Zorgboerderijen voor kinderen met Autisme Spectrum Stoornissen

Visie
Rapport 121
“Een paard spiegelt je gedrag.”, zegt Christien. Zij kan aan het gedrag van het paard zien hoe iemand zich voelt.
Christien: “Ik probeer het bespreekbaar te maken van: wat gebeurt er nu? En ik probeer er een beetje achter te
komen waarom. Wat ze werkelijk voelen en denken. Laat ze eigenlijk zelf bepalen wat er gebeurt en dan is het
heel vaak dat ze in de werkelijkheid komen. “ Het benoemen van wat ze ziet kan heel erg confronterend zijn voor
iemand.
Paardrijden is een interactie tussen ruiter en paard. “Je moet aanvoelen wat het paard wil, wat het paard doet.
Daar moet je gevoel voor hebben, daar moet je naar luisteren”, zegt Christien.
Kinderen kunnen gestimuleerd worden om over hun eigen angsten heen te komen. Wanneer ze moeite hebben of
zich te concentreren, leren ze bij zichzelf voelen. “Op die manier kan een kind zich ontwikkelen”, aldus Christien.
Sommige kinderen hebben moeite met de motoriek en om een kind spelenderwijs aan het lopen te krijgen, mag
het meelopen met het paard.
Door in groepsverband te werken bij het orthopedagogisch voltigeren worden de sociale vaardigheden getraind.
De “actief luisteren” methode vindt Christien heel erg belangrijk. Die methode kun je voor iedereen gebruiken.
Christien: “Als je op deze manier luistert naar het kind, dan begrijp je gewoon wat het kind begrepen heeft. Een
kind met autisme pakt de dingen niet zo gemakkelijk op als een ander kind. Maar als je actief luistert, snap je ook
dat het dingen niet opgepakt heeft. Dat je het nog een keer moet verwoorden om dingen duidelijk te krijgen.”
Werkwijze
Christien houdt met elk kind een intakegesprek. In dat gesprek worden bepaalde doelen gesteld waaraan men
gaat werken. Afhankelijk van wat een kind aan kan, wordt begonnen met equitherapie of orthopedagogisch
voltigeren. Meestal met equitherapie. Daarbij is de behandeling één op één. Bij orthopedagogisch voltigeren
wordt met twee groepjes van vijf kinderen gewerkt. Kinderen leren zowel om te gaan met een paard als met
andere kinderen.
Bij het voltigeren wordt met een speciaal zadel met handgrepen gewerkt waarbij een kind op en af het paard
springt en kunstjes op het paard doet. Het paard loopt intussen rondjes (op de volte) aan een longeerlijn.
Christien vertelt: “Door voltige-oefeningen te doen kun je kinderen stimuleren over hun angsten heen te komen.
Om kinderen die moeite hebben om zich te concentreren, te leren voelen bij zichzelf. En op die mannier kan een
kind zich ontwikkelen. Dat ze meer controle krijgen over het eigen lichaam. Sommige kinderen hebben problemen
met hun motoriek en het meelopen met het paard stimuleert dat”.
Orthopedagogisch voltigeren stimuleert de sociale vaardigheden volgens Christien. Ze legt uit dat er vijf kinderen
bij haar staan, die om beurten naar het paard toe mogen lopen om oefeningen te doen. Christien: “Ze moeten
rekening houden met elkaar, sociaal zijn naar elkaar, elkaar ook helpen op en af het paard. En dus qua sociale
vaardigheden is het gewoon perfect. En je doet heel veel dingen spelenderwijs.”
Op het paard worden oefeningen gedaan, zoals op knieën liggen en met de handen naar voren toe, waarbij een
kind mee moet blijven gaan in het ritme van het paard. Het is een vorm van therapie en daarnaast een soort
paardrijden. Christien hoort veel ouders zeggen: “Ja, ik vind het zo geweldig, ze doen therapie, hebben
dagbesteding en ze leren nog paardrijden ook”.
Christien: “Op woensdagmiddag beginnen ze met voltigeren en daarna gaat iedereen nog op een pony. Dan
krijgen ze ook les aan een longeerlijn. En als kinderen los kunnen, mogen ze los op het paard en krijgen gewoon
paardrijles, maar onder begeleiding van iemand die inzicht heeft in wat bij de kinderen speelt”.
Christien heeft tien medewerkers, waaronder haar oudste dochter. Zij geeft voltige en doet de warming up met
de kinderen. Daarnaast is er een creatief therapeut, die les geeft en meehelpt met het voltigeren en iemand voor
de administratie. Er is een stagiaire van de STOAS (agrarische lerarenopleiding) en er zijn een aantal vrijwilligers.
Twee vrijwilligers met ervaring vallen af en toe in als Christien ergens heen moet.
Daarnaast biedt Christien de kinderen ritme en structuur. Zo zijn er duidelijke afspraken over wat op een dag
gedaan wordt aan activiteiten en in welke volgorde. Voor verschillende onderdelen zijn een aantal schema’s
gemaakt. Bijvoorbeeld een schema van welk kind op welke pony mag rijden. Of een schema voor de kantine, wie
aanspreekpunt is. Op dat schema staat onder andere wie met de paarden bezig is en daar de verantwoording op
dat moment heeft.
40