.<br />
30<br />
De overstap naar de Pion kwam eigenlijk<br />
onverwacht. Ed hielp Harry van der Starre<br />
met de afbouw van diens nieuwe Pion en<br />
werd gegrepen door dit type schip: hij raakte<br />
besmet wilde er ook één. Hij kocht een<br />
tweedehands Pion, die Balans heette. De<br />
naam heeft hij maar zo gelaten.<br />
De intussen f link gegroeide Almeerse<br />
Pionvloot kent een grote saamhorigheid,<br />
maar ook veel onderlinge competitie. Men<br />
treft elkaar in de wedstrijden van de WSV en<br />
van de klasse. Ervaringen worden gedeeld<br />
en tips en tricks worden overgenomen.<br />
Men helpt elkaar verder. Hierdoor wordt de<br />
Almeerse Pionvloot ook steeds beter. En de<br />
vloot zelf wordt een toeristische attractie.<br />
De Pion is een ontwerp van Van der<br />
Stadt in opdracht van het KNWV. Het<br />
is dan ook een Nederlandse eenheidsklasse.<br />
De klasse is actief en in onze<br />
haven ligt een belangrijk deel van de<br />
Nederlandse wedstrijdvloot. Op de<br />
site van de Pionklasse valt op hoeveel<br />
schepen en bemanningsleden uit<br />
Almere komen. Naast de Balans van<br />
Ed Brand zijn er de Gambiet van Gert<br />
Vink, de Bleu Temptation van Rick<br />
Kooke, Pura Vida van Mike Brouwer,<br />
de Fortune van Remy de Groot en de<br />
Meteoor van Harald en Brenda Vial.<br />
De rest van de wedstrijdvloot ligt voor<br />
een groot deel in havens in de buurt,<br />
zoals Durgerdam. Hoewel veel Pionnen<br />
tegenwoordig als toerschip gebruikt<br />
worden, is de wedstrijdvloot de laatste<br />
jaren weer gegroeid. Neem eens een<br />
kijkje op de website van de klasse:<br />
www.pionklasse.nl.<br />
Zo was er enkele weken terug in 10 Beaufort<br />
een echtpaar uit Lelystad, dat wilde kijken<br />
hoe de plaatsing van de genua-rail nu<br />
precies moest bij een moderne high aspect<br />
fok. Zij stonden op het punt om hun dek<br />
aan te passen aan het nieuwe tuig, maar<br />
begrepen de tekening niet helemaal. Ze<br />
waren naar de haven van WSV Almere Haven<br />
gekomen om dat op een aantal schepen<br />
te bekijken. Havenmeester Friso, die zelf<br />
ook bemanningslid is op de Pion Fortune,<br />
kon hun natuurlijk precies vertellen hoe de<br />
verschillende Pionnen in de haven hun genuarail<br />
hadden gemonteerd.<br />
Opvallend veel schippers en<br />
bemanningsleden van de Pionnen zetten<br />
zich in voor de vereniging. De zeilcommissie,<br />
de jeugdzeilcommisie, het bestuur en dus<br />
ook het havenmeesterskantoor, overal kom<br />
je Pionzeilers tegen. Aan de andere kant<br />
is het ook weer niet zo gek als je bedenkt<br />
dat je zoveel wedstrijdschepen hebt en vier<br />
wedstrijdbemanningsleden per boot nodig<br />
hebt.<br />
De verzamelde kennis over het zeilen in de<br />
Pion en de competitiedrang van de zeilers uit<br />
Almere werpen hun vruchten af. De bloei van<br />
de klasse in Almere is zeker gegroeid nadat<br />
de schippers uit Almere resultaten gingen<br />
boeken. Ed werd niet alleen Nederlands<br />
Kampioen maar werd ook regelmatig 2 e op<br />
een NK. Maar ook de andere schepen gingen<br />
met prijzen naar het clubhuis.<br />
In 2004 ontbrak de Balans op het NK. Velen<br />
van ons herinneren zich natuurlijk hoe Ed en<br />
Ineke zijn aangevaren in 2004: een 9-tons<br />
vissersboot knalde met 20 knopen tegen<br />
de Balans op, op zee voor de Zeeuwse kust.<br />
De schipper van de motorboot hield geen<br />
uitkijk. Ed kon door de hoge snelheid van<br />
het aanstormende schip niet meer uitwijken<br />
en sprong met zijn Ineke overboord. Ineke<br />
raakte hierbij gewond. Ze werden opgepikt<br />
en moesten vaststellen dat de Balans zwaar<br />
beschadigd was. Hierdoor was het schip bijna<br />
anderhalf jaar in reparatie.<br />
Ed heeft over zijn ongeval verteld in ons<br />
clubhuis. Voor wie dat gemist heeft, hij heeft<br />
zijn hachelijke avontuur in een goed verhaal<br />
beschreven. Het is te vinden op het internet:<br />
www.pionklasse.nl/balans_verliest<br />
De Balans kon dus niet meedoen aan het<br />
NK van 2004. Ed en zijn bemanning hebben<br />
echter wel meegegdaan met een geleende<br />
Pion: de Summersong en werden hiermee<br />
2e , achter de Fortune van Remi de Groot die<br />
sterk had gezeild en zorgde dat de prijs toch<br />
weer in Almere terechtkwam.<br />
Hiermee werd bewezen dat het varen in een<br />
eenheidsklasse dus niet om het schip gaat,<br />
maar juist om de bemanning en hoe die er<br />
mee omgaat.<br />
Op de site van de Pionklasse vind je ook<br />
uitgebreide tips voor de trim van het<br />
schip.<br />
HK: Zijn die tips over trim op de site van<br />
de Pion ook voor andere schepen en voor<br />
toerzeilers van toepassing?<br />
Ed:<br />
Deels wel en deels niet. De meeste grote<br />
klasse-organisaties hebben wel zoiets. Wat<br />
voor jouw schip het beste is, kan ik niet<br />
zeggen. De trimadviezen die nu op de site<br />
van de Pion zijn nog niet helemaal wat ik me<br />
er van voorstel, maar het is een goed begin.<br />
Ik heb wel bijgedragen aan deze adviezen.<br />
HK: Wat zie je toerzeilers bijvoorbeeld vaak<br />
fout doen?<br />
Ed:<br />
Bij licht weer hebben ze hun zeilen vaak te<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
Henk Kluvers spreekt ED BRAND<br />
strak staan. Dat verstoort de luchtstroom<br />
langs het zeil. Ik heb er ook aardigheid in om<br />
vlak langs een veel groter, duurder zeiljacht<br />
te varen. Ik haal hem dan in aan de kant<br />
waar de minste wind staat, onderlangs dus.<br />
Als ik de schipper dan toeroep dat zijn zeilen<br />
te strak staan, doet die net of hij me niet<br />
ziet. Puur vermaak! Wat ik het leuke vind aan<br />
wedstrijdzeilen zijn al de verschillende dingen<br />
waar je mee te maken hebt:<br />
het weer, dat je niet kunt beïnvloeden. De<br />
verwachting die natuurlijk niet altijd uitkomt<br />
en niet te vergeten de lokale verschillen. De<br />
wind kan over een afstand van 200 meter<br />
weer iets veranderen. Je tactiek, die je<br />
vooraf bepaalt. Je bereidt jezelf, het schip<br />
en je bemanning daarop voor. Maar zonodig<br />
moet je er onderweg weer van af moet<br />
kunnen wijken als de weersverwachting niet<br />
helemaal klopt of de race anders verloopt<br />
als je verwacht had. Je bemanning en hoe je<br />
met hen omgaat. Het intermenselijke aspect<br />
maakt dat weer zo boeiend. Hoe breng je als<br />
schipper je focus en je bedoelingen over?<br />
En hoe kun je het beste met ze trainen en<br />
oefenen. De wedstrijdregels: hoe pas je de<br />
regels toe in je tactiek en hoe kun je de regels<br />
voor je laten werken? En de zeiltrim: is er nog<br />
iets dat kan worden verbeterd en wat moet er<br />
gebeuren in het volgende rak? Het moet wel<br />
allemaal kloppen, anders win je niet…”<br />
HK: Vind je zeilen op zee leuker dan zeilen op<br />
het IJsselmeer?<br />
Ed:<br />
“Dan kies ik toch wel voor zeilen op zee. Je<br />
hebt dan niet van die vervelende muggen<br />
en andere vliegende beesten.”<br />
HK: Liever alleen of met een bemanning?<br />
Ed:<br />
“Ik heb ook wel heel veel alleen met mijn<br />
meisje (Ineke Brand) gevaren. En dat is ook<br />
erg leuk.”<br />
HK: Mooi licht zomerweer bij 25 graden of<br />
voor windkracht 7?<br />
Ed:<br />
“Nu, dan kies ik toch wel voor 25 graden.<br />
Maar ik heb ook wel met een onverwachte<br />
windkracht negen midden op zee gezeten.<br />
Ik was alleen met mijn vrouw en dan sta je<br />
voor de keuze: of er tegenin gaan, terug naar<br />
Engeland, of voor top en takel 80 mijl naar<br />
IJmuiden.<br />
We hebben toen voor dat laatste gekozen,<br />
maar het was niet echt leuk. Maar ik vraag<br />
me af of er een moment komt dat ik alles<br />
weet, want ik leer nog steeds meer.<br />
En ik denk nu niet meer, dat er nog een<br />
moment komt, waarop ik alles weet."<br />
En die uitspraak van Ed mag op een tegeltje.<br />
foto's fotoboot.nl / Frank Greiner<br />
Ed en Ineke, Eindejaarsbal 2007<br />
De Balans tijdens de<br />
Snertrace van 2005<br />
V.l.n.r: Chris Brand, Frank<br />
Seignette, Ed Brand<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 31
WIE GEZIEN IS, IS NIET WEG <br />
Hebt u ze ook gezien, die borden met:<br />
Val op! en Laat je zien! ? In het verkeer<br />
worden we gemaand ons goed kenbaar te<br />
maken. Als student rijd je lachend zonder<br />
licht, want zo’n vaart zal het wel niet<br />
lopen. Dan stap je in de auto en schrik je<br />
je wezenloos van plotseling opdoemende<br />
f ietsers. Dat die niet doorhebben dat ze<br />
zichzelf aan een enorm gevaar blootstellen!<br />
In Dublin zag ik veel f ietsers rijden met zo’n<br />
werken-aan-de-weg hesje. Daar vinden ze<br />
niet dat je daarmee voor gek loopt. Het valt<br />
goed op en het lijkt me ook verstandig.<br />
Niet alleen aan de wal worden we<br />
opgeroepen om ons zichtbaar te maken. Ook<br />
op het water kun je beter goed laten zien.<br />
We vinden dit bij de KNRM zo belangrijk, dat<br />
we er ons thema voor het volgend jaar van<br />
hebben gemaakt: zichtbaarheid! U kunt dat<br />
letterlijk opvatten, maar tegelijkertijd valt<br />
daar alles onder dat maakt dat we u terug<br />
kunnen vinden: een marifoon waardoor<br />
u uit te peilen bent, ref lecterend tape op<br />
uw boot, opvallende kleding of een goede<br />
radarref lector. Ook ontzag voor de dode<br />
hoek van de beroepsvaart valt hieronder.<br />
We steken ook de hand in eigen boezem:<br />
er zijn onlangs proeven gedaan om te zien<br />
hoe het nu zit met de zichtbaarheid van de<br />
ongeschilderde reddingboten. Weliswaar is<br />
de besparing in onderhoudstijd aanzienlijk,<br />
maar de veiligheid van onze eigen<br />
32<br />
bemanningen moet ook gewaarborgd zijn.<br />
De proeven waren in ieder geval aanleiding<br />
om een van onze reserveboten, de Kapiteins<br />
Hazewinkel, te voorzien van een opvallende<br />
striping van kunststof. We blijven zorgvuldig<br />
kijken naar onderhoudsvrije bouwmaterialen<br />
en kostenbesparingen. Maar niet ten koste<br />
van de veiligheid.<br />
Het thema zichtbaarheid in 2008 zal ook<br />
worden ingezet om de KNRM wat duidelijker<br />
te prof ileren. Want ú weet wel dat we<br />
bestaan, maar<br />
nog teveel<br />
Nederlanders<br />
weten niet<br />
precies hoe<br />
het nu zit<br />
met Redding<br />
Maatschappij of<br />
Reddingsbrigade. En dat Koninklijke, dat<br />
zal dan toch wel overheid zijn? U weet hoe<br />
het wél zit, vertelt u het verder, want we<br />
kunnen het niet zonder u. Het reddingwerk<br />
is gebaat bij een breed draagvlak en veel<br />
ambassadeurs, u dus!<br />
Je kunt natuurlijk ook bewust in de dode hoek van<br />
een vrachtvaarder gaan zitten zoals deze actievoerders<br />
van Greenpeace....foto Greenpeace<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
Op tijd reven....dag Anna, dag Erik, dank jullie wel<br />
De redactie ontving het volgende naamdicht<br />
van een dankbare jeugdige zeilster. De reden<br />
waarom staat hiernaast afgedrukt. Erik<br />
Nagtegaal licht zijn beslissing toe.<br />
Je hebt altijd lol<br />
Erik<br />
Uitzonderlijk gezellig<br />
Grappig en fanatiek<br />
Dus mag je niet weggaan<br />
Zij is lief<br />
En heet Anna<br />
Ik zal ze missen<br />
Leuk om te zeilen<br />
En nu zonder hen<br />
Nou we zullen zien<br />
VRIJWILLIGER VAN HET JAAR 2007<br />
Janneke Kluvers<br />
SIEGFRIED VAN DER NEUT<br />
Mijn vrouw Anna en ik hebben besloten<br />
te stoppen met onze jeugdzeilactiviteiten.<br />
Het organiseren, begeleiden<br />
en lesgeven op het water laten we vanaf<br />
nu aan anderen over. Om dat niet helemaal<br />
stilzwijgend te doen, schrijven we dit<br />
afscheidsstuk.<br />
Ergens in 2004 hebben Michael Brouwer<br />
en ik besloten dat we iets aan jeugdzeilen<br />
zouden gaan doen binnen de vereniging.<br />
Vervolgens heeft Anna zich bij ons<br />
aangesloten. Drie mensen met een<br />
zeilschoolverleden; ervaring met zeilles<br />
geven was daarmee aanwezig.<br />
We hadden nog geen jeugd, geen boten<br />
en geen extra hulp. We hebben het zelfs<br />
buiten medeweten van het bestuur opgezet.<br />
We hebben door de gehele haven gezocht<br />
naar boten die geschikt zouden zijn, vooral<br />
open boten als de Optimist en Valk. We<br />
besloten te beginnen met één dag. Die ene<br />
succesvolle zaterdag met jeugd was het<br />
begin.<br />
Sindsdien zijn er drie seizoenen voorbij. Er<br />
liggen eigen mooie Optimisten met sinds<br />
kort een extra stellage, er is een groep<br />
begeleiders en er is enthousiaste jeugd.<br />
Ook aan de reacties van de ouders kun je<br />
merken dat de kinderen het leuk vinden.<br />
Een deel van de kinderen doet al meerdere<br />
seizoenen mee en je ziet ze groeien in<br />
het zeilen. De afsluiting van het seizoen<br />
met het optimistenkampioenschap wordt<br />
een mooie traditie, met ook diploma’s en<br />
vorderingstaten. De zwembadoefening blijkt<br />
ook steeds een erg leuke dag te zijn. Deze<br />
mooie ontwikkelingen zijn nog lang niet<br />
afgelopen.<br />
Waarom stoppen we er dan mee? Sinds<br />
1994 geef ik zeilles. Aan jeugd en<br />
volwassenen. Het verschil tussen een gijp<br />
en een overstag is gelijk gebleven. Hoe<br />
kinderen met een Optimist zeilen blijft ook<br />
gelijk. Het wordt voorspelbaar wat ze goed<br />
en fout gaan doen: ze willen bijvoorbeeld<br />
meestal met hun rug tegen de spiegel zitten<br />
en worden bang als het scheef gaat en met<br />
wrikken aan het roer kom je ook vooruit...<br />
Kortom de uitdaging is er intussen vanaf. Ik<br />
merkte dat het steeds meer op routine ging<br />
en dat mijn plezier erin minder werd.<br />
Als er eens te weinig begeleiders zijn, zullen<br />
we misschien nog wel eens bijspringen. We<br />
blijven nog steeds op de haven komen en<br />
zullen het altijd wel blijven volgen. We hopen<br />
dat het met het jeugdzeilen voor de wind zal<br />
blijven gaan. En mocht het eens in zwaarder<br />
weer komen:<br />
op tijd reven!<br />
Iedereen met wie we hebben samen gewerkt<br />
en speciaal Mike, Eugene, Lucy, Martijn:<br />
hartstikke bedankt en veel succes.<br />
Erik Nagtegaal<br />
Siegfried van der Neut is de vrijwilliger van het jaar 2007.<br />
Hij geldt al jaren als hulp-havenmeester, invaller voor Piet en Friso, maar is ook lid van de dinsdag- en donderdagploeg.<br />
Hij zou al op het Eindejaarsbal worden gehuldigd, maar zat die avond, zoals hij het zelf formuleerde, 'eindelijk maar es lekker<br />
thuis...'<br />
Op de foto rechts Rinka Lassooy van de evenementencommissie, die hem tijdens de laatste ALV namens de vereniging een paar<br />
leuke cadeaus mocht aanbieden.<br />
Boldertje<br />
TE KOOP:<br />
Catalina 28 Mk I, augustus 1994,<br />
Inclusief ‘ Brand’ bok voor winterstalling<br />
Info:<br />
Frank Greiner lidnr. 1807<br />
T 0653 268 337<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 33
DE HELMSTOK - Richard Colijn<br />
Giovanni Vittali gaf de Helmstok over aan Loes van Zoen, maar<br />
Loes is inmiddels geen lid meer (haar partner Bert van Sligtenhorst<br />
overigens wel).<br />
Giovanni had een heel goede tweede kandidaat op het oog:<br />
Richard Colijn. Erelid van de WSV, en vrijwilliger van het eerste<br />
uur.<br />
Wat is de naam van uw boot, en waarom?<br />
De naam van mijn boot is Sobat. Ik ben in<br />
Indië geboren, zodoende de naam Sobat,<br />
wat in het Maleis “vriend” betekent. Het is<br />
een Leeuwenschouw en ben erg trots op<br />
mijn boot.<br />
Wat was uw verste tocht met uw huidige<br />
schip?<br />
De verste tocht is van Arnemuiden aan het<br />
Veerse meer in Zeeland naar onze haven.<br />
Momenteel vaar ik in de omgeving van<br />
Almere, want mijn vrouw is bang op het<br />
water. Het moet windstil zijn, anders wordt<br />
ze ziek. Dit is wel erg jammer. Wel ga ik<br />
elke zomer met mijn twee broers een reisje<br />
maken. Ook hebben wij mee gedaan met<br />
“de Friesland tocht” dat is eens in de 4 jaar<br />
en we hebben veel van Friesland gezien.<br />
Wat verwacht u van de vereniging?<br />
Onze verwachting van de vereniging is<br />
dat we hopen dat het een vereniging blijft<br />
en niet te commercieel word, dat het<br />
betaalbaar blijft voor iedereen. We moeten<br />
daar voor oppassen. Ik zelf vind dat het<br />
goed gaat met onze club en ik heb het<br />
tenminste erg naar mijn zin.<br />
34<br />
De Sobat<br />
Heeft u naast het varen nog andere Richard Colijn trekt de kar - bijgenaamd de Haventaxi...<br />
hobbies?<br />
foto Nico van Baarle<br />
Ik doe niet aan sport, want ik leef me<br />
uit op de haven. Soms gaan we naar het<br />
buitenland, maar voor mij hoeft dat niet<br />
want dan ben ik te lang van huis weg. Ik doe<br />
het voor mijn vrouw, want vliegen is niet<br />
mijn hobby.<br />
Wat zijn uw toekomstplannen?<br />
Als het kan op dezelfde manier verder gaan<br />
en hopen dat de gezondheid goed blijft,<br />
want dat is mijn grootste kapitaal. En verder<br />
genieten op de haven met alles in de buurt,<br />
en wanneer we elkaar in ieders waarde<br />
laten, komt alles goed.<br />
Aan wie draagt u de Helmstok over en<br />
waarom?<br />
De Helmstok draag ik over aan Sigfried<br />
van der Neut, die heel veel voor de haven<br />
doet en hij is tenslotte niet voor niets tot<br />
vrijwilliger van het jaar gekozen...<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE <strong>11</strong> NR 19
Piet Oberman van “De Overval” Ook Kalm Bij Tewaterlating Van Zijn Schip <br />
(Uit de Leeuwarder Courant van 20 juli<br />
1963)<br />
In Wartena op de werf van G.Bijlsma & Zonen<br />
werd op 19 juli 1963 aan Piet Oberman,<br />
beter bekend als Piet Kramer, de leider van<br />
de historische overval in de bezettingsjaren,<br />
gevraagd wat hij spannender vond: een<br />
overval plegen of je schip te water zien<br />
gaan. “Ik zou het niet weten”, vond deze<br />
houthandelaar, “maar wel weet ik dat je in<br />
beide gevallen kalm moet blijven”.<br />
Dit schip was altijd al de droom van Oberman<br />
geweest, al in de tijd toen hij nog als de man<br />
achter de schermen ondergedoken zat in een<br />
oude sloep van de Reddingbootmaatschappij.<br />
Die sloep lag bij Leeuwarden achter het<br />
Oude Tolhuis aan de Groningerstraatweg.<br />
Daar werden de plannen voor de overval<br />
gesmeed.<br />
In het centrum van de belangstelling van<br />
familie, vrienden en relaties stond het schip,<br />
een Lemster aakjacht. Een buitengewoon<br />
fraai schip, prachtig van lijn, glanzend<br />
spiegelglad geschilderd, boven de waterlijn<br />
wit als een zwaan. Een juweel wat de<br />
gebruikte houtsoorten betreft. De opbouw<br />
en binnenbetimmering van teakhout, de<br />
slaaphut van de eigenaar en zijn vrouw met<br />
olijf-essen. “Stad en land hebben mijn vrouw<br />
en ik afgereisd om de goede houtsoorten<br />
te vinden”, vertelde Oberman, “want als<br />
houthandelaar moet je ook iets kunnen laten<br />
zien”.<br />
Hij onthulde voorts dat H. Kersken uit<br />
Aalsmeer de ontwerper was, het stalen<br />
casco bij De Waal in Noordscharwoude was<br />
gebouwd en dat de Bijlsma’s voor de opbouw<br />
hadden gezorgd. De naam van het schip: “De<br />
vier gebroeders”, naar zijn vier zonen van elf<br />
tot vijf jaar.<br />
“Ik doop u ‘De vier gebroeders’ en ik wens<br />
u behouden vaart”, riep mevrouw Oberman<br />
en slingerde met krachtige zwaai de f les met<br />
het kostelijk vocht tegen de scheepsromp<br />
aan scherven...Een redacteur van de<br />
Leeuwarder Courant had even van tevoren<br />
naar de f les gekeken. Onder het merk stond<br />
‘Deutscher Sekt’. “Sssstt”, f luisterde<br />
mevrouw Oberman, “de leverancier heeft me<br />
die zonder erg gegeven. Mijn man weet het<br />
gelukkig niet…”<br />
Het schip meet 12,50 x 4,10 meter, kan<br />
zo’n 100 m 2 zeil voeren en bezit een 60 pk<br />
scheepsmotor. Niet lang na de tewaterlating<br />
hebben de mensen van de f ilmploeg die<br />
de f ilm De Overval, naar de echte overval,<br />
hebben gemaakt een dag met De vier<br />
gebroeders gevaren.<br />
De commissaris der koningin had hun beloofd<br />
dat zij een dag met het statenjacht ‘Friso’<br />
zouden mogen varen. Dit schip kon echter<br />
niet alle betrokkenen meenemen. “Daarom<br />
ben ik blij, dat ik nu met mijn schip de Friso<br />
in die taak kan bijstaan”, aldus de heer<br />
Oberman.<br />
Waarom diep ik deze geschiedenis, met de<br />
kerstdagen in zicht, nu op? In die periode van<br />
1944-1945 was het mij gelukt, middels een<br />
‘legaal’ Ausweis in Friesland de hongerwinter<br />
te overleven. In het pension waren ook leden<br />
van de verzetsploeg aanwezig. Onder andere<br />
Piet Schuddeboom, directeur Rijksbureau<br />
voor Hout. Eerst na de bevrijding<br />
vernam ik dat hij deel uitmaakte van de<br />
verzetsploeg toen hij mij zijn stengun<br />
toonde. Ik had er geen f lauw benul<br />
van wat er zich afspeelde. Wel hadden<br />
we een schema voor als er een<br />
razzia van de Gestapo zou komen. De<br />
vrouwen, dochters en kinderen zouden<br />
in onze bedden duiken en wij, via een<br />
terras in een scheiding tussen twee<br />
huizen, verborgen achter een waterton.<br />
Gelukkig nooit gebeurd.<br />
Direct na de bevrijding had Piet een auto<br />
en plaagde mij dat hij wel volgende week<br />
naar Amsterdam ging. “Kan ik niet mee<br />
met mijn vriendin?”, (jawel, zolang ken<br />
ik mijn Betsie al!) vroeg ik hem. “Nou,<br />
dat zal behelpen worden, want er gaat<br />
nog een dame mee en de bagage… Je<br />
vriendin zal dan de hele reis op je schoot<br />
moeten zitten”. Het was namelijk een<br />
zogenaamde BabyFord. Maar dat vond<br />
ik tóéntertijd helemaal geen bezwaar.<br />
“Maar ik betwijfel of je vergunning krijgt, want<br />
er staan rijen voor het evacuatiebureau”. Ik<br />
nam stiekem zijn autonummer op en toog naar<br />
het evacuatiebureau, gevestigd op de eerste<br />
etage van het – toen lege- V & D f iliaal. Een rij<br />
van hier tot ginder. Met een mapje met onze<br />
antecedenten onder mijn arm liep ik langs<br />
de horde de trap op, ‘zoekend’ naar iemand.<br />
Boven aangeland zag ik drie mannen achter<br />
een tafel, die de vergunningen beoordeelden.<br />
Maar links was een deur waar zo nu en dan<br />
een belangrijk iemand in of uit liep. “Daar<br />
zit de hoge raad”, dacht ik. “Waar gaat u<br />
heen?”,vroeg een suppoost . “Ik kom van<br />
Piet Schuddeboom!”<br />
“O juist, loopt u maar verder”, klonk het<br />
respectvol. En ik naar de ‘hoge raad’, alwaar<br />
ik in no-time de reisvergunning voor elkaar<br />
had. “Hoe heb je dat voor elkaar gekregen?,<br />
vroeg Piet.<br />
De dinsdag daarop bracht Piet ons naar<br />
Amsterdam, waar inmiddels de bevrijding<br />
uitbundig gevierd werd.<br />
Pieter Oberman heb ik helaas niet gekend . Hij<br />
is op 14 november 1972 overleden en heeft<br />
dus niet lang van zijn mooie schip mogen<br />
genieten. Zijn prachtige houtfabriek bestaat<br />
nog, gelegen aan het Heerenveens Kanaal .<br />
In het Verzetsnuseum te Leeuwarden hangt<br />
een foto van de verzetsploeg waarop o.a.<br />
Pieter Oberman (alias Piet Kramer) en Piet<br />
Schuddenboom.<br />
Betsie hielp in de huishouding bij een<br />
echtpaar met twee kinderen, waarvan de<br />
vrouw ziek was. Lieve mensen, waarvan ik<br />
eveneens zondags mocht komen eten. “Kan<br />
jij boekhouden, Jan?” vroeg de man mij<br />
eens. “Boekhouden, hoe dat zo?”, vroeg ik<br />
verbaasd. Het bleek dat de boekhouder van<br />
het bedrijf waar hij vertegenwoordiger was, in<br />
het verzet zat en daar dusdanig door in beslag<br />
genomen, dat hij al geruime tijd niet was<br />
komen opdagen. Ik haalde dus f luks enige<br />
leerboeken uit de bibliotheek en studeerde<br />
drie dagen lang boekhouden. “God zegen de<br />
greep, ik zie wel waar het schip strand”, dacht<br />
ik. “Maar het kan niet off icieel, want onze<br />
echte boekhouder staat al op de loonlijst”,<br />
zei de directeur ietwat zorgelijk. Na een<br />
beetje ingewerkt te zijn begon ik alle trage<br />
betalers onder de cliënten briefjes te sturen:<br />
of ze eens over de brug wilden komen.<br />
Mijn vertrek naar Amsterdam betreurde de<br />
directeur zeer: hij had nog nooit zo’n goeie<br />
boekhouder gehad.<br />
(En zo kwam Jan Splinter door de<br />
hongerwinter)<br />
DECEMBER 2007 SLUISKADE NR 19 35<br />
Jan Mens
Heba Aqua Sport - uw watersportwinkel voor o.a.:<br />
Stingray sportboten<br />
Rubberboten<br />
Console- en visboten<br />
Verkoopbemiddeling<br />
Gebruikte boten<br />
Nieuwe en gebruikte buitenboordmotoren<br />
Onderhoud aan uw buitenboordmotor<br />
Onderhoud aan uw inboardmotor<br />
Onderhoudsartikelen voor boot en motor<br />
Diverse accessoires voor uw boot<br />
Ski- en wakeboardartikelen<br />
De Steiger 92<br />
1351 AH Almere<br />
T 036 - 538 6380<br />
F 036 - 540 0615<br />
www.stingrayboats.nl<br />
HIER KAN UW ADVERTENTIE<br />
STAAN!<br />
MAIL VOOR INFO<br />
COMMCIE@WSVALMEREHAVEN.NL<br />
OF BEL FRANK SEIGNETTE OP<br />
0654 - 635 891<br />
Dierenspeciaalzaak <br />
Uw dierenadviseur en specialist in Almere!<br />
Dealer van ondermeer: