Opportuun 2007 nr7 binnen 04.indd - Openbaar Ministerie

12
Moraal: ‘Wie niet de consequenties hoeft te dragen van fout gedrag, gaat daar toch gewoon mee door?’ Foto's: Gerhard van Roon
het beeld van managen op een hoofdkantoor
en met denken over beleid. Die wil zich
gewoon met strafzaken bezighouden; gaandeweg
merk je of managen bij je past. Zelf
ontdekte ik dat ik leiding geven leuk vind,
pas toen ik vanaf 1992 tot 1994 studeerde
aan de Nederlandse School voor Openbaar
Bestuur. Toen heb ik de knop omgezet naar
leidinggeven.’
In een opzicht kan de functie van PGschap
niet tippen aan die van HovJ, erkent
Moraal. De dynamiek van de strafzaken in
je “eigen” stad. Het contact met officieren.
Het directe sturen. ‘Maar daarvoor krijg
je de abstractere dynamiek in een meer
bestuurlijk-politieke omgeving voor terug,
in het Parket-Generaal dat een hoogstaande
professionele ondersteuning geeft. Dat is
niet minder leuk.’
Veel minder klassiek dan de loopbaan zijn
de portefeuilles die Moraal in het College
kreeg toegeschoven. Financieel-economische
criminaliteit dus. De beheerportefeuilles
huisvesting, besturing en business control.
En executie.
Tenuitvoerlegging van straffen, nóg zo’n
onderwerp dat niet de belangstelling krijgt
die een Versterkingsprogramma automatisch
ten deel valt. Niet op elk parket staan
mensen in de rij om executieofficier te
worden. Weer mag de nieuwe man zo’n
ondergewaardeerd onderwerp oppakken.
‘Helemaal niet erg’, zegt Moraal, die lid is
van het Landelijk Executie Overleg, want hij
heeft al jaren veel belangstelling voor executie.
‘Hoe zinvol zijn rechterlijke uitspraken
en OM-afdoeningen als het schort aan de
effectiviteit van de uitvoering? Iemand die
niet de consequenties hoeft te dragen van
zijn foute gedrag, gaat toch gewoon door
met dat gedrag? Nee, hoe strikter de executie,
hoe preventiever de straf werkt.’
Tegelijkertijd telt Moraal zijn zegeningen.
Het “dramatische” cellentekort in de jaren
negentig, is weggewerkt. ‘Aan de voor- en
achterdeur hoeven we niemand meer heen
te zenden. We kunnen juist met de politie
afspraken maken om meer te doen, zoals
acties om mensen die hun boetes niet betalen
te arresteren.’
‘En waar de executie in veel landen een
puinhoop is, beschikken wij over het CJIB,
dat wereldrecordhouder is in snel en efficiënt
zaken afdoen: 96 procent van de
Mulderzaken wordt door het CJIB afgedaan.
Door zijn efficiënte werkwijze kan het justitiële
incassobureau steeds meer executieonderdelen
voor ons doen zoals de routering
van de taakstraffen en van het toezicht op de
reclassering. Dat betekent: tenuitvoerlegging
in de gaten houden, rappelleren, en
afloopberichten naar het OM sturen en ons
inseinen als het niet goed gaat.’
Moraal wil de executie een impuls geven.
‘Op basis van de adviezen van de werkgroep-Korvinus
en de kansen die de
structuur van Geografisch Georiënteerde
Eenheden biedt, wordt de executie binnen
het OM geconcentreerd. Inmiddels heeft elk
parket een aparte executie-administratie
gekregen.’
Er wordt nu gebouwd aan CEDEX. Deze
centrale database executie ondersteunt een
centrale registratie van alle te executeren
en geëxecuteerde straffen, maatregelen
en OM-afdoeningen. Daardoor wordt het
berichtenverkeer binnen de justitieketen
gestroomlijnd. Betere informatievoorziening
leidt dan tot meer inzicht, en dus tot
meer snelheid en effectiviteit, voorspelt
Moraal. ‘Uiteindelijk zal de tendens zijn om
de executie steeds meer centraal af te doen,
via het CJIB of in een OM-onderdeel.’
Akkoord, hij kreeg “executie” vooral in handen
omdat die portefeuille na het vertrek
van PG Herco Uniken Venema vrijkwam.
‘Wat dat betreft, hoefde ik er niet eens om te
vragen. Maar ik zou er voor gevochten hebben.
Ik wil er met hart en ziel aan werken.’
Tekst: Pieter Vermaas