Prestatiebescherming - Hoofdstuk 6 ... - Dick van Engelen

Hoofdstuk 6: Mogelijkheden tot prestatiebescherming
Het lijkt inderdaad niet meer dan reëel om geen overspannen verwachtingen van
het `wetgever-plaatsvervangerschap' van de rechter te koesteren, wanneer gecompliceerde
of fijnmazige regelgeving aan de orde zijn. Het belang van het ontbreken van
wetgeving moet men echter ook niet overschatten. 13 Zo is de rechter beter dan de
wetgever in staat rekening te houden met de specifieke omstandigheden van het
concrete geval. Hij kan bovendien het desbetreffende gebied stapsgewijs `verkennen'
en gaandeweg de juridische bakens uit zetten, zonder dat hij direct `voor eens en
voor al' de grenzen behoeft aan te geven. Op deze wijze is door de rechtspraak ook
op bevredigende wijze bescherming verleend tegen de `slaafse nabootsing' van het
uiterlijk van produkten, wat van de daarvoor in de plaats getreden bescherming onder
de Benelux Tekeningen- en Modellenwet niet gezegd kan worden. 14 Het ontbreken
van een wettelijk kader verhinderde de Hoge Raad evenmin om met het portretrecht
en de geschriftenbescherming intellectuele eigendomsrechten te erkennen waarvan
de concrete beschermingsinhoud en -omvang nog niet vaststaat.
6.4.2 RECHTSPOLITIEKE OVERWEGINGEN
Van belang is evenzeer dat het ecarteren van de voor bescherming in aanmerking
komende prestaties, alsmede het bepalen van de te verlenen bescherming, niet alleen
vanuit een strikt juridische invalshoek beschouwd kan worden. Dit proces kent soms
een aantal knopen die in de politieke arena doorgehakt dienen te worden. 15
De perikelen rond het ontwerp van een Gebruiksmodellenwet vanwege de
macro-economische implicaties daarvan zijn in dit opzicht illustratief. Na een positief
advies van de door de Minister van Economische Zaken ingestelde Adviescommissie
`Klein Octrooi' in december 1981 werd in 1985 een ontwerp voor een Gebruiksmodellenwet
ingediend. 16 Vervolgens kwamen echter bezwaren van de Nederlandse
industrie naar voren, die te grote voordelen voor buitenlandse concurrenten vreesde
en economische nadelen voor de eigen positie. Dit deed dit wetsontwerp in de ijskast
bedrijven, plaatotheken, etc. aan banden worden gelegd.
13 Zie ook: Barendrecht, 1992, p. 250.
14 Vgl. Verkade, 1985, p. 220-222.
15 Zie ook: Barendrecht, 1992, p. 228 en p. 245.
16 Zie Kamerstukken 19 534; Van der Kooij, NJB 1985, p. 14; Van Nieuwenhoven Helbach, BIE 1986, p. 203-
209; Verkade, O.M., 1986, p. 14; Mulder, BIE 1987, p. 59; De Ranitz, IER 1985, p. 7; Van Nieuwenhoven
Helbach, 1989, nr 482.
184
Van Engelen – Prestatiebescherming - 1994