Brabantse Biesbosch, natuurlijk strijdtoneel.pdf - Den Hout

2 HISTORIE EN RECREATIE ALS ONTWIKKELINGSSTRATEGIE
Archeologie en cultuurhistorie staan al geruime tijd op Europees en landelijk niveau hoog in de aandacht. Niet
alleen vanwege geschiedkundige intrinsieke waarden, maar ook vanuit de aandacht voor gebiedseigen waarden
en identiteiten. Elk gebied is anders. Het is de geschiedenis die elk gebied uniek maakt.
Vanuit dit besef zijn op Europees, landelijk, provinciaal en gemeentelijk niveau op het gebied van archeologie
en cultuurhistorie vele verdragen, wetten, verordeningen, regelingen en beleidsnota’s opgesteld. Deze zijn
enerzijds ter bescherming en instandhouding van deze kenmerken en waarden, anderzijds ter stimulering voor
het gebruik ervan. Denk aan het Verdrag van Malta, het Europees Cultureel Erfgoedbeleid, de Monumentenwet,
de Nota Belvédère en de Cultuurhistorische waardenkaart van Brabant. Maar ook in de Nota Ruimte, het
Streekplan Noord-Brabant, het Gebiedsplan Wijde Biesbosch en in bestemmingsplannen zijn regels en kaders
voor bescherming en/of stimulering van het gebruik van historische gebieden en objecten gegeven.
Deze aanpak gericht op behoud, herstel en
inpassing sluit helemaal aan op een beoogd
herstel van de identiteit van gebieden,
landschappen en steden. Elk gebied heeft
immers een andere geschiedenis gehad,
waardoor er verschillen zijn in het landschap, de
opbouw van steden, de bouwkunst,
boerderijtypen, volksgebruiken (zoals nijverheid
en kledingdracht) en het dialect. Gebieden als de
Kempen, de Baronie, het Groene Hart, de
Meierij, de Peel en de Betuwe leiden al snel tot
visuele beelden van landschappelijke
basiskenmerken. De relicten van historische
gebeurtenissen, zoals bijvoorbeeld de
krijgsgeschiedenis (met vestingsteden of de
Grebbelinie, de Zuiderwaterlinie en de Nieuwe
Hollandsche Waterlinie) of oude
waterstaatsrampen (o.a. St.Elisabethvloed, Biesbosch, Baardwijksche Overlaat), verfijnen deze verschillen.
Willemstad
In Nederland is deze gebiedsidentiteit door diverse factoren sterk aangetast, herstel hiervan staat pas sinds
enige jaren in de belangstelling. In het buitenland wordt de regionale identiteit van gebieden al veel langer
gekoesterd. Zo kent iedereen kent wel de bruine borden langs de snelwegen in België, Duitsland en Frankrijk,
met daarop de regionale beeldmerken. En de Engelse landschappen worden door ons geroemd om hun rustieke
en historische waarden.
Daarnaast is in Nederland toerisme en recreatie een groeiend
belang, zowel qua vrijetijdsbesteding als in economisch opzicht.
Door voornoemde groeiende belangstelling voor de lokale
geschiedenis staat een combinatie tussen beide de laatste jaren
dan ook sterk in de belangstelling. Iedereen weet hoe druk het
kan zijn in vestingsteden als Willemstad en Heusden. Niet
alleen de horeca krijgt hiermee een impuls, maar ook andere
sectoren als winkeliers, antiekhandelaren, kunstenaars
(galeries), musea en recreatie-ondernemers. Volendam,
Amsterdam, Alkmaar, Marken, Giethoorn en Kinderdijk
genieten al jaren internationale bekendheid. Om van molens,
klompen en tulpen als Hollandse beeldmerken nog maar te zwijgen.
Kortom, toerisme, recreatie en cultuurhistorie gaan heel goed samen. Velen zien hierin kansen om wensen te
realiseren: als beeldmerk voor de lokale identiteit (PR, naamsbekendheid), voor behoud van waarden, als
inspiratiebron om nieuwe ideeën vorm te geven en te realiseren of om geld te verdienen.
Brabantse Biesbosch Van Dijk Advies
Natuurlijk strijdtoneel
- 3 -