Download PDF

K ORT
Minister Plasterk beschermt
archeologische vindplaatsen
Op 15 januari 2009 heeft minister Plasterk
van Cultuur in het Museon in Den Haag
een lijst van 23 archeologische vindplaatsen
bekend gemaakt, die voorgedragen worden
voor wettelijke bescherming.
De vindplaatsen zullen dit jaar als rijksmonument
beschermd gaan worden. Ze vullen een
wezenlijke lacune (op) in het huidige bestand
van beschermde archeologische monumenten.
Het grootste deel van deze lijst bestaat uit
Romeinse monumenten en ligt langs de
Limes. Het gaat onder andere om militaire forten,
een wachttoren (foto), een scheepswrak,
een tempel en de resten van een aquaduct. Een
inhaalslag op dit gebied ligt voor de hand,
omdat in de ons omringende landen al delen
van de Romeinse rijksgrens op de UNESCOlijst
van het Werelderfgoed geplaatst zijn.
In Nederland zijn circa 1500 archeologische
Het dossier voor de voordracht van de
Amsterdamse grachtengordel voor de
Werelderfgoedlijst is overgedragen aan
Unesco. De Nederlandse Permanente Vertegenwoordiger
in Parijs leverde het ruim 600 pagina’s
dikke dossier af bij het Werelderfgoedcentrum
, dat de aanvraag nu in behandeling
gaat nemen.
In het voordrachtsdossier worden de cultuurhistorische
en uitzonderlijke universele waarden
van de 17e eeuwse grachtengordel van
Amsterdam beschreven. De structuur van
grachten, wegen, bruggen, grachtenpanden en
kavels van het gebied rond Singel, Herengracht,
Keizersgracht en Prinsengracht is een
internationaal icoon voor de stedenbouw, dat
na vier eeuwen nog steeds in tact is. De status
van Werelderfgoed zou een internationale
erkenning van de cultuurhistorische waarde
van dit deel van Amsterdam zijn. Ook staat in
het dossier beschreven hoe Rijk, gemeente
Amsterdam, Stadsdeel Centrum en Hoogheemraadschap
Amstel, Gooi en Vecht deze
waarden in stand gaan houden.
Cultureel en natuurlijk erfgoed kan op de Werelderfgoedlijst
komen als het van ‘uitzonderlijke
universele waarde’ is en
daarom behouden moet
worden. Door plaatsing
op de lijst groeit de
naamsbekendheid van
een locatie, wat meer
toeristen kan trekken.
4 VITRUVIUS NUMMER 7 APRIL 2009
vindplaatsen wettelijk beschermd. Recent
onderzoek van de Rijksdienst voor Archeologie,
Cultuurlandschap en Monumenten
(RACM) laat zien dat de reeds bestaande groep
van archeologische monumenten niet evenwichtig
is samengesteld. Kort gezegd: zichtbare
resten, zoals hunebedden, grafheuvels en
huisterpen zijn oververtegenwoordigd, terwijl
onzichtbare resten, zoals nederzettingen en
grafvelden uit vrijwel alle perioden, ondervertegenwoordigd
zijn. Minister Plasterk rekent
het tot zijn taak de komende jaren tot een
representatiever bestand te komen.
In navolging van de Wet op de archeologische
monumentenzorg streeft de minister bovendien
naar behoud in situ. Dit betekent dat
archeologisch erfgoed zo veel mogelijk wordt
bewaard op de plaats waar het is aangetroffen,
Voordracht werelderfgoedstatus
grachtengordel Amsterdam bij Unesco
De gezamenlijke overheden
en eigenaars zijn
verantwoordelijk voor
de bescherming en
instandhouding van het
erfgoed. Op dit moment
zijn zeven Nederlandse
objecten en gebieden
Werelderfgoed: Willemstad op de Nederlandse
Antillen, voormalig eiland Schokland in
Flevoland, de Stelling van Amsterdam, de
molens van Kinderdijk, het Ir. D.F. Woudagemaal
in Lemmer, de droogmakerij De
Beemster en het Rietveld Schröderhuis in
Utrecht. Het natuurgebied de Waddenzee is
door Nederland en Duitsland samen genomineerd
voor de Werelderfgoedlijst; die aanvraag
is sinds februari 2008 in behandeling bij het
Werelderfgoedcomité van Unesco.
om zo de archeologische waarden te kunnen
behouden. De bodem is de beste garantie voor
een goede conservering van archeologische
resten.
PERMANENT ERTEGENWOORDIGER
BIJ DE UNESCO, BAS TER HAAR
(R), BIEDT HET DOSSIER AAN
AAN DE HEER FRANCESCO
BANDARIN, DIRECTEUR VAN
HET WERELDERFGOED-
CENTRUM VAN UNESCO
Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en
Wetenschap en de Gemeente Amsterdam stelden
de voordracht van de 17e eeuwse grachtengordel
gezamenlijk op. In de zomer van
2009 bezoekt ICOMOS, een adviesorgaan van
het Werelderfgoedcomité, Amsterdam voor
een inspectie van het voor te dragen gebied.
Het comité besluit in 2010 of dit unieke stuk
Amsterdam inderdaad op de Werelderfgoedlijst
geplaatst wordt.