Koloniaal verslag van 1909

HOOFDSTUK V.
In afwachting.
Zoo zalen wij dus op Abettre-Djoeka, afwachtende do
dingen die komen zouden. Ledig bleven wij inlusschen niet.
Kleeding en uitrusting, welke danig dooi' bet water geleden
hadden, dienden zoo goed mogelijk weer in orde gebracht en
alle kisten ont- en verpakt worden.
Steeds liet einddoel voor OOgen houdende, gaf ik den tweeden
dag na ATOKKO'I vertrek mijn verlangen te kennen de
monding «Ier Djoeka-kreek te verkennen; groote tegenatand
van de zijde van den hij ons achtergebleven hoofdman
AwELIE en den kapitein van Abettre-Djoeka, AoOLPHOE.
Zelfs eene groote belooning kon hem ei' niet toe bewegen ons
naar genoemde plek te vervoeren; ik hoorde mij daarbij nog
eene les in de wellevendheid toedienen, omdat ik zonder
medeweten van den graiiniaii naar de kreek wilde, terwijl ik
hem juist voor dat doel had laten roepen, liet geluk diende
mij evenwel, want toen zij in hunne verontwaardiging te
kennen gaven, dat ik hunnen granmun niet kende en dat dezo
zoo valseh was dat hij hen na mijn vertrek toeh zou straffen,
indien zij naar de kreek waren geweest, ook al zou hij in
mijne tegenwoordigheid zeggen dat zij goed hadden gehandeld
mijne bevelen op te volgen, toen had ik in die bekentenis
— onmiddellijk in mijn zakboekje genoteerd — ongezocht
het vereischte dwangmiddel.
Ik gaf hun namelijk te kennen, dat ik niet verder zou
aandringen, doch dat ik hunne woorden, welke ik als lastertaal
ten opziehte van granman OSKSIK beschouwde, aan
dezen zou meededen.
Daai' zagen zij uu toeh blijkbaar erg tegen op en hoewel
vreeselijk verontwaardigd dat zij zich ditmaal door al te
gioote sluwheid hadden verpraat, stemden zij — na nog een
uur lang met elkander te hebben geredeneerd — er in toe mij
naai de kreek te brengen, mits ik aldaar geene werkzaa i;beden
zou verrichten; natuurlijk zou ik dan hunne woorden
niet aan den granman overbrengen.
Maandag 26 April vertrokken wij in eene kleine eorjaal
des morgens om half acht en keelden des namiddags drie uur
weer terug, na ook nog op Awarie-eiland te zijn aangegaan
om te trachten eenig nieuws over den heer DA COSTA te vernemen,
dat er evenwel niet was. De verkenning zelve deed
zien, dat de paal diende te worden gesteld op den rechteroever
der kreek in de nabijheid van het daar aanwezige
gaddohoso (afgodshuisje): zand en steenen voor het te verrichten
metselwerk waren ter plaatse niet te vinden: alles
lag vermoedelijk diep onder water.
Wij moesten ei 1 toen op uit om op Abettre-Djoeka groote
steenen te zoeken en die fijn te kloppen, zoodat de beide volgende
dagen ons kam]) wel iets weg had van eene kleine
kolonie van gestraften, bezig met steenen kloppen, want
biervoor kregen wij geen hulp van de Djoeka's: wel stonden
zij ons bij in het ,.duiken" naar zand, geschikt om met
ec-ment te worden vermengd.
Middelerwij] kwam het bericht van boven, dat ATOKKO op
Zondagmiddag bij granman OSKSIK was aangekomen: jammer
genoeg kwam er de treurmare bij, dat twee kleinkinderen
van dezen zeer ernstige brandwonden hadden gekregen
en een hunner op sterven lag; een der huizen van OSKSIK
(zijn particulier secretaris, de heer TTKI.DKH, een neger-zendeling,
ooemde het ..zijn hotel"), (zie bijlage 2), was afgebrand.
Een slecht voorteeken dus tegen welks nadeeligen
invloed onmiddellijk met kracht diende te worden opgetreden.
Aanstonds gaf ik dan ook te kennen dat ik, nu er nog geen
positief bericht van des granmans komst was gekomen, van
plan we: het terrein aan de monding der Djoeka-kreek open
t" kannen en aldaar eene paal te stellen: zoodra dan OSKSIK
sou z'in aangekomen, zouden wij de eigenlijke plechtigheid
van de onening der kreek verrichten, bestaande in het plan*
ten der Nederlandsche driekleur en het ophangen van een
; !.; t houten bord, door mij van Albina medegebracht en
:;
waarop het eveubedoelde merkwaardige teil zou worden veroeuwigd
en tevens de namen van glannian OSKSIK en van
alle iiicdehelpers zouden worden vermeld.
Zooall ik wel verwacht had werd niiju voornemen leu
zeerste afgekeurd; wetende echter dal er als hel ware \oorl-
durende gemeenscha]) bestond tusschen de dorpen Abettre-
Djoeka en Drie Tabhetje, de residentie van glannian OSKSIK,
en dat deze van al mijn doen en laten, om het zoo uit te
drukken, dagelijks op de hoogte bleef, hield ik voet bij stuk
en dreigde mijne vlag, die als teeken van mijne officieele
«aardigheid voor inijne imt was geplaatst, neer te halen,
indien eventueel niet aan mijn veil.ineen werd voldaan. Mei
het neerhalen der vlag zou inijne zending eindigen en zou
ik met granman OSKSIK geene onderhandelingen meer kunneii
voeren; de gevolgen (welke gevolgen dat waren bleef
voor hen, maar eigenlijk ook voor mij zelt, in het duister)
zouden zij dan maar moeten verantwoorden. Dat mijn secretaris
daar ondershands het aoodige aan toevoegde en hun
allerlei vreeselijke gevolgen voor oogen schilderde, behoorde
tot de gewone tactiek.
Des namiddags van dien dag kwam eene boodschap, dat
glannian OSKSIK reeds aan het afzakken was en over '2 dagen
o]i Abettre-Djoeka zou zijn.
Groote vreugde onder de lieeren Djoeka's, doch mij kwam
deze vreugde te uitbundig voor om echt te kunnen wezen;
den volgenden morgen werd mijn vermoeden dan ook bevestigd;
door eenige booten die van boven kwamen aan te roepen
vóór dat zij met de overige bewoners van het eiland
in contact waren gekomen, bleek ons alsras dat van des grnnmans
komst nog niets bekend was. Men had eenvoudig een
praatje verzonnen om mij bovenaaiigehaald voornemen te
doen uitstellen.
'"M'oote (geveinsde) verontwaardiging tegen zulk een '' "
genaar, die zoo iets had durven vertellen en — o schande:
het was nog wel een Djoeka !
Het was nu Woensdag 28 April.
Aan den kapitein van Abettre-Djoeka en aan onzen tweeden
hoofdman AwELIE deelde ik nu in den vroegen morgen
nnde, dat ik bij mijn voornemen bleef volharden: zij 1110.I1ten
den geheelen dag kroetoe (vergadering) houden, maar
wanneer ik des namiddags ."> mir geene toezegging zou hebben
ontvangen dat zij den volgenden dag met mij naar de
kreek zouden gaan — alleen om het terrein open te kappen —
dan zoude op dat uur mijne vlag worden gestreken : ik kon
toch niet uit den treure werkeloos blijven zitten wachten tot
dat liet granman OSKSIK zou believen eene boodschap te
zenden, of hij van plan was te komen of niet?
Zij zagen, dat het mij blijkbaar ernst was en tot mijn
genoegen bespeurde ik, dat eene expresse boot naar boven
werd gezonden.
In den loop van dien dag passeerde zeker ASIKKIXDK —
een lastig heer en van veel invloed op Albina — met lading
ons dorp; niet de zaken in kennis gesteld, nam hij aan de
kroetoe deel; eindelijk, des namiddags half vijf', kwam men
mij den uitslag berichten. Zij deden nu een tegenvoorstel ;
nii ii mocht hetgeen ik gevraagd had niet toestaan, doch zij
souden den volgenden morgen vroeg den groot-kapitein
PAKKOEKOE gaan roepen, die zich, zooals zij zeker wisten, op
Poeligoedoe bevond ; deze zou dan reeds om 12 uur op Abettre-
Djoeka kunnen zijn en hij bezat de macht om een werk als
door mij verlangd buiten den granman 0111 te autorisoeren.
Inwendig blijde met dit resultaat deed ik alsof ik niet
wilde toegeven: zij begonnen mij daarop leer nederig te verzoeken
in hun belang het mij gedane voorstel aan te nemen,
waarop ik eindelijk toegaf, onder voorwaarde dat zij reeds
nu plechtig zouden beloven 0111 niet mij aan het openkappon
van de monding der kreek te beginnen, indien eventueel
kapitein PANKOEKOE den volgenden dag niet te Abettre-
Djoeka mocht zijn gekomen.
Deze belofte werd gegeven en de vrede was voorloopig
weer geteekend : de vlag bleef waaien.
Dat het hun ernst was, bleek wel daaruit, dat den Vol-