ALFABETISCHE TERMENLIJST - Free

INLEIDING
Voor u ligt de inmiddels al weer zesde versie van dit boekje. De bedoeling is dezelfde gebleven:
hulp bieden bij het lezen van in het Engels gestelde plant- en tuinbouwkundige artikelen en boeken. Ook
wie de Engelse taal redelijk beheerst zal bij het lezen van botanische litteratuur wel eens op
moeilijkheden gestuit zijn. Vooral bij plantbeschrijvingen treffen we termen aan waarvoor gewone
woordenboeken geen hulp bieden. Niet iedereen heeft de beschikking over een equivalent van de Grote
Van Dale, zoals de Oxford English Dictionary of de Webster's New International Dictionary.
De jaren geleden voor eigen gebruik verzamelde lijst van vaktermen op plantkundig gebied is in
steeds weer uitgebreidere versies in ruimere kring verspreid. Naast de zuiver botanische termen is de
lijst in de loop van de tijd met verwante termen aangevuld, voornamelijk in de richting plantenfysiologie,
biochemie, plantenteelt en tuinbouw. Bij het gebruik in de praktijk kan dat mogelijk van nut blijken te zijn.
Om deze uitbreiding aan te geven hebben we bij deze druk de titel van het boekje aangepast.
De beperking is duidelijk, het is een lijst van plantkundige en aanverwante vaktermen. Dat
sommige termen ook betekenissen kunnen hebben buiten dat gebied wordt doorgaans niet vermeld.
Bijvoorbeeld: root = wortel, het onderaardse deel van een plant. Niet vermeld worden de vierkantswortel
uit de wiskunde, de wortel van een kies, de wortel des kwaads of nog andere betekenissen, zie de
opmerking bij set. Wel is getracht de termen beknopt te verklaren en door verwijzingen soms in verband
te brengen met andere begrippen.
Niet opgenomen zijn vertalingen/verklaringen van wetenschappelijke plantnamen. Daarvoor is
het door 'Succulenta' uitgegeven boekje 'Wat betekent die naam' de aangewezen bron, al is dat
hoofdzakelijk beperkt tot namen van succulenten. Meer algemeen zijn de werken van Backer en vooral
Stearn, zie de Litteratuurlijst.
Wel opgenomen zijn een aantal volksnamen die men in meer populaire litteratuur nogal eens aan
kan treffen. Het betreft namen van Engelse, Amerikaanse en Mexicaanse wilde planten, rotsplanten en
succulenten uit het zuidwesten van de USA en Mexico. Vooral onder deze laatste zijn veel namen van
Het is een vrij willekeurige keuze en van enige mate van volledigheid kan natuurlijk geen sprake zijn. We
hebben deze volksnamen met hoofdletters geschreven om ze te onderscheiden van de echte vaktermen
hoewel dit, zowel in het Engels als in het Nederlands, niet volgens de spellingsregels is.
Soms stemmen deze namen overeen met de Nederlandse naam, Sea Rocket is Zeeraket en
Hairy Buttercup is Behaarde Boterbloem. Er zijn echter ook valkuilen: Milk Thistle is geen Melkdistel!
Doorgaans wijken ze sterk af van de Nederlandse equivalenten. Als je voor het eerst een naam als
Wellcome-home-husband-though-never-so-drunk tegenkomt is Muurpeper niet de vertaling die het
meest voor de hand ligt. Jack-go-to-bed-at-noon zal niet dadelijk als Morgenster herkend worden. Ook
Bacon and Eggs zal eerder herinneringen aan een uitgebreid Engels ontbijt opwekken dan een beeld
van de Gewone Rolklaver.
Minder folkloristisch zijn incidenteel vrijwel rechtstreeks uit het Latijn vertaalde namen,
vergelijkbaar met de Nederlandse namen die Van Laren in het Verkade-album 'Cactussen' gebruikt. Dit
maakwerk is soms in tuinboeken en -tijdschriften te vinden, we hebben ze slechts in enkele gevallen
opgenomen. In vele gevallen hebben planten nu eenmaal geen Nederlandse naam, omdat ze hier te
lande onbekend zijn. Met nadruk wijzen we op de opmerking bij vernacular name.
Bij de alfabetisering van termen die uit twee of meer woorden bestaan, aaneengeschreven of
met een verbindingsstreepje dan wel spatie, zijn deze gerangschikt alsof er geen spatie of streepje aanwezig
is. Het voordeel hiervan is dat termen of namen die soms met verschillende spelling aangetroffen
worden, als bijvoorbeeld Birdsnest, Bird's-nest of Bird's Nest, niet door de alfabetische lijst verspreid
staan en dat dus met één vermelding volstaan kan worden.
Bij de wetenschappelijke namen van scheikundige stoffen is voor de alfabetische volgorde geen
rekening gehouden met cijfers en cursieve voor- of tussenvoegsels die deel uitmaken van de chemische
Pagina 284