richtlijn Lyme-borreliose - CBO

LYME-BORRELIOSE
Literatuur
1. Berglund J, Eitrem R, Ornstein K, Lindberg A, Ringer A, Elmrud H, et al. An epidemiologic study of Lyme disease
in southern Sweden. N Engl J Med 1995;333(20):1319-27.
2. Hansen K. et al. The clinical and epidemiological profile of Lyme neuroborreliosis in Denmark 1985-1990, Brain
1992;115:399-423.
3. Boon S van den, Pelt W van. Verdubbeling consulten voor tekenbeten en ziekte van lyme. Onderzoek in de huisartspraktijk:
1994 en 2001. Infectieziektenbulletin 2003;5:162-3.
4. Steere AC. Lyme disease. N Engl J Med 2001;345:115-25.
5. Strle F, Nadelman RB, Cimperman J, Nowakowski J, Picken RN, Schwartz I, et al. Comparison of culture confirmed
erythema migrans caused by Borrelia burgdorferi sensu stricto in New York State and by Borrelia afzelii in Slovenia.
Ann Intern Med. 1999;130:32-6.
6. Eucalb 2002. Internet: http://vie.dis.strath.ac.uk/vie/LymeEU/index.htm.
24
Hoofdstuk 2
Laboratoriumdiagnostiek
2.1 Kweek
Kweken van Borrelia-spirocheten is de ‘gouden standaard’ voor de diagnostiek van Lyme-borreliose.
Kweken van huidbiopten bij EM hebben een sensitiviteit van 60-80%, bij ACA lijkt de
sensitiviteit iets lager. 1,2 Een Amerikaanse studie liet een hoge sensitiviteit van kweken van Borrelia
uit bloed zien bij vroege Lyme-borreliose, 3 maar in een Europese studie was de sensitiviteit
van Borrelia-kweken uit bloed slechts 1,2%. 4 Ook de sensitiviteit van kweken van liquor bij
neuroborreliose is laag, in één studie 13%. 5 Hoewel een positieve kweek Borrelia-infectie met
absolute zekerheid aantoont, is de sensitiviteit alleen voor huidbiopten voldoende hoog om
de techniek te overwegen.
Conclusie
Niveau 4 Kweken van Borrelia-spirocheten is de ‘gouden standaard’ voor de diagnostiek
van Lyme-borreliose.
Overige overwegingen
Andere nadelen van de kweken zijn de lange duur (twee tot zes weken) en de zeer beperkte
beschikbaarheid van de techniek binnen Nederland.
Aanbeveling 1
Indien de mogelijkheid tot kweken van Borrelia in het laboratorium beschikbaar is
wordt deze alleen aanbevolen als nadere diagnostiek van huidafwijkingen passend bij
Lyme-borreliose, geïndiceerd is. Een negatieve kweek sluit Lyme-borreliose niet uit.
Literatuur
1. Kuiper H, Cairo I, Dam A van, Jongh B de, Ramselaar T, Spanjaard L, et al. Solitary erythema migrans: a clinical,
laboratory and epidemiological study of 77 Dutch patients. Br J Dermatol 1994;130:466-72.
2. Dam AP van, Kuiper H, Vos K, Widjojokusumo A, Jongh BM de, Spanjaard L, et al. Different genospecies of Borrelia
burgdorferi are associated with distinct clinical manifestations of Lyme borreliosis. Clin Infect Dis 1993;17:708-17.
3. Wormser GP, Bittker S, Cooper D, Nowakowski J, Nadelman RB, Pavia C. Yield of large-volume blood cultures in
patients with early Lyme disease. J Infect Dis 2001;18 4:1070-2.
4. Maraspin V, Ruzic-Sabljic E, Cimperman J, Lotric-Furlan S, Jurca T, Picken RN, et al. Isolation of Borrelia burgdorferi
sensu lato from blood of patients with erythema migrans. Infection 2001;(29);65-70.
5. Karlsson M, Hovind-Hougen K, Svenungsson B, Stiernstedt G. Cultivation and characterization of spirochetes from
cerebrospinal fluid of patients with Lyme borreliosis. J Clin Microbiol 1990;(28):473-9.
25