definitieve geschilbeslechting door de bestuursrechter - WODC

def geschilbeslechting.book Page 22 Monday, January 22, 2007 12:07 PM
De onderzoeksvragen zijn de volgende.
1 In hoeverre maakt de bestuursrechter gebruik van de in de Awb toegekende
bevoegdheden om het geschil definitief te beslechten?
2 Als de bestuursrechter van deze bevoegdheden gebruikmaakt, in hoeverre
worden geschillen er dan ook definitief door beslecht?
3 Voorzover de bestuursrechter geschillen niet definitief beslecht, wat zijn daarvan
dan de redenen?
4 Als de rechter het geschil niet definitief beslecht, wat doet hij dan wel om de
beëindiging van het geschil te bevorderen?
5 Welke oplossingsrichtingen zijn reeds gesuggereerd in de literatuur en welke
zijn overigens denkbaar om definitieve geschilbeslechting te optimaliseren?
Het onderzoek is deels kwantitatief van aard en deels kwalitatief. Er is een kwantitatieve
verkenning verricht van het aantal gevallen waarin de rechter zelf in de
zaak voorziet (art. 8:72 lid 4 Awb) of de rechtsgevolgen in stand laat (art. 8:72 lid 3
Awb). Dit is onderzocht voor het jaar 2005. Onderzocht zijn de uitspraken van de
Afdeling bestuursrechtspraak, de Centrale Raad van Beroep, het College van
Beroep voor het bedrijfsleven en twee rechtbanken.
Deze gevonden uitspraken zijn aan een kwalitatieve analyse onderworpen met
het oog op het labelen van gezamenlijke kenmerken. In interviews met twaalf
bestuursrechters is onderzocht hoe zij omgaan met de bevoegdheid om zelf in de
zaak te voorzien of de rechtsgevolgen in stand te laten. In deze interviews is vervolgens
gepoogd om zicht te krijgen op de wijze waarop de rechter geschillen
tracht te beslechten. De interviews zijn gehouden bij zes verschillende rechterlijke
colleges: de Afdeling bestuursrechtspraak, de Centrale Raad van Beroep, het
College van Beroep voor het bedrijfsleven en drie verschillende rechtbanken. Per
college zijn twee rechters geïnterviewd.
In 25 dossierstudies is kwalitatief onderzoek gedaan naar het verloop van het
geschil na een vernietiging. In deze gevallen is het dossier onderzocht tot en met
het definitieve besluit van het bestuursorgaan (als dat werd genomen). De resultaten
die uit de interviews en de gevalstudies werden afgeleid, zijn ten slotte aan
een expert meeting van tien ervaren bestuursrechters voorgelegd.
22