23.08.2013 Views

Waterstof op weg naar de praktijk - Ecn

Waterstof op weg naar de praktijk - Ecn

Waterstof op weg naar de praktijk - Ecn

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Vergelijking met an<strong>de</strong>re brandstoffen<br />

<strong>Waterstof</strong> is in vergelijking met nu gangbare brandstoffen moeilijk hanteerbaar. Dit<br />

wordt veroorzaakt door <strong>de</strong> lage volumetrische dichtheid van waterstof bij<br />

atmosferische omstandighe<strong>de</strong>n. Opslag en transport van waterstof wordt door<br />

<strong>de</strong>ze lage dichtheid bemoeilijkt, en kost relatief veel energie [1]. Zo heeft vloeibaar<br />

waterstof een hoge volumetrische energiedichtheid, maar om waterstof vloeibaar<br />

te maken moet zij afgekoeld wor<strong>de</strong>n tot -253 ºC. Dit koelen kost tot ca 30% van <strong>de</strong><br />

energieinhoud van waterstof. Ook het koel hou<strong>de</strong>n vergt zeer goe<strong>de</strong> isolatie van<br />

<strong>de</strong> <strong>op</strong>slagtank. Comprimeren van waterstof tot een druk van 350 tot zelfs 700 bar<br />

leidt ook tot een hoge volumetrische energiedichtheid, maar kost ca 15 - 25% van<br />

<strong>de</strong> energieinhoud van <strong>de</strong> waterstof. Daarom zijn alternatieve <strong>op</strong>slagtechnieken in<br />

ontwikkeling die min<strong>de</strong>r energie vergen. Opslag in <strong>de</strong> vorm van metaalhydri<strong>de</strong>n,<br />

zoals ook al toegepast in nikkel-metaalhydri<strong>de</strong> batterijen, is hier een voorbeeld<br />

van.<br />

Tabel 1. Eigenschappen van waterstof in vergelijking met aardgas en benzine<br />

<strong>Waterstof</strong> Methaan<br />

(aardgas)<br />

Benzine<br />

Smeltpunt (atm druk), ºC - 259 [13] - 183 [15] - 20 [15]<br />

Kookpunt (atm druk), ºC - 253 [15] - 161 [15] 38 - 205 [15]<br />

relatieve dichtheid gas (lucht =1) 0.07 [15] 0.6 [15] 4 [15]<br />

relatieve dichtheid vloeistof (water =1) 0.070 [13] 0.5 [14] 0.7 - 0.8<br />

[15]<br />

verbrandingswaar<strong>de</strong> LHV<br />

(Lower Heating), MJ/kg<br />

120 [14] 50 [14] 44.5 [14]<br />

verbrandingswaar<strong>de</strong> LHV<br />

(Lower Heating), MJ/l (atmosferisch)<br />

0.010 [14] 0.0325 [14] 31.1 [14]<br />

Vlampunt (ºC) brandbaar gas brandbaar gas < - 20 [15]<br />

Waarom waterstof?<br />

De belangrijkste re<strong>de</strong>nen om ondanks <strong>de</strong> na<strong>de</strong>len van waterstof ons toch voor te<br />

berei<strong>de</strong>n <strong>op</strong> wijd gebruik van waterstof, zijn:<br />

- het steeds schaarser wor<strong>de</strong>n van fossiele bronnen, en <strong>de</strong> afhankelijkheid<br />

van politiek instabiele regio's voor het verkijgen van <strong>de</strong>ze bronnen<br />

- <strong>de</strong> met het gebruik van fossiele bronnen gepaard gaan<strong>de</strong> emissies van<br />

CO2<br />

- <strong>de</strong> lokale luchtverontreiniging die veroorzaakt wordt door gebruik van<br />

fossiele bronnen in met name vervoerstoepassingen<br />

Schaarste aan fossiele bronnen<br />

Met <strong>de</strong> nu beken<strong>de</strong> reserves aan olie kunnen we met het huidige verbruik nog zo'n<br />

40 jaar voort [2]. Zo'n 40 jaar moet natuurlijk in perspectief geplaatst wor<strong>de</strong>n: in<br />

1980 kon<strong>de</strong>n we met <strong>de</strong> toen beken<strong>de</strong> reserves nog 30 jaar mee met het<br />

toenmalige verbruik. De komen<strong>de</strong> jaren zullen uiteraard weer nieuwe reserves<br />

ont<strong>de</strong>kt wor<strong>de</strong>n. De algemene overtuiging wordt echter steeds meer dat er een<br />

eind komt aan wat men goedk<strong>op</strong>e olie noemt. Dit is <strong>de</strong> makkelijk winbare olie die<br />

tegen lage productiekosten beschikbaar komt. Daarnaast is er moeilijk winbare<br />

olie, vervat in teerzan<strong>de</strong>n. Deze is in grote voorra<strong>de</strong>n beschikbaar in on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re<br />

Canada. Het winnen ervan wijkt sterk af van die van conventionele olie, en gaat

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!