Brabantse Biesbosch, natuurlijk strijdtoneel.pdf - Den Hout

Overwogen kan worden om voor deze regio een eigen beeldmerk en logo te ontwikkelen of om met de discussie
hierover en het ontwerp daarvan de ontwikkelingen van de Zuiderwaterlinie af te wachten. Zo'n beeldmerk is
de eerste winst in herkenbaarheid en de samenhang.
7.3 7.3 Ontwikkelingsvisie Ontwikkelingsvisie landschap landschap landschap en en cultuurhistorie
cultuurhistorie
In deze paragraaf wordt geen overall-visie gegeven op het landschap in het plangebied, maar zijn alleen
relevante landschapsrelaties benoemd die direct samenhangen met de natuurlijke ontstaansgeschiedenis, zoals
beschreven in paragraaf 4.1, en met de verdedigingswerken.
Schootsve Schootsvelden
Schootsve lden
Op de Cultuurhistorische waardenkaart (zie ook afbeelding2) van de provincie zijn rondom de oude
verdedigingswerken schootsvelden weergeven van 300 en 1000 meter. Schootsvelden zijn zones waarbinnen
vanuit militaire overwegingen geen bebouwingen en opgaande begroeiingen toegestaan werden. In de huidige
tijd is dit belang geheel verdwenen en zijn binnen deze zones boerderijen, woningen of zelfs woonwijken
gebouwd en opgaande groenstructuren aangeplant of ontstaan. Het zonder meer herstellen van deze
schootsvelden is vaak niet alleen onmogelijk (zoals bij woonwijken), maar soms ook niet meer wenselijk,
omdat huidige groenstructuren landschappelijk of ecologisch hun waarde hebben en soms zelfs door de
provincie als vastgesteld beleid (natuurdoeltype) zijn benoemd.
Desondanks is het vanuit de beleefbaarheid van deze elementen wenselijk dat, waar mogelijk, het concept van
het open landschap van de oude militaire doelstellingen in het landschap herkenbaar blijft. Ofwel: bij de
planvorming, ontwerp of bij ruimtelijke ingrepen binnen de 300 dan wel 1000 meterzones is het wenselijk dat
deze schootsvelden wel bij de afwegingen, beoordelingen en toetsing worden betrokken.
Vesting Vesting Geertruidenberg
Geertruidenberg
De vesting van Geertruidenberg bestaat thans historischlandschappelijk
uit een strak stelsel van grachten en met gras
begroeide wallen in een riet-, struweel- en waterrijke
omgeving van de Donge, de Biesbosch en de polders. Vanuit
historische overwegingen zijn de vestingwallen begroeid met
laagblijvende begroeiingen als gras en kruidachtigen en
kennen de oevers weinig opgaande oeverruigt als riet en
struweel.
De relatie tussen de vesting en de omgeving is nu, met name
door de huidige bebouwingen met woonwijken en bedrijventerreinen
langs de Donge en de Amer en de havenontwikkelingen,
slechts op een enkele plaats nog enigszins Luchtfoto Vesting Geertruidenberg
herkenbaar. Dit betekent dat de beeldvormende kwaliteiten
van de vestingwerken nu nagenoeg op zichzelf staan en de oude omgevingsrelaties nauwelijks meer vanaf de
vesting herkenbaar en beleefbaar zijn. De Amercentrale drukt daarbij een zware stempel op het
landschapsbeeld.
Het huidige landschapsbeeld van de vesting zelf voldoet nog steeds aan het strakke beeld, waarbij op veel
plaatsen rijen knotwilgen zijn aangebracht.
De landschappelijke en historische ontwikkelingsvisie richt zich daarbij op behoud en versterking van deze
historische kenmerken, maar zoekt daarbinnen wel naar mogelijkheden voor verhoging van natuurwaarden. Dit
is mogelijk door een meer op natuurwaarden gericht maaibeheer van de gazons en taluds, door plaatselijk een
oeverbegroeiing met riet en ruigt te stimuleren en op enkele plaatsen bomen en struweel in te planten,
dusdanig dat beeldverstorende uitzichten (zoals op bedrijventerreinen) worden beperkt. Op die manier blijft
de kernwaarde van de historische vestingwerken behouden, maar wordt de landschappelijke en historische
relatie met de nabijgelegen Biesbosch versterkt.
Vanuit de landschapsbelevingswaarde verdient het aanbeveling om waar mogelijk de zichtlocaties dusdanig te
oriënteren dat deze zich van het zicht op de Amercentrale afwenden.
Linies Linies van van Den Den Den Hout Hout en en en Van Van de de Munnikenhof
Munnikenhof
Munnikenhof
De linies van Den Hout en van De Munnikenhof bestaan van oudsher uit grachten en met gras en heide
begroeide aarden wallen in een kleinschalig agrarisch cultuurlandschap. Thans is dat landschapsbeeld
Brabantse Biesbosch Van Dijk Advies
Natuurlijk strijdtoneel
- 27 -