technisch verslag van het secretariaat over de maximale ...

34
CRB 2009-1500 DEF
grondstoffenprijs op zich en niet aan andere kosten (distributie, taksen…), die weliswaar stegen, maar lang niet in dezelfde
mate als de prijs van de grondstof zelf.
In de analyse van de bijdrage van de energieprijzen aan de verandering van het gezondheidsindexcijfer kunnen diverse
factoren doen vrezen dat de ontwikkeling van de gas- en elektriciteitsprijzen die zijn opgenomen in het indexcijfer van de
consumptieprijzen in België verschilt van die in de andere landen. Deze factoren vloeien voort uit aanpassingen die werden
aangebracht in de prijsvormingsmechanismen voor energie.
Met betrekking tot de mechanismen inzake vorming van de eindprijs voor de consument spelen twee grote factoren een rol:
de aanpassing van de formules voor de berekening van de energieprijzen door de leveranciers en de verhoging van de
distributietarieven en, voor de elektriciteit, ook van de transporttarieven.
Wat de prijzen van de gasleveranciers betreft, kon de CREG geen uitsluitsel geven over de vraag of de wijzigingen van de
parameters resulteren uit een aanpassing van de bevoorradingskosten dan wel een signaal zijn van een slechte werking
van de concurrentie op de markt, omdat ze niet over de wettelijke bevoegdheid beschikte om de vereiste informatie te
verkrijgen. De voorbije maanden werden de wettelijke bevoegdheden uitgebreid, maar er moeten nog een aantal koninklijke
besluiten worden uitgevaardigd om deze uitbreiding operationeel te maken.
In de loop van 2008 hebben we gemerkt dat de prijzen van de elektriciteitsleveranciers in België gemiddeld sneller zijn
gestegen en meer mee met de koers van de energiegrondstoffen hebben geschommeld dan in de landen van de eurozone,
terwijl België – samen met Frankrijk – een van de landen is waar het gewicht van kernenergie in de kostenstructuur van
elektriciteit het grootst is. Dit weerspiegelt het toenemende gewicht van de elektriciteitsproductie van niet-nucleaire
oorsprong in de prijsvormingsmechanismen en doet vragen rijzen over de organisatie en de werking van de
elektriciteitsmarkt.
De verhoging van de distributie- en transporttarieven, waarop de reguleringsautoriteit (CREG) rechtstreeks toezicht
uitoefent, is het gevolg van rechterlijke beslissingen i.v.m. bepaalde beslissingen van de CREG m.b.t. de parameters die bij
de berekening van deze tarieven in aanmerking worden genomen.
1.2.3 Invloed van andere producten
De geharmoniseerde consumptieprijsindex voor België valt uiteen in vijf grote groepen van goederen
en diensten. Deze vijf groepen (energiedragers, diensten, bewerkte levensmiddelen, niet-bewerkte
levensmiddelen en niet-energetische industriële goederen) kennen niet dezelfde ontwikkeling. De
energiedragers kwamen al in punt 1.1.2 aan bod en hieronder bespreken we de andere vier groepen
van producten.
Uit een vergelijking met de buurlanden tussen begin 2007 en juni 2009, blijkt dat de inflatie in België
voor niet-bewerkte levensmiddelen minder sterk is gestegen dan in de omringende landen. De inflatie
bij de niet-bewerkte levensmiddelen is in mei en juni 2009 sterk afgenomen tot ongeveer 0%. Samen
met de energiedragers veroorzaken zij zelfs de licht negatieve inflatie in het tweede kwartaal van 2009.
Bij de andere groepen, nl. de diensten, de bewerkte levensmiddelen en de niet-energetische industriële
goederen, werd de inflatie niet afgeremd. Deze drie categorieën vormen samen de onderliggende
inflatie. Deze kende in juni 2009 nog een groei van 2,2% (in 2008 lag de onderliggende inflatie steeds
onder de 3%). De onderliggende inflatie, die meer dan 80 % uitmaakt van de totale inflatie, is dus
duidelijk minder volatiel dan de totale inflatie.
Meer concreet zijn de diensten gestegen met 5,5% tussen de eerste helft van 2007 en juni 2009, wat
vergelijkbaar is met de stijging in Frankrijk en Nederland, maar meer is dan in Duitsland (+3,7%). Deze
sterkere stijging wordt vooral verklaard door de prijzen van vrijetijdsbesteding en huisvesting. In het
tweede kwartaal 2009 merkte men een heel lichte vertraging in de prijsstijgingen (IMF, 2009, blz. 30).