Download de nota [PDF, 38 blz., 440 kB - VKW

vkw Metena september 2006
3. Niets moet, alles kan
Wat is de gemeenschappelijke deler van MVO? Het oprecht
maatschappelijk engagement van bedrijven lijkt ons
een goed uitgangspunt. Niet de verbeterde kwaliteitszorg
of een opgesmukt personeelsbeleid. Die laatsten leunen ook
nauw aan bij MVO, maar deze bundel heeft het over bedrijven
die verder gaan dan wat algemeen verwacht kan worden.
Het is aangewezen om aan MVO te doen binnen de invloedssfeer
waarin het bedrijf opereert. Een Vlaamse bakkerij is
niet verondersteld het HIV-probleem in Afrika op te lossen.
Maar toch zijn het die originele projecten die meerwaarde
geven aan ondernemen, zonder de kern van het ondernemen
uit het oog te verliezen, want daarom zijn het bedrijven. Ze
zijn de motor van de welvaart en dat moet bestendigd worden.
De rest komt achteraf. “Niets moet, alles kan”, is misschien
nog de beste benadering voor MVO.
Uit het vorige hoofdstuk onthouden we dat het gewicht
van de stakeholdertevredenheid heel groot is in de bepaling
van financiële return op MVO. Als we de stakeholdertevredenheid
uit de korf van MVO lichten, zou het een negatieve
impact op de bedrijfsprestaties hebben. Het is maar omdat
stakeholders tevreden zijn dat ze investeren in het bedrijf en
dat het bedrijf verder kan groeien. Logische volgende vraag
is in hoeverre ‘stakeholder-management’ de gemeenschappelijke
noemer van het ganse MVO-verhaal is. Stakeholders
zijn alle partijen die belang hebben bij de activiteiten die een
bedrijf uitvoert. In de nauwe omgeving gaat het in de eerste
plaats om klanten, personeel en leveranciers maar je kan die
cirkel verder uitbouwen. Voor een vliegtuigmaatschappij
kan het gaan om de bewoners rond luchthavens die ’s nachts
niet kunnen slapen. Voor een verbrandingsoven kunnen dat
de buren zijn die last hebben van rook. Voor een chemisch bedrijf
kan dat de grond zijn waarop ze hun gevaarlijke stoffen
produceren. Hierbij kom je meteen in een moeilijke situatie
omdat de scheidingslijnen niet altijd duidelijk zijn. Tal van
belanghebbende partijen kunnen hun mening niet luidop
zeggen. Een vervuilde grond kan niet spreken, fauna & flora
hebben geen communicatiemedium, de toekomstige generatie
kan haar wensen niet kenbaar maken want ze bestaat
nog niet. En toch kunnen ook deze stakeholders hun belang
eisen in het bedrijfsproces. Hier is het aan het management
om te bepalen hoe ver je gaat in de samenwerking met je sta-
keholders. Uit een VBO-onderzoek blijkt dat vele bedrijfsleiders
wel sympathie hebben voor ngo’s, maar dat slechts 14
procent vindt dat ze een strategische benadering als stakeholder
verdienen . Een vijfde van de bedrijfsleiders, of 20
procent, vindt ngo’s daarentegen een stelletje relschoppers.
Het water lijkt nog diep tussen de ondernemerswereld en de
niet-gouvernementele organisaties. Probleem daarbij is dat
vanaf een bepaald punt stakeholders elkaar gaan tegenwerken:
de stakeholders van de stakeholders zijn niet noodzakelijk
vrienden van elkaar. Het Shell-verhaal over de dumping
van de Brent Spar geeft dat goed weer.
De rubrieken en voorbeelden die hieronder volgen zijn
een groepering van originele MVO-projecten. Het zijn illustraties
van bedrijven die verder reiken dan het klassieke
klant-personeel-leverancier-stakeholder-verhaal. De voorbeelden
zijn zo gekozen dat ze een mix vormen tussen grote
en kleine bedrijven, komende uit verschillende sectoren,
gecombineerd met MVO-projecten die verschillende stakeholders
viseren.
3.1. Integratie
Integratie is het modewoord in de hedendaagse maatschappij.
Onder die noemer kunnen veel vormen van MVO
geplaatst worden. Inzet voor de vierde wereld, integratie van
migranten en minderheidsgroepen, waardering voor oudere
werknemers, vrouwvriendelijk personeelsbeleid, enz. Het
zijn zeer zichtbare vormen van MVO die in tal van creatieve
gedaantes kunnen opduiken. Voor de lokale samenleving
en werknemers is het bovendien zeer tastbaar in vergelijking
met een solidariteitsactie voor een ver derdewereldland.
Het is makkelijker je werknemers te enthousiasmeren
voor een vrijwilligersdag voor het schilderen van een sociaal
huis dan voor een collecte voor de hongersnood in Darfour.
Enkele bedrijven (Fortis, Proximus) hanteren het nationaal
karakter van de activiteit als bindend criterium voor financiële
tegemoetkoming.
Ook de vergrijzing komt meer en meer aan bod in de
MVO-wereld. De aandacht groeit naarmate het maatschappelijk
aan belang wint. Zonder enige twijfel is de vergrijzing
het grootste maatschappelijke probleem dat op ons afkomt.
44 Brutsaert, S. (2003).