You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Appeltje voor de galstenen<br />
Menig student neemt zich voor<br />
gezond te eten. Uit wanhoop (“de<br />
winkel was dicht”) wordt om deze<br />
reden vaak toevlucht gezocht bij<br />
het vitaminepilletje. Maar hoe<br />
gezond zijn multivitaminen eigenlijk?<br />
Uit een Amerikaans onderzoek<br />
is gebleken dat het voordeel<br />
dat gezonde mensen ondervinden<br />
van het slikken van vitaminepillen<br />
niet bijster groot is en dat hun<br />
gezondheid in sommige gevallen<br />
zelfs verslechtert. Zo blijkt extra<br />
vitamine D in combinatie met calcium<br />
het risico op galstenen te verhogen,<br />
en blijken rokers die bètacaroteen<br />
slikken tegen longkanker<br />
hierdoor juist een verhoogd risico<br />
te lopen.<br />
Bron: New Scientist, 27 mei 2006<br />
Nog even wachten op<br />
kernfusiecentrale<br />
Bij een bijeenkomst van landen<br />
die samen meer dan de helft van<br />
de wereldbevolking vertegenwoordigen,<br />
is besloten om $5 biljoen te<br />
besteden aan de kernfusiecentrale<br />
ITER. Het zou de eerste kernfusiecentrale<br />
zijn die meer energie oplevert<br />
dan erin gaat. Dat is nogal<br />
<strong>periodiek</strong> mei juni<br />
wat, aangezien er zich binnenin<br />
een plasma moet bevinden met<br />
een temperatuur die 10 keer hoger<br />
is dan die in het binnenste van de<br />
zon. De meest optimistische schatting<br />
is dat de centrale halverwege<br />
deze eeuw al kan werken, maar de<br />
meeste wetenschappers verwachten<br />
dat het langer gaat duren.<br />
Bron: New Scientist, 3 juni 2006<br />
Onzichtbaar<br />
Onzichtbaarheid – in sciencefi ction-<br />
en fantasyverhalen komt het<br />
vaak genoeg voor. Maar binnenkort<br />
is het misschien ook mogelijk<br />
in de echte wereld. Een aantal<br />
theoretisch natuurkundigen heeft<br />
slim gebruik gemaakt van twee eigenschappen<br />
van licht: ten eerste<br />
dat het altijd de kortste route tussen<br />
twee punten kiest, en ten tweede<br />
dat de golven van een bepaalde<br />
frequentie licht in een materiaal<br />
wel sneller dan de snelheid van het<br />
licht in vacuüm mogen gaan (alleen<br />
de informatie en de energie moeten<br />
langzamer reizen dan het licht<br />
in vacuüm). De theoreten hebben<br />
berekend wat voor eigenschappen<br />
een materiaal zou moeten hebben<br />
om licht van een gegeven frequentie<br />
zo om zich te buigen dat het net<br />
lijkt alsof het object helemaal niet<br />
in de weg stond. Deze eigenschappen<br />
komen, zoals te verwachten,<br />
normaal niet in de natuur voor.<br />
Maar met de opkomst van zogenaamde<br />
metamaterialen lijkt het<br />
moeilijk doch mogelijk om binnenkort<br />
materialen te construeren<br />
met deze eigenschappen. Op de<br />
korte termijn – men schat vijf jaar<br />
– zal het waarschijnlijk al mogelijk<br />
zijn om een object onzichtbaar te<br />
maken voor radiogolven. Andere<br />
frequenties laten nog even op zich<br />
wachten. Bruikbaarheid voor spi-<br />
5<br />
onage zal waarschijnlijk beperkt<br />
zijn: men zou je niet kunnen zien<br />
met een on zicht baar heids cape,<br />
maar jij hun ook niet.<br />
Bron: Science, vol. 312. no. 5777<br />
Het hoe en wat achter<br />
Mpemba<br />
Het verschijnsel dat warm water<br />
sneller bevriest dan koud water<br />
wordt het Mpemba-eff ect genoemd.<br />
Dit verschijnsel is al heel<br />
lang bekend, maar hoe komt het?<br />
Volgens Jonathan Katz van de de<br />
universiteit van Washington is het<br />
onder andere te verklaren door de<br />
ionen (zoal calcium en magnesium)<br />
die in drinkwater zitten. Het<br />
water is niet puur en vormt minder<br />
makkelijk kristallen. Daardoor<br />
wordt de bevriezingstemperatuur<br />
lager. Als water opgewarmd wordt,<br />
slaan de kristallen neer (zoals kalkaanslag<br />
in je waterkoker) en bevriest<br />
het water wel gewoon bij 0<br />
graden Celsius.<br />
Bron: New Scientist, 3 juni 2006