Telers prijzen arbeidsgemak Mucsuma RZ Resima RZ past prima in ...

Bloemkool
beregenen: waarom,
wanneer, hoeveel?
Beregenen is meer dan ‘pappen en nathouden’. Indien goed
ingezet kan het veel problemen voorkomen en geld besparen.
Beregenen. Voor sommige telers een vanzelfsprekendheid, voor anderen een onmogelijkheid.
Voor de gelukkigen onder ons met voldoende voorraad vers water, blijft het echter een punt
van discussie: wanneer te beregenen en hoeveel.
Hoe kunnen telers water optimaal
gebruiken? dat begint al na het planten,
of zelfs daarvoor, bij extreme droogte.
dan kan een gietbeurt (10 millimeter)
de structuur van het plantbed flink
verbeteren. Ook als een gietbeurt vóór
het planten niet nodig is, kan 10-15
millimeter water na het planten zorgen
voor een vlotte weggroei. Zo kan de plant
direct beginnen met het ontwikkelen van
een gezond wortelgestel en zich goed
hechten aan het plantbed. die directe
start zorgt voor een goede spreiding van
de plantingen en de daarop volgende
oogsten. een ander belangrijk voordeel
van een gietbeurt direct na planten:
een bodemherbicide werkt beter op
een vochtige grond. en dat is hard nodig
want onkruid is concurrentie en kost
ongemerkt opbrengst en dus geld.
Energie en voeding
beregenen betekent echter geen ‘pappen
en nathouden’. de eerst beregeningsbeurt
heeft de plant nodig om aan te slaan,
maar daarna moet hij toch echt zelf
gaan zoeken naar vocht en voeding.
Om latere weersextremen goed aan te
kunnen, moet de plant de eerste maand
een sterk wortelgestel ontwikkelen.
daarna komt een periode van exponentiële
groei in de plant om de koolontwikkeling
voor te bereiden. Zorg dat de plant dan
voldoende water beschikbaar heeft om de
energie om te zetten in voeding voor de
plant. bij droogte is 20 millimeter de
minimale gift. en wacht dan niet op dat
buitje dat buienradar of het weerbericht
voorspelt, want droge grond kan wat
extra vocht goed gebruiken. beregenen
kunt u combineren met een bijbemesting,
indien noodzakelijk. Maar verwar een
watertekort niet met een voedingstekort.
Indien in droge periodes de plant een
slechte groei vertoont, wil dat meestal
zeggen dat de plant water nodig heeft in
plaats van voeding. de voeding is wel in
de grond aanwezig, maar de plant kan
het niet opnemen. Te lang wachten met
beregenen kan een groeispurt tot gevolg
hebben, waardoor de kool scheurt.
Koolaanleg
een cruciaal moment in de bloemkoolteelt
is de koolaanleg, dus de omslag
naar de generatieve fase. daarbij is
koude nodig. bij bloemkool kan je
koude beter omschrijven als niet te
veel warmte. Vooral in juli en augustus
kunnen de etmaaltemperaturen zo
hoog oplopen, dat de omschakeling
naar koolvorming wordt uitgesteld.
Röhren- und Pumpenwerk Bauer Gesellschaft m.b.H. - Oostenrijk
Juist hoge nachttemperaturen zijn
daarin bepalend. Als deze zich voordoen,
zou u via beregening kunnen
koelen. dan gaat het niet zozeer om
grote hoeveelheden water, maar eerder
om een buitje van 5-10 millimeter.
Hiermee creëert u al een koel, vochtig
microklimaat om de plant heen.
diezelfde manier van koelen kan ook
helpen om schrale periodes door te
komen na vorming van de kool. In de
laatste maand van de teelt wordt de
meeste voeding naar de vers aangelegde
kool getransporteerd. echter, bij schrale
weersomstandigheden in de zomer
moet het gewas extreem koelen en zal
het water, en daarmee de calcium, naar
het buitenste blad worden geëxporteerd.
dat kan een calciumtekort tot gevolg
hebben in het hartblad, waardoor rand
ontstaat. Rand kan gaan smetten, met
kwaliteitsverlies als gevolg. Zelfs op
kalkrijke gronden kan dit gebeuren.
beregenen kost natuurlijk geld. daarom
zal uw keuze altijd afhankelijk zijn van
het klimaat op dat moment. door uw
moment van beregenen optimaal te
kiezen, kunt u veel problemen voorkomen
en op een ander tijdstip weer
geld besparen.
R i j k Z w a a n b e d a n k t J o h . K a a n
voor fijne samenwerking
Einde tijdperk
plantenkweker
Joh. Kaan
Peter Kors (rechts) en Gerrit Kok beëindigden bedrijf in 2010.
Op 1 september jl. is de firma Joh. Kaan in het Noord-Hollandse Hem gestopt door een fusie.
Plantenkweker Joh. Kaan was een echt familiebedrijf. De laagdrempelige toegang tot de
kwekerij en de goede verstandhouding met Gerrit Kok, Peter Kors (schoonzoon van de
oprichter) en het personeel hebben mede een positieve bijdrage geleverd aan de introductie
van de nieuwste Rijk Zwaan bloemkool- en sluitkoolrassen.
Plantenkweker Joh. Kaan had een lange
relatie met Rijk Zwaan. In de jaren 70
van de vorige eeuw was Rijk Zwaan-vertegenwoordiger
Jan dekker hier kind aan
huis. In die tijd waren Flora blanca en
delira de meest geteelde bloemkoolrassen.
Koude start
Het bedrijf begon in 1962 in een
druivenkas. Kaan had het slimme idee
om in de wintermaanden in de druivenkas
bloemkoolplanten op te kweken.
Het begin was weinig voorspoedig, want
in de beruchte winter van 1963 moest hij
voor 2.000 gulden aan kolen verstoken op
een waarde van 1.500 gulden aan planten.
desondanks bevroor een grote hoeveelheid
potplanten. Toch liet hij zich
hierdoor niet uit het veld slaan en de
jaarrondopkweek van bloemkoolplanten
deed geleidelijk aan z’n intrede. Losse
planten die breedwerpig werden gezaaid
waren toen nog de standaard. eind jaren
70 kwam er enige mechanisatie in de
vorm van het eenvoudige handzaaimachientje
van Kees broersen (door Gerrit
Kok steevast ‘het harkie’ genoemd). Kok
werkte sinds 1972 bij het bedrijf, destijds
nog met Kaan. In 1988 namen Peter Kors
en Gerrit Kok de plantenkwekerij over
van Kaan. Tot die tijd kweekte het bedrijf
alleen trapplanten. In 1989 kwamen de
eerste trayplanten. de combinatie van
losse planten en trayplanten bleek
geen gelukkige keuze. In 1990 werd de
(huidige) zaailijn aangeschaft voor het
destijds astronomische bedrag van
100.000 gulden en vanaf toen werd
definitief overgeschakeld op trayplanten.
Groei als kool
Het bedrijf groeide fasegewijs van 6.000
vierkante meter in 1990 naar 2,6 hectare
anno 2010. Momenteel bestaat driekwart
van de opkweek uit bloemkool en de rest
uit sluitkool en boerenkool. In 2010
bedroeg de jaarproductie 32 miljoen
koolplanten. Zo’n tien jaar geleden
werd de samenwerking met Rijk Zwaan
geïntensiveerd vanwege de uitbreiding
bij Rijk Zwaan met sluitkool. en zeker
toen er eind jaren 90 een veel groter
sluitkoolproefveld in Opperdoes kwam,
groeide de behoefte aan planten in kleine
hoeveelheden snel. Omdat de opkweek
van kool zich niet goed liet verenigen
met die van sla besloot Rijk Zwaan de
koolplantenopkweek voortaan bij een
gespecialiseerde plantenkweker onder
te brengen. Kaan vulde de trays met
potgrond en handmatig zijn in de loop
der jaren duizenden trays gezaaid door
proefveldhouder Jaap Kee. Op die manier
vonden ook veel nieuwe introducties van
Rijk Zwaan in een Kaanbak hun weg door
de hele benelux.
Nu de firma Joh. Kaan door de fusie is
gestopt, wensen we alle mensen die bij
dit bedrijf werkten veel succes in hun
nieuwe baan. We bedanken hen voor
de fijne samenwerking.
16 brassica | deceMbeR 2010
brassica | deceMbeR 2010 17