Brabantse Biesbosch, natuurlijk strijdtoneel.pdf - Den Hout

Projectvoorstel Projectvoorstel 11 11f: 11 : Tussen het het voormalige kasteel in
Geertruidenberg eertruidenberg en en de de Slotbosse Slotbosse Toren Toren ( (16 ( km km) km
Wandelen Wandelen tussen tussen verdwenen verdwenen verdwenen kastelen kastelen door door een een verdwenen verdwenen landschap
landschap
Betrokken partijen:
- VVV Oosterhout en Geertruidenberg
- Gemeenten Oosterhout en Geertruidenberg
- Waterschap Brabantse Delta (toestemming voor betreding Dongedijk)
Algemene toelichting:
Het kasteel Huis ten Strijen in Oosterhout dateert uit 1288. Het staat
precies op een oude grens tussen Brabant en Holland. Van dit eens
machtige kasteel resteert nu alleen nog maar een hoek van een toren, de
Slotbosse Toren. Ook in Geertruidenberg heeft eens een kasteel langs de
Donge gestaan, dat iets later is gebouwd dan het kasteel in Oosterhout.
Hiervan is nu echter niets meer zichtbaar.
Ten tijde van de aanleg van beide kastelen was het tussenliggende gebied
een groot veenmoeras waarin de Donge uitmondde. Door de St.Elisabethsvloed
(1421) en de stormvloeden in de jaren daarna is dit veenlandschap
afgedekt met klei. Het werd een landschap met kreken en gorzen en
vormde een zuidelijke uitloper van de Biesbosch. Vanaf de 17 e eeuw is dit
gebied tussen Oosterhout en Geertruidenberg bedijkt en ingepolderd.
Maar veilig tegen overstromingen was het nog niet. Diverse malen braken
dijken door en overstroomden de hooilanden. De laatste overstroming was
tijdens de stormvloed van 1953, waarbij het water tot voorbij de Slotbosse
Toren kwam.
Tijdens de laatste ruilverkaveling, begin 60er jaren, is deze Biesboschpolder
grotendeels op de schop gegaan. Vele kreken zijn toen gedempt of
vergraven en diverse bosjes zijn opgeruimd. Toch kunnen nog diverse
restanten hiervan worden herkend.
Uitwerking:
Deze route kan vanaf zowel de Slotbosse Toren als vanaf Geertruidenberg
worden gelopen. Parkeren kan bij de sportvelden van de Slotbosse Toren of
op de Markt van Geertruidenberg.
De route wordt nu beschreven vanaf de Slotbosse Toren.
Markering geschiedt middels routepaaltjes en op 6 punten staan
informatiepanelen. Daarnaast worden op 7 plaatsen kunstzinnige
fotomarkeerpunten geplaatst (zoals ook in het parkje van het Gooikens
Gat). Ter plaatse van het voormalige kasteel in Geertruidenberg en de
Slotbosse Toren wordt middels een transparant paneel een schetsmatige
doorkijk gegeven op de ligging en (verwachte) omvang van deze kastelen.
Lopend door de nieuwbouwwijk Dommelbergen, vernoemd naar een gors,
komt men uit in de Oranjepolder. Hier gaat de route naar een gebied dat de
gemeente als parkzone heeft ingericht, vervolgens langs een kreekrestant
en langs het Kromgat, een kreek die door het waterschap in 1993 natuurvriendelijk
is hersteld. Over de afgedamde Donge gaat het verder over de
Dongedijk langs de Beneden-Donge. Daarna loopt men over de nieuwe brug
over de Donge naar de plaats waar eens het kasteel heeft gestaan. Hiervan
is nu niets meer herkenbaar.
In Geertruidenberg kan men naar de Markt lopen om daar iets te eten en/of
te drinken. Vervolgens loopt de route weer terug, ditmaal niet over de dijk,
maar door de Karthuizerpolder, vernoemd naar het voormalige Karthuizerklooster.
Nu staat op deze plaats een boerderij. Verder lopend komt men
weer bij de afgedamde Donge en langs het Kromgat. Daar neemt men de
polderweg rechtdoor, langs de Otterweg en de Lageweg (namen die
sprekend zijn voor de geschiedenis van dit gebied) en komt zo weer terug
bij de Slotbosse Toren.
Ligging van de beide (voormalige)
kastelen en de wandelroute)
Brabantse Biesbosch Van Dijk Advies
Natuurlijk strijdtoneel
- 67 -