Koloniaal verslag van 1909

More documents

Recommendations

Info

te All)iii.i worden gestationneerd, en van den lieer DA COS/IA eene vaste maandelijkse lie bezoldiging ontvangen. Alhoewel door mij VÓÓT mijn vertrek op liet nuttelooze maar tevens gevaarlijke \an eene dergelijke regeling reeds was gewezen, had men verzuimd van de veranderde zienswijze aan AI-INSA kennis te geven; erger was liet, toen door een nieuw misverstand op Alliina aan Al'lNKA —• en ook de Djoeka's wisten zulks — was te kennen gegeven dat bedoelde vertegenwoordiger (in dit geval de zoon van het opperhoofd) door het Oouvemement was aangesteld voor het opbrengen van lading naar de Heilige Kreek der Djoeka's, en niet door den heer Dl COSTA privé. De verontwaardiging der Djoeka's te Alliina kende geene grenzen en ditmaal naai' mijne meening terecht. In tegenwoordigheid van den districts-conimissaris moest nu het misverstand worden Opgehelderd en ontvingen de Djoeka's de toezegging, dat de eerste lading naar de Djoekakreek zou opgaan voor granman OSKSIK en zou worden vervoerd door de beide hoofdmannen van mijne booten: ATOKKO en AWKI.IK, zooals op Abettre-Djoeka met OSKSIK was overeengekomen. (De vertegenwoordiger van den heer J. M. DA COSTA te Albina had mij de belofte gegeven dat aan die overeenkomst door hem zou worden voldaan.) Voor het overige was een ieder geheel vrij in het opbrengen van lading. De zoon van APIXSA trok wel is waar een vreemd, ja zelfs verstoord gezicht, doeli werd getroost met de opmerking dat toch geen enkele Paramaccaner tegen den zin der Djoeka's in de kreek zou durven varen, en dat de beer DA COSTA hem in elk geval wel voor zijne bereidwilligheid zou beloonen. Toen volgde nog eene bijeenkomst om officieel aan kapitein AXDRKAS en de overigen mededeeling te doen van betgeen op Abettre-Djoeka en in de Djoeka-kreek was overeengekomen, daarna eene bijeenkomst met de voornaamste werkgevers om hunne medewerking in te roepen ten einde bet livretten-systeem (zie bladzijde 19) ingevoerd te krijgen, vervolgens de afbetaling der bootslieden, het inpakken deiverschillende restanten en enkele werkzaamheden op bet kantoor van den districts-conimissaris. Bij al deze verrichtingen ondervond ik veel steun door de hulp van den heer SMIT, ambtenaar der belastingen aldaar, die ons ook reeds bij onze komst op Albina ter zijde had gestaan. De beide dagen Donderdag en Vrijdag te Albina waren omgevlogen; ik meende nu mijne taak als geëindigd te mogen beschouwen. HOOFDSTUK XI. Einde. Zaterdagnamiddag twee uur voerde bet nieuwe stoomschip „Koningin Wilhelmina" ons — WII.DKHOKR was weer op de been — naar Paramaribo, waar wij Zondag 9 Mei 1909, voormiddags zes uur, aan wal stapten. De geheele reis bad dus ruim een en dertig dagen geduurd. Weersgesteldheid. Wat bet weder betreft, dit was uitermate slecht ; bijna zonder uitzondering gaf elke dag hevige regens, welke, behalve de gewone onaangenaamheden, bovendien ten gevolge hadden dat de waterstand in de rivier steeds hooger, de vaart steeds moeilijker werd; in normale omstandigheden duurt de reis van Albina tot Abettre-Djoeka vijf ïi zes dagen ; wij deden er 9\ dag over, ja er kwamen booten met lading aan, welke 14 dagen hadden gebruikt om tot genoemd dorp te komen. Gezondheidstoestand. De gezondheidstoestand bleef, enkele kleine ongesteldheden uitgezonderd, goed tot den morgen van 1 Mei, toen de beer WII.OKBOKR ziek werd. Alhoewel bij bij aankomst te 7 Paramaribo weer op de heen was, is hij enkele dagen daarna opnieuw ingestort en is bij het opmaken van ilit verslag nog steeds lijdende aan koortsen. Als gezondheidsmaalregelen werden door den ondergeteekende alleen toegepasti het gebruik van soda-water en koude thee in plaat* van rivierwater, het slapen achter een IIIUHkietenkleed en het leggen van een zeil op den grond onder de hangmat in hoschkampen of daar waar de grond niet voldoende droog en hard scheen om niet te vreezen voor uitdamping in den nacht. Aan een deken werd slechts twee of drie maal behoefte gevoeld. Kinine werd onder geen vorm gebruikt; echter werd daags vóór het vertrek en onmiddellijk na terugkeer eene goede dosis castorolie ingenomen, ook al bestond de noodzakelijkheid daartoe niet. De beer WII.DKIIOKK heeft dit vóór zijn vertrek verzuimd en heeft ook enkele malen op reis rivierwater genuttigd. Onze kok, een vrij bejaarde neger, is steeds even gezond gebleven en heeft trOUW zijne dikwijls zware plichten vervuld. Opnamen. Op bijgevoegde schetskaart (zie Hijlage 0) is de ligging van enkele plaatsen in dit verslag genoemd nader aangeduid. Over den stand der paal is reeds op bladzijden 3 en 5 gesproken (zie ook Bijlage 4). Zooals uit het verslag voldoende blijkt, ontbrak tijd en gelegenheid om eenige verdere opnamen te verrichten. Voor het nemen van photo's was gewoonlijk geene gelegenbeid, terwijl bovendien het weer zulks in de meeste gevallen onmogelijk maakte. Hetgeen nog genomen was bleek door de groote vochtigheid geheel bedorven. Kosten. De onkosten der expeditie zijn zoo laag mogelijk gehouden (zie Bijlage 7); van den intendant der koloniale spoorwegen hebbeu wij bet grootste deel der gereedschappen, enz. in bruikleen gekregen, terwijl de beer LOTH gratis enkele kleine geschenken afstond, van de expeditie van den heer EII.KRTS DK HAAX overgebleven. Resultaat. De uitslag der expeditie is dus in het kort samengevat:
e. Door lit-t groot-opperhoofd is onder nadere goedkeuring van booger band eene regeling roor I * * -t vervoer van penonen en goederen vastgesteld, cvaardoor dal vervoer op afdoende ir ij ie kan worden geregeld en alle Djoeka'i lang* samerhand meer onder ons direct gezag zullen worden gebracht. Hei spreekt vanself, dal ricb in den vervolge nog wel eens moeilijkheden /uilen voordoen, doch ik geloot' te mogen verzekeren, dal (leze met een weinig beleid van de zijde van hei districts-bestuur zeer gemakkelijk te overwinnen zullen zijn. Kn mei dezen uitslag meen ik naar mijn beste weten aan de mij gegeven opdracht te bebben voldaan. Paramaribo, 20 Mei 1»)()!). Ml-II.AUE 1. ('. A. J. Si RÜVCKEN. (Copie.) BRIEF gericht aan het groot-opperhoofd der Aucauers om hem te verzoeken naar Abettre-Djoeka te komen. Al.eltic-Djoeka. Donderdag 22 April 1909. Aan het Groot-Opperhoofd der Aucanerê te Drie-Tahbetje. Hierbij deel ik o mede, dat ik door Zijne Excellentie den Gouverneur met eene bijzondere opdracht beu belast in verband waarmede ik mij de moeite heb gegeven tot hier op Ahettre Djoeka te komen. Ik noodig u beleefd uit mij hier zoo spoedig mogelijk te komen bezoeken om zeer gewichtige zaken te bespreken, waarbij ik hoop dat u door eenige uwer kapiteins zult worden vergezeld, ten einde onder meer de openstelling der Djoekakreek op plechtige wijze at' te kondigen. Mijne reis naar hier heeft van af Albina reeds 10 dagen geduurd (ten gevolge van den hoogen waterstand), zoo lat ik verwacht dat u zoo spoedig mogelijk, 't liefst vóór Dinsdag a.s. hier zult zijn, daar mijn tijd natuurlijk beperkt is. Brenger dezes ATOKKO de plaatsvervanger van uwen kapitein AXDKKAS te Albina (die ziek was) zal u verder mondeling nog wel een en ander inededeelen. In afwachting van uwe spoedige komst. De groot-com mistaris, C. A. J. STRTYCKEX. B HI.II.AUK 5j. BRIEF van het groot "Opperhoofd OSKSIK SAN OTTBBLOO (geschreven dooi' een Hernhutter onderwijzer — een neger — die op Drie Tabbetje woont en als secretaris van OSBSIE optreedt). Hooged.gestrenge, Aa it den Hooged.gettr. Heer V. A. .1. Si HI VI KK.N, o/> A-betre djoeka. Op verzoekt OftSEISE'l om UHoogEd.gestr. zijn te laat gehoorgering uwer oproeping op papier te brengen; Zijn als reden de volgende: Dat wegen een Brand welke laatstleden zijn hotel verwoeste, werden drie jongens (mannen) kleinzoon verbrandt waarvan eene bedenkelijk lag. Drietabb. 29—4—'(»!). BlILAGI >i. p. o. OSSKISK VAX OTTKRÏ.OO. De ichrigrer, .1. (j. HBLDEI jr. Heden den dertigsten April negentienhonderd en negen is de Djoeka-kreek, zijnde tot dusver de heilige, ontoegangelijke kreek der Aukaners en andere Doschnegerstamiuen, door ons ondergeteekenden in onderlinge overeenstemming plechtig geopend verklaard, belovende alle Aukaners, om voortaan ten allen tijde en zonder eenig bijzonder voorbehoud persi men en goedelen, zoowel in de Djoeka-kreek als overal elders aan de Marowijne, de Tapanahonie en de Lawa en derzelver zijrivieren of kreken te vervoeren volgens een daarvoor nader vast te stellen tarief. Waarvan opgemaakt ter plaatse van het dorp ,,Abettre Djoeka" bij Poeligoedoe deze oorkonde in viervoud, waarvan één exemplaar voor het Gouvernement van Suriname, één voor den bij sonderen afgevaardigde, C. A. J. STHVYCKKX, DE RoYSAXCoi'H, één voor het groot-opperhoofd der Aukaners OsESIE VAX OTTBBXOO en één voor den hoofd-kapitein, ARAIU VAN OTTKRÏ.OO. Voor het Gouvernement van Suriname: De bijzondere afgevaar- (lig/Ir, C. A. J. SlRl YCKKX, oud-officier, oud-com mtitaris run Mnroirijne. controleur der belastingen in Suriname. T)e serretorix. f'llS. YV. YVlI.DKHOI'.R, ambtenaar der belastingen. Voor de Aukaners: Het groot-opperhoofd der .1 ukanert, (Hier was gesteld het stempel van den granman met randschrift: groot-opperhoofd der Auka ner Boschnegers - Marowijne). Voorts hadden OSKSIK en de kapiteins PAXKOKKOE, LIBI-TETR, ADIOXTOE, GI:X- TA, ADRKI-HOKDOK, AORABO en TOXI;A ieder hun kruismerk naast hun naam geplaatst.
Page 1 and 2: it. c. i». E. F. (.. II. I. .1. K.
Page 3 and 4: Verder zijn aan de Marowijne enkele
Page 5 and 6: genden morgen reeds om vier uur een
Page 7: ecktstreeksch gezag te brengen en a
Page 11: Bui, AU E 7. 11 10 1 L> 8 I •j 0

Koloniaal verslag van 1909

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?