OM Opportuun 9 03.indd - Openbaar Ministerie

8
Van cybercriminali teit tot
discriminatie
Zes nieuwe aandachtsgebieden in Perspectief op 2010
Jeugd, veelplegers, (huiselijk) geweld, terrorisme, georganiseerde
misdaad en hennepteelt blijven speerpunten. Maar de
komende vier jaar legt het OM ook nieuwe accenten. Van cybercrime
tot discriminatie: zes nieuwe handhavingsthema’s uit
Perspectief op 2010.
De feitelijke onveiligheid neemt af, zo blijkt
uit studies. Dit betekent echter niet dat
er een tandje af kan, stelt het Openbaar
Ministerie in het onlangs verschenen meerjarenplan
Perspectief op 2010. Het OM wil
voortgaan op de ingeslagen weg en nieuwe
accenten leggen. De komende vier jaar zal
het OM op zes strafrechtelijke handhavingsthema’s
de nadruk leggen. De thema’s
zijn fraude, cybercriminaliteit, ontneming,
internationale samenwerking, criminele
allochtone jongeren en discriminatie.
1. Fraude
Het OM moet alle zeilen bijzetten om de
razendsnelle ontwikkelingen op het terrein
van fraude bij te houden. Moesten criminelen
voorheen pakjes girobetaalkaarten
uit de brievenbus hengelen, tegenwoordig
leiden criminele organisaties hele girale
geldstromen om. Bij fraude wordt een
valse voorstelling van zaken gegeven, om
misbruik te maken van het vertrouwen van
anderen. Binnen fraude kan onderscheid
gemaakt worden tussen horizontale en verticale
fraude. Fraude tussen burgers onderling,
zoals bijvoorbeeld boekhoudfraude, is
horizontale fraude. Verticale fraude, zoals
huursubsidie, doet zich voor tussen burgers
en overheid.
Momenteel zijn de belangrijkste trends binnen
fraude: anonimisering, virtualisering,
internationalisering en een toename van de
complexiteit van het maatschappelijk verkeer.
De capaciteit om fraude te bestrijden
zal moeten groeien. Zodat de expertise om
ingewikkelde fraudes te behandelen groeit
en fraudebestrijding een effectieve organisatie
krijgt. Het bestrijden van verticale
fraude is bij het Functioneel Parket belegd,
wellicht dat de bestrijding van horizontale
fraude ook hier wordt gecoördineerd.
2. Cybercriminaliteit
Onder cybercriminaliteit valt het afpersen
van bedrijven, vaak door te dreigen om
computernetwerken plat te leggen, het
onbevoegd kopiëren van gegevens of het
omkopen van medewerkers om toegang te
krijgen tot beveiligde computersystemen.
Cybercriminaliteit is voortdurend aan verandering
onderhevig. Bij traditionele delicten,
zoals kinderporno of terrorisme, wordt
gretig gebruik gemaakt van nieuwe ICT-ont-
wikkelingen. Om voldoende capaciteit en
deskundigheid te waarborgen zullen OM en
politie de komende jaren hierin investeren.
3. Ontneming
Fraude en georganiseerde criminaliteit
worden hoofdzakelijk met financiële
motieven gepleegd. Als het niet gelukt is
om de vorming van criminele vermogens
te voorkomen, is het zaak om die verkregen
vermogens zoveel mogelijk te ontnemen. De
bestaande mogelijkheden voor ontnemingen
worden onvoldoende benut. Het OM
gaat daarom de komende jaren de aanpak
van grote ontnemingszaken verder specialiseren.
Dit onder andere door naast de
zaaksofficier van justitie, een ontnemingsofficier
te plaatsen. Maar ook door het inzetten
van vermogenstraceerders, die tijdens het
opsporingsonderzoek de vermogenspositie
van de verdachte in kaart brengen.
4. Internationale samenwerking
Internationale juridische samenwerking
- geen gunst, maar plicht - verloopt grotendeels
via de klassieke wederzijdse rechtshulp.
Er zijn een aantal initiatieven ontwikkeld om
de samenwerking beter te laten verlopen,
zoals de komst van coördinatiestructuren
als Euro Justice Network en Eurojust. Om te
voorkomen dat eigen problemen belangrijker
worden geacht dan die van de buren, zijn er
Internationale Rechtshulpcentra opgericht.
Zij nemen binnenkomende rechtshulpverzoeken
in en bewaken de snelheid en kwaliteit
van afhandeling.
OPPORTUUN Nummer 9 – 2006 Perspectief op 2010 9
Ontneming van crimineel vermogen moet naar een hoger plan. Foto: Lianne Bertens
Daarnaast dient de samenwerking in de
grensregio’s een structureel karakter te krijgen.
Dit geldt niet alleen voor parketten die
grenzen aan Duitsland en België, maar ook
voor de nevenvestiging van parket Haarlem
op Schiphol. In sommige gevallen is er te
weinig kennis aanwezig op het parket of bij
de Internationale Rechtshulpcentra voor
het verlenen van of vragen om rechtshulp.
Het OM werkt daarom aan een vernieu-
wing en uitbreiding van opleidingen op het
gebied van internationale rechtshulp of
internationaal recht.
5. Aanpak van criminele jonge
allochtonen
Bij een minderheid van allochtone jongeren
blijft de integratie in de Nederlandse
samenleving achter. Uit wetenschappelijk
onderzoek is gebleken dat dit een blijvend
probleem van delinquentie veroorzaakt.
Vooral bij het ontstaan van delinquentie is
het van belang alert in te grijpen, bijvoorbeeld
via “dwang en drang”-vormen en
via het bestendigen van bindingen met de
samenleving. Bij het maken van beleid zal
het OM de ervaringen meenemen die de
vier grote steden met deze groepen hebben
opgedaan. Dit zal als basis dienen voor de
landelijke uitwerking.
6. Discriminatie
Artikel 1 van de grondwet geldt voor iedereen.
Een voorwaarde voor integratie van
minderheden, is dat er voldoende mogelijkheden
bestaan voor participatie in de
samenleving. Het OM zal de bescherming
van bevolkingsgroepen tegen discriminatie
meer aandacht geven. Op de elf inmiddels
gevormde regioparketten komen “steunpunten
discriminatie”. Daarnaast krijgen
officieren van justitie en beleidsmedewerkers
een opleiding om discriminatiezaken
adequaat te kunnen behandelen.
Tekst: Anne Hoeksema
Bron: Perspectief op 2010, te downloaden op
www.om.nl