ontwerp bp De Liede - toelichting - Gemeente Haarlemmermeer

5.4 Cultuurhistorie en archeologie
5.4.1 Beleid en regelgeving
Nederland tekende in 1992 het Verdrag van Malta dat de omgang met het Europees archeologisch
erfgoed regelt. Aanleiding voor dit verdrag was dat het Europese archeologische erfgoed in
toenemende mate bedreigd werd. Niet alleen door natuurlijke processen of ondeskundig gebruik van
het bodemarchief, maar ook door ontwikkelingen in de ruimtelijke ordening.
Op 1 september 2007 is de Wet op de archeologische monumentenzorg in werking getreden. Hiermee
zijn de uitgangspunten van het Verdrag van Malta binnen de Nederlandse wetgeving
geïmplementeerd. De wet regelt de bescherming van archeologisch erfgoed in de bodem, de
inpassing ervan in de ruimtelijke ontwikkeling en de financiering van opgravingen: ‘de veroorzaker
betaalt’. Het archeologisch bodemarchief is de grootste bron voor de geschiedenis van Nederland. Het
belangrijkste doel van de wet is het behoud van dit erfgoed in situ (ter plekke), omdat de bodem de
beste garantie biedt voor een goede conservering van de archeologische waarden.
De Beleidsnota Cultureel Erfgoed Gemeente Haarlemmermeer gaat in een breed kader in op
cultuurhistorie in de gemeente Haarlemmermeer. Het monumentenbeleid en het archeologiebeleid in
algemene zin komt in deze nota aan bod. Binnen het gemeentelijk monumentenbeleid is een
belangrijke taak weggelegd voor de monumentencommissie. De taak van de monumentencommissie
is omschreven in de gemeentelijke monumentenverordening. In de Nota Ruimtelijk Beleid en
Archeologie Haarlemmermeer wordt uiteengezet hoe de gemeente omgaat met de archeologische
zorgplicht (bescherming van het bodemarchief) in ruimtelijke plannen en bij vergunningverlening.
Stelling van Amsterdam
De Stelling van Amsterdam is door het Rijk aangewezen als Nationaal Landschap. Nationale
landschappen zijn gebieden met internationaal zeldzame of unieke en nationaal kenmerkende
landschapskwaliteiten, en in samenhang daarmee bijzondere natuurlijke en recreatieve kwaliteiten.
Landschappelijke, cultuurhistorische en natuurlijke kwaliteiten van nationale landschappen moeten
behouden blijven, duurzaam beheerd en waar mogelijk worden versterkt. De provincies zijn
verantwoordelijk voor de uitwerking van het beleid voor de nationale landschappen (Nota Ruimte
2006, paragrafen 3.4.2 en 3.4.3).
De Stelling van Amsterdam is een militaire verdedigingslinie rond de hoofdstad van Nederland. In
1881 werd met de bouw begonnen. In 1963 werd de militaire status van de verdedigingslinie
opgeheven. De Stelling van Amsterdam is in 1991 op de provinciale monumentenlijst geplaatst. In
1996 is de Stelling van Amsterdam door UNESCO op de Werelderfgoedlijst geplaatst. De Stelling van
Amsterdam kent twee identiteiten: Nationaal Landschap (cultuurlandschap) en UNESCO monument
(militaire verdedigingslinie). Beide identiteiten dragen bij aan de kernkwaliteiten (waarden) van de
Stelling van Amsterdam.
In november 2009 heeft de raad de nota Visie op de Geniedijk vastgesteld. In deze nota zijn de
doelstellingen van het gemeentelijk beleid geformuleerd en worden voorstellen gedaan voor een
toekomstig beter gebruik van de Geniedijk. Het gemeentelijk beleid zet in op concrete activiteiten die
aansluiting vinden bij het algemeen geformuleerde landelijk en provinciaal beleid.
5.4.2 Onderzoek
Inventarisatie
Uit het bureauonderzoek is gebleken dat de archeologische verwachting in het plangebied
overwegend laag is. De kans op het aantreffen van intacte bewoningsresten is zeer klein. De locatie
van het Fort aan de Liede heeft echter een hoge verwachtingswaarde. Aangezien er bij het Fort geen
ontwikkelingen worden mogelijk gemaakt is het niet te verwachten dat er aantasting van de aanwezige
archeologische waarden plaatsvindt.
Indien op de locatie van het Fort aan de Liede ingrepen in de bodem gepland worden, dient
voorafgaand aan de werkzaamheden een archeologisch onderzoek uitgevoerd te worden. De aanpak
van een dergelijk onderzoek zal pas worden opgesteld als de geplande ingreep bekend is.
Ontwerp bestemmingsplan De Liede 36