v. Vader op Zoon - Zuivelhistorie Nederland

tekenis geworden. Zowel Drenthe als Overijssel en Gelderland,
Noord-Brabant en Limburg leveren, zoals wij later in dit boek zullen
vernemen, steeds toenemende hoeveelheden melk en vlees op.
Juist in dit opzicht heeft Nederland van de nood een deugd
gemaakt. Niet alleen was er te weinig grond voor de snel groeiende
bevolking, maar bovendien was die grond van een zeer geringe
vruchtbaarheid. Eens waren er eindeloze heidevelden en hoogveenmoerassen,
waarop enkele koppels schapen nauwelijks voldoende
onderhoud vonden. Thans ligt hier een welvarend landbouwgebied
waarin het kleine, gemengde bedrijf overheerst. Hoewel Nederland
in snel tempo geïndustrialiseerd heeft, heeft toch ook de landbouw
ertoe bijgedragen de arbeidsgelegenheid en welvaart zoveel mogelijk
te bevorderen. Enerzijds is dit geschied door van landbouw over te
gaan op de teelt van fruit, groenten en bloemen, anderzijds door op
de bedrijven zoveel mogelijk vee te houden. Bij het rundvee wordt
de omvang van de veestapel op de boerderij nog altijd bepaald door
de oppervlakte grond die men per bedrijf beschikbaar heeft. Voor
varkens en kippen is men in dit opzicht onafhankelijk zolang men
voldoende veevoeder tegen redelijke prijzen kan aankopen. Bij het
rundvee echter moeten wij ermee rekening houden dat gras verreweg
het voornaamste voeder is. In de weidetijd krijgt het vee vrijwel
niet anders en in de staltijd bestaat toch altijd een zeer groot gedeelte
van het veevoeder uit hooi en ingekuild of kunstmatig gedroogd
gras. Voor de oorlog werd het eiwitrijke krachtvoer dat 's winters
naast hooi nodig is, vrijwel geheel betrokken van de veevoederhandel.
Zelf verbouwde men ruwvoeders in voldoende omvang. Na de
oorlog hebben wij ons bedrijf ten opzichte hiervan moeten herzien.
Het geld mankeerde om voedergranen en voedereiwitten in voldoende
hoeveelheden in te voeren en om in het tekort te kunnen
voorzien moest dus de eigen productie van eiwitrijk veevoeder vergroot
worden. Vooral sinds de kunstmestindustrie weer op gang gekomen
is, is het mogelijk geworden de productie van ons gras- en
bouwland zover op te voeren dat de melkstroom snel in omvang
kon toenemen.
Toch blijven altijd nog aangekochte veevoeders noodzakelijk
en hierdoor bestaat er tussen landbouw, industrie en handel in zekere
zin een belangengemeenschap. Vele veevoederstoffen zijn immers
bijproducten van de olie- en vetindustrie. Deze fabrieken verwerken
vethoudende, tropische of subtropische plantaardige grond-
heruitgave zuivelhistorienederland.nl
14