Rapport - Waterschap Groot Salland

4.1 Waterkwaliteit
De waterkwaliteit is in de afgelopen 30 jaren aanzienlijk verbeterd.
De laatste 10 jaar stagneert de verbetering voor totaal-fosfaat in het noordelijk deel van het
beheergebied en voor koper en zink in het zuidelijk deel (Salland).
Monitoring
De waterkwaliteit wordt gemonitoord op een groot aantal punten in het hele beheergebied.
Voor de trendanalyse zijn 33 lokaties geselecteerd, waarvan 8 in het noordelijk deel van het
beheergebied (o.a. Polder Mastenbroek, Staphorsterveld, Kamperveen) en 25 in het zuidelijk
deel (Salland). Tot circa 1990 is het aantal meetlokaties vrij beperkt (4 in het noordelijk deel
en 8 in het zuidelijk deel). Voor de meeste stoffen gaan de meetdata terug tot 1973; van
koper en zink zijn voldoende gegevens beschikbaar vanaf 1995.
Trends
De ontwikkeling van de belangrijkste waterkwaliteitsparameters is weergegeven in figuur 1
tot en met 6. De figuren zijn gebaseerd op de huidige normering en toetswijze.
Temperatuur
In figuur 1 is de ontwikkeling van de jaargemiddelde temperatuur weergegeven. In het
noordelijk deel van het beheergebied is de temperatuur in de onderzoeksperiode met ruim
0,5 o C toegenomen. Deze toename is minder dan in andere studies wordt waargenomen en
kan worden toegeschreven aan de toename van de luchttemperatuur (zie onder andere van
Dam, 2009). In het zuidelijk deel is een vergelijkbare trend waarneembaar vanaf ca. 1980. In
de periode daavoor was de watertemperatuur echter hoger.
Zuurstof
De gemiddelde zuurstofverzadiging is in de afgelopen 30 jaar licht afgenomen, zie figuur 2a.
Deze daling wordt veroorzaakt door een afname van waargenomen maxima, zie figuur 2b.
Dit is een goed teken: een zuurstofverzadiging boven de 100% duidt op overmatige bloei van
algen of waterplanten. Tegelijkertijd neemt de minimale zuurstofverzadiging toe. Ook dit is
een goed teken.
Nutriënten
De nutriëntengehaltes in het beheergebied zijn sinds 1973 flink afgenomen, zie figuur 3 en 4.
In het zuidelijk deel van het beheergebied (Salland) is een toename zichtbaar in de trend van
totaal-stikstof tot de jaren ’90; daarna neemt het gemiddelde gehalte sterk af, zie figuur 3
(zuid). In het noordelijk deel is sprake van een dalende trend vanaf de jaren ‘90. De toename
in het zuidelijk deel hangt waarschijnlijk samen met de intensivering van het landgebruik door
de landbouw; de afname kan worden verklaard door een toename van de hoeveelheid
inlaatwater (hoofdstuk 2.5 en 4.2) en de effecten van het mestbeleid vanaf circa 2000
(hoofdstuk 2.2).
De trend voor totaal-fosfaat in het zuidelijk deel toont een opmerkelijke piek rond het begin
van de jaren ’90, zie figuur 4. Deze piek is volledig toe te schrijven aan een toename op de
meetlokatie in de Raalterwetering (zie intermezzo). Afgezien daarvan is er in het gehele
beheergebied sprake van een dalende trend. De verbetering is onder andere goed te zien op
de meetlokatie in de Groote Vloedgraven: door beëindiging van lozingen van een
melkfabriek en een slachterij zijn de fosfaatgehaltes hier flink afgenomen.
33