Opportuun 2007 nr7 binnen 04.indd - Openbaar Ministerie

More documents

Recommendations

Info

10 Bokser tegen bedrog Han Moraal vreest verwording financiële integriteit Toen hij toetrad tot het College kreeg hij “executie” in de schoot geworpen. ‘Anders zou ik er om gevóchten hebben’, zegt Han Moraal. Interview met een PG die de fraudebestrijding sterker ziet worden, het OM-profiel wil oppoetsen, maar koffie drinkt uit een politiemok. ‘Verontwaardigd was ik eerst. Waarom moest de naar de advocatuur teruggekeerde Hendrik Jan Biemond eind april in NRC Handelsblad nu natrappen naar het OM? Waarom nou zeggen dat het Functioneel Parket een “leeg huis” was en dat de OM-top fraudebestrijding “niet tot zijn core business rekent”? Goed lezend zag ik ook wel dat hij in dat interview veel positiefs zegt over het OM en dat net dit ene stukje kritiek er wordt uitgelicht. Dat had Hendrik Jan zelf wel mogen bedenken. Aan de andere kant is hij een professional die een gemeende zorg kwijt wil, dus dat heb ik hem vergeven. Ook wij wensen dat het sneller gaat, maar het OM wás zijn probleem reeds aan het oplossen.’ ‘Want als je mij tien jaar geleden de vraag had gesteld of de aanpak van financieeleconomische criminaliteit er bij het OM bekaaid vanaf komt had ik nog “ja” geantwoord. Maar inmiddels is er binnen het OM voldoende aandacht voor de bestrijding van fraude en witwassen, en voor ontneming van crimineel vermogen.’ Die aandacht staat niet alleen als prioriteit verwoord in bijvoorbeeld het OM-meerjarenbeleidsplan “Perspectief op 2010”, die aandacht wordt ook vertaald. Han Moraal (51) wijst op de oprichting van het Functioneel Parket, waarin de ooit versnipperde kennis over fraude en milieu nu wordt samengebald. Op de uitbouw van het FP in Handhavingseenheden. Op de komst van het Bureau Ontnemingswetgeving OM (BOOM). Ook is er een aantal regioparketten met een stevige fraude-afdeling. ‘Voor sommigen gaat het niet snel genoeg, maar het is ook het College ernst dat de inrichting van het FP op orde komt. Het College heeft daarom enige tijd geleden een headhunterbureau ingeschakeld om uit de markt mensen met de juiste expertise binnen te lokken. Zo zijn er dit voorjaar drie mensen vanuit de financieel-economische wereld het OM ingestroomd. Zij gaven aan het belangrijk te vinden met de publieke zaak bezig te zijn. Dat is ook onze kracht. Qua salaris leggen we het soms af, maar qua inhoud hebben we een streep voor.’
OPPORTUUN Nummer 7 – 2007 ‘Financieel-economische criminaliteit en de relatie met de georganiseerde misdaad bedreigt de Nederlandse samenleving, de gezonde economische relaties én de integriteit van financiële markten. Op dit moment zijn die integer, maar als we niet oppassen krijgen we een verwording en ontstaat een verwevenheid tussen onder- en bovenwereld. Als die integriteit teloor gaat daalt het vertrouwen, nemen steeds minder mensen open en zorgeloos deel aan het financieel verkeer, en wordt de economie geschaad. Buitenlandse bedrijven laten je links liggen als het systeem niet integer is.’ Moraal weet echter dat de bestrijder van bedrog opbokst tegen de bevechter van bloed. ‘De gemiddelde politieagent of officier begint zijn vak om “geweld en bloed” op te lossen. Strijden tegen financieel-economische criminaliteit wordt als vanouds niet als sexy gezien. Gelukkig zijn er steeds meer die de aanpak ervan niet alleen noodzake- ‘Hoe strikter de executie, hoe preventiever de straf’ lijk vinden, maar er ook lol in hebben om ingewikkelde zaken uit te pluizen. De waardering groeit. Terecht dat het kabinet via een “financieel economisch programma” geld uittrekt voor deze vorm van opsporing, mede als onderdeel van een intensievere bestrijding van georganiseerde misdaad. Elk jaar komen meer witwaszaken voor de rechter. We zijn er nog niet, want je hebt gewoon een minimum aantal deskundigen nodig, anders blijf je een roepende in de woestijn. Maar het punt waarop het wat wordt beginnen we nu te naderen. Vorig jaar nog kostte het BOOM veel moeite om ontnemingsofficieren binnen te halen. Inmiddels is meer bekendheid en waardering ontstaan en worden vacatures makkelijker ingevuld.’ Bij het vermeerderen van kennis mikt Moraal niet alleen op de markt. ‘Goed als headhunters buitenstaanders binnenhalen, maar we willen ook bereiken dat onze eigen officieren en parketsecretarissen financieel- economische zaken aantrekkelijker vinden. Dat kan door hen op tijdelijke basis te detacheren: ga eens kijken op een regioparket met een stevige fraudeafdeling of op het FP. Daarbij is het een voordeel dat het FP nu op vijf plekken in het land is gevestigd.’ Zijn het de blauwe ogen? Is het de gemoedstoestand zonder veel pieken of dalen? Hoe dan ook, op de vraag wat het grootste misverstand over Han Moraal is, antwoordt de PG: ‘Mensen zien mij als iemand die weinig emotie toont. Toegankelijk vindt men mij wel, maar zonder veel emotie. Mensen die mij beter kennen weten dat het niet klopt: die emotie is er wel degelijk. Ik ken veel vrolijkheid, minder boosheid en weinig verdriet. Ik kan in mijn werk emotioneel geraakt worden door een strafzaak. Zoals toen ik naast het opgegraven lichaam van een meisje stond, dat was vermoord omdat ze haar vriend had afgewezen. Het gesprek dat ik daarna met haar ouders over de strafzaak had, ging me ook niet in de koude kleren zitten.’ ‘Of ik snap hoe zo’n misverstand ontstaat? Tja, misschien komt het doordat ik vrij gelijkmatig van stemming ben en wordt dat vertaald als: weinig emotie. Nee, dat gelijkmatige is geen houding die ik me aanmeet omdat dat goed bij mijn functie zou passen; ook daarvóór riep ik dat al op.’ Het OM verdient een sterker profiel; dat het OM relatief onbekend is, stoort Moraal wel. ‘Veel burgers weten niet of nauwelijks wat het OM is of doet. Sterker, toen ik vorig jaar een lichting Raio-studenten mocht toespreken, viel me op dat ook daar menigeen geen besef had van wat het OM doet. Als die het al niet weten...’, beëindigt Moraal de zin voordat een emotionele uiting hem zal ontglippen. Wat agenten, advocaten en rechters doen - dat weet de burger in grote lijnen. Wat een officier van justitie doet, is Interview 11 al veel lastiger, zo merkt de PG op verjaardagsfeestjes. ‘Maar een term als “advocaatgeneraal bij het ressortsparket” snapt bijna niemand.’ Hoeft niet zo te blijven, meent Moraal. Opkrikken, dat OM-profiel! Vertellen wat we doen. Onterechte kritiek op ons niet van de schouder laten glijden, maar direct reageren. Tróts zijn. ‘In de publieke sector kent het OM een niveau van effectiviteit en efficiëntie waar menige ambtelijke organisatie een puntje aan kan zuigen. Als je ziet hoeveel zaken wij, met behoud van kwaliteit, afhandelen, durf ik de stelling aan dat we waar voor ons geld leveren.’ Maar terwijl Moraals missie over het OMprofiel nog nagalmt, komt de anticlimax als hij naar zijn cafeïnevrije koffie grijpt. Een politiemok! Daarvoor had hij in zijn boekenkast al gewezen op het stripboek De Réchter. En hij wil advocáát zijn, althans: ‘In discussies mag ik graag advocaat van de duivel spelen en een ander geluid laten horen. Waarom? Geen idee, dat zal in de aard van het beestje zitten. Maar uiteindelijk – zo dichten anderen mij ook toe – ben ik op zoek naar overeenkomsten en samenwerking.’ De klassieke loopbaanladder beklom Moraal. Substituut-officier (’87) en officier (’88-’94) in Rotterdam. Daarna “eersteklasser” in Zwolle en fungerend hoofdofficier (’96) voor de politieregio Flevoland. Twee jaar later hoofdofficier in Groningen, om eind 2003 hoofdofficier van AP Den Haag te worden. Klinkt als carrièreplanning. Toch, zegt Moraal, droomde hij nooit over het PG-schap als ultieme carrièrestap. Pas toen hij hoofdofficier van Den Haag was speelde hij wel eens met de gedachte wat hij daarna zou gaan doen. ‘Vanaf dat moment zag ik mezelf ooit nog eens de honderd meter overbruggen die het arrondissementsparket van het Parket-Generaal scheidt.’ Echt, eerder had hij er nooit over gedacht. En nee, de vergelijking met voetballers die er allemaal als F-pupil al van dromen ooit het Nederlands elftal halen, gaat mank. ‘Wie officier van justitie wordt, begint niet met
Page 1 and 2: 07 openbaar ministerie jaargang 13
Page 3 and 4: OPPORTUUN Nummer 7 - 2007 Inhoud 3
Page 5 and 6: OPPORTUUN Nummer 7 - 2007 KortOM 5
Page 7 and 8: OPPORTUUN Nummer 7 - 2007 Nationale
Page 9: Officier Esther Baars: ‘Ik kon he
Page 13 and 14: OPPORTUUN Nummer 7 - 2007 GPS 13 Wa
Page 15 and 16: OPPORTUUN Nummer 7- 2007 OMgeslagen
Page 17 and 18: OPPORTUUN Nummer 7 - 2007 Burgerfor
Page 19 and 20: OPPORTUUN Nummer 6 - 2007 Nieuw Fun
Page 21 and 22: OPPORTUUN Nummer 7 - 2007 Zittingsv
Page 23 and 24: OPPORTUUN Nummer 7- 2007 Personalia
Page 25 and 26: OPPORTUUN Nummer 7 - 2007 Verkeer 2
Page 27 and 28: OPPORTUUN Nummer 7- 2007 Column 27

Opportuun 2007 nr7 binnen 04.indd - Openbaar Ministerie

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?