v. Vader op Zoon - Zuivelhistorie Nederland

geeft, zijn dan ook het spiegelbeeld van de omstandigheden waaronder
het dier leeft. Die omstandigheden zijn voor ons land belichaamd
in onze Nederlandse boerderijen in haar vele aan streek en
grondsoort gebonden vormen. Doch al die vormen hebben één karaktertrek
gemeen: zij moeten op een kleine oppervlakte veel arbeid
tot waarde brengen. Bij die taak is de Nederlandse koe onmisbaar
gebleken, - sterker nog: om aan die voorwaarde te kunnen voldoen,
was de Nederlandse boer gedwongen het hoogproductieve vee te
fokken, waarmee inderdaad een maximum aan melkproductie per
hectare kan worden verkregen. Een eeuwenlange teeltkeus en een
krachtige veevoeding waren de middelen, waarmede hij dit voor
hem onmisbare vee tot het meest productieve melkveeras van de
wereld maakte.
Daar staat ze dus, onze zwartbonte, roodbonte of zwartblaarde
koe en tweemaal per dag brengt zij onder invloed van de arbeid
van de boer een melkstroom te voorschijn die gelijk eb en
vloed in de zee iedere 12 uur een hoogtepunt bereikt. Die stroom
vormt zich evenals een rivier uit het samenvloeien van kleine
stroompjes. Uit de fijne adertjes, die hun oorsprong op de boerderij
vinden, ontstaan beken en rivieren van melk, die in de zuivelfabrieken
samenstromen.
Hier begint de volgende phase. De tijd ligt achter ons waarin
melk, zoals ze van de koe kwam, naar de verbruikers ging. Die korte
weg is, behoudens uitzonderingen, niet meer bruikbaar tengevolge
van de toenemende opeenhoping van mensen in steden en dorpen.
Zij is ook niet meer bruikbaar omdat, hoe kort die oude weg
ook was, er toch verschillende vijanden van de volksgezondheid op
dat traject bleken voor te komen. En behalve hygiënische zijn er
ook economische bezwaren aan de directe levering van de melk
door de boer aan de verbruiker verbonden. Volle melk is immers,
zoals ze door de koe wordt geproduceerd, geen product van gelijkmatige
samenstelling en zoals ze door de boer wordt afgeleverd
evenmin van gelijkmatige kwaliteit. Het vetgehalte kan zeer sterk
uiteenlopen en de wijze van behandeling op de boerderij is in maar
al te veel gevallen een rechtstreekse aanval op de kwaliteit van het
product.
Hier moeten wij aan toevoegen dat de strijd tegen de rundertuberculose,
hoewel die thans met volle kracht gevoerd wordt, nog
niet is gewonnen, zodat ook het gevaar van t.b.c.-infectie via de
melk ondervangen dient te worden.
Al deze punten eisen behandeling van de melk op de zuivelfabriek
heruitgave zuivelhistorienederland.nl
27