Jan Arends, presentatie Schutten schuren en overbruggen - Stowa

More documents

Recommendations

Info

Plattegrond van de Goudse binnenstad met daarin aangegeven de sluizen en bruggen. TU Delft GJA oktober 2007 4
1. Inleiding De doorvaart door Gouda is eeuwenlang van grote betekenis geweest voor het scheepvaartverkeer tussen Noord- en Zuid-Holland. De oudste Goudse sluis in deze route was de Donkere Sluis, een keersluis die de verbinding vormde tussen de Gouwe en de (toen nog open) Haven. Later volgden respectievelijk het Amsterdamse Verlaat en de Havensluis. Door de aanleg van laatstgenoemde sluizen ontstond een (getrapte) schutsluis, waardoor schepen ook bij ongelijke waterstand op de Gouwe en de Hollandsche IJssel konden worden geschut. Eind achttiende eeuw werd de Donkere Sluis ingrijpend gewijzigd en voorzien van kruisende deuren. De sluis werd daarmee de kraan voor een bijzonder waterverversingsysteem. Met deze deuren kon Gouda het grachtenstelsel in de stad doorspoelen en vervuild water afvoeren. Kruisende deuren zijn een Nederlandse vinding uit circa 1600, waarvan er een handvol is gebouwd. De Donkere Sluis is de enig overgebleven sluis met dit type sluisdeur, maar is desondanks nog steeds geen rijksmonument. De vaarroute vormde een belemmering voor het landverkeer. Bruggen waren noodzakelijk om de vaarweg te overbruggen. Deze waren op hun beurt weer een hindernis voor de scheepvaart. Op oude kaarten blijken de bruggen over de Gouwe als vaste gewelfbruggen te zijn gebouwd, terwijl in de Haven met staande mast kon worden gevaren. De bruggen in de Haven waren daartoe voorzien van een zogeheten oorgat. In de negentiende eeuw zijn alle bruggen vervangen door beweegbare bruggen (draaibruggen en basculebruggen). In de daaropvolgende eeuw werden de bruggen echter weer vastgezet of opgevolgd door vaste bruggen. In het kader van het burgerinitiatief ‘Gouda Havenstad’ is een begin gemaakt met het vervangen van vaste bruggen door beweegbare exemplaren. De St. Joostbrug, en de St. Remeijnsbrug zijn inmiddels vervangen, terwijl de Crabethbrug en het Amsterdamse Verlaat werden gerestaureerd. In dit rapport wordt een uitvoerige historische beschrijving gegeven van het watersysteem en de bijbehorende objecten. Met behulp van deze gegevens is voor het watersysteem en de relevante objecten daarin een waardering opgesteld. Het rapport eindigt met het trekken van conclusies en het doen van aanbevelingen. In de bijlagen wordt ingegaan op het in de literatuur vaak vermelde bouwjaar van de Donkere Sluis en op de werking van kruisende deuren. Tevens zijn de waarderingstabellen in een bijlage weergegeven evenals oude en nieuwe afbeeldingen van de objecten. Als laatste is een literatuurlijst toegevoegd. TU Delft GJA oktober 2007 5
Page 1 and 2: Schutten, schuren en overbruggen cu
Page 3: Voorwoord De gemeente Gouda heeft a
Page 7 and 8: In 1291 werd de Hollandsche IJssel
Page 9 and 10: etekenis van gebruikelijk, gewoonli
Page 11 and 12: Met de sluizen in de Binnengouwe we
Page 13 and 14: Na de vernieuwing van de Donkere Sl
Page 15 and 16: stroomde het aan de rechterzijde de
Page 17 and 18: Als gevolg van de stormvloedramp in
Page 19 and 20: presenteerde de kleurstelling als e
Page 21 and 22: wordt daardoor meer dan een kilomet
Page 23 and 24: zijn toegepast. Enkele decennia lat
Page 25 and 26: smeedijzer is vervangen door staal,
Page 27 and 28: 4. Conclusies Vanuit het historisch
Page 29 and 30: 5. Aanbevelingen Uit het historisch
Page 31 and 32: Bijlage 1: Uit welk jaar dateert de
Page 33 and 34: Het afsluitmiddel werd gebruikt in
Page 35 and 36: Bijlage 3: Oude stadsplattegronden
Page 37 and 38: Waterwegen in de Goudse binnenstad;
Page 39 and 40: Bijlage 5: Oude foto’s van de slu
Page 41 and 42: De Haven met op de achtergrond de U
Page 43 and 44: Hoornbrug Keersluis onder de voorma
Page 45 and 46: Dirck Crabethbrug 1910. St. Remigiu
Page 47 and 48: Havensluis Keersluisje Achter de Ke
Page 49 and 50: St. Jansbrug. Hoornbrug TU Delft GJ
Page 51 and 52: St. Remeijnsbrug. Oostelijk Volmole
Page 53 and 54: Bijlage 7: Waarderingstabellen In d
Page 55 and 56:
Bijlage 7.2 Complex: Waterverversin
Page 57 and 58:
Bijlage 7.4 Object: Amsterdamse Ver
Page 59 and 60:
Bijlage 7.6 Object: Uiterste Brug W
Page 61 and 62:
Bijlage 7.8 Object: Noodgodsbrug Wa
Page 63 and 64:
Bijlage 7.10 Object: Hoornbrug Waar
Page 65 and 66:
Bijlage 7.12 Object: Oostelijke Vol
Page 67 and 68:
Bijlage 8: Ontwerptekeningen van sl
Page 69 and 70:
TU Delft GJA oktober 2007 69
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
N.D.B. Habermehl en J.W. s'Jacob, G
show all

Jan Arends, presentatie Schutten schuren en overbruggen - Stowa

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?