Archeologische Kroniek 1980 - Geschiedenis van Zuid-Holland

Verbouwingsplannen voor de Delftse Anatomie in de achttiende eeuw
timmerman en -metselaar. De eerste Delftse stadsfabriek was Reyer
de Heyde, die vanaf 1646 tot zijn dood in 1660 deze functie
bekleedde. In zijn ambtsperiode werd o.a. de toegangspoort tot de
Anatomie gebouwd.
Gezien de moeilijke economische situatie waarin Delft in de tweede
helft van de 18e eeuw verkeerde, werden er maatregelen door het
gemeentebestuur genomen om de zaken van de stadsfabriek te
saneren. Hiertoe werd op 15 september 1772 een Collegie van
commissarissen tot het werk der fabricage der stad Delft
geïnstalleerd. Deze bestond uit de havenmeester van Delft en
Delfshaven en de twee stadssecretarissen, tevens werd er een
inspecteur der stadsfabricagie aangesteld in de figuur van Johannes
van der Wall. Deze had tot taak de verschillende werken die door de
stadsfabriek werden uitgevoerd te superviseren. Zijn taak bestond
voornamelijk uit: . . . een wakend oog te houden op de executie
van het regelement, de vergaderingen en besognes der heeren
commissarissen gestadig bij te woonen en dezelven in alle
voorkomende zaaken en van zijn consideratiën en advies te dienen 11
.
Inspecteur Johannes van der Wall
Met het aanstellen van Van der Wall als inspecteur had het
gemeentebestuur een goede keuze gemaakt.
Johannes van der Wall, die in 1772 38 jaar oud was, had
aanvankelijk gestudeerd aan de Leidse Universiteit, waar hij op 1
juni 1754 was ingeschreven om er filosofie te studeren 12
. Op 16 juni
1756 promoveerde hij er, zodat hij zich niet alleen magister in de
artes liberales mocht noemen, doch ook doctor philosophiae".
Op 12 oktober 1756 had de stad hem aangesteld tot lector in de
wis-natuur- en sterrekunde: om de voorgeschreven kunsten en
wetenschappen binnen deeze stad in openbare lessen te
onderwijzen". In zekere zin is hij te vergelijken met de lector
anatomicus, die, eveneens door de stad aangesteld, verplicht was
openbaar onderwijs te geven in de anatomie in het theatrum
anatomicum.
Van der Wall was tevens als docent verbonden aan de Fundatie van
Renswoude, waaraan Delft de basis te danken heeft voor het
onderwijs in de bouwkunde. De openbare lessen gaf Van der Wall,
285
Afb. 5 De afsluiting van de Doele
en de Anatomie. Tekening: Van der
Star, 1776. (Gemeentelijke Archiefdienst
Delft)
13
14
Res. Burg. 15 september 1772.
Album Studiosorum Acad.
Lugduno Batavae (1575-1875).
Den Haag 1875, kol. 1045.
Van der Wall promoveerde op
een proefschrift dat handelde
over de stuurmanskunst.
Joannes van der Wall, Delfis-
Batavus, De Navigandi arte,
Phil. Dr. et Liberales Artes
Magister. Zie P.C. Molhuysen,
Bronnen tot de geschiedenis der
Leidsche Universiteit
(1725-1765). Deel V. Den Haag
1921, p. 290+.
6e Lopend Memoriaal f. 32 lv.