Bouwstenen voor het vso; uitstroomprofiel Arbeidsmarkt - De Wingerd

Referentieniveaus taal en rekenen
De referentieniveaus taal en rekenen worden naar verwachting voor de drie vsouitstroomprofielen
als volgt van toepassing.
• Voor het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs gaan ze als verplichting gelden, analoog aan het
regulier onderwijs. Dat betekent dat ze worden verwerkt in de examenprogramma's
Nederlands en wiskunde voor de verschillende onderwijssoorten. Leerlingen die geen
wiskunde in het examenpakket hebben maken een rekentoets.
• Voor het uitstroomprofiel Arbeidsmarkt geldt het referentieniveau 1F als streefniveau voor
taal en 1F/1S voor rekenen. Vso-scholen moeten vanaf 2013 inzichtelijk kunnen maken
hoever een leerling in het uitstroomprofiel Arbeidsmarkt is gevorderd in de richting van
deze streefniveaus.
• Voor het uitstroomprofiel Dagbesteding zijn de referentieniveaus niet van toepassing.
Stages
Stages worden een verplicht onderdeel van het onderwijs in het vso-uitstroomprofiel
Arbeidsmarkt, terwijl in de twee andere uitstroomprofielen stages kunnen worden aangeboden,
maar niet verplicht zijn. Een uitzondering is de maatschappelijke stage in het uitstroomprofiel
Vervolgonderwijs; deze is ook hier verplicht, evenals andere regulier bestaande stages in het
voortgezet onderwijs.
Het verplichte karakter van de stages maakt dat er in het vso-uitstroomprofiel Arbeidsmarkt
extra aandacht en zorg moet worden besteed aan de vormgeving en begeleiding van de
stagetrajecten. Immers: de kwaliteit van de stages maakt integraal onderdeel uit van de kwaliteit
van het onderwijs. Stagetijd is onderwijstijd.
Documenten bij afsluiting van de VSO-onderwijsloopbaan
Aan het einde van de vso-onderwijsloopbaan ontvangt de leerling wettelijk vereiste
documenten, namelijk:
• een (vo- of mbo-)diploma (in het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs);
• een vso-getuigschrift (in de uitstroomprofielen Arbeidsmarkt en Dagbesteding);
• een transitiedocument (voor de uitstroomprofielen Arbeidsmarkt en Dagbesteding).
Het transitiedocument, dat ook aan leerlingen in het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs verstrekt
kán worden, maar daar niet wettelijk verplicht is, bevat informatie over de resultaten van leren
en ontwikkeling. Daarnaast bevat het transitiedocument informatie over de eventuele behoefte
aan ondersteuning bij leren en/of werken en/of wonen.
Voor alle leerlingen, maar in ieder geval voor de leerlingen die een vso-getuigschrift ontvangen,
kan het wenselijk en nuttig zijn als de leerling zichzelf en de eigen prestaties aan derden kan
presenteren met behulp van een portfolio. Het portfolio bevat meer detailleerde bewijzen van
wat de leerling gepresteerd heeft. Hierin kan de leerling onderbouwen hoe de resultaten, zoals
vermeld in het transitiedocument, tot stand zijn gekomen.
Het gebruik van portfolio wordt zeker aangemoedigd, maar wordt niet wettelijk voorgeschreven.
1.2 Drie uitstroomprofielen in het vso
Het vso heeft een populatie met een grote variëteit. Gemeenschappelijk is dat alle leerlingen, de
een meer en de ander minder, vanwege een beperking of stoornis op ondersteuning is
aangewezen. De scholen voor VSO zijn nu nog gekoppeld aan een bepaald cluster.
De verschillende vormen van (voortgezet) speciaal onderwijs zijn ingedeeld in 4 clusters:
• Cluster 1: scholen voor leerlingen met een visuele beperking;
• Cluster 2: scholen voor leerlingen met een auditieve en/of communicatieve beperking
(gehoor-, taal- en/of spraakproblemen);
• Cluster 3: scholen voor leerlingen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking,
langdurig zieke leerlingen en leerlingen met epilepsie;
⏐ 16