: Nota vakdidactiek Nederlands 1 graad Faculteit Lerarenopleiding ...

Samen leren reviseren, nota vakdidactiek november 2005
• Het samenwerken in groepen en koppels werd door sommige leerlingen moeilijk
gevonden; veel leerlingen vonden dit juist de leuke kant van de lessenserie
(motivatie).
• Veel leerlingen vonden het belangrijk dat er overleg was over de teksten en leerden
veel over hun eigen aanpak van het schrijven van een tekst.
• In klassen met een harmonieuze sfeer verliep de samenwerking vaak beter.
• Werkvorm maakt het mogelijk dat de docent zelf een indeling maakt en leerlingen
die nooit met elkaar samenwerken, nu wel met elkaar te laat samenwerken
• Voordeel van deze opzet is dat het variëren in diverse schrijfrondes mogelijk is.
• Werkvorm dwingt leerlingen af te stappen van een schrijfroutine (linksboven
beginnen, rechtsonder eindigen) en constant na de denken over alle onderdelen van
de tekst (in plaats van een beoordelingsmodel).
• Tijdens het schrijfproces sturen leerlingen elkaar voortdurend bij. Stellen vragen,
lezen stukken tekst hardop voor. Er is dus sprake van voortdurend reviseren en dat
levert tijdens het schrijven al steeds betere teksten op (leertaak en schrijftaak
worden hier enigszins uit elkaar gehaald).
Met het project zijn heel aardige resultaten behaald en het blijkt ook nu weer dat creatief
omspringen met samenwerkend leren leerbevorderend werkt. Enige nadeel aan de opzet
van het Montessori college is dat die erg ingewikkeld is. De instructie lijkt me moeilijk en
ook het bewaken van voortgang (ik zou van elke fase ook resultaten willen zien, omdat ik
merk dat niet alle leerlingen met evenveel inzet dergelijke opdrachten maken). Ook de
link met het schrijfdossier is hier moeilijk te maken.
3.1.2.3.Een beetje van dit en een beetje van dat…
Een mooie mengvorm van werkvormen vond ik bij de Rijksuniversiteit Groningen. In hun
project vergelijken Hafkenscheid en Meinemaiii ondermeer een reflectie- (revisie-)
opdracht op het voortgezet onderwijs met een soortgelijke opdracht op een HBOinstelling.
De onderzoekers bestudeerden met name of het inbouwen van een extra
reflectiefase zinvol is.
Nadat teksten zijn geschreven (in groepjes) bouwt de docent de extra reflectiefase in.
Groepjes leerlingen krijgen alle teksten en vergelijken deze met elkaar. De revisiegroepjes
moeten ieder komen tot een soort ideaaltekst en deze naderhand presenteren. Vervolgens
herschrijven ze de eigen teksten en maken ze een schriftelijk reflectieverslag (invullen van
checklist).
Bevindingen in het project:
• Leerlingen werkten gemotiveerd samen, er was veelvuldig overleg –
waarschijnlijk omdat ze moesten overleggen en Leerlingen wisselden motivatie
uit.
• Leerlingen deden goed mee; ze moesten immers de resultaten presenteren.
• Leerlingen deden eigen ontdekking (bijvoorbeeld varianten op de inleiding).
13